KADIN ODAKLI POLİTİKALARIN HÜKÜMET PROGRAMLARINA YANSIMALARI ÜZERİNE BİR ANALİZ

Yıl: 2017 Cilt: 0 Sayı: 2017 Sayfa Aralığı: 411 - 440 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

KADIN ODAKLI POLİTİKALARIN HÜKÜMET PROGRAMLARINA YANSIMALARI ÜZERİNE BİR ANALİZ

Öz:
Yüzyıllar boyu "ataerkil" aile yapısı içindeki rollerin devamını sağlamak üzere hazırlanan kadının yetiştirilmesindeki temel çı- kış noktası; istihdamdan siyasete kadar çok geniş bir yelpazede kadı- nın varlığını hissettirmesine gerek olmadığına dayanmaktadır. Kadınların temel göstergeler açısından dahi erkeklerin gerisine düşmesine neden olan bu yaklaşım, özellikle geride bıraktığımız yüzyılda, dünya toplumlarının gündemine getirilmiş ve kadının insan hakları kavramı ekseninde ele alınmaya başlamıştır. Her ne kadar Türkiye, dünyadaki bu gelişmelerin dışında kalmamışsa da, Cumhuriyetin ilk yıllarında kadına verilen haklara rağmen kadın sorununun aldığı mesafenin kayda değer olduğunu söylemek zordur. Bunun nedenleri arasında kimi zaman Türkiye' nin toplumsal ve ekonomik yapısı, tarihsel gelişimi sayılırken, kimi zaman da kültürel yapısı sayılabilmektedir. Kadın sorununa bakışın izleri sürülmek istendiğinde, Türk siyasi belgeleri arasında bakılacak belgelerden en önemlisi, kapsadığı dö- nemde toplumun büyük çoğunluğunun olaya bakış açısını yansıttı- ğına ve kamu siyasalarına rehberlik ettiğine inanılan hükümet programlarıdır. Bu belge, devletin görevlerini yerine getirmesini sağlayan yetkili organ olan hükümetin yol haritası olması nedeniyle de önem arz etmektedir. Bu çerçevede, dönemin baskın ideolojilerinin kadın konusuna bakışı ve konuya ilişkin gelişimin izlerini ortaya koymak üzere, çalışma kapsamında 1980 öncesi hükümet programları genel olarak değerlendirilmiş, kadın sorununun ele alınması açısından kırılma noktası kabul edilen 1980 sonrası hükümet programları ayrıntıları ile ele alınmıştır. Çalışmada, ayrıca her hükümet döneminde kadın konusunda yaşanan belli başlı gelişmelere de yer verilmiştir. Kadın sorunuyla ilgili politikaların ve kararların en üst düzeyde nasıl belirlendiği ve bunun uygulamaya nasıl yansıdığı bu çalışmanın asıl konusudur. Çalışma sonucunda programlarda kadının aile içinde ele alındığı ve güçlü bir aile vurgusu olduğu görülmüştür. Günümüze yaklaştıkça kadın konusu müstakil bir başlıkla ele alınmakla birlikte bunun temel nedeninin "güçlü aile", "güçlü toplum" hedefine ulaş- mak olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Kültürel Çalışmalar Sosyoloji Kadın Araştırmaları Aile Çalışmaları

AN ANALYSIS ON THE REFLECTIONS OF FEMALE FOCUSED POLICIES TO GOVERNMENT PROGRAMS

Öz:
For many centuries, the main starting point in raising woman prepared to provide continuance of the roles in “patriarchal” family has been based on the idea that woman does not need to make her presence felt in a wide range from employment to politics. This approach, which caused woman fall behind men even in terms of basic indicators, has been brought into the agenda of world’s societies and began to be held inside the context of woman’s human rights especially in the last century. Although Turkey has remained outside these developments all over the world, it is hard to say that there is a remarkable proceed in woman issue despite the rights given to women in the first years of the Republic. Turkey’s social and economic structure, historical development and cultural structure can be listed among the reasons for this. When tracing back the woman issue, the most important document among the Turkish political documents is government program which are believed to reflect most of the society’s perspective and lead the way to public politics within the period it comprised. This document is also important for being the route map of the government, the authorised body that provides the state to perform its duties. Within this scope, while the government programs before 1980 have been reviewed generally, the programs after 1980, which is accepted as the breaking point for the woman issue have been reviewed in detail in this study on the purpose of revealing the view of the period’s dominant ideology on woman issue and tracing the development on this subject. Besides, the main developments in the woman issue in each government’s period have been included in the study. Main scope of this study is how the policies regarding woman issue are determined, how the decisions are taken and how these decisions are put into practice on the highest level. At the end of the study it was noted that woman is embraced in the family and there is a strong family emphasis in the programs. It has been also determined that the woman issue is dealt as a separate title as we approach more recent times and the reason for this is to achieve the aim of “strong family” and “strong society”.
Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Kültürel Çalışmalar Sosyoloji Kadın Araştırmaları Aile Çalışmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Acuner Selma, BM Kadının Statüsü Komisyon Rehberi, KA-DER Yayınları, Ankara, 2017, s:13.
  • Arslan Gülay, “BM Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesine Dair Sözleşme (Öngörülen Haklar ve Öngörülen Usuller)”, İÜHF Mecmuası, Cilt I-XII, Sayı 1-2, 2004, s. 24.
  • Avcı Zeynep, Kadınların Güncesinden Sayfalar, Afa Yayınları, İstanbul, 1994, s.96-97.
  • Berktay Fatmagül, “Kadınların İnsan Haklarının Gelişimi ve Türkiye”, Sivil Toplum ve Demokrasi Konferans Yazıları No:7, Bilgi Üniversitesi, Sivil Toplum Kuruluş- ları Eğitim ve Araştırma Birimi, 2004, s.17. http://stk.bilgi.edu.tr/media/uploads/2015/02/01/berktay_std_7.pdf, Erişim Tarihi, 4.04.2017.
  • Çakır Serpil, “Türkiye’ de Kadın Tarihi Çalışmaları I”, 2006. http://bianet.org/bianet/kadin/78369-turkiyede-kadin-tarihi-calismalari-1,.
  • Dağlı Nuran, Hükümetler ve Programları III. Cilt 1980-1987, Haz. Belma Aktürk, TBMM Basımevi, Ankara, 1988, s.17.
  • 53 üncü Hükümet Programı, Başbakanlık Basımevi, Ankara, 1996, s.19.
  • 55. Hükümet Programı, Başbakanlık Basımevi, Ankara, 1997, ss.35-36.
  • 56. Hükümet Programı, Başbakanlık Basımevi, Ankara, 12 Ocak 1999, s.7.
  • Eroğlu Feride ve Asker Ayşe, Kadın Erkek Eşitliği Mekanizmaları ve Çeşitli Parlamentolarda Eşitlik Komisyonları, TBMM Yayınları, 2008, s.10. http://www.pmd. org.tr/dosyalar/File_193.pdf, Erişim tarihi:4.04.2017.
  • Hükümet Programı, Başbakan A. Mesut Yılmaz, Başbakanlık Basımevi, Ankara, 1991, s.7.
  • Hükümet Programı, 25 Kasım 1991, Başbakanlık Basımevi, Ankara, s.52-53. Kaplan Erhan, Türk Siyasi Sisteminde Kadın ve Kadın Sorunu, İstanbul Ün. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, 1999.
  • Karataş Enver, “Türkiye’de Kadın Hareketleri ve Edebiyatımızda Kadın Sesleri”, International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 4/8, 2009.
  • Kayagil Muhammet Enes, “Türkiye-AB Müzakere Sürecinde Sosyal Politikada Yaşanan Gelişmeler”, Çalışma Dünyası Dergisi, 2015/2, s.47.
