YÜKSEK BOYLU MAVİYEMİŞ ÇEŞİTLERİNDEN ALINAN YAPRAKLI YARI ODUNSU ÇELİKLERDE KÖKLENME ÜZERİNE ÇELİK ALMA ZAMANI VE IBA UYGULAMALARININ ETKİSİ

ÇELİK, Hüseyin

YÜKSEK BOYLU MAVİYEMİŞ ÇEŞİTLERİNDEN ALINAN YAPRAKLI YARI ODUNSU ÇELİKLERDE KÖKLENME ÜZERİNE ÇELİK ALMA ZAMANI VE IBA UYGULAMALARININ ETKİSİ

Hüseyin ÇELİK (1 Prof. Dr., Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bahçe Bitkileri Bölümü, SAMSUN)

Bahçe

32 4

Yıl: 2017 Cilt: 46 Sayı: özel sayı 1 Sayfa Aralığı: 63 - 72 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

YÜKSEK BOYLU MAVİYEMİŞ ÇEŞİTLERİNDEN ALINAN YAPRAKLI YARI ODUNSU ÇELİKLERDE KÖKLENME ÜZERİNE ÇELİK ALMA ZAMANI VE IBA UYGULAMALARININ ETKİSİ

Öz:

Yüksek boylu maviyemişlerin (Vaccinium corymbosum) çelikle çoğaltılması üzerine yapılan bu çalışmada Ivanhoe, Jersey, Rekord, Northland, Berkeley ve Bluejay çeşitlerinden Temmuz ile Ağustos ayı son haftasında alınan 3 boğumlu ve yarım yapraklı yumuşak odun çelikleri kullanılmıştır. Çelikler dezenfekte edildikten sonra 0, 500, 1000 ve 2000 ppm Indolebütirikasit (IBA) uygulanarak 60×75 mm çapında hücrelere sahip 32 gözlü viyöllerdeki torf ortamına dikilmiş ve 25?'lik iç sıcaklığa sahip serada mistleme sulama altında köklendirilmeye alınmışlardır. İki yıl yürütülen denemede ilk yıl Berkeley × 1000 ppm IBA × Temmuz kombinasyonu çelikleri %94.43 ile en yüksek köklenme oranına sahip iken aynı kombinasyonda ikinci yıl köklenme oranı %97.77'e yükselmiştir. Ağustos ayında alınan çeliklerdeki köklenmeler ise daha düşük düzeyde kalmıştır. Çeşitler bazında Rekord × Temmuz çelikleri (ilk yıl %84.72 ve ikinci yıl %77.50), IBA uygulamalarından ise 1000 ppm × Temmuz çelikleri uygulaması (ilk yıl %85.74, ikinci yıl %89.81) en yüksek köklenme oranlarına sahip olmuştur. Ayrıca, Temmuz ayında Ivanhoe çeşidinde 1000 ppm IBA uygulanan çeliklerdeki köklenme derecesi 5.33 ile en yüksek iken Ağustos ayındaki çelikler daha düşük köklenme derecesine sahip olmuştur. Çeşitler arasında Jersey × Temmuz çelikleri (yıllara göre 4.95 ve 4.86), IBA dozlarından ise 1000 ppm × Temmuz çelikleri (yıllara göre 5.13 ve 5.53) en yüksek derecede köklenme göstermiştir

Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji

EFFECT OF CUTTING TIME AND IBA APPLICATION ON ROOTING OF SOME NORTHERN HIGHBUSH BLUEBERRY LEAFY SEMI–HARDWOOD CUTTINGS

Öz:

