Adorno, Habermas ve Rorty’de Toplumsal Dayanışma

Ekinci, Oğuzhan

Adorno, Habermas ve Rorty’de Toplumsal Dayanışma

Oğuzhan EKİNCİ (Yrd. Doç. Dr., Erzurum Teknik Üniversitesi. oguzhan.ekinci@erzurum.edu.tr)

İnsan & Toplum

3 1

Yıl: 2018 Cilt: 8 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 1 - 36 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Adorno, Habermas ve Rorty’de Toplumsal Dayanışma

Öz:

Dayanışma kavramı, sosyal bilimlerdeki kullanımı bakımından bir muğlaklık içermektedir. Sosyoloji disiplini içerisinde sosyal düzenin oluşması, bunun için gerekli olan şartların tespiti, toplumsal bütünleşmenin sağlanması gibi konularda kullanılan dayanışma kavramı, "özgürlük", "adalet" ya da "eşitlik" kavramları gibi detaylı analizlere konu edilmemiştir. Sosyoloji disiplini içerisinde münferit olarak ele alınmamış olan dayanışma kavramı, birçok alanla kesişen konularla ilişkilendirilmiştir, fakat bu kavram ile ilgili klasik olarak addedilebilecek herhangi bir eser mevcut değildir. Yapılan çalışmalarda dikkat çeken husus, araştırmacıların farklı bağlamlarda ele aldıkları bu kavrama, ilgi alanlarına göre özel ve ekseriyetle yüzeysel anlamlar yüklemeleridir. Ayrıca kavramın başta Sosyoloji olmak üzere Etik, Siyaset, Siyaset Felsefesi gibi birçok disipline yayılan geniş anlamlar barındırması, kavramın daha çok cemaat yapılarına yönelik olması ve modern dünyanın cemaat tipi oluşumları dışlayıcılığı, artan bireysellik ve çoğulculuk neticesinde toplumsal ilişkilerin anonimleşerek müphem bir yapıya dönüşmesi gibi olgular, dayanışma kavramının anlamını muğlaklaştıran faktörler arasındadır. Dayanışma kavramına dair bu belirsizlik, bizi tarihsel bir kavram analizi yapmaya mecbur kılarak kavramın uzman filozof ve sosyologlar tarafından ne şekilde kullanıldığına sevk etmektedir. Çalışma, Batı düşünce dünyasındaki "dayanışma" kavramının tarihsel arka planına kısaca değinerek XX. yüzyıldaki (post-) modern düşünce hayatına mensup düşünürlerden olan Adorno, Habermas ve Rorty tarafından ne şekilde ele alındığını ortaya koymayı amaçlamaktadır

Anahtar Kelime:

Konular: Siyasi Bilimler Beşeri Bilimler Sosyoloji

Social Solidarity in Adorno, Habermas and Rorty

Öz:

The concept of solidarity contains an ambiguity in terms of its use in social sciences. Although it is one of the concepts used in subjects such as the formation of the social order, determination of the conditions, providing of the social integration within the discipline of sociology, it has not been a subject for detailed analyses like the concepts of “freedom”, “justice”, or “equality”. As a matter of fact, there is not a single work regarded as a classic related to this concept. The concept of solidarity, which has not been discussed as a separate subject within sociology, has been associated with subjects intersecting by many fields. In these studies, the striking point is that researchers use the concept differently from each other and ascribe specific and superficial meanings for the most part according to the subject. Also, the concepts’ having broad meanings spreading across many fields such as sociology in particular,as well as ethics, politics and political philosophy; the concepts’ being mainly aimed at community structures, and the modern world’s externalizing the formation like community; social relations’ transforming into a vague structure by being anonymized etc. are among the factors ambiguating the meaning of the concept of “solidarity”. This uncertainty about the concept of “solidarity” will oblige us to analyze the concept and lead us to looking at the way the concept was used by experts (philosophers and sociologists). Referring to the historical background of the concept of “solidarity” in the world of the western thought, the study aims to reveal how it was discussed by the thinkers connected with modern sociology in the 20th century such as Adorno, Habermas and Rorty

Anahtar Kelime:

Konular: Siyasi Bilimler Beşeri Bilimler Sosyoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Adorno, T. & Horkheimer, M. (2010). Aydınlanmanın Diyalektiği. (N. Ülner & E. Öztarhan Karadoğan, Çev.) İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
Adorno, T. & Horkheimer, M. (2011). Sosyolojik Açılımlar. (M. S. Durgun & A. Gümüş, Çev.) Ankara: BilgeSu Yayınları.
Adorno, T. (1999). Geçmişin İşlenmesi Ne Demektir?. (T. Onur, Çev.) Defter, 38, 121-138.
Adorno, T. (2009). Minima Moralia (6. Baskı). (O. Koçak & A. Doğukan, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
Adorno, T. (2010). Ahlak Felsefesinin Sorunları. (T. Birkan, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
Adorno, T. (2011). Eleştiri-Toplum Üzerine Yazılar (3. Baskı). (M. Y. Öner, Çev.) İstanbul Belge Yayınları.
Adorno, T. (2012a). Edebiyat Yazıları (3. Basım). (S. Yücesoy & O. Koçak, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
Adorno, T. (2012b). Kültür Endüstrisi Kültür Yönetimi (7. Baskı). (N. Ülner, M. Tüzel & E. Gen, Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları.
Adorno, T. (2012c). Sahicilik Jargonu. (Ş. Öztürk, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
Adorno, T. (2016). Negatif Diyalektik. (Ş. Öztürk, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
Akdemir, F. (2013). Richard Rorty’nin Pragmatik Liberal Ütopyasında Dinin İşlevi ve Geleceği Sorunu. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2 (3), 31- 60.
Balakrishnan, G. (2003). Overcoming Emancipation. New Left Review, 19, 115-128.
Bauman, Z. (2013). Postmodernizm ve Hoşnutsuzlukları. (İ. Türkmen, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Becermen, M. (2010). Adorno’nun Hegel ve Marx’ın Diyalektik Görüşünü Eleştirisi. Kaygı, 15, 41-60.
Benhabib, S. (2005). Eleştiri Norm ve Ütopya. (İ. Tekerek, Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları.
Bernstein, J. M. (2012). Sunuş: T. Adorno. Kültür Endüstrisi Kültür Yönetimi (E. Gen, N. Ülner, M. Tüzel, Çev) içinde (s. 9-43). İstanbul: İletişim Yayınları.
Bonacker T. (1996). Konflikttheorien: Eine sozialwissenschaftliche Einführung mit Quellen. Wiesbaden: Springer VS.
Boucher, G. (2013). Yeni Bir Bakışla Adorno. (Y. Başkavak, Çev.) İstanbul: Kolektif Kitap.
Callinicos, A. (2004). Toplum Kuramı- Tarihsel Bir Bakış. (Y. Tezgiden, Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları.
Callinicos, A. (2001). Postmodernizme Hayır- Marksist Bir Eleştiri. (Ş. Pala, Çev.) Ankara: Ayraç Yayınevi.
Claussen, D. (2012). Son Deha Theodor W. Adorno. (D. Muradoğlu, Çev.) İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Demir, G. Y. (2014). “Sunum: Çarmıhını Sırtında Taşıyan Sosyo-Filozof Georg Simmel”, içinde Georg Simmel, Paranın Felsefesi (Y. Alogan & Ö. D. Aydın, Çev.) içinde (s. 7-14). İstanbul: İthaki Yayınları.
Durkheim, E. (1988). Über soziale Arbeitsteilung: Studie über die Organisation höherer Gesellschaften. Frankfurt am Main: Suhrkamp Verlag.
Durkheim, E. (2002). İntihar. (Ö. Ozankaya, Çev.) İstanbul: Cem Yayınevi.
Durkheim, E. (2006). Sosyoloji Dersleri. (A. Berktay, Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları.
Feindt, P. H. (2001). Regierung durch Diskussion? Diskurs- und Verhandlungsverfahren im Kontext von Demokratietheorie und Steuerungsdiskussion. Frankfurt am Main: Peter Lang Verlag.
Gülenç, K. (2015). Frankfurt Okulu Eleştirisi. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Habermas, J. (1984). The Theory of Communicative Action, Vol. 1, Reason and the Rationalization of Society. (T. McCarthy, Trans.) Boston: Beacon Press.
Habermas, J. (1985). Die neue Unübersichtlichkeit. Kleine Politische Schriften V. Frankfurt am Main: Suhrkamp.
Habermas, J. (1987). The Theory of Communicative Action, Vol. 2, System and Lifeworld: A Critique of Functionalist Reason.
(T. McCarthy, Trans.) Boston: Beacon Press.
Habermas, J. (1990). Remarks on the Discussion, Theory, Culture and Society,7, 127-32.
Habermas, J. (1991). Gerechtigkeit und Solidarität. G. Nunner-Winkler (Ed.), Weibliche Moral içinde (s. 225-238).
Frankfurt am Main: Deutscher Taschenbuchverlag.
Habermas, J. (1992a). Faktizität und Geltung. Beiträge zur Diskurstheorie des Rechts und des demokratischen Verfassungsstaates. Frankfurt am Main: Suhrkamp.
Habermas, J. (1992b). Postmetaphysical Thinking: Philosophical Essays. (W. M. Hohengarten, Trans.) Cambridge/Massachusetts: The MIT Press.
Habermas, J. (1994). The Philosophical Discourse of Modernity- Twelve Lectures. Oxford: Polity Press.
