Yıl: 2016 Cilt: 11 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 329 - 346 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

EŞİKTEKİ ERKEK(LİK): ÇC HİKÂYESİNİN ERKEK(LİK)LERİNE PSİKANALİTİK BİR YORUM

Öz:
Kadın ve erkek nedir? Dünyanın var olduğu andan itibaren özel bir tür üreme sisteminde biyolojik kategoriler olarak ortaya çıkan bu iki kavram arasındaki ayrım, toplum tarafından ve kültürel bakımdan ayrıntılandırılır. Zira cinsellik, sadece biyolojik değildir; cinsler arası ilişkilerin yaratıldığı, örgütlendiği, ifade edildiği, yönlendirildiği, kadın ve erkek olarak bilinen toplumsal varlıkların yaratıldığı, iki cinsin ilişkilerinin, rollerinin belirlendiği toplumsal bir süreçtir. Eserlerinde bireyin eskiyen masallarının söküklerini onarmaya çalışan Murathan Mungan, Son İstanbul adlı öykü kitabında kadınlık ve 'erkeklik'in, biyolojik/doğuştan kaynaklanan ayrım dışındaki yansımalarını metinleştirir. Bambaşka gerçeklik öğelerinin evreninde bireysel farkındalıkların somutlandığı iki öykünün yedi parçaya ayrılan dünyası, şimdiden geçmişe dönük bir akışta tüm değerlerin sarsıntısı üzerinde kuruludur. Son İstanbul eserinde yer alan ve dört alt bölümden oluşan ÇC adlı öyküde, yaşama/yaşamına anlam katamayarak/katmasına izin verilmeyerek kendisine sunulanları yani 'kendi olması' gerekenlerini değil olan'ları yaşayan karakterlerin ruhsal ve bedensel paramparçalığı ve yarınsızlığı anlatılır. Erkek bedeni içinde olma erkek(lik)'in toplumsal ve bireysel olarak algılanışı farklıdır. Kişi cinsiyetine bağlı olarak yaşarken toplumun benimsediği ve oluşturduğu ahlaki kuralların değişmez özellikleri vardır. Birey yaşarken bu toplumsal ahlaki öğretilere bağlı kalır 'aynı olmak' hiçbir sorun teşkil etmezken 'farklı olmak' kabullenişi zorlaştırır. Eserde, biyolojik olarak erkek olan ancak ruhen kadın hisseden ve erkeklik algısı ile ilgili sıkıntıların sembolü olan bu karakterler, içe doğru çevrilmiş, araştırıcı gözle yüzleştikleri bir eşiktedirler. Bu eşikte ardlarına dönerek kendileriyle ve toplumla hesaplaşırlar; normlardan kurtulmanın olanaksızlığını algılayan bu bireyler için yaşam çıkmazlaşır; değişimsizlik ve edimsizlik yaşanan bunaltıyı daha da derinleştirir. Psikanaliz ve edebiyat arasındaki sıkı ilişki eseri anlama ve yorumlamada yol gösterici bir özelliğe sahiptir. Freud, keşfettiği bilinçdışının çalışma düzeneğini ise düş çözümlemeleriyle ortaya koymaya çalışır. Freud'a göre düşler bastırılmış gizli arzuların uğradıkları sansürlerden dolayı yoğunlaşma, yer değiştirme, çarpıtma ve simgeleme yoluyla kişilik değişimi olarak ortaya çıkmasıdır. Bilinçdışı arzular, oluşumlar, düşlerin gizli içeriğini, bu gizli içeriğinin, arzularının bireyin bireyin bilincinin işleyiş düzenekleriyle değişerek arzulanabilir, anlatılabilir hale geldiği düşlerin açık içeriğini oluşturur. Bu bağlamda, sanatçının eserini yaratırken bilinçdışının, hayallerinin ve bastırılmış arzularının etkisinde kaldığı aşikârdır. Sanatçılar, eserlerinin konularını ya kendi iç dünyalarının, bastırılmış duygularının etkisi altında, kendilerine özgü bir şekilde ya da eski destanlardan mitlerden alınan, elde mevcut konulardan yararlanarak, Jung'un deyimiyle, kolektif bilinçdışının etkisi altında yaratırlar. Eser incelenirken onu yazardan ayrı düşünmemek ve yazar hakkında da bilgi sahibi olunarak ikisini bir bütün olarak değerlendirmek gerekir. Yazar, eserini kaleme alırken kendinin bile farkında olmadığı arzularını, bastırdığı duygularını kaleme alır ve eser psikanalitik olarak ele alındığında, çoğu yazar elde edilen bulguların doğruluğunu onaylamayarak, bu duyguların varlığını inkâr eder. Asıl önemli olan da budur: Yazar kendi bile farkında olmadığı duyguları bir şekilde eserine taşır ve psikanalitik çözümlemenin amacı da yazarın bile fark etmediği bu gizli kalmış duyguları metni irdeleyerek gün yüzüne çıkarmaktır. Çalışmada Murathan Mungan'ın ÇC hikâyesini kurgularken yarattığı karakterlerin yaşam serüvenleri ve tercihleri, hayal ettikleri ile yaşadıkları, geleceği yönlendiren geçmişleri ve şimdiki zamanları psikanalitik kuram normları çerçevesinde aktarıldı. Birey olmanın dayanılmaz tecrübeleri ve yaşantılarını imgesel olarak kurgulandığı öyküde kavram incelemesi yapıldı. Murathan Mungan'ın ÇC öyküsü merkeze alınarak, erkek ve erkeklik algısının cinsel ve toplumsal izdüşümlerini psikanalitik kuram çerçevesinde tahlil edilerek anlatılanlar kadar anlatılmayanların, yazılanlar kadar yazılmayanların da stratejik önemine dikkat çekildi
Anahtar Kelime:

MASCULINITY ON THE THRESHOLD: A PSYCHOANALYTICAL INTERPRETATION OF MASCULINITY IN ÇC

Öz:
What is male and female? The biological world exists from the moment the categories that emerged as a special kind of reproductive system the distinction between these two concepts, and culturally by the community detailed. Because sexuality is not just biological; in relations between the sexes when it was created, that was able to organize, it is stated, directed, and where men and women known as social assets are created, the relations of the two sexes, is a social process where roles are defined. Trying to repair ripped the old tale of the individual in the works Murathan Mungan, A history book Son Istanbul femininity and 'masculinity, biological / outside distinction writer reflections caused by birth. Awareness of the individual elements of the universe in a completely different reality embodied divided into seven two-story part of the world, the advance is based on retrospective shake the entire value stream. Located in Son Istanbul and work on the story of four subdivisions called CÇ life/life gives meaning to the rails/Layer I mean what is offered to them and thus allowed to ‘be himself’ and one of the characters does not have to be broken in pieces with no future league discusses the mental and physical living. The social and individual perception of masculinity being inside a man's body is different. Depending on the gender of the person that creates the moral rules of the community and embraced by immutable characteristics. This community remains attached to the moral teachings of individual living ‘being the same’ when it would pose no problem ‘being different’ discourages acceptance. In this work, biologically, but spiritually the woman feels the perception of masculinity and male-related distress which is the symbol of these characters translated to, a threshold face with searching eyes. This threshold greets with society and with themselves by turning to then; get rid of those that it is possible to detect norms for individuals, life would be meaningless; this situation further pushes the anxiety that is experienced. Work at the relationship between psychoanalysis and literature, understanding and interpretation of a guiding feature. Freud discovered the unconscious tries to communicate with the working mechanism of a shower with analysis. Freud, dreams are repressed hidden desire due to censorship because of condensation, displacement, distortion, and through them, as also the emergence of a personality change. Unconscious desires, formations of Dreams, the hidden desires of the individual contents of this hidden content of consciousness alternating with the functioning of the individual mechanisms is desirable, where outdoor dreams become creates the contents can be described. In this context, the work of the artist in creating it's obvious that the unconscious is under the influence of dreams and desires. The artists, the subjects of the works, or their own inner world, under the influence of repressed emotions, in their own way from the old sagas or myths taken from the current topic at hand, taking advantage of Jung's statement, they produce under the influence of the collective unconscious. While examining artifacts author separate from her to think and to be knowledgeable about the author, and both should be evaluated as a whole. His piece was penned when the author desires that are not even aware of it, suppress the feelings, when taken as takes the pen and psychoanalytic work, most authors disapprove of the accuracy of the findings, deny the existence of these emotions. That's what's important: feelings that are not even aware of the author's own work moves, and even psychoanalytic analysis the purpose of the text by examining the author is to reveal the hidden emotions that she hadn't noticed. In the study, Murathan Mungan of the CÇ of the life of the characters he created while the story is fiction the adventures and preferences, they imagine the past and the present and their future within the framework of psychoanalytic theory of norms directing was transferred. Murathan Mungan the center of the CÇ story, taking the psychoanalytic theory of the perception of men and masculinity within the framework of sexual and social projection are not described and analyzed as they say, those who are not written as they are written has drawn attention to the strategic importance of
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akvardar, Yılmaz, Çalak, Erdoğan, Etaner Ulviye, Hürol, Cem, Sunat, Haluk, Tükel, Raşit, Üçok, Alp, Yücel, Başak, (2010). Psikanalitik Kurama Giriş, İstanbul:Bağlam Yayınları.