EFFECT OF CUTTING TIME AND IBA APPLICATION ON ROOTING OF SOME NORTHERN HIGHBUSH BLUEBERRY LEAFY SEMI–HARDWOOD CUTTINGS In the present study conducted on to find out the effect of rooting of small cuttings with three nodes and half leaf of northern highbush blueberry. Small leafy semi hardwood cuttings taken at the last week of July and August from Ivanhoe, Jersey, Record, Northland, Berkeley and Blue jay highbush blueberry cultivars. After disinfected of the cuttings, they fast dipped in 0, 500, 1000 and 2000 ppm Indole–3–butryic acid (IBA) and planted in 32 cell (60×75 mm cell) trays with peat moss and rooted under misting in greenhouse condition. According to the two years results, first year Berkeley × 1000 ppm IBA × July cuttings gave the highest rooting rate (94.43%) and this rateincreased to 97.77% for the second year. August cuttings rooted lower than July cuttings. In case of cultivars, Record × July cuttings (84.72% and 77.50%, by the year) gave the highest rooting rate and 1000 ppm IBA × July cuttings also reached to the highest rooting rate (85.74% and 89.81%by the years). On the other hand, Ivanhoe × July × 1000 ppm IBA combination gave the highest rooting degree (5.33 over 9) while August cuttings Show lower rooting degree. Jersey × July cuttings (4.95 and 4.86 by the years) and 1000 ppm IBA × July cuttings gave the highest rooting degree (5.13 and 5.53 by the years)

Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Abolins, M., M. Liepniece and L. Gurtaja, 2003. Propagation of Highbush Blueberries by Softwood Cuttings in Latvia. CAB Abstr. 20033195729.
2. Ağaoğlu, Y. S., 1986. Üzümsü Meyveler. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yay.: 984, Ders Kitabı: 290. Ankara.
3. Ateş, S. ve H. Çelik, 2013. Dünya ve Türkiye’de Maviyemiş Üretim Potansiyeli. Hasad Aylık Tarım Dergisi, Bitkisel Üretim, 29(343):76–80.
4. Chang–qing, Z., L. Guang–ping, Z. Shi–nong, Z. Bol and W. Jin, 2010. Effect of Cutting Characters on the Survival of Blueberry Hardwood Cuttings. J. of Anhui Agr. Sci., 02p.
5. Cline, B. and G. Fernandez, 1998. Suggestions for Establishing a Blueberry Planting in Western North Carolina. NCSU, College of Agriculture & Life Sciences. Coop. Ext. Serv., Hort. Inf. Leaflet 201
6. Çelik, H., R. Cangi ve A. İslam, 2004. Rize ve Trabzon Çevresinde Yetişebilecek Alternatif Ürünler. Gıda, 2004–6:26–30.
7. Çelik, H., 2006. Kuzey Orijinli Yüksek Çalı Maviyemiş Yumuşak Odun Çeliklerinde Köklenme Üzerine Alttan Isıtma Sıcaklığının Etkisi. II. Ulusal Üzümsü Meyveler Semp., 14–16 Eylül, Tokat, 129–135s.
8. Çelik, H., 2007a. Bazı Yüksek Çalı Maviyemiş (Vaccinium corymbosum L.) Çeşitlerinin Çoğaltılması Üzerine Araştırmalar. DPT–2003K120900, Bilim ve Teknoloji Sektörü, Proje Sonuç Raporu (Yayınlanmamış), 65p.
9. Çelik, H., 2007b. Northland Kuzey Orijinli Yüksek Çalı Maviyemiş (Vaccinium corymbosum L.) Yeşil Çeliklerinin Köklenmesi Üzerine Farklı Ortamların Etkisi. V. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 4–7 Eylül, Erzurum, Cilt 1: Meyvecilik, 37–41.
10.Çelik, H., 2008. Maviyemiş Yetiştiriciliği El Kitabı. Artvin Çoruh Üniv. Orman Fak. Dek. Artvin’de Yabanmersini Eğitimi Projesi, 63s.
11.Çelik, H., 2009a. The Performance of Some Northern Highbush Blueberry (Vaccinium corymbosum L.) Varieties in North Eastern Part of Anatolia. Anadolu J. of Agric. Sci.: 24(3):141–146.
12.Çelik H., 2009b. Yield and Berry Characteristics of Some Northern Highbush Blueberries Grown at Different Altitudes in Turkey. ISHS Acta Horticulturae, 838:63–67.
13.Çelik, H., 2009c. Maviyemiş Yetiştiriciliği. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Yayın Dairesi Başkanlığı. Çiftçi Eğitim Serisi Yayın No: 2009/73, 64s.
14.Çelik, H. ve S. Ateş, 2009. Maviyemiş (Vaccinium corymbosum L.) Yumuşak Odun Çeliklerinde Yaprak Miktarı ve Bazaldaki Kesim Yerinin Köklenme Üzerine Etkileri. III. Ulusal Üzümsü Meyveler Sempozyumu, 10–12 Haziran 2009, Kahramanmaraş 139– 146.
15.Çelik, H., 2012a. Yüksek Boylu Maviyemiş (Highbush Blueberry) Yetiştiriciliği. Gifimey Mesleki Yayınlar Serisi–III, 150p.
16.Çelik, H., 2012b. Yüksek Boylu Maviyemiş Çeşitlerinde Köklenme Üzerine Çelik Tipi, Çelik Alma Zamanı ve Köklenme Ortamının Etkisi. IV. Ulusal Üzümsü Meyveler Semp. 3– 5 Ekim, Akdeniz Üniv., Antalya. Bildiriler Kitabı: 324–335.
17.Çelik, H., 2015. Yüksek Boylu Maviyemiş (Vaccinium corymbosum L.) Çeşitlerinden Alınan Yapraklı Yumuşak Odun Mikro Çeliklerde Köklenme Üzerine Ortamların Etkisi. VII. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi. 25–29 Ağustos 2015, Özet Kitabı, 1.
18.Draper, A. D. and C. K. Chandler, 1986. Accelerating Highbush Blueberry Selection Evaluation by Early Propagation. J. Amer. Hort. Sci., 111(2):301–303.
19.Eck, P., R. E. Gough, I. V. Hall and J. M. Spiers, 1990. Blueberry Management. (In: Galeta, G.S. and Himelrick, D.G. Edts.) Small Fruit Crop Management. Prentice Hall, New Jersey, USA.
20.Fengzhang, W., W. Hexin and C. Yingmin, 2007. Propagation Technique of Blueberry by Softwood Cuttings. J. of Northeast Forest. Univ., 11p.
21.Fischer, D. L. O., G. K. Vignolo, M. G. Aldrighl, J. C. Fachinello and L. E. C. Antunes, 2010. Rooting of Blueberry Hardwood Cutting Derived From Different Canes Type. IHC, Lisboa, Abstract Book, S01.362, 64p.
22.Gough, R. E., 1994. The Highbush Blueberry and Its Management. Food Product Pres. 272p.
23.Gough, R. E., 1996. Blueberries, North and South. In: Small Fruits In the Home Garden (Eds., Gough, R. E. and Poling, E. B) the Haworth Pres Inc. 71:106.
24.Giroux, G. J., B. K. Maynard and W. A. Johnson, 1999. Comparison of Perlite and Peat: Perlite Rooting Media for Rooting Softwood Stem Cuttings in a Sub Irrigation System with Minimal Mist. J. of Environmental Hort. 17(3):147–151.
25.Hartman, H. T. and D. E. Kester, 1983. Plant Propagation: Principles and Practices. (4th Ed.). Prentice Hall, Englewood Cliffs, N. J., USA.
26.Himelrick, D. G., A. A. Powell and W. A. Dozier, 2002. Commercial Blueberry Production Guide for Alabama. Alabama A&M And Auburn Universities, Alabama Cooperative Extension System, ANR–904
27.Jung, J. H., B. Y. Lee, H. Y. Kim, H. K. Kim and S. J. Hong, 2008. Growth and Survival Rate of Softwood Cutting Influenced by Bed Media, Cutting Length and Thickness on Several Cultivars of Highbush Blueberry. Kor. J. Hort. Sci. Technol. 26(2):134–138.
28.Koron, D., M. Oblak and N. Devetak, 1988. Influence of Various Substrata and Natural and Synthetical Hormones on the Propagation of Certain Blueberry Cultivar. Hort. Abst. 58(4):2031.
29.Krewer, G. and B. Cline, 2012. Blueberry Propagation Suggestions. (http://www.small fruits.org/blueberries/production/03blueberryp ropagationsuggestions.pdf) (Erişim tarihi: 18.09.2012)
30.Mainland, C. M., 1993. Effect of Media, Growth Stage and Removal of Lower Leaves on Rooting of Highbush, Southern Highbush and Rabbiteye Softwood and Hardwood Cuttings. Vaccinium Culture V., Acta Hort., 346: 133137.
31.Munoz, C., R. Soto and J. Valenzuela, 1993. Effect of Chemical and Physical Potting Media Characteristics on Growth of Container–Grown Rabbiteye Blueberries. Vaccinium Culture, V., Acta Horticulturae, 346: 162–167.
32.Paulouski, M., 2007. Influence of Terms of Cutting, Such As the Soil Substratum and Its Temperature Conditions on Regeneration Abilities of Gren Cuttings of Vaccinium corymbosum L. Int. Conf. on Vaccinium spp. and Less Known Small Crops: Cultivation and Health Benefit. Book of Abstract, 56–57.
33.Pritts, M. P. and J. F. Hancock, 1992. Highbush Blueberry Production Guide. Northeast Regional Agricultural Guide. Northeast Regional Agricultural Services. NRAES–55, Inhaca, NY: 200p.
34.Schulte, N. and J. Hancock, 1983. Propagation Highbush Blueberries. Michigan State Univ., Cooperative Ext. Serv., Bulletin E–1680.
35.Strik, B., G. Fisher, J. Hart, R. Ingham, D. Kaufman, R. Penhallegon, J. Pscheidt, R. William, C. Brun, M. Ahmedullah, A. Antonelli, L. Askham, P. Bristow, D. Havens, B. Scheer, C. Shanks and D. Barney, 1993. Highbush Blueberry Production Guide. Oregon State University. Department of Extension and Experiment Station Station Communication, PNW215.
36.Wolfe, D. E., P. Eck and C. K. Chin, 1984. Evaluation of Seven Media for Micro Propagation of Highbush Blueberry. Hort. Abst. 54(6):3289.
37.Yadong, L., 1992. Study on Softwood Cutting Propagation of Blueberry. J. of Jilin Agric. Univ. 04.

