Yıl: 2017 Cilt: 0 Sayı: 2017 Sayfa Aralığı: 43 - 63 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

KADININ KORUNMASINA İLİŞKİN ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER VE TÜRKİYE’NİN KONUMU

Öz:
Fransız İhtilâlinden bu yana kadınlar erkeklerle eşit haklara sahip olabilmek için çeşitli mücadelelere girişmişlerdir. II. Dünya Savaşı sonrası hız kazanan bu mücadele sonucu kadınların korunması, ayrımcılığın ortadan kaldırılarak gerçek anlamda eşitliğin sağ- lanabilmesi için ulusal ve uluslararası düzeyde birçok çalışma gerçekleştirilmiştir. Ancak, kadınların erkeklerle eşitliği prensibinin tam anlamıyla kabul görmesinde, erkek egemen anlayışının toplumlarda etkin olması, kültürel bakımdan ataerkil bir yapının mevcut bulunması gibi durumlar önemli bir engel oluşturmuştur ve hâlâ oluşturmaktadır.Kadınlar insan haklarından birey olarak yararlanma hakkına sahiptir. Ancak cinsiyet ayrımcılığı sebebiyle, özellikle eşitlik ilkesi bakımından uluslararası belgelerde 'kadın hakları' ayrıca ve özellikle düzenlenmiştir. Bunun temel nedeni, kadınlara karşı uygulanan eşitsiz ve ayrımcı uygulamaların önlenmesi ve kadınların toplumsal konumlarında iyileştirme yapılması için buna gerek duyulmasıdır. Bu konuda 1945 BM Şartı ile atılan ilk adım, yine Birleşmiş Milletler nezdinde ortaya konulan uluslararası belgelerle, ayrıca Avrupa Birliği bünyesinde yapılan çalışmalarla desteklenmiş ve geliştirilmiştir. Özel olarak kadın haklarını düzenleyen belgelerden en önemlisi olarak kabul edilen Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi (CEDAW) hayata geçirilmiş; Türkiye'nin de taraf olduğu Sözleşme kadınlara karşı cinsiyet sebebiyle yapılan her türlü ayrımı yasaklayarak, taraf devletlere ayrımcılığı önleyici tedbirler alma yü- kümlülüğü getirmiştir. Sözleşmeye ek Protokol ile de hakların ihlalinde başvurulabilecek denetim mekanizmaları oluşturulmuştur. Kadınlara karşı toplumsal cinsiyet ayrımcılığının gelmiş olduğu son nokta ise kadına yönelik şiddet olaylarında kendini gösterir. Bu konuya Nairobi Stratejileri ile ilk defa eğilinmiş olup, devletlerin somut önlemler almaya zorlanması ve daha üst bir bilinç oluşturulması- na yönelik ihtiyacın neticesinde -Türkiye'nin de taraf olduğu- İstanbul Sözleşmesi doğmuştur. Ülkemizde bir taraftan uluslararası standartlara oldukça uygun yasal düzenlemeler kendini gösterirken, diğer taraftan çağdaş toplumlarda asla kabul edilemeyecek bazı ayrımcılık örnekleri, hak ihlali ve şiddet niteliği taşıyan uygulamalar görülmektedir. Bildirimizde baş- ta anılan Sözleşmeler olmak üzere, konuya ilişkin uluslararası belgeler ışığında Türkiye'deki yasal düzenlemeler ve fiili gerçeklik ele alınıp, uygulamada olumlu bir dönüşümün nasıl mümkün olacağı tartışılacak ve değerlendirilmeye çalışılacaktır.
Anahtar Kelime:

Konular: Siyasi Bilimler Hukuk Uluslararası İlişkiler

INTERNATIONAL AGREEMENTS REGARDING PROTECTION OF WOMEN AND THE STATUS OF TURKEY

Öz:
Women have made various struggles to have equal rights with men since the French Revolution. As a result of their struggle which has accelerated after World War II, many studies have been conducted at national and international levels in order to protect the women and to ensure the equality in the real sense by eliminating discrimination. However, for the full embracement of the principle of equality of woman and man, circumstances such as male dominance being active in society, and patriarchalism in cultural terms being present, have created and are still a major obstacle. Women have the right to benefit from human rights as individuals. However, due to gender discrimination, ‘women’s rights’ are also specifically regulated in international documents, in particular as regards the principle of equality. The main reason for this is that it is essential to prevent unequal and discriminatory practices against women and to improve women’s social status. The first step taken with the 1945 UN Charter in this regard was supported and developed by the international documentation published in the United Nations, as well as the studies done within the European Union. The Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination Against Women (CEDAW), which is considered to be the most important of the documents regulating women’s rights in particular, has come into force; The Convention, to which Turkey is a party, has made contracting states under the obligation to take measures to prevent discrimination by prohibiting any discrimination on the grounds of gender against women. The Additional Protocol to the Convention also established control mechanisms that could be put into effect in breach of the rights. Gender discrimination against women is utmost revealed in violence against women. This issue was discussed for the first time with the Nairobi Strategies, and the Istanbul Convention, to which Turkey is also a party, was born on the grounds that the states were forced to take concrete precautions and a higher consciousness was needed. In our country, while legal regulations are quite suitable to international standards on the one hand, there are some examples of discrimination, violation of rights and violence that can not be accepted in contemporary societies on the other hand. The legal regulations and actual reality in Turkey will be discussed in light of the international documents related to the issue, especially the Contracts mentioned in the notice, and it will be attempted to discuss and evaluate how a positive transformation in practice will be possible.
Anahtar Kelime:

