Yıl: 2017 Cilt: 0 Sayı: 2017 Sayfa Aralığı: 173 - 198 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

KADINA KARŞI ŞİDDETTE ARABULUCULUK KURUMUNA İLİŞKİN BAZI DEĞERLENDİRMELER

Öz:
6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu madde 1/2'de aile içi şiddet iddiasını içeren uyuşmazlıkların arabuluculuğa elverişli olmadığı özel olarak hükme bağlanmıştır. Dolayısıyla, kadın, aile içi bir şiddete maruz kalması durumunda arabuluculuk kurumuna başvuramayacaktır. Ancak, aile içi şiddet ve kadına karşı şiddet kavramlarının birbirinden ayırt edilmesi gerekir. Nitekim Kadınlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye ilişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi'nde bu iki kavram birbirinden ayırt edilmiştir ve Sözleşmenin 3. maddesinde her iki kavram da şu şekilde tanımlanmıştır: "Kadına karşı şiddetten, kadınlara karşı bir insan hakları ihlali ve ayrımcılık anlaşılacak ve bu terim, ister kamu ister özel yaşamda meydana gelsin, söz konusu eylemlerde bulunma tehdidi, zorlama veya özgürlüğün rastgele bir biçimde kısıtlanması da dahil olmak üzere, kadınlara fiziksel, cinsel, psikolojik veya ekonomik zarar ve acı verilmesi sonucunu doğuracak toplumsal cinsiyete dayalı tüm şiddet eylemleri olarak anlaşılacaktır. Aile içi şiddet, eylemi gerçekleştiren, mağdurla aynı ikametgahı paylaşmakta olsun veya olmasın veya daha önce paylaşmış olsun veya olmasın, aile içinde veya aile biriminde veya mevcut veya daha önceki eşler veya birlikte yaşayan bireyler arasında meydana gelen fiziksel, cinsel, psikolojik veya ekonomik şiddet eylemleri olarak anlaşılacaktır." Yine 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun'da da aile içi şiddet (ev içi şiddet) ile kadına karşı şiddet kavramları ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Sözleşme'nin 48. maddesinde ise, aile içi şiddet iddiasını içeren uyuşmazlıklarda zorunlu arabuluculuğu yasaklamıştır. Söz konusu hükmün aksi ile yorumundan, aile içi şiddet iddiasına ilişkin olgularda isteğe bağlı arabuluculuk kurumunun Sözleşme'ye göre yasaklanmadığı sonucu çıkarılmaktadır. Bugün doktrinde, kadına karşı şiddetin aile içi şiddet içerisinde yer almaması durumunda, arabulucuğa elverişli olduğu iddia edilmektedir. Hatta, doktrinde Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu madde 1,2'de'ki aile içi şiddet iddiasını içeren uyuşmazlıkların peşinen arabuluculuğa elverişli sayılmamasınının da yerinde bir yaklaşım olmadığı hususu da tartışılmaktadır. Bununla birlikte doktrinin bir kısmı şiddetin her türlü varlığı halinde arabuluculuğun mümkün olmadığı görüşündedir
Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk Aile Çalışmaları

SOME CONSIDERATIONS REGARDING MEDIATION IN VIOLENCE AGAINST WOMAN

Öz:
Article 2 of the Code of Mediation in Legal Disputes specifically rules that the disputes involving allegations of domestic violence are not mediatable. Therefore, if a woman is exposed to domestic violence she will not be able to apply for mediation. However, the term “domestic violence” and the term “violence against women” must be distinguished from each other. Indeed, in the Council of Europe Convention on preventing and combating violence against women and domestic violence, these two concepts are differentiated from each other and both concepts are defined in Article 3 of the Convention as follows: “violence against women” is understood as a violation of human rights and a form of discrimination against women and shall mean all acts of gender-based violence that result in, or are likely to result in, physical, sexual, psychological or economic harm or suffering to women, including threats of such acts, coercion or arbitrary deprivation of liberty, whether occurring in public or in private life; “domestic violence” shall mean all acts of physical, sexual, psychological or economic violence that occur within the family or domestic unit or between former or current spouses or partners, whether or not the perpetrator shares or has shared the same residence with the victim. Similarly, the concepts of family violence (domestic violence) and violence against women are also assessed separately in the Code on Protection of the Family and Prevention of Violence Against Women (Code No: 6284). Article 48 of the Convention prohibits mandatory mediation in domestic violence disputes. From the contrary interpretation of the provision, it can be concluded that the provision does not prohibit optional mediation in the case of the allegation of domestic violence. Recently in the doctrine, it is argued that the dispute is convenient to mediation when violence against women does not contain domestic violence. It is even claimed that regarding the disputes involving allegations of domestic violence as conducive to mediation in advance in the Articles 1 and 2 of the Code, is not a proper approach. On the other hand, part of the doctrine has a perspective that violence is not possible to mediate in its every form of existence
Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk Aile Çalışmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akın Merve, “Aile İçi Şiddet”, Prof. Dr. Füsun Sokullu-Akıncı’ya Armağan, İÜHFM, 2013, S. 1, s. 27-41.
