İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği: Ölçeğin Geliştirilmesi ve Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi
Yıl: 2003 Cilt: 2 Sayı: 25 Sayfa Aralığı: 107 - 111 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği: Ölçeğin Geliştirilmesi ve Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi
Öz: Bu araştırmada, bireylerin kişilerarası ilişkilerde sergiledikleri bilişsel çarpıtmalarını değerlendirmek üzere "ilişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği (İBÇÖ) " geliştirilmiştir. Araştırmanın örneldem grubu 425 üniversite öğrencisidir. Yapılan faktör analizi sonucunda ölçeğin yakınlıktan kaçınma, gerçekçi olmayan ilişki beklentisi ve zihin okuma olmak üzere üç boyuttan oluştuğu saptanmıştır. Ölçeğin ölçül geçerliği için İBÇÖ puanlan ile Otomatik Düşünceler Ölçeği, Çatışma Eğilimi Ölçeği ve Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği puanları arasındaki ilişkiye bakılmıştır. İBÇÖ' nün Otomatik Düşünceler Ölçeği ile olan korelasyonu .54. Çalışma Eğilimi Ölçeği ile olan korelasyonu .53 ve Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği ile olan korelasyonu .52 olarak hesaplanmıştır. Ölçeğin on beş gün ara ile uygulanması sonucunda belirlenen test tekrar test korelasyonu . 74, Cronbach alfa iç tutarlıklık katsayısı .67'dir.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Aydın.G., Aydın, O. (1990). Otomatik Düşünceler Ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği, Türk Psikoloji DtT4-Ui, 7, 51-57.
- Aytar.G. (1987). Depresyondaki düşünce bozuklukların/n bilişsel kuram açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Psikiyatri Bölümü, İstanbul.
- Baucom. D., Epstein. N., Sayers, S. (1989) .The role of cognition in marital relationships: Definitional, methodological and conceptual issues. Journal of Counseling and Clinical, 57, 31-38.
- Beck.A .(1976). Cognitive therapy and emotional disorder. New York : Basic Books
- Beck.A.T., Rush.A., Shaw, B.F. (1979). Cognitive therapy in depression. New York : Guilford Press.
- Bernard.M.E., Joyce.M.R.(1984). Rational emotive therapy with children and adolescent. New York : John and Sons.
- Dökmen, Ü.(1986).Yüz ifadeleri konusunda verilen eğitimin duygusal yüz ifadelerini teşhis becerisi ve Helisim çatışmalarına girme eğilimine etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
- Ellis,A.(1975). Reason and emotion in psychotherapy. New Jersey: Citedel Press.
- Ellis. A.(1986). Rational emotive therapy applied to relationships therapy. Journal of Rational Emotive Therapy, 4, 4-21.
- Eidelson.R.J., Epstein, N.(1982). Cognition and relationships maladjustment : Development of a measure of dysfunctional relationships beliefs. Journal of Counseling and Clinical Psychology, 50,715-720.
- Eryüksel,G.N.( 1996).Ana baba ve ergen ilişkilerinin davranışsal aile sistemlerini modeline göre değerlendirilmesi. Türk Psikoloji Dergi.il, 38, 1-17.
- Fletcher,G.J., Kininmonth, A.(1992). Measuring relationships beliefs : An Individual Differences Scale, Journal of Research in Personality, 26, 371-379.
- Harary.F., Batell, M. F. (1981). Communication and conflict. Human Relation, 34,633-641.
- Haferkamp,C.J.(1994).Dysfunctional beliefs,self monitoring and marital conflict. Current Psychology,J 3,248- 263.
- Holland,S.D., Kendall, P. (1980). Cognitive self-statements in depression: Development of an Automatic Thoughts Questionnaire. Cognitive Therapy and Research, 4, 383-395.
- Kayser.K., Himle. D. P. (1994). Dysfunctional beliefs about intimacy. Journal of Cognitive Psychotherapy, 8,127-139.
- Kline. P. (1994). An easy guide to factor analysis.New York: Routledge.
- Metis,S., Cupach,W.R.(1990).The influences of relationships beliefs and problem-solving responses on satisfaction in romantic relationships. Human Communication Research, 17,17-85.
- Munson.E.C.(l994).Cognitive family therapy. In Granvold. D. K.(Ed.), Cognitive and behavioral treatment. California: Brooks/Cole Publishing Company .
