Yıl: 2013 Cilt: 8 Sayı: 7 Sayfa Aralığı: 201 - 221 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ-YETERLİK İNANÇLARINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ

Öz:
Bu araştırmanın genel amacı, okul öncesi öğretmenlerinin, öğretmen öz-yeterlik inançlarına ilişkin görüşlerini belirlemektir. Bu genel amaç doğrultusunda öğretmenlerin öz-yeterlik inançlarına ilişkin görüşlerinin ne olduğu ve bu görüşlerin cinsiyet, meslekteki hizmet süresi, görev yaptıkları kurum ve kurumun içinde bulunduğu sosyoekonomik düzey değişkenlerine göre değişip değişmediği belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırma verileri Tepe ve Demir (2012) tarafından geliştirilen 'Okul Öncesi Öğretmenlerinin Öz-yeterlik İnancı Ölçeği' ile elde edilmiştir. Ölçek, altı faktörlü olup toplam 37 maddeden oluşmaktadır. Ölçeğin alt boyutları sırasıyla şunlardır: öğretme öğrenme süreci (?:.91), iletişim becerileri (?:.90), aile katılımı (?:.90), planlama(?:.87), öğrenme ortamlarının düzenlenmesi (?:.88), sınıf yönetimi(?:.87). Ölçeğin toplam Cronbach alfa güvenirlik katsayısı .97 olarak hesaplanmıştır. Beşli Likert türündeki ölçek maddeleri hiç (1), az (2), orta (3), çok (4) ve tamamen (5) biçiminde derecelendirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu Elazığ il merkezinde görev yapan 98 okul öncesi öğretmeni oluşturmuştur. Verilerin analizinde frekans, yüzde, aritmetik ortalama, standart sapma, bağımsız gruplar t testi, tek yönlü varyans analizi ve Mann Whitney U testleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda okul öncesi öğretmenlerinin öz-yeterlik inançlarını yüksek düzeyde gördükleri ve bu görüşlerin cinsiyetlerine, hizmet sürelerine, görev yaptıkları kuruma ve bu kurumun içinde bulunduğu sosyo-ekonomik düzeye göre farklılaşmadığı belirlenmiştir. Belirlenen sonuçlar benzer araştırma sonuçları ile karşılaştırılıp tartışılmıştır. Araştırma ile elde edilen sonuçlara dayalı olarak çeşitli öneriler getirilmiştir.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • AKKUŞ, Z. (2013). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öz-yeterlik inanç düzeylerinin belirlenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 102-116.
  • BALCI, A. (1995). Sosyal bilimlerde araştırma: Yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: TDFO Bilgisayar- Yayıncılık.
  • BANDURA, A. (1993). Perceived self-efficacy in cognitive development and functioning. Educational Psychologist, 28(2), 117-148.
  • BANDURA, A. (1997). Self-efficacy in changing societes. UK: Cambridge University Press.
  • BANDURA, A. (2006). Adolescent development from an agentic perspective. Pajares, F., & Urdan, T. (Eds.). Self-Efficacy Beliefs of Adolescents (1-44). United States of America: Information Age Publishing.
  • BROUWERS, A. ve TOMIC, W. (2000). A longitudinal of of teacher burnout and perceived selfefficacy in classroom management. Teaching and Teacher Education, 16(2), 239-253.
  • CAPRARA, G. V., BARBARANELLI, C., STECA, P., ve MALONE, P. S. (2006). Teachers' selfefficacy beliefs as determinants of job satisfaction and students' academic achievement: A study at the school level. Journal of School Psychology, 44(6), 473-490.
  • CHAN, D. W. (2008). Teacher self-efficacy and successful intelligence among Chinese secondary school teachers in Hong Kong. Educational Psychology, 28 (7), 735-746.
  • CHEUUNG, H. (2006). The measurement of teacher efficacy: Hong Kong primary in-service teachers. Journal of Education for Teaching, 32(4), 435-451.
  • CHUNG, L., MARVIN, A.C. ve CHURCHILL, S. L. (2005). Teachers factors associated with preschool teacher-child relationships: teaching efficacy and parent-teacher relationships. Journal of Early Childhood Teacher Education, 25, 131-142.
  • ÇEVİK, B. (2010). Müzik öğretmeni adaylarının müzik öğretimi öz-yeterlik düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. International Conference on New Trends in Education and Their İmlication (ICONTE):11-13 Kasım, Antalya- Türkiye.
  • EVERS, W. J., BROUWERS, A., ve TOMIC, W. (2002). Burnout and self-efficacy: A study on teachers' beliefs when implementing an innovative educational system in the Netherlands. British Journal of Educational Psychology, 72(2), 227-243.
  • FIVES, H. ve BUEHL, M. M. (2010). Examining the factor structure of the teachers' sense of efficacy scale. The Journal of Experimental Education, 78 (1), 118-134.
  • FRIEDMAN, I. A. (2003). Self-efficacy and burnout in teaching: The importance of interpersonalrelations efficacy. Social Psychology of Education, 6(3), 191-215.
  • GENÇTÜRK, A. (2008). İlköğretim okulu öğretmenlerinin öz-yeterlik algıları ve iş doyumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Zonguldak.
  • GOTCH, C. M.ve FRENCH, B. F. (2013). Elementary teachers' knowledge and self-efficacy for measurement concepts. The Teacher Educator, 48, 46-47.
  • GÜR, G. (2008). İlköğretim öğretmenlerinin öz-yeterliklerin yordanması üzerine bir çalışma. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, ODTÜ: Ankara.
  • JACKSON, J. W. (2002). Enhancing self-efficacy and learning performance. The Journal of Experimental Education, 70(3), 243-254.