  • Akil Cenk, “Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun Kapsamı”, Prof. Dr. Ejder Yılmaz’a Armağan, C.I, Ankara 2014, s. 75-137.
  • Akkaya Tolga, “Boşanma Davasında Alınabilecek Geçici Hukuki Korumalar veya Hakimin Müdahalesi Yoluyla Çocuğun Korunması Kapsamında Zorunlu Arabuluculuk ve Boşanma Süreci, Aile Danışmanlığı”, ABD 2014, S.4, s. 23-61.
  • Arslan Ramazan/Yılmaz Ejder/Taşpınar Ayvaz Sema, Medenî Usûl Hukuku, B.2, Ankara 2016.
  • Bakırcı Kadriye, “İstanbul Sözleşmesi”, ABD 2015, S. 4, s. 133-204.
  • Başözen Ahmet, “Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Tasarısı Üzerine Değerlendirme”, EÜHFD 2007, S. 1, s. 235-239.
  • Bozdağ Gonca Gülfem, “Arabuluculuk ve Arabuluculuğun Ebeveynler Arasındaki Uluslararası İhtilaflarda Uygulanabilirliği”, GÜHFD 2016, S. 1, s. 101-136.
  • Bölükbaşı Özge, 6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun Kapsamında Kadının ve Aile Bireylerinin Korunması, Ankara 2015.
  • Bulur Alper, “6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu ve Uygulaması Hakkında Değerlendirmeler”, Prof.Dr. Ramazan Arslan’a Armağan, C.I, Ankara 2015, s. 499- 514 (Bulur).
  • Bulur Alper, Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları ve Arabuluculuk Yöntemi, ABD 2007, S. 4, s. 30-46 (Bulur-Arabuluculuk).
  • Cobb Sara, “The Domestication of Violence in Mediation”, Law and Society Review 1997, N. 3, Vol.31, s. 397-440.
  • Demir Şamil, “Arabuluculuk İle Aile İçi Şiddet ve Uzlaşmaya Tabi Suçların İlişkisi”, ABD 2014, S. 2, s. 212-228.
  • Deren Yıldırım Nevhis, “Arabuluculuk Kurumuna İlişkin Bazı Düşünceler”, Arabuluculuk Yasa Tasarısı Eleştiri ve Öneriler, İstanbul 2008, s. 81-96.
  • Fischer Karla/Vidmar Neil/ Ellis Rene, “Procedural Justice Implications of ADR in Specialized Contexts, The Culture of Battering and The Role of Mediation in Domestic Violence Cases”, Science and Technology of Law Law Review 1993, Vol.46, s. 2117-2174.
  • Göksu Mustafa, Civil Litigation and Dispute Resolution in Turkey, Ankara 2016.
  • Görgün Şanal, Medenî Usûl Hukuku, B. 5, Ankara 2016.
  • Haft Frijof/Schlieffen Katharina Gräfin von, Handbuch Mediation, Aufl. 2, München 2009 (Haft/Schlieffen/Bearbeiter).
  • Hatipoğlu Aydın Duygu, “Kadınların Adalete Erişimi”, ABD 2015, S. 4, s. 77-107.
  • Ildır Gülgün, Alternatif Uyuşmazlık Çözümü, Medeni Yargıya Alternatif Yöntemler, Ankara 2003.
  • Jacobson Neil S./Gottman John M., When Men Batter Women, New Insights into Ending Abusive Relationships, New York 2007.
  • Kısmet Kekeç, Elif, Arabuluculuk Yoluyla Uyuşmazlık Çözümünde Temel Aşamalar ve Taktikler, Ankara 2011.
  • Kılıçoğlu Ahmet, “Aile İçi Şiddetin Medeni Hukuktaki Yansımaları, Kadınların ve Kız Çocuklarının İnsan Hakları, Kadına Yönelik Şiddet ve Ev-İçi Şiddet”, Ankara 2014, s. 105-112.
  • Kuru, Baki, “Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Tasarısı Hakkında Görüş ve Öneriler”, MİHDER 2010, S. 2, s. 237-246.
  • Krieger, Sarah, “The Dangers of Mediation in Domestic Violence Cases”, Cardozo Women’s Law Journal, Vol.2, 2002, s. 235-260.
  • Loomis, Kerry, “Domestic Violence and Mediation, A Tragic Combination for Victims in California Family Court”, California Western Law Review, 1999, N. 2, s. 355-370.