Konular: Siyasi Bilimler Hukuk Uluslararası İlişkiler
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Acar Feride, ‘Kadınların İnsan Haklarının Gerçekleştirilmesi ve Ayrımcılığın Önlenmesinde Uluslararası Standartlar’, Hukukta Kadın Sempozyumu (30 Eylül-1 Ekim 1999), s.45 vd.
  • Acar Feride, ‘Türkiye’de Kadınların İnsan Hakları: Uluslararası Standartlar, Hukuk ve Sivil Toplum’, Kadın Hakları Uluslararası Hukuk ve Uygulama, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, (2. Baskı), İstanbul 2010, s.13 vd (Türkiye).
  • Bakırcı Kadriye, ‘İstanbul Sözleşmesi’, Ankara Barosu Dergisi, 2015/4, s.133 vd.
  • De Vido Sara, ‘The Ratification of The Council of Europe İstanbul Convention by the EU: A Step Forward in the Protection of Women From Violence in The European Legal System’, European Journal of Legal Studies, V.9, N.2, 2016-2017, s.69 vd.
  • Demirkır Ünlü Müge, Kadına Yönelik Şiddet ve Aile-İçi Şiddet (İstanbul Sözleşmesi’nin Ulusal Hukuk Açısından Değerlendirilmesi), İstanbul 2012.
  • Emrah Oder Bertil ‘Kadınların İnsan Haklarının Uluslararası Düzeyde Korunması’, Kadın Hakları Uluslararası Hukuk ve Uygulama, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, (2.Baskı), İstanbul 2010, s.23 vd.
  • Evatt Elizabeth, ‘Finding A Voice for Women’s Rights: The Early Days of CEDAW’, The George Washington International Law Review, V.34, 2002-2003, s.515 vd.
  • Genç Arıdemir Arzu, ‘Aile Hukuku Bakımından Önem Taşıyan Kadın Haklarına İliş- kin Uluslararası Belgeler ve Bunların Türk Hukukuna Etkisi’, Prof. Dr. Necla Arat’a Armağan, İstanbul 2004, s.153 vd.
  • Holtmaat Rikki/Tobler Christa, ‘CEDAW and The European Union’s Policy in The Field of Combating Gender Discrimination’, Maastricht Journal of European and Comparative Law, V.12, I.4, s. 399 vd.
  • Kadın Hakları İnsan Haklarıdır Projesi, Kamer Vakfı, Ankara 2016.
  • Moroğlu Nazan, Kadınların İnsan Hakları Sözleşmesi, İstanbul 2009.
  • Simonovic Dubravka, ‘Global and Regional Standarts on Violence Against Women: The Evolution and Synergy of the CEDAW and Istanbul Conventions’, Human Rights Quarterly, V.36, 2014, s. 590 vd.
  • Southardt Jo Lynn, ‘Protection of Women’s Human Rights Under The Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination against Women’, Pace University School of Law, International Law Review, V.VIII, 1996, s.1 vd.
  • Uygur Gülriz/ Çağlar Gürgey İrem, ‘Kadınların ve Kız Çocuklarının İnsan Hakları İhlali ve Bunun Bir Örneği Olarak Kadına Yönelik Şiddet’, Kadınların ve Kız Çocuklarının İnsan Hakları: Kadına Yönelik Şiddet ve Ev İçi Şiddet, Ankara 2014, s.9 vd.
APA PARLAK BÖRÜ Ş (2017). KADININ KORUNMASINA İLİŞKİN ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER VE TÜRKİYE’NİN KONUMU. , 43 - 63.
Chicago PARLAK BÖRÜ ŞAFAK KADININ KORUNMASINA İLİŞKİN ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER VE TÜRKİYE’NİN KONUMU. (2017): 43 - 63.
MLA PARLAK BÖRÜ ŞAFAK KADININ KORUNMASINA İLİŞKİN ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER VE TÜRKİYE’NİN KONUMU. , 2017, ss.43 - 63.
AMA PARLAK BÖRÜ Ş KADININ KORUNMASINA İLİŞKİN ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER VE TÜRKİYE’NİN KONUMU. . 2017; 43 - 63.
Vancouver PARLAK BÖRÜ Ş KADININ KORUNMASINA İLİŞKİN ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER VE TÜRKİYE’NİN KONUMU. . 2017; 43 - 63.
IEEE PARLAK BÖRÜ Ş "KADININ KORUNMASINA İLİŞKİN ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER VE TÜRKİYE’NİN KONUMU." , ss.43 - 63, 2017.
ISNAD PARLAK BÖRÜ, ŞAFAK. "KADININ KORUNMASINA İLİŞKİN ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER VE TÜRKİYE’NİN KONUMU". (2017), 43-63.
APA PARLAK BÖRÜ Ş (2017). KADININ KORUNMASINA İLİŞKİN ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER VE TÜRKİYE’NİN KONUMU. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 0(2017), 43 - 63.
Chicago PARLAK BÖRÜ ŞAFAK KADININ KORUNMASINA İLİŞKİN ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER VE TÜRKİYE’NİN KONUMU. Türkiye Barolar Birliği Dergisi 0, no.2017 (2017): 43 - 63.
MLA PARLAK BÖRÜ ŞAFAK KADININ KORUNMASINA İLİŞKİN ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER VE TÜRKİYE’NİN KONUMU. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, vol.0, no.2017, 2017, ss.43 - 63.
AMA PARLAK BÖRÜ Ş KADININ KORUNMASINA İLİŞKİN ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER VE TÜRKİYE’NİN KONUMU. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. 2017; 0(2017): 43 - 63.
Vancouver PARLAK BÖRÜ Ş KADININ KORUNMASINA İLİŞKİN ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER VE TÜRKİYE’NİN KONUMU. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. 2017; 0(2017): 43 - 63.
IEEE PARLAK BÖRÜ Ş "KADININ KORUNMASINA İLİŞKİN ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER VE TÜRKİYE’NİN KONUMU." Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 0, ss.43 - 63, 2017.
ISNAD PARLAK BÖRÜ, ŞAFAK. "KADININ KORUNMASINA İLİŞKİN ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER VE TÜRKİYE’NİN KONUMU". Türkiye Barolar Birliği Dergisi 2017 (2017), 43-63.