Atletizm Sporcularının Doping Türleri ve Dopingle Mücadele Hakkındaki Görüşlerinin Belirlenmesi

Gündoğdu, Cemal; ÇELEBİ, EVRİM; BEYAZCICEK, Ersin; ÖZMERDİVENLİ, Recep

Atletizm Sporcularının Doping Türleri ve Dopingle Mücadele Hakkındaki Görüşlerinin Belirlenmesi

Evrim ÇELEBİ, (Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Elazığ, Türkiye)

Ersin BEYAZCICEK, (Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı, Düzce, Türkiye)

Recep ÖZMERDİVENLİ, (Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı, Düzce, Türkiye)

Cemal GÜNDOĞDU (İnönü Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, Malatya, Türkiye)

KONURALP TIP DERGİSİ

32 4

Yıl: 2017 Cilt: 9 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 250 - 256 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Atletizm Sporcularının Doping Türleri ve Dopingle Mücadele Hakkındaki Görüşlerinin Belirlenmesi

Öz:

Amaç: Bu araştırma atletizm milli takım sporcularının, sporda kullanılan doping türleriyle ilgili bilgi düzeylerinin ve dopingle mücadele konusundaki görüşlerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı 7 türdeki araştırma, Türkiye Atletizm Federasyonu'nun faaliyet programında yer alan Süper Lig Final yarışmaları ve Gençler Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası yarışmalarına katılan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 73 sporcu ile yürütülmüştür. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından hazırlanan anket formu kullanılmıştır. Veriler sayı ve yüzde olarak ifade edilmiş, analizde ki kare testi kullanılmıştır. Bulgular: Sporcuların %79.5'i sporda en çok uyarıcıların kullanıldığını belirtmiştir. Bunu %68.5 ile anabolik androjenik steroidler, %65.8 ile anti-östrojenik ajanlar izlemiştir. Sporcuların yaklaşık üçte ikisi dopingin sporcular, antrenörler ve idareciler tarafından yeterince bilindiğini (%64.4), kendilerinin de bu konuda bilgi sahibi olduğunu (%64.4) ve dopingle ilgili yayınlar okuduğunu (%65.8) ifade etmiştir. Sporcular, dopingle mücadele konusunda başta devlet (%76.7), federasyon (%82.2) ve kulüpler (%63.0) olmak üzere ilgili kurum ve kuruluşların faaliyetlerini yeterli bulmaktadır. Sonuç: Sonuç olarak araştırmaya katılan sporcular arasında en çok fikir sahibi olunan doping türlerinin başında uyarıcıların ve anabolik-androjenik steroidlerin yer aldığı, sporcuların yaklaşık üçte ikisinin, dopingin sporcular, antrenörler ve idareciler tarafından yeterince bilindiği ve kendilerinin de bu konuda bilgi sahibi olduklarını düşündüğü, sporcuların yarıdan fazlasının, dopingle mücadele konusunda ilgili kurum ve kuruluşların faaliyetlerini yeterli buldukları belirlenmiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: Genel ve Dahili Tıp

Doping Types of Athletics Sportsmen and Determination of the Opinions About Anti-Doping

Öz:

Objective: This research was conducted to determine the level of knowledge of athletics national team athletes about doping types used in sport and their views on anti-doping. Methods: Seven descriptive type studies were conducted with 73 athletes who participating in the Super League Final Competitions and Junior European Champion Club Cup competitions in the Activity Program of the Turkish Athletics Federation and agreeing to participate in the research. Survey form prepared by researchers was used as data collection tool. The data are expressed in numbers and percentages, using the chi-square test in the analysis. Results: 79.5% of the athletes stated that the most stimulants were used in the sport. This was followed by anabolic androgenic steroids with 68.5%, and anti-estrogenic agents with 65.8%. Approximately two-thirds of the athletes said they were well informed about doping by athletes, coaches and administrators (64.4%), and also they had knowledge about it (%64.4) and had read doping related publications (65.8%). In terms of anti-doping, athlethes find the activities satisfactory of the related institutions and organizations, in particular state (76.7%), federation (82.2%) and clubs (63.0%). Conclusion: As a result, it has been determined that among the participating athletes, the most common types of doping are in which stimulants and anabolicandrogenic steroids, and approximately two-thirds of the athletes said they were well informed about doping by athletes, coaches and administrators, and also think that they had knowledge about it, moreover more than half of the athletes find the activities of the related institutions and organizations satisfactory for the anti-doping.