  • Mediation Booklet, a practical guide to assist women to prepare for mediation, understand their rights and answer commonly asked questions about the mediation process with particular reference to family and domestic violence situtations, Woman’s Law Centre of WA, fifth Edition, 2013 (http://www.wlcwa.org. au/resources/Mediation-Booklet-Women-5th-edition-Oct 2013.pdf). (Mediation Booklet).
  • Moore Christopher W, Arabuluculuk Süreci, The Mediation Process, B.4, Çevirmenler, Kaçmaz, Tarkan/ Tercan, Mustafa, Ankara 2016. Murphy C. Jane/Rubinson, Robert, “Domestic Violence and Mediation, Responding to the Challenges of Crafting Effective Screens”, Family Law Quarterly, N.1, Vol. 39, 2005, s. 53-85.
  • Özbay İbrahim, “Alternatif Uyuşmazlık Çözümü”, EÜHFD 2006, S. 3-4, s. 459-475.
  • Özbek Mustafa Serdar, Alternatif Uyuşmazlık Çözümü, C.1-2, B.4, Ankara 2016.
  • Özbek Mustafa Serdar, “Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin Aile Arabuluculuğu Konulu Tavsiye Kararı (Aile Arabuluculuğu)”, DEÜHFD 2005, C. VII, S. 2, s. 71- 102 (Özbek-Avrupa Konseyi).
  • Özekes, Muhammet, “Uyuşmazlık Çözüm Yolları İçinde Arabuluculuk ve Bir Düzenleme Önerisi”, HPD 2006, S. 7, s. 40-45.
  • Özkara Erdem/Can İ. Özgür, “Kadına Yönelik Şiddetle İlgili Güncel Yasal Değişikliklikler ve Adli Tıp”, TBBD 2012, S. 2, s. 341-348.
  • Özmumcu Seda, Uzak Doğu’da Arabuluculuk Anlayışı ile Türk Hukuk Sisteminde Arabuluculuk Kurumuna Genel Bir Bakış, İstanbul 2013.
  • Pekcanıtez Hakan, Pekcanıtez Usûl, Medenî Usûl Hukuku, İstanbul 2017 (Pekcanıtez Usûl- Yazar).
  • Pekcanıtez Hakan, “Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanun Tasarısının Tanıtımı”, Medeni Usul ve İcra-İflas Hukukçuları Toplantısı-VI. Ankara 2008, s. 245- 300 (Pekcanıtez-Değerlendirme).
  • Pekcanıtez Hakan, “Alternatif Uyuşmazlık Çözümleri”, HPD 2005, S. 5, s. 12-16.
  • Polat Oğuz, Şiddet, Kadına Yönelik Şiddet, Çocuk İstismarı, Pedofili, Cinsel Şiddet, Duygusal Şiddet, Ankara 2015.
  • Roberts Marian, Mediation in Family Disputes, Principles of Practice, Trd Edt., Burlington 2014.
  • Şahin Ceylan Şule, Geleneksek Toplumdan Modern Topluma Alternatif Uyuşmazlık Çözümü, İstanbul 2009.
  • Tanrıver Süha, “Türk Aile Mahkemesi Hâkimlerinin Sulhe Teşvik Ödevi”, Makalelerim III, Ankara 2016, s. 199-202 (Tanrıver-Sulh).
  • Tanrıver Süha, Türk Aile Mahkemeleri, Ankara 2014 (Tanrıver-Aile).
  • Tanrıver Süha, “Hukuk Uyuşmazlıkları Bağlamında Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları ve Özellikle Arabuluculuk”, Makalelerim II, Ankara 2011, s. 3-29 (Arabuluculuk).
  • Tanrıver Süha, “Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yolları, Arabuluculuk Kurumuna Hukuki ve Sosyolojik Bir Bakış”, Makalelerim III, Ankara 2011, s. 67-87 (Arabuluculuk Kurumu).
  • Taşpolat-Tuğsavul Melis, Türk Hukukunda Arabuluculuk, Ankara 2012.
  • Türk Dil Kurumu Türkçe Sözlük, B. 10, Ankara 2005.
  • Uçar Mehmet Ali, Aile İçi Şiddet ve Koruma Yasası, Ankara 2003.
  • Uyumaz Alper/Erdoğan Kemal, “Aile Hukukundan Doğan Uyuşmazlıkların Alternatif Çözüm Yolları”, DEÜHFD 2015, S. 1, s. 119-169.
  • Ver Steegh, Nancy, Yes, No, and Maybe, “Informed Decision a Making About Divorce Mediation in the Presence of Domestic Violence”, William & Mary Journal of Women and the Law, N. 145, Vol.9, 2003, s. 145-206.
