İAile Hekimliği Polikliniğine Başvuran Hastalarda Malign Melanom Güneşten Korunma Hakkındaki Tutumları

Ozkara, Adem; Kahveci, Rabia; Şencan, İrfan; AĞADAYI, EZGİ; KÜÇÜKCERAN, HATİCE; ALSANCAK DEMİR, Aybüke; ÜSTÜNOL, Duygu

İAile Hekimliği Polikliniğine Başvuran Hastalarda Malign Melanom Güneşten Korunma Hakkındaki Tutumları

Aybüke ALSANCAK DEMİR, (Sağlık Bilimleri Üniversitesi Ankara Numune Eğitim Ve Araştırma Hastanesi, Aile Hekimliği Kliniği, Ankara, Türkiye)

Duygu ÜSTÜNOL, (Sağlık Bilimleri Üniversitesi Ankara Numune Eğitim Ve Araştırma Hastanesi, Aile Hekimliği Kliniği, Ankara, Türkiye)

İrfan ŞENCAN, (Sağlık Bilimleri Üniversitesi Ankara Numune Eğitim Ve Araştırma Hastanesi, Aile Hekimliği Kliniği, Ankara, Türkiye)

Hatice KÜÇÜKCERAN, (Akyurt 3 No'lu Aile Sağlığı Merkezi, Ankara, Türkiye)

Rabia KAHVECİ, (Sağlık Bilimleri Üniversitesi Ankara Numune Eğitim Ve Araştırma Hastanesi, Aile Hekimliği Kliniği, Ankara, Türkiye)

Adem ÖZKARA, (Hitit Üniversitesi Tıp Fakültesi, Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı, Çorum, Türkiye)

Ezgi AĞADAYI (Sağlık Bilimleri Üniversitesi Ankara Numune Eğitim Ve Araştırma Hastanesi, Aile)

KONURALP TIP DERGİSİ

13 1

Yıl: 2017 Cilt: 9 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 177 - 182 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İAile Hekimliği Polikliniğine Başvuran Hastalarda Malign Melanom Güneşten Korunma Hakkındaki Tutumları

Öz:

Amaç: Aile hekimliği polikliniğine başvuran hastaları malign melanom (MM) riski açısından değerlendirmek ve hastaların güneşten korunma hakkındaki tutumlarını belirlemektir. Gereç ve Yöntem: Araştırmamız tanımlayıcı kesitsel bir çalışmadır. Çalışmaya Ankara Numune Eğitim Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği polikliniğine 1 Eylül- 1 Ekim 2016 (1 ay) tarihleri arasında başvuran 18 yaş ve üzeri 241 gönüllü hasta dâhil edildi. Anketimizde hastaların sosyodemografik özellikleri, MM risk faktörleri varlığı, güneşten korunma ile ilgili tutumları değerlendirildi. Bulgular: Hastaların %58,9'u kadın, % 41,1'i erkek idi ve yaş ortalaması 32,1 ± 0,7 yıldır . Hastalar güneşten korunma ile ilgili bilgilerini sıklık sırasına göre internet, televizyon programları ve gazete-dergilerden öğrendiğini belirtti. Katılımcıların günlük yaşamda güneşten koruyucu krem(GKK) kullanım oranı %54,4 iken, her gün düzenli olarak kullananlar %16,2 idi. Üniversite mezunu olanlarda , kadınlarda ve bu konuda dermatolog tarafından bilgilendirilenlerde GKK kullanımı anlamlı derecede daha yüksekti (sırasıyla p=0,043; p<0.001 ve p<0,001). MM risk faktörleri varlığına göre, katılımcıların %17,8'inin 0; %33,6'sının 1; %31,1'inin 2; %12,9'unun 3; %4,6'sının ise 4 tane risk faktörü vardı. Risk faktörlerini taşıma durumları ile günlük hayatta GKK kullanımları arasında anlamlı fark saptanmazken (p=0,339), tatilde GKK kullanımları arasında anlamlı fark saptanmıştır (p=0,025). Sonuç: Düzenli GKK kullanımının oldukça düşük olduğu tespit edilmiştir. Aile hekimleri MM'nin önlenebilen tek risk faktörü olan güneşten korunmayla ilgili hastaların bilinçlendirilmesi konusunda aktif olarak rol almalıdır.