Anahtar Kelime:

Konular: Genel ve Dahili Tıp

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Barkoukis V, Lazuras L, Harris PR. The effects of self-affirmation manipulation on decision making about doping use in elite athletes. Psychol Sport Exerc 2015;16:175-81.
2. Gündoğdu C, Çelebi E, Beyazçiçek Ö, ve ark. Triatlon Atletlerinin Doping ve Anti-Doping Konusundaki Görüşlerinin Belirlenmesi. Konuralp Tıp Derg 2017;9:63-9.
3. Işık S. Gelişim Çağındaki Basketbolcularda Doping Kullanımı Eğilimi ve Bilgi Düzeyinin İncelenmesi. Çanakkele Onsekiz Mart Üniversitesi, 2015.
4. Baysaling Ö. Spor'da Her Yönüyle Doping Zararları, Doping ve Kürler, Dopingle Mücadele. İstanbul: İlpress Basım ve Yayın San. ve Tic. Ltd. Şti; 2000;56
5. Arazi H, Saeedi T, Sadeghi M. Prevalence Of Supplements Use and Knowledge Regard to Doping and Its Side Effects In Iranian Athlete University Students. Acta Kinesiol 2014;8:76-81.
6. Schneider D, Morris J. College athletes and drug testing: attitudes and behaviors by gender and sport. J Athl Train 1993;28:146-50.
7. Dost T. Doping. Türkiye Klin J Surg Med Sci 2006;46:145-51.
8. Who we are | World Anti-Doping Agency 2017. https://www.wada-ama.org/en/who-we-are
9. Turkish Doping Control center 2016. http://www.tdkm.hacettepe.edu.tr/english/
10. Doping nedir? Sporcu doping kontrol işlemleri nasıl yapılır? 2017. http://www.judo.gov.tr/upload/files/doping_1.pdf
11. Ambrose PJ, Tsourounis C, Uryasz FD, et al. Characteristics and trends of drug and dietary supplement inquiries by college athletes. J Am Pharm Assoc 2013;53:297-303.
12. Thevis M, Sigmund G, Geyer H, et al. Stimulants and Doping in Sport. Endocrinol Metab Clin North Am 2010;39:89-105.
13. Liddle DG, Connor DJ. Nutritional Supplements and Ergogenic Aids. Prim Care Clin Off Pract 2013;40:487-505.
14. Gallucci AR, Martin RJ. Misuse of prescription stimulant medication in a sample of college students: Examining differences between varsity athletes and non-athletes. Addict Behav 2015;51:44-50.
15. Welder AA, Melchert RB. Cardiotoxic effects of cocaine and anabolic-androgenic steroids in the athlete. J Pharmacol Toxicol Methods 1993;29:61-8.
16. Sertbas K, Akdeniz H, Yilmaz A. Evaluation of ergogenic matter and doping usage knowledge of Turkish national athletes. Med Sport J Rom Sport Med Soc 2015;11:2591-600.
17. Dinçer N. Elit Sporcuların Doping Hakkındaki Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi. Selçuk Üniversitesi, 2010.
18. Ama PFM, Betnga B, Ama Moor VJ, et al. Football and doping: study of African amateur footballers. Br J Sports Med 2003;37:307-10.
19. Genctürk G. Elit Sporcularda Doping Bilgi Düzeyinin Ölçülmesine Yönelik Bir Araştırma (Güreş Örneği). Beden Egit Ve Spor Bilim Derg 2009;3:213-21.
20. Şirin E. Bireysel ve Takım Sporlarında Yer Alan Sporcuların Doping Hakkındaki Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi ve Karşılaştırılması. Selçuk Üniversitesi, 2001.

