“DOĞA DENEYİMİNE DAYALI ÇEVRE EĞİTİMİ”NE YÖNELİK ÖZYETERLİK ALGISI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI
Yıl: 2016 Cilt: 11 Sayı: 19 Sayfa Aralığı: 693 - 708 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
“DOĞA DENEYİMİNE DAYALI ÇEVRE EĞİTİMİ”NE YÖNELİK ÖZYETERLİK ALGISI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI
Öz: Doğa deneyimine dayalı çevre eğitimi yaklaşımı çevreyi yerinde öğrenme imkanı sunarak anlamlı öğrenmeye katkıda bulunmasının yanı sıra çevre eğitimi dersini duvarların sınırlayıcılığından kurtarmaktadır. Bir öğretmenin doğa deneyimine dayalı çevre eğitimlerine yönelik özyeterlik algılarının yüksek olduğu koşullarda, öğretim sürecinde okul dışı ortamları kullanmaktan kaçınmayacakları söylenebilir. Bu çerçevede, öğretmen adaylarının çevre eğitimi konusundaki yeterlik algılarının belirlenmesinin alana önemli bir katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Bu çalışmada öğretmenlerin ve öğretmen adaylarının Doğa Deneyimine Dayalı Çevre Eğitimi'ne yönelik özyeterlik algılarını ortaya koymak amacıyla bir özyeterlik algısı ölçeği geliştirilmiştir. 44 maddeden oluşan deneme ölçeği Akdeniz bölgesinde yer alan iki devlet üniversitesinin Eğitim Fakültesi üçüncü ve dördüncü sınıflarında öğrenim gören ve " Çevre Eğitimi" dersini alan 348 öğretmen adayına uygulanmıştır. Varimax döndürme yöntemiyle gerçekleştirilen açımlayıcı faktör analizi sonucunda üç alt boyuta sahip 20 maddelik bir yapı ortaya konmuştur. Alt boyutlar "Planlama", "Uygulama" ve "Değerlendirme" olarak adlandırılmıştır. Ölçeğin bütününe ve alt boyutlara ilişkin Cronbach alfa güvenirliği sırasıyla, 0,921; 0,850 ; 0.793 ve 0.878'dir. AFA ile belirlenen üç alt boyutlu modelin uygunluğunu ortaya koymak amacıyla yapılan doğrulayıcı faktör analizi sonucunda hesaplanan model uyum indeksleri, RMSEA=0,067; CFI=0,97; GFI=0,90; AGFI=0,87 ve RMR=0,045 olarak bulunmuştur. Elde edilen bu değerler, model uyumunun sağlandığını ortaya koymaktadır. Ki-kare istatistiğinin serbestlik derecesine oranlanması ile elde edilen değer (2,58) ise modelin kabul edilebilir bir uyum iyiliğine sahip olduğunu göstermiştir
Anahtar Kelime: SELF-EFFICACY TOWARDS OUTDOOR NATURE EDUCATIONSCALE (STONE): VALIDITY AND RELIABILITY STUDIES
Öz: Outdoor nature education approach provide opportunities to learn nature in the natural learning environment, breaks down boundaries of the classroom walls for meaningful learning. In circumstances where a teacher had high self-efficacy perception of environmental education, it can be said they would not refrain from using outdoor nature learning environments. In this context, it is expected to make a contribution to literaure by determine teacher candidates outdoor nature education selfefficacy perceptions. This study aims to develop a self-efficacy scale about Science Teacher’s and Science Teacher candidates Outdoor (NatureExperienced) Environmental Education. With this aim, a trial form which includes 44 item applied on 348 university students (whom taken “Environmental education lesson and studying in third and fourth grade at state universities in Mediterranean Region). As a result of Exploratory Factor Analysis with Varimax rotation, three factored structure, which includes 20 items, presented. The Reliability analysis show that complete scale’s and each factors’ reliability coefficients are 0,921; 0,850; 0,793 and 0,878. Confimatory factor analysis (CFA) made for construct validty. Results of CFA shows that, the fit indices are determined as RMSEA= 0,067; CFI=0,97; GFI=0,90; AGFI=0,87 ve RMR=0,045. The obtained values indicated provision of fitted model. Chi-square over degree of freedom value has been found as 2,58
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akçil, M. & Oğuz, A. (2015). Fen bilgisi öğretmenlerinin öz yeterlik inancı ile öğrenen özerkliğini destekleme davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 10/11 Summer 2015, p. 1-16.
- Ballantyne, R. & Packer, J. (2002). Nature-based excursions: School student’s perceptions of learning in natural environments. International Research in Geographical and Environmental Education, 11, no:3:218-36.