  • Atlı, Ferda, (2012). Edebi Metnin ve Yaratıcılığın Kaynağına Ulaşan Yol: Psikanalitik Edebiyat Eleştirisi, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 7/3, Summer 2012, p. 257-273, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8020, Ankara.
  • Caner, Fırat, (2002). “Bir İdeoloji Olarak Murathan Mungan Şiiri, Bilkent Üniversitesi”, Ankara: Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Freud, Sigmund, (2009).Düşlerin Yorumu I, (1899), (Çev. Dr. Emre Kapkın).İstanbul:Payel Yayınevi.
  • Freud, Sigmund, (2010). Düşlerin Yorumu II, (1899), (Çev. Dr. Emre Kapkın)Payel Yayınevi: İstanbul.
  • Freud, Sigmund, (2000). Eşeysellik Üzerine Üç Deneme, (1905), (Çev. Aziz Yardımlı), Eskişehir:İdea Yayınevi.
  • Freud, Sigmund, (2009). Haz İlkesinin Ötesinde Ben ve İd. (Çev. Ali Babaoğlu), İstanbul: Metis Yayınları.
  • Freud, Sigmund, (2012). Kitle Psikolojisi, (Çev. Kâmuran Şipal), İstanbul:Cem Yayınevi.
  • Freud, Sigmund, (2010).Narsisizm Üzerine ve Schreber Vakası, (1914), (Çev. Banu Büyükkal, Saffet Murat Tura), İstanbul:Metis Yayınları.
  • Freud, Sigmund, (2006). Psikanaliz Üzerine, (Çev. Kâmuran Şipal), İstanbul: Cem Yayınevi.
  • Freud, Sigmund, (Güz, 1996).“Psikanalizin Yararı”, Cogito, 9, 33-47
  • Freud, Sigmund, (1999). Sanat ve Edebiyat, (Çev. Dr. Emre Kapkın, Ayşen TekşenKapkın), İstanbul:Payel Yayınları.
  • Geçtan, Engin, (2002). Psikanaliz ve Sonrası, İstanbul:Metis Yayıncılık,
  • Mannonı, Octave, (1992). Sigmund Freud, (Çev. Veysel Atayman, Turgay Kurultay), İstanbul:Alan Yayıncılık.
  • Kısa, Cahit, (2015). “Filozofların, Teologların ve Psikanalistlerin Tanrısı: Tanrı Kavramı ve Tanrı Tasavvuru / The God Of Philosopher, Theologian And Psychoanalyst: God Concept And Representation Of God”, TURKISH STUDIES -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140, (Prof. Dr. Şefik Yaşar Armağanı), Volume 10/10 Summer 2015, ANKARA/TURKEY, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8545, p. 639-654.
  • Moran, Berna, (2008). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri, İletişim Yayınları, İstanbul.
  • Mungan, Murathan, (1993). Son İstanbul, İstanbul:Metis Yayınları.
  • Mungan, Murathan,(Haziran 2002). “Yazarların Yatak Odası” Milliyet SanatS.519, s.34–7.
  • Mungan, Murathan, (Eylül 2002). “Yazıyla Gecen Yazıyla Kalan”, Milliyet Sanat, S.522, s.86–90.
  • Mungan, Murathan, (Ağustos 2005). “Hala Sokağa Çıkmak İçin Yazı Yazan Bir Çocuğum”Milliyet Sanat, S.96–99.
  • Mungan, Murathan, (63 Mart 