Habermas, J. (1998). Der philosophische Diskurs der Moderne. Frankfurt am Main: Suhrkamp.
Habermas, J. (2001). İletişimsel Eylem Kuramı. (M. Tüzel, Çev.) İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
Habermas: J. (1981). Kleine Politische Schriften (I-IV). Frankfurt am Main: Suhrkamp.
Holloway, J. (2013). Neden Adorno?. J. Holloway & S. Tischler (Der.), Olumsuzluk ve Devrim (K. Tunca, Çev.) içinde (s. 21-26). İstanbul: Otonom Yayıncılık.
Holz, H. H. (2012). Metistofeles Felsefesi. Frankfurt Okulu Eleştirisi (Z. E. Kaya, Çev) içinde (s. 44-60). İstanbul: Evrensel Basım Yayın.
Jay, M. (2001). Adorno. (Ü. Oskay, Çev.) İstanbul: Der Yayınları.
Jay, M. (2014). Diyalektik İmgelem. (Ü. Oskay, Çev.) İstanbul: Ara Yayıncılık.
Koçak, O. (1999). Adorno-Marcuse Yazışmasına Giriş. Defter, 37, 93-114.
Lekesizalın, F. (2013). Modern Narsist Ve Yaralı Romanın Eleştirel Ufukları. İstanbul: Doğu Batı Yayınları.
Matuštik, M. B. (2006). Habermas’ turn? Philosophy and Social Criticism, 32 (1), 21-36.
Moldaschl, M. & Sauer, D. (2000). Internalisierung des Marktes: Zur neuen Dialektik von Kooperation und Herrschaft.
H. Minssen (Ed.), Begrenzte Entgrenzungen: Wandlungen von Organisation und Arbeit içinde (s. 205-224). Berlin: Ed. Sigma.
Mouffe, C. (2016). Yapıbozum ve Pragmatizm. (T. Birkan, Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları.
Offe, C. (2013). Amerika Üzerine Düşünceler. (O. Toklu, Çev.) Ankara: Dost Kitapevi.
Ottmann, H. (2006). Liberale, republikanische, deliberative Demokratie. In. Synthesis Philosophica, 21 (2), 315-325.
Outhwaite, W. (1994). Habermas: A Critical Introduction. Oxfort: Polity Press. Reitzig, J. (2004). Zwischen Selbstorganisation, Deliberation und Regulation Theorien über den Prozess gesellschaftlicher
Zivilisierung im postfordistischen Kapitalismus (Text: 114). Hamburg: Hamburger Universität für Wirtschaft und Politik.
Ritzer, G. (2016). Büyüsü Bozulmuş Dünyayı Büyülemek. (F. Payzın, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Rorty, R. (1995). Olumsallık, İroni ve Dayanışma. (A. Türker & M. Küçük, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Rorty, R. (2006). Felsefenin ve Doğanın Aynası. (F. Günsoy, Çev.) İstanbul: Paradigma Yayınları.
Rorty, R. (1993). Hoffnung statt Erkenntnis: Eine Einführung in die pragmatische Philosophie. Wien: Passagen Verlag.
Rorty, R. (2009). Dinsel Zümre Karşıtlığı ve Ateizm. S. Zabala (Ed.), Dinin Geleceği. (R. Öğdül, Çev.) içinde (s. 32-44). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Schmidt, H. (1991). Philosophisches Wörterbuch. Stuttgart: Kröners.
Seneca (2014). Briefe an Lucilius. Stuttgart: Reclam Verlag.
Simmel, G. (2003a). Modern Kültürde Çatışma. (T. Bora vd., Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları.
Simmel, G. (2003b). Metropol ve Tinsel Hayat. (N. Kalaycı, Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları.
Simmel, G. (2009). Bireysellik ve Kültür. (T. Birkan, Çev.) İstanbul: Metis.
Skirbekk, G., Gilje, N. (2011). Felsefe Tarihi. (E. Akbaş & Ş. Mutlu, Çev.) İstanbul: Kesit Slattery, M. (2007). Sosyolojide Temel Fikirler. (Ü. Tatlıcan & G. Demiriz, Çev.) İstanbul: Sentez Yayıncılık.
Spurk, J. (2008). Toplumsal Aklın Eleştirisi. (I. Ergüden, Çev.) İstanbul: Versus Kitap.
Stallknecht, M. (21 Temmuz 2012). Da gräbt einer nach der knappen Ressource Solidarität. Süddeutsche Zeitung. Nr. 167.
Sternburg, W. (1987). Adenauer-Eine deutsche Legende. Frankfurt am Main: Athenäum Verlag.
Stjernø, S. (2004). Solidarity in Europe, the History of an Idea. New York: Cambridge University Press.
Thompson, J. B. (2013). İdeoloji ve Modern Kültür. (İ. Çetin, Çev.) Ankara: Dipnot Yayınları.
Tönnies, F. (1935). Gemeinschaft und Gesellschaft. Grundbegriffe der reinen Soziologie, Leipzig: Fues’s Verlag.
Tranow, U. (2012). Das Konzept der Solidarität. Handlungstheoretische Fundierung eines soziologischen Schlüsselbegriffs. Wiesbaden: VS Verlag für Sozialwissenschaften.
Vergin, N. (2016). Siyasetin Sosyolojisi. Kavramlar, Tanımlar, Yaklaşımlar. İstanbul: Doğan Kitap.
Weber, M. (1978). Economy and Society, An Outline of Interpretive Sociology Vol. I. New York: University of California Press.
Yibing, Z. (2012). Adorno’nun Negatif Diyalektiği ve Zizek’in Lacanvari İmkansız Devrimi. (A. Muhaddisoğlu, Çev.) İstanbul: Kalkedon Yayınevi.
“Yunanistan ile Almanya arasında savaş tazminatı gerginliği”. (2015, 11 Şubat). Hürriyet, http://www.hurriyet.com. tr/yunanistan-ile-almanya-arasinda-savas-tazminati-gerginligi-28172710 adresinden edinilmiştir.