  • TBMM Tutanak Dergisi, Dönem 19, Cilt 37, Yasama Yılı 2, 119. Birleşim, 30.6.1993, s.390.
  • TBMM Tutanak Dergisi, Dönem 19, Cilt 94, Yasama Yılı5, 5. Birleşim, 10.10, 1995, ss.393- 410.
  • TBMM Tutanak Dergisi, Dönem 19, Cilt 95, Yasama Yılı 5, 19. Birleşim, 31.10.1995, s.434.
  • TBMM Tutanak Dergisi, Dönem 20, Cilt 7, Yasama Yılı 1, 70. Birleşim, 3.7.1996, s.537.
  • Tekeli Şirin, “80’ lerde Türkiye’de Kadınların Kurtuluşu Hareketinin Gelişmesi”, Birikim, Sayı: 3, 1989,s.34.
  • Tokgöz Oya, “Kadın Seçmen İmgesi ve Türkiye’ de Kadının Bireysel Siyasal Katılımı Üzerine Bir Deneme” Aİ Dergisi, Cilt 27, Sayı 4, Aralık 1994, s.101.
  • http://www.ab.gov.tr/files/AB_Iliskileri/AdaylikSureci/IlerlemeRaporlari/Turkiye_Ilerleme_Rap_2003.pdf , Türkiye’ nin Avrupa Birliği Katılım Sürecine İliş- kin 2003 Yılı İlerleme Raporu, DPT Avrupa Birliği ile İlişkiler Genel Müdürlüğü, Aralık 2003, s.111, Erişim Tarihi, 4.04.2017
  • http://www.mfa.gov.tr/turkiye_de-kadin-haklari-alaninda-kaydedilen-gelismeler. tr.mfa, Türkiye’ de Kadın Hakları Konusunda Kaydedilen Gelişmeler, Erişim Tarihi, 7.04.2017.
  • http://genderforum.sabanciuniv.edu/sites/genderforum.sabanciuniv.edu/files/headlines/KSGM-kadindurumu2008.pdf, Türkiye’ de Kadının Durumu, Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Haziran 2008.
  • http://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=2740, Adım Adım Kadın Erkek Eşitliği, Erişim Tarihi, 9.04.2017.
  • http://www.ankarabarosu.org.tr/Siteler/2012yayin/2011sonrasikitap/6284-sayiliailenin-korunmasi.pdf, 6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun ve Mevzuatı, Erişim tarihi, 7.04.2017.
  • https://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP31.htm, Erişim tarihi 22.02.2017
  • www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP39.htm; Erişim tarihi, 20.02.2017.
  • https://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP40.htm, Erişim tarihi, 20.02.2017.
  • https://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP41.htm, Erişim tarihi, 20.02.2017
  • https://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP43.htm, Erişim tarihi, 20.02.2017
  • https://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP42.htm, Erişim tarihi, 9.04.2017.
  • https://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP46.htm, Erişim tarihi 1.03.2017.
  • https://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP47.htm, Erişim Tarihi, 1.03.2017.
  • https://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP49.htm, Erişim tarihi, 1.03.2017.
  • www.gapcatom.org/hakkimizda/gap-catom-nedir, Erişim tarihi, 7.04.2017.
  • https://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP57.htm, Erişim Tarihi, 2.03.2017.
  • https://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP58.htm, Erişim tarihi 2.03.2017.
  • https://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP59.htm, Erişim tarihi, 2.03.2017.
  • https://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/HP60.htm , Erişim tarihi, 2.03.2017.
  • file:///C:/Users/Asus/Downloads/61inci-hukumet-programi.pdf, Erişim Tarihi, 2.03.2017.
  • file:///C:/Users/Asus/Downloads/62nciHukumetProgrami.pdf, Erişim Tarihi 2.03.2017.