- Roehling, P.V., Robin, A.(1986). Development and validation of Family Beliefs Inventory : A measure of unrealistic beliefs among parents and adolescents . Journal of Counseling and Clinical Psychology, 54, 693-697.
- Romans,J.,Deborcl,J-(1995).Development of Relationships Beliefs Questionnaire. Psvchological Report. 76,1248-1251.
- Sullivan, B.F., ScliwebeI,A.(1995). Relationships beliefs and expectations of satisfaction in marital relationships : Implication for family practitioners. Family Journal, 3,298-306.
- Şahin.N.H., Şahin, N.(1992). Reliability and validity of the Turkish version of AutomaticThoughts Questionnaire. Journal of Clinical Psychology, 48, 334-340.
- Tabachnick,B.., Fidell, L. (1989). Using multivariate statistics.. New York: HarperCollins Publishers.
- Türküm,S.(1996).Bilişsel davranışçı yaklaşıma dayalı grupla psikolojik danışmanın bilişsel çarpıtmalar ve iletişim beceriler üzerindeki etkisi. Yayınlanmış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Türküm,S.(1999).Stresle başa çıkına biçimi, iyiınserlik.bilişsel çarpıtma düzeyler ile psikolojik yardım almaya ilişkin tutumlar arasındaki ilişki: Üniversite öğrencileri üzerinde bir araştırma. V.Ulusal Psikolojik Danışına ve Rehberlik Kongresi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
- Young,J.E.(1982).Loneliness, depression, and cognitive therapy. In L.Peplau, D. Perman (Eds.), Loneliness source of current theory. Research and therapy. New York : Wiley and Sons
- Zarb.J.M.(1992).Cognitive behavioral assessment and therapy with adolescents. New York : Brunner-Mazel.
| APA | HAMAMCI Z, Büyüköztürk Ş (2003). İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği: Ölçeğin Geliştirilmesi ve Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi. , 107 - 111. |
| Chicago | HAMAMCI Zeynep,Büyüköztürk Şener İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği: Ölçeğin Geliştirilmesi ve Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi. (2003): 107 - 111. |
| MLA | HAMAMCI Zeynep,Büyüköztürk Şener İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği: Ölçeğin Geliştirilmesi ve Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi. , 2003, ss.107 - 111. |
| AMA | HAMAMCI Z,Büyüköztürk Ş İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği: Ölçeğin Geliştirilmesi ve Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi. . 2003; 107 - 111. |
| Vancouver | HAMAMCI Z,Büyüköztürk Ş İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği: Ölçeğin Geliştirilmesi ve Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi. . 2003; 107 - 111. |
| IEEE | HAMAMCI Z,Büyüköztürk Ş "İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği: Ölçeğin Geliştirilmesi ve Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi." , ss.107 - 111, 2003. |
| ISNAD | HAMAMCI, Zeynep - Büyüköztürk, Şener. "İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği: Ölçeğin Geliştirilmesi ve Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi". (2003), 107-111. |
| APA | HAMAMCI Z, Büyüköztürk Ş (2003). İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği: Ölçeğin Geliştirilmesi ve Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(25), 107 - 111. |
| Chicago | HAMAMCI Zeynep,Büyüköztürk Şener İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği: Ölçeğin Geliştirilmesi ve Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2, no.25 (2003): 107 - 111. |
| MLA | HAMAMCI Zeynep,Büyüköztürk Şener İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği: Ölçeğin Geliştirilmesi ve Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.2, no.25, 2003, ss.107 - 111. |
| AMA | HAMAMCI Z,Büyüköztürk Ş İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği: Ölçeğin Geliştirilmesi ve Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2003; 2(25): 107 - 111. |
| Vancouver | HAMAMCI Z,Büyüköztürk Ş İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği: Ölçeğin Geliştirilmesi ve Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2003; 2(25): 107 - 111. |
| IEEE | HAMAMCI Z,Büyüköztürk Ş "İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği: Ölçeğin Geliştirilmesi ve Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi." Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, ss.107 - 111, 2003. |
| ISNAD | HAMAMCI, Zeynep - Büyüköztürk, Şener. "İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği: Ölçeğin Geliştirilmesi ve Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi". Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2/25 (2003), 107-111. |