APA	ÇELİK H (2017). YÜKSEK BOYLU MAVİYEMİŞ ÇEŞİTLERİNDEN ALINAN YAPRAKLI YARI ODUNSU ÇELİKLERDE KÖKLENME ÜZERİNE ÇELİK ALMA ZAMANI VE IBA UYGULAMALARININ ETKİSİ. , 63 - 72.
Chicago	ÇELİK Hüseyin YÜKSEK BOYLU MAVİYEMİŞ ÇEŞİTLERİNDEN ALINAN YAPRAKLI YARI ODUNSU ÇELİKLERDE KÖKLENME ÜZERİNE ÇELİK ALMA ZAMANI VE IBA UYGULAMALARININ ETKİSİ. (2017): 63 - 72.
MLA	ÇELİK Hüseyin YÜKSEK BOYLU MAVİYEMİŞ ÇEŞİTLERİNDEN ALINAN YAPRAKLI YARI ODUNSU ÇELİKLERDE KÖKLENME ÜZERİNE ÇELİK ALMA ZAMANI VE IBA UYGULAMALARININ ETKİSİ. , 2017, ss.63 - 72.
AMA	ÇELİK H YÜKSEK BOYLU MAVİYEMİŞ ÇEŞİTLERİNDEN ALINAN YAPRAKLI YARI ODUNSU ÇELİKLERDE KÖKLENME ÜZERİNE ÇELİK ALMA ZAMANI VE IBA UYGULAMALARININ ETKİSİ. . 2017; 63 - 72.
Vancouver	ÇELİK H YÜKSEK BOYLU MAVİYEMİŞ ÇEŞİTLERİNDEN ALINAN YAPRAKLI YARI ODUNSU ÇELİKLERDE KÖKLENME ÜZERİNE ÇELİK ALMA ZAMANI VE IBA UYGULAMALARININ ETKİSİ. . 2017; 63 - 72.
IEEE	ÇELİK H "YÜKSEK BOYLU MAVİYEMİŞ ÇEŞİTLERİNDEN ALINAN YAPRAKLI YARI ODUNSU ÇELİKLERDE KÖKLENME ÜZERİNE ÇELİK ALMA ZAMANI VE IBA UYGULAMALARININ ETKİSİ." , ss.63 - 72, 2017.
ISNAD	ÇELİK, Hüseyin. "YÜKSEK BOYLU MAVİYEMİŞ ÇEŞİTLERİNDEN ALINAN YAPRAKLI YARI ODUNSU ÇELİKLERDE KÖKLENME ÜZERİNE ÇELİK ALMA ZAMANI VE IBA UYGULAMALARININ ETKİSİ". (2017), 63-72.