  • file:///C:/Users/Asus/Downloads/64.hukumet_programi%20(1).pdf, Erişim tarihi 2.03.2017.
  • https://www.basbakanlik.gov.tr/docs/KurumsalHaberler/HProgram.pdf, Erişim Tarihi, 2.03.2017.
APA ARSLAN ALTAN Ş (2017). KADIN ODAKLI POLİTİKALARIN HÜKÜMET PROGRAMLARINA YANSIMALARI ÜZERİNE BİR ANALİZ. , 411 - 440.
Chicago ARSLAN ALTAN Şengül KADIN ODAKLI POLİTİKALARIN HÜKÜMET PROGRAMLARINA YANSIMALARI ÜZERİNE BİR ANALİZ. (2017): 411 - 440.
MLA ARSLAN ALTAN Şengül KADIN ODAKLI POLİTİKALARIN HÜKÜMET PROGRAMLARINA YANSIMALARI ÜZERİNE BİR ANALİZ. , 2017, ss.411 - 440.
AMA ARSLAN ALTAN Ş KADIN ODAKLI POLİTİKALARIN HÜKÜMET PROGRAMLARINA YANSIMALARI ÜZERİNE BİR ANALİZ. . 2017; 411 - 440.
Vancouver ARSLAN ALTAN Ş KADIN ODAKLI POLİTİKALARIN HÜKÜMET PROGRAMLARINA YANSIMALARI ÜZERİNE BİR ANALİZ. . 2017; 411 - 440.
IEEE ARSLAN ALTAN Ş "KADIN ODAKLI POLİTİKALARIN HÜKÜMET PROGRAMLARINA YANSIMALARI ÜZERİNE BİR ANALİZ." , ss.411 - 440, 2017.
ISNAD ARSLAN ALTAN, Şengül. "KADIN ODAKLI POLİTİKALARIN HÜKÜMET PROGRAMLARINA YANSIMALARI ÜZERİNE BİR ANALİZ". (2017), 411-440.
APA ARSLAN ALTAN Ş (2017). KADIN ODAKLI POLİTİKALARIN HÜKÜMET PROGRAMLARINA YANSIMALARI ÜZERİNE BİR ANALİZ. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 0(2017), 411 - 440.
Chicago ARSLAN ALTAN Şengül KADIN ODAKLI POLİTİKALARIN HÜKÜMET PROGRAMLARINA YANSIMALARI ÜZERİNE BİR ANALİZ. Türkiye Barolar Birliği Dergisi 0, no.2017 (2017): 411 - 440.
MLA ARSLAN ALTAN Şengül KADIN ODAKLI POLİTİKALARIN HÜKÜMET PROGRAMLARINA YANSIMALARI ÜZERİNE BİR ANALİZ. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, vol.0, no.2017, 2017, ss.411 - 440.
AMA ARSLAN ALTAN Ş KADIN ODAKLI POLİTİKALARIN HÜKÜMET PROGRAMLARINA YANSIMALARI ÜZERİNE BİR ANALİZ. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. 2017; 0(2017): 411 - 440.
Vancouver ARSLAN ALTAN Ş KADIN ODAKLI POLİTİKALARIN HÜKÜMET PROGRAMLARINA YANSIMALARI ÜZERİNE BİR ANALİZ. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. 2017; 0(2017): 411 - 440.
IEEE ARSLAN ALTAN Ş "KADIN ODAKLI POLİTİKALARIN HÜKÜMET PROGRAMLARINA YANSIMALARI ÜZERİNE BİR ANALİZ." Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 0, ss.411 - 440, 2017.
ISNAD ARSLAN ALTAN, Şengül. "KADIN ODAKLI POLİTİKALARIN HÜKÜMET PROGRAMLARINA YANSIMALARI ÜZERİNE BİR ANALİZ". Türkiye Barolar Birliği Dergisi 2017 (2017), 411-440.