Anahtar Kelime:

Konular: Genel ve Dahili Tıp

Assessment of Malignant Melanoma Risk Factors and Their Attitudes towards Protection from the Sun in Patients Applying to Family Physician Polyclinics

Öz:

Objective: To evaluate the risk factors of malignant melanoma (MM) and to determine their attitudes about sun protection in patients referred to family medicine policlinics. Methods: Our research is a descriptive cross-sectional study. A total of 241 voluntary patients aged 18 years and over referred to the Ankara Numune TRH Family medicine Outpatient Clinic Polyclinic between 1 September and 1 October 2016 were included in the study. In our survey, patients' sociodemographic characteristics, presence of malignant melanoma risk factors, attitudes towards sun protection were evaluated. Results: 58.9% of the patients were female, 41.1% were male and the average age was 32.1 ± 0,7. Patients stated that they learned information about sun protection from the internet, TV programs, newspapers magazines according to frequency. Participants' use of sunscreen in daily life was 54.4%, while regular users everyday were 16.2%. Sunscreen use was significantly higher in university graduated patients, women and participants informed by a dermatologist (respectively p=0,043; p<0.001 and p<0,001). According to presence of malignant melanoma risk factors, 17,8% of participants had 0, of 33,6% had 1; of 31,1% had 2; of 12,9% had 3; of 4,6% had 4. While no significant difference was found between the risk factors and its daily sunscreen use (p=0.339); a significant difference was found between the risk factors and sunscreen use in holiday (p=0.025). Conclusion: Regular use of sunscreen was found to be very low. Family physicians should be actively involved in raising awareness of sun-protection in patients, which is the only preventable risk factor of MM.

Anahtar Kelime:

Konular: Genel ve Dahili Tıp

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Özdemir F. Malign melanom. Türkiye Klinikleri Dermatoloji Özel Dergisi 2013;6(3):24-44.
2. Özdemir F. Melanom tanısı. Türkderm 2007;41(özel sayı 2):6-14.
3. Hobbs C, Nahar VK, Ford MA, et al. Skin cancer knowledge, attitudes, and behaviors in collegiate athletes. Journal of skin cancer 2014.
4. Çelik İ. Türkiye Melanom Yol Haritası. 2012. Available from: http://kanser.gov.tr/Dosya/Medya/Haberler/Melanomyolharitasi.pdf.
5. Ilter N, Öztas MO, Adisen E, et al. Ankara'da Bir Alışveriş Merkezinde Yapılan Nevüs Taramasında Popülasyonun Güneşten Korunma Alışkanlıkları ve Melanositik Nevüslarının Değerlendirilmesi. Türkderm 2009;43(4):155-159.
6. Çayırlı M, Tunca M, Açıkgöz G. Güneşten Korunma ve Güneşten Koruyucular. TAF Preventive Medicine Bulletin 2013;12(2):193-198.
7. Green AC, Williams GM, Logan V, et al. Reduced Melanoma After Regular Sunscreen Use: Randomized Trial Follow-Up. Journal of Clinical Oncology 2010;29(3):257-263.
8. Razali NM and Wah YB. Power comparisons of shapiro-wilk, kolmogorov-smirnov, lilliefors and anderson-darling tests. Journal of statistical modeling and analytics 2011;2(1): 21-33.
9. Ermertcan AT, Öztürkcan S, Dinç G, et al. Sunscreen use and sun protection practices in students and personnel of Celal Bayar University. Photodermatology, photoimmunology & photomedicine 2005;21(4):191-197.
10. Köktürk A, Baz K, Buğdaycı R, et al. Dermatoloji polikliniğine başvuran hastalarda güneşten korunma bilinci ve alışkanlıkları. Türkiye Klinikleri Dermatoloji Dergisi 2002;12(4):198-203.
11. Falk M, Anderson CD. Influence of age, gender, educational level and self-estimation of skin type on sun exposure habits and readiness to increase sun protection. Cancer Epidemiology 2013;37(2):127- 132.
12. Uslu M, Karaman G, Şavk E, et al. Adnan Menderes Üniversitesi hekimlerinin deri kanserleri ve güneşin etkileri konusundaki bilgi düzeyleri ile güneşten korunma davranışlarının değerlendirilmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2006;7(1):5-10.
13. Özkan Ş, Ergör G, İlknur T, et al. Güneş ve toplum bilinci: bir anket çalışması. Türkderm 2001;35(4):277-284.
14. Boggild AK, From L. Barriers to sun safety in a canadian outpatient population. Journal of Cutaneous Medicine and Surgery 2003;7(4):292-299.
15. Döner P, Şen BB, Aksoy H, et al. Akdeniz Bölgesi Hatay İlinde polikliniğe başvuran hastalarda güneşten korunma bilinci ve alışkanlıkları. 15. Ulusal Aile Hekimliği Kongresi 2016;S-036.
16. Pengpid S, Peltzer K. Sun protection use behaviour among university students from 25 low, middle ıncome and emerging economy countries. Asian Pacific Journal of Cancer Prevention 2016;16(4):1385- 1389.
17. Foot G, Girgis A, Boyle CA, et al. Solar protection behaviours: a study of beachgoers. Aust N Z J Public Health 1993;17:209-214.
18. Bahakim NAO, Alanazi BG, Alead MY, et al. Sun exposure behaviours, attitudes and protection practices among Prince Sattam bin Abdulaziz University Students--A survey study. Journal Of Pakistan Medical Association 2016;66(12):1528-1534.
19. Basch CH, Cadorett V, MacLean SA, et al. Attitudes and behaviors related to sun-safety in college students. J Community Health 2017 Feb 27.
20. Bocquier A, Fressard L, Legleye S, et al. Social differentiation of sun-protection behaviors the mediating role of cognitive factors. Am J Prev Med 2016;50(3):81-90.

APA	ALSANCAK DEMİR A, ÜSTÜNOL D, Şencan İ, KÜÇÜKCERAN H, Kahveci R, Ozkara A, AĞADAYI E (2017). İAile Hekimliği Polikliniğine Başvuran Hastalarda Malign Melanom Güneşten Korunma Hakkındaki Tutumları. , 177 - 182.
Chicago	ALSANCAK DEMİR Aybüke,ÜSTÜNOL Duygu,Şencan İrfan,KÜÇÜKCERAN HATİCE,Kahveci Rabia,Ozkara Adem,AĞADAYI EZGİ İAile Hekimliği Polikliniğine Başvuran Hastalarda Malign Melanom Güneşten Korunma Hakkındaki Tutumları. (2017): 177 - 182.
MLA	ALSANCAK DEMİR Aybüke,ÜSTÜNOL Duygu,Şencan İrfan,KÜÇÜKCERAN HATİCE,Kahveci Rabia,Ozkara Adem,AĞADAYI EZGİ İAile Hekimliği Polikliniğine Başvuran Hastalarda Malign Melanom Güneşten Korunma Hakkındaki Tutumları. , 2017, ss.177 - 182.
AMA	ALSANCAK DEMİR A,ÜSTÜNOL D,Şencan İ,KÜÇÜKCERAN H,Kahveci R,Ozkara A,AĞADAYI E İAile Hekimliği Polikliniğine Başvuran Hastalarda Malign Melanom Güneşten Korunma Hakkındaki Tutumları. . 2017; 177 - 182.
Vancouver	ALSANCAK DEMİR A,ÜSTÜNOL D,Şencan İ,KÜÇÜKCERAN H,Kahveci R,Ozkara A,AĞADAYI E İAile Hekimliği Polikliniğine Başvuran Hastalarda Malign Melanom Güneşten Korunma Hakkındaki Tutumları. . 2017; 177 - 182.
IEEE	ALSANCAK DEMİR A,ÜSTÜNOL D,Şencan İ,KÜÇÜKCERAN H,Kahveci R,Ozkara A,AĞADAYI E "İAile Hekimliği Polikliniğine Başvuran Hastalarda Malign Melanom Güneşten Korunma Hakkındaki Tutumları." , ss.177 - 182, 2017.
ISNAD	ALSANCAK DEMİR, Aybüke vd. "İAile Hekimliği Polikliniğine Başvuran Hastalarda Malign Melanom Güneşten Korunma Hakkındaki Tutumları". (2017), 177-182.