APA	Ekinci O (2018). Adorno, Habermas ve Rorty’de Toplumsal Dayanışma. , 1 - 36.
Chicago	Ekinci Oğuzhan Adorno, Habermas ve Rorty’de Toplumsal Dayanışma. (2018): 1 - 36.
MLA	Ekinci Oğuzhan Adorno, Habermas ve Rorty’de Toplumsal Dayanışma. , 2018, ss.1 - 36.
AMA	Ekinci O Adorno, Habermas ve Rorty’de Toplumsal Dayanışma. . 2018; 1 - 36.
Vancouver	Ekinci O Adorno, Habermas ve Rorty’de Toplumsal Dayanışma. . 2018; 1 - 36.
IEEE	Ekinci O "Adorno, Habermas ve Rorty’de Toplumsal Dayanışma." , ss.1 - 36, 2018.
ISNAD	Ekinci, Oğuzhan. "Adorno, Habermas ve Rorty’de Toplumsal Dayanışma". (2018), 1-36.

APA	Ekinci O (2018). Adorno, Habermas ve Rorty’de Toplumsal Dayanışma. İnsan & Toplum, 8(1), 1 - 36.
Chicago	Ekinci Oğuzhan Adorno, Habermas ve Rorty’de Toplumsal Dayanışma. İnsan & Toplum 8, no.1 (2018): 1 - 36.
MLA	Ekinci Oğuzhan Adorno, Habermas ve Rorty’de Toplumsal Dayanışma. İnsan & Toplum, vol.8, no.1, 2018, ss.1 - 36.
AMA	Ekinci O Adorno, Habermas ve Rorty’de Toplumsal Dayanışma. İnsan & Toplum. 2018; 8(1): 1 - 36.
Vancouver	Ekinci O Adorno, Habermas ve Rorty’de Toplumsal Dayanışma. İnsan & Toplum. 2018; 8(1): 1 - 36.
IEEE	Ekinci O "Adorno, Habermas ve Rorty’de Toplumsal Dayanışma." İnsan & Toplum, 8, ss.1 - 36, 2018.
ISNAD	Ekinci, Oğuzhan. "Adorno, Habermas ve Rorty’de Toplumsal Dayanışma". İnsan & Toplum 8/1 (2018), 1-36.