- Barraza, L., Duque-arıstıza´bal, A. & Rebolledo, G. (2003). Environmental education: from policy to practice. Environmental Education Research, 9 (3), 347-357.
- Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı, Eğitim Yönetimi Dergisi, Güz, 470-483.
- Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2010). Çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları (Birinci baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Derman, M. 2015. Farklı ülkelerin ilköğretim ve ortaöğretim Fen Bilimleri öğretim programlarında çevre eğitiminin karşılaştırmalı incelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Kahyaoğlu, M. (2011). Öğretmen Adaylarının Öğrenme Stilleri ile Çevre Eğitimi Öz-Yeterlikleri Arasındaki İlişki. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 1(2), 67-82.
- Kaya, M. F. & Tomal, N. (2011). Sosyal bilgiler dersi öğretim programının sürdürülebilir kalkınma eğitimi açısından incelenmesi [Examination of the social sciences education program in the frame of sustainable development training]. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 1 (2), 49–65.
- Karatekin, K. & Aksoy, B. (2012). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çevre okuryazarlık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 7/1 Winter 2012, p.1423-1438
- Kiziroğlu, İ. (2001). Ekolojik potpuri. Ankara: Tekav Yayıncılık.
- Kothari, C. R. (2004). Research Methodology, New Delhi: New Age International (P) Ltd., Publishers.
- Köklü, N. (2002). Açıklamalı İstatistik Terimleri Sözlüğü. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- MEB, (2005). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programı. Talim Terbiye Kurulu, Ankara.
- MEB, (2008). Fen Bilgisi Öğretmenleri Özel Alan Yeterlikleri. Talim Terbiye Kurulu, Ankara. (http://otmg.meb.gov.tr/belgeler/ogretmen_yeterlikleri_kitabi/%C3%96%C4%9Fretmen_Y eterlikleri_Kitab%C4%B1_fen_ve_teknoloji_%C3%B6%C4%9Fretmeni_%C3%B6zel_ala n_yeterlikleri_ilk%C3%B6%C4%9Fretim_par%C3%A7a_6.pdf 28.02.2016 tarihinde erişilmiştir.)
- MEB, (2013). İlköğretim Kurumları (İlkokul ve Ortaokullar) Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı. Talim Terbiye Kurulu, Ankara.
- Özata Yücel, E. & Özkan, M. (2013). 2013 Fen Bilimleri Programının 2005 Fen ve Teknoloji Programıyla Çevre Konuları Açısından Karşılaştırılması. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26 (1),237-265.
- Özdemir, A., Aydın, N. & Akar‐Vural, R. (2009). Çevre eğitimi öz‐yeterlilik algısı üzerine bir ölçek geliştirme çalışması. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 1‐8
- Pace, P. (1997). Environmental Education in Malta: trends and challenges. Environmental Education Research, 3 (1), 69-82.
- Plevyak, R., Bendixen-Noe, M., Henderson, J., Roth, R. & Wilke, R. (2001). Level of teacher preparation and implementation of EE: Mandated and nonmandated EE teacher preparation states. The Journal of Environmental Education, 32 (2), 28-36. doi: 10.1080/00958960109599135
- Singh, Y. K. (2006). Fundamental of Research Methodology and Statistics. New Delhi, New Age International (P). Ltd., Publishers.
- Stevenson, B. R. (2007) Schooling and environmental education: contradictions in purpose and practice. Environmental Education Research, 13 (2), 139-153. DOI: 10.1080/13504620701295726.
- Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2001). Using multivariate analysis. California State University Northridge: Harper Collins College Publishers.
- Tavşancıl, E.(2006). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Tuncer, G., Tekkaya, C., Sungur, S., Çakıroğlu, J., Ertapınar, H. ve Kaplowitz, M. (2009). Assessing pre-service teachers’ environmental literacy in Turkey as a mean to develop teacher education programs. International Journal of Educational Development, 29, 426-436.
- UNESCO (1977). Intergovernmental Conference on Environmental Education organized by Unesco in co-operation with UNEP Tbilisi (USSR) 74 - 26 October 1977, http://unesdoc.unesco.org/images/0003/000327/032763eo.pdf, 15 Temmuz 2015’te alınmıştır.
- Uşak, M. (2009). Çevre nedir? Aydoğdu, M. ve Gezer, K. (Ed.), Çevre Bilimi içinde (s. 2). Ankara: Anı Yayıncılık.