APA	ÇELİK H (2017). YÜKSEK BOYLU MAVİYEMİŞ ÇEŞİTLERİNDEN ALINAN YAPRAKLI YARI ODUNSU ÇELİKLERDE KÖKLENME ÜZERİNE ÇELİK ALMA ZAMANI VE IBA UYGULAMALARININ ETKİSİ. Bahçe, 46(özel sayı 1), 63 - 72.
Chicago	ÇELİK Hüseyin YÜKSEK BOYLU MAVİYEMİŞ ÇEŞİTLERİNDEN ALINAN YAPRAKLI YARI ODUNSU ÇELİKLERDE KÖKLENME ÜZERİNE ÇELİK ALMA ZAMANI VE IBA UYGULAMALARININ ETKİSİ. Bahçe 46, no.özel sayı 1 (2017): 63 - 72.
MLA	ÇELİK Hüseyin YÜKSEK BOYLU MAVİYEMİŞ ÇEŞİTLERİNDEN ALINAN YAPRAKLI YARI ODUNSU ÇELİKLERDE KÖKLENME ÜZERİNE ÇELİK ALMA ZAMANI VE IBA UYGULAMALARININ ETKİSİ. Bahçe, vol.46, no.özel sayı 1, 2017, ss.63 - 72.
AMA	ÇELİK H YÜKSEK BOYLU MAVİYEMİŞ ÇEŞİTLERİNDEN ALINAN YAPRAKLI YARI ODUNSU ÇELİKLERDE KÖKLENME ÜZERİNE ÇELİK ALMA ZAMANI VE IBA UYGULAMALARININ ETKİSİ. Bahçe. 2017; 46(özel sayı 1): 63 - 72.
Vancouver	ÇELİK H YÜKSEK BOYLU MAVİYEMİŞ ÇEŞİTLERİNDEN ALINAN YAPRAKLI YARI ODUNSU ÇELİKLERDE KÖKLENME ÜZERİNE ÇELİK ALMA ZAMANI VE IBA UYGULAMALARININ ETKİSİ. Bahçe. 2017; 46(özel sayı 1): 63 - 72.
IEEE	ÇELİK H "YÜKSEK BOYLU MAVİYEMİŞ ÇEŞİTLERİNDEN ALINAN YAPRAKLI YARI ODUNSU ÇELİKLERDE KÖKLENME ÜZERİNE ÇELİK ALMA ZAMANI VE IBA UYGULAMALARININ ETKİSİ." Bahçe, 46, ss.63 - 72, 2017.
ISNAD	ÇELİK, Hüseyin. "YÜKSEK BOYLU MAVİYEMİŞ ÇEŞİTLERİNDEN ALINAN YAPRAKLI YARI ODUNSU ÇELİKLERDE KÖKLENME ÜZERİNE ÇELİK ALMA ZAMANI VE IBA UYGULAMALARININ ETKİSİ". Bahçe 46/özel sayı 1 (2017), 63-72.