  • KADİM, M. (2013). Okul öncesi öğretmenlerinin oyun etkinliklerine ilişkin öz-yeterliklerinin görev yapılan okul türüne göre incelenmesi. Nevşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(1).
  • KAPTAN, S. (1998). Bilimsel araştırma ve istatistik teknikleri. Ankara: Tekışık Web Ofset Tesisleri.
  • KESKİN, E. (2006). Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin öz-yeterlik düzeyleri ile problem çözme yaklaşımlarını kullanma düzeyleri arasındaki ilişkinin incelemesi (Denizli ili örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
  • KLASSEN, R. M., ve CHIU, M. M. (2010). Effects on teachers' self-efficacy and job satisfaction: Teacher gender, years of experience, and job stress. Journal of Educational Psychology, 102(3), 741.
  • KOPARAN, Ş., ÖZTÜRK, F.ve HAŞIL KORKMAZ, N. (2011). Beden eğitimi öğretmenlerinin öz-yeterlik ve beden eğitimi öğretmeni yetiştirme yeterliliğinin incelenmesi. Ulusal Beden Eğitimi ve Spor Öğretimi Kongresi:25-26 Mayıs 2011, Van/ YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi Özel Sayısı, 52-61.
  • KURT, T. (2012). Öğretmen öz-yeterlik ve kolektif yeterlik algıları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(2), 195-227.
  • O'NEILL, S. C. ve STEPHENSON, J. (2011). The measurement of classroom management selfefficacy: a review of measurement instrument development and influences. Educational Psychology: An International Journal of Experimental Educational Psychology, 31(3), 261-299.
  • POULOU, M. (2007). Personal teaching efficacy and its sources: Student teachers' perception. Educational Psychology, 27(2), 191-218.
  • SCHUNK, D. H. (1991). Self-efficacy and academic motivation. Educatioanal Psychologist, 26(3- 4), 207-331.
  • SCHWARZER, R., ve HALLUM, S. (2008). Perceived teacher self-efficacy as a predictor of job stress and burnout: Mediation analyses. Applied Psychology, 57(s1), 152-171.
  • TEPE, D., ve DEMİR, K. (2012). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Öz-Yeterlik İnançları Ölçeği. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. http://www.efdergi.ibu.edu.tr/index.php/efdergi/article/viewFile/910/1662 adresinden edinilmiştir.
  • TSCHANNEN-MORAN, M. ve WOOLFOLK HOY, A. (2002, April). The influence of resources and support on teachers' efficacy beliefs. In annual meeting of the American Educational Research Association, New Orleans, LA.
  • ÜLPER, H.ve BAĞCI, H. (2012). Türkçe öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine dönük özyeterlik algıları. Turkish Studies, 7(2), 1115-1131.
  • ÜSTÜNER, M., DEMİRTAŞ, H., CÖMERT, M. ve ÖZER, N. (2009). Ortaöğretim öğretmenlerinin öz-yeterlik algıları. Mehmet Akif Ersoy Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(9), 1-16.
  • YAMAN, S., KORAY, Ö. C., ve ALTUNÇEKİÇ, A. (2004). Fen bilgisi öğretmen adaylarının özyeterlik inanç düzeylerinin incelenmesi üzerine bir araştırma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2(3), 355-366.
  • YILMAZ-TÜZÜN, Ö. ve TOPÇU, M. S. (2008). Relationships among preservice science teachers' epistemological beliefs, epistemological World views, and self-efficacy beliefs. International Journal of Science Education, 30(1), 65-85.
APA Gömleksiz M (2013). OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ-YETERLİK İNANÇLARINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ. , 201 - 221.
Chicago Gömleksiz Mehmet Nuri OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ-YETERLİK İNANÇLARINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ. (2013): 201 - 221.
MLA Gömleksiz Mehmet Nuri OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ-YETERLİK İNANÇLARINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ. , 2013, ss.201 - 221.
AMA Gömleksiz M OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ-YETERLİK İNANÇLARINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ. . 2013; 201 - 221.
Vancouver Gömleksiz M OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ-YETERLİK İNANÇLARINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ. . 2013; 201 - 221.
IEEE Gömleksiz M "OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ-YETERLİK İNANÇLARINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ." , ss.201 - 221, 2013.
ISNAD Gömleksiz, Mehmet Nuri. "OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ-YETERLİK İNANÇLARINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ". (2013), 201-221.
APA Gömleksiz M (2013). OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ-YETERLİK İNANÇLARINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ. Turkish Studies (Elektronik), 8(7), 201 - 221.
Chicago Gömleksiz Mehmet Nuri OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ-YETERLİK İNANÇLARINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ. Turkish Studies (Elektronik) 8, no.7 (2013): 201 - 221.
MLA Gömleksiz Mehmet Nuri OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ-YETERLİK İNANÇLARINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ. Turkish Studies (Elektronik), vol.8, no.7, 2013, ss.201 - 221.
AMA Gömleksiz M OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ-YETERLİK İNANÇLARINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ. Turkish Studies (Elektronik). 2013; 8(7): 201 - 221.
Vancouver Gömleksiz M OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ-YETERLİK İNANÇLARINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ. Turkish Studies (Elektronik). 2013; 8(7): 201 - 221.
IEEE Gömleksiz M "OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ-YETERLİK İNANÇLARINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ." Turkish Studies (Elektronik), 8, ss.201 - 221, 2013.
ISNAD Gömleksiz, Mehmet Nuri. "OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN ÖZ-YETERLİK İNANÇLARINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ". Turkish Studies (Elektronik) 8/7 (2013), 201-221.