  • Vestal, Anita, “Domestic Violence and Mediation, Concerns and Recommendations”, http://www.mediate.com/articles/vestala3.cfm, erişim tarihi: 31.03.2017.
  • Yazıcı Tıktık Çiğdem, Arabuluculukta Gizliliğin Korunması, İstanbul 2013.
  • Yıldırım M. Kâmil, “İhtilafların Mahkeme Dışı Usullerle Çözülmesi Hakkında”, Prof. Dr. Yavuz Alangoya İçin Armağan, İstanbul 2007, s. 337-360.
  • Yıldırım, M. Kâmil, “Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Tasarısının Değerlendirilmesi, Arabuluculuk Yasa Tasarısı, Eleştiri ve Öneriler”, İstanbul 2008, s. 35-80 (Yıldırım-Değerlendirme).
  • Yılmaz Ejder, “Arabuluculuğun Yasa İle Düzenlenmesi, Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Tasarısının Değerlendirilmesi”, Prof.Dr. Tuğrul Arat’aArmağan, Ankara 2012, s. 1275-1297.
  • Wheeler Laurel, “Mandatory Family Mediation and Domestic Violence”, Southern Illinois University Law Journal, Vol. 26, 2002, s. 559-573.
  • Zylstra Alexandra, “Mediation and Domestic Violence, A Practical Screening Method for Mediators and Mediation Program Administrators”, University of Missouri School of Law Scholorship Repository, N. 1, 2001, s. 253-300.
APA BÖRÜ L (2017). KADINA KARŞI ŞİDDETTE ARABULUCULUK KURUMUNA İLİŞKİN BAZI DEĞERLENDİRMELER. , 173 - 198.
Chicago BÖRÜ Levent KADINA KARŞI ŞİDDETTE ARABULUCULUK KURUMUNA İLİŞKİN BAZI DEĞERLENDİRMELER. (2017): 173 - 198.
MLA BÖRÜ Levent KADINA KARŞI ŞİDDETTE ARABULUCULUK KURUMUNA İLİŞKİN BAZI DEĞERLENDİRMELER. , 2017, ss.173 - 198.
AMA BÖRÜ L KADINA KARŞI ŞİDDETTE ARABULUCULUK KURUMUNA İLİŞKİN BAZI DEĞERLENDİRMELER. . 2017; 173 - 198.
Vancouver BÖRÜ L KADINA KARŞI ŞİDDETTE ARABULUCULUK KURUMUNA İLİŞKİN BAZI DEĞERLENDİRMELER. . 2017; 173 - 198.
IEEE BÖRÜ L "KADINA KARŞI ŞİDDETTE ARABULUCULUK KURUMUNA İLİŞKİN BAZI DEĞERLENDİRMELER." , ss.173 - 198, 2017.
ISNAD BÖRÜ, Levent. "KADINA KARŞI ŞİDDETTE ARABULUCULUK KURUMUNA İLİŞKİN BAZI DEĞERLENDİRMELER". (2017), 173-198.
APA BÖRÜ L (2017). KADINA KARŞI ŞİDDETTE ARABULUCULUK KURUMUNA İLİŞKİN BAZI DEĞERLENDİRMELER. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 0(2017), 173 - 198.
Chicago BÖRÜ Levent KADINA KARŞI ŞİDDETTE ARABULUCULUK KURUMUNA İLİŞKİN BAZI DEĞERLENDİRMELER. Türkiye Barolar Birliği Dergisi 0, no.2017 (2017): 173 - 198.
MLA BÖRÜ Levent KADINA KARŞI ŞİDDETTE ARABULUCULUK KURUMUNA İLİŞKİN BAZI DEĞERLENDİRMELER. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, vol.0, no.2017, 2017, ss.173 - 198.
AMA BÖRÜ L KADINA KARŞI ŞİDDETTE ARABULUCULUK KURUMUNA İLİŞKİN BAZI DEĞERLENDİRMELER. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. 2017; 0(2017): 173 - 198.
Vancouver BÖRÜ L KADINA KARŞI ŞİDDETTE ARABULUCULUK KURUMUNA İLİŞKİN BAZI DEĞERLENDİRMELER. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. 2017; 0(2017): 173 - 198.
IEEE BÖRÜ L "KADINA KARŞI ŞİDDETTE ARABULUCULUK KURUMUNA İLİŞKİN BAZI DEĞERLENDİRMELER." Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 0, ss.173 - 198, 2017.
ISNAD BÖRÜ, Levent. "KADINA KARŞI ŞİDDETTE ARABULUCULUK KURUMUNA İLİŞKİN BAZI DEĞERLENDİRMELER". Türkiye Barolar Birliği Dergisi 2017 (2017), 173-198.