- Ünal, S, & Dımışkı, E. (1999). UNESCO-UNEP himayesinde çevre eğitiminin gelişimi ve Türkiye'de ortaöğretim çevre eğitimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(17)
- World Commission on Environment and Development (WCED). (1987). Our Common Future. New York: Oxford University Pres.
| APA | ÜNALDI CORAL M, Alıcı D, SARIŞAN TUNGAÇ A (2016). “DOĞA DENEYİMİNE DAYALI ÇEVRE EĞİTİMİ”NE YÖNELİK ÖZYETERLİK ALGISI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. , 693 - 708. |
| Chicago | ÜNALDI CORAL MUTLU NİSA,Alıcı Devrim,SARIŞAN TUNGAÇ ASLI “DOĞA DENEYİMİNE DAYALI ÇEVRE EĞİTİMİ”NE YÖNELİK ÖZYETERLİK ALGISI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. (2016): 693 - 708. |
| MLA | ÜNALDI CORAL MUTLU NİSA,Alıcı Devrim,SARIŞAN TUNGAÇ ASLI “DOĞA DENEYİMİNE DAYALI ÇEVRE EĞİTİMİ”NE YÖNELİK ÖZYETERLİK ALGISI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. , 2016, ss.693 - 708. |
| AMA | ÜNALDI CORAL M,Alıcı D,SARIŞAN TUNGAÇ A “DOĞA DENEYİMİNE DAYALI ÇEVRE EĞİTİMİ”NE YÖNELİK ÖZYETERLİK ALGISI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. . 2016; 693 - 708. |
| Vancouver | ÜNALDI CORAL M,Alıcı D,SARIŞAN TUNGAÇ A “DOĞA DENEYİMİNE DAYALI ÇEVRE EĞİTİMİ”NE YÖNELİK ÖZYETERLİK ALGISI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. . 2016; 693 - 708. |
| IEEE | ÜNALDI CORAL M,Alıcı D,SARIŞAN TUNGAÇ A "“DOĞA DENEYİMİNE DAYALI ÇEVRE EĞİTİMİ”NE YÖNELİK ÖZYETERLİK ALGISI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI." , ss.693 - 708, 2016. |
| ISNAD | ÜNALDI CORAL, MUTLU NİSA vd. "“DOĞA DENEYİMİNE DAYALI ÇEVRE EĞİTİMİ”NE YÖNELİK ÖZYETERLİK ALGISI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI". (2016), 693-708. |
| APA | ÜNALDI CORAL M, Alıcı D, SARIŞAN TUNGAÇ A (2016). “DOĞA DENEYİMİNE DAYALI ÇEVRE EĞİTİMİ”NE YÖNELİK ÖZYETERLİK ALGISI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. Turkish Studies (Elektronik), 11(19), 693 - 708. |
| Chicago | ÜNALDI CORAL MUTLU NİSA,Alıcı Devrim,SARIŞAN TUNGAÇ ASLI “DOĞA DENEYİMİNE DAYALI ÇEVRE EĞİTİMİ”NE YÖNELİK ÖZYETERLİK ALGISI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. Turkish Studies (Elektronik) 11, no.19 (2016): 693 - 708. |
| MLA | ÜNALDI CORAL MUTLU NİSA,Alıcı Devrim,SARIŞAN TUNGAÇ ASLI “DOĞA DENEYİMİNE DAYALI ÇEVRE EĞİTİMİ”NE YÖNELİK ÖZYETERLİK ALGISI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. Turkish Studies (Elektronik), vol.11, no.19, 2016, ss.693 - 708. |
| AMA | ÜNALDI CORAL M,Alıcı D,SARIŞAN TUNGAÇ A “DOĞA DENEYİMİNE DAYALI ÇEVRE EĞİTİMİ”NE YÖNELİK ÖZYETERLİK ALGISI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. Turkish Studies (Elektronik). 2016; 11(19): 693 - 708. |
| Vancouver | ÜNALDI CORAL M,Alıcı D,SARIŞAN TUNGAÇ A “DOĞA DENEYİMİNE DAYALI ÇEVRE EĞİTİMİ”NE YÖNELİK ÖZYETERLİK ALGISI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. Turkish Studies (Elektronik). 2016; 11(19): 693 - 708. |
| IEEE | ÜNALDI CORAL M,Alıcı D,SARIŞAN TUNGAÇ A "“DOĞA DENEYİMİNE DAYALI ÇEVRE EĞİTİMİ”NE YÖNELİK ÖZYETERLİK ALGISI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI." Turkish Studies (Elektronik), 11, ss.693 - 708, 2016. |
| ISNAD | ÜNALDI CORAL, MUTLU NİSA vd. "“DOĞA DENEYİMİNE DAYALI ÇEVRE EĞİTİMİ”NE YÖNELİK ÖZYETERLİK ALGISI ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ: GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI". Turkish Studies (Elektronik) 11/19 (2016), 693-708. |