APA	ÇELEBİ E, BEYAZCICEK E, ÖZMERDİVENLİ R, Gündoğdu C (2017). Atletizm Sporcularının Doping Türleri ve Dopingle Mücadele Hakkındaki Görüşlerinin Belirlenmesi. , 250 - 256.
Chicago	ÇELEBİ EVRİM,BEYAZCICEK Ersin,ÖZMERDİVENLİ Recep,Gündoğdu Cemal Atletizm Sporcularının Doping Türleri ve Dopingle Mücadele Hakkındaki Görüşlerinin Belirlenmesi. (2017): 250 - 256.
MLA	ÇELEBİ EVRİM,BEYAZCICEK Ersin,ÖZMERDİVENLİ Recep,Gündoğdu Cemal Atletizm Sporcularının Doping Türleri ve Dopingle Mücadele Hakkındaki Görüşlerinin Belirlenmesi. , 2017, ss.250 - 256.
AMA	ÇELEBİ E,BEYAZCICEK E,ÖZMERDİVENLİ R,Gündoğdu C Atletizm Sporcularının Doping Türleri ve Dopingle Mücadele Hakkındaki Görüşlerinin Belirlenmesi. . 2017; 250 - 256.
Vancouver	ÇELEBİ E,BEYAZCICEK E,ÖZMERDİVENLİ R,Gündoğdu C Atletizm Sporcularının Doping Türleri ve Dopingle Mücadele Hakkındaki Görüşlerinin Belirlenmesi. . 2017; 250 - 256.
IEEE	ÇELEBİ E,BEYAZCICEK E,ÖZMERDİVENLİ R,Gündoğdu C "Atletizm Sporcularının Doping Türleri ve Dopingle Mücadele Hakkındaki Görüşlerinin Belirlenmesi." , ss.250 - 256, 2017.
ISNAD	ÇELEBİ, EVRİM vd. "Atletizm Sporcularının Doping Türleri ve Dopingle Mücadele Hakkındaki Görüşlerinin Belirlenmesi". (2017), 250-256.

APA	ÇELEBİ E, BEYAZCICEK E, ÖZMERDİVENLİ R, Gündoğdu C (2017). Atletizm Sporcularının Doping Türleri ve Dopingle Mücadele Hakkındaki Görüşlerinin Belirlenmesi. KONURALP TIP DERGİSİ, 9(3), 250 - 256.
Chicago	ÇELEBİ EVRİM,BEYAZCICEK Ersin,ÖZMERDİVENLİ Recep,Gündoğdu Cemal Atletizm Sporcularının Doping Türleri ve Dopingle Mücadele Hakkındaki Görüşlerinin Belirlenmesi. KONURALP TIP DERGİSİ 9, no.3 (2017): 250 - 256.
MLA	ÇELEBİ EVRİM,BEYAZCICEK Ersin,ÖZMERDİVENLİ Recep,Gündoğdu Cemal Atletizm Sporcularının Doping Türleri ve Dopingle Mücadele Hakkındaki Görüşlerinin Belirlenmesi. KONURALP TIP DERGİSİ, vol.9, no.3, 2017, ss.250 - 256.
AMA	ÇELEBİ E,BEYAZCICEK E,ÖZMERDİVENLİ R,Gündoğdu C Atletizm Sporcularının Doping Türleri ve Dopingle Mücadele Hakkındaki Görüşlerinin Belirlenmesi. KONURALP TIP DERGİSİ. 2017; 9(3): 250 - 256.
Vancouver	ÇELEBİ E,BEYAZCICEK E,ÖZMERDİVENLİ R,Gündoğdu C Atletizm Sporcularının Doping Türleri ve Dopingle Mücadele Hakkındaki Görüşlerinin Belirlenmesi. KONURALP TIP DERGİSİ. 2017; 9(3): 250 - 256.
IEEE	ÇELEBİ E,BEYAZCICEK E,ÖZMERDİVENLİ R,Gündoğdu C "Atletizm Sporcularının Doping Türleri ve Dopingle Mücadele Hakkındaki Görüşlerinin Belirlenmesi." KONURALP TIP DERGİSİ, 9, ss.250 - 256, 2017.
ISNAD	ÇELEBİ, EVRİM vd. "Atletizm Sporcularının Doping Türleri ve Dopingle Mücadele Hakkındaki Görüşlerinin Belirlenmesi". KONURALP TIP DERGİSİ 9/3 (2017), 250-256.