APA	ALSANCAK DEMİR A, ÜSTÜNOL D, Şencan İ, KÜÇÜKCERAN H, Kahveci R, Ozkara A, AĞADAYI E (2017). İAile Hekimliği Polikliniğine Başvuran Hastalarda Malign Melanom Güneşten Korunma Hakkındaki Tutumları. KONURALP TIP DERGİSİ, 9(3), 177 - 182.
Chicago	ALSANCAK DEMİR Aybüke,ÜSTÜNOL Duygu,Şencan İrfan,KÜÇÜKCERAN HATİCE,Kahveci Rabia,Ozkara Adem,AĞADAYI EZGİ İAile Hekimliği Polikliniğine Başvuran Hastalarda Malign Melanom Güneşten Korunma Hakkındaki Tutumları. KONURALP TIP DERGİSİ 9, no.3 (2017): 177 - 182.
MLA	ALSANCAK DEMİR Aybüke,ÜSTÜNOL Duygu,Şencan İrfan,KÜÇÜKCERAN HATİCE,Kahveci Rabia,Ozkara Adem,AĞADAYI EZGİ İAile Hekimliği Polikliniğine Başvuran Hastalarda Malign Melanom Güneşten Korunma Hakkındaki Tutumları. KONURALP TIP DERGİSİ, vol.9, no.3, 2017, ss.177 - 182.
AMA	ALSANCAK DEMİR A,ÜSTÜNOL D,Şencan İ,KÜÇÜKCERAN H,Kahveci R,Ozkara A,AĞADAYI E İAile Hekimliği Polikliniğine Başvuran Hastalarda Malign Melanom Güneşten Korunma Hakkındaki Tutumları. KONURALP TIP DERGİSİ. 2017; 9(3): 177 - 182.
Vancouver	ALSANCAK DEMİR A,ÜSTÜNOL D,Şencan İ,KÜÇÜKCERAN H,Kahveci R,Ozkara A,AĞADAYI E İAile Hekimliği Polikliniğine Başvuran Hastalarda Malign Melanom Güneşten Korunma Hakkındaki Tutumları. KONURALP TIP DERGİSİ. 2017; 9(3): 177 - 182.
IEEE	ALSANCAK DEMİR A,ÜSTÜNOL D,Şencan İ,KÜÇÜKCERAN H,Kahveci R,Ozkara A,AĞADAYI E "İAile Hekimliği Polikliniğine Başvuran Hastalarda Malign Melanom Güneşten Korunma Hakkındaki Tutumları." KONURALP TIP DERGİSİ, 9, ss.177 - 182, 2017.
ISNAD	ALSANCAK DEMİR, Aybüke vd. "İAile Hekimliği Polikliniğine Başvuran Hastalarda Malign Melanom Güneşten Korunma Hakkındaki Tutumları". KONURALP TIP DERGİSİ 9/3 (2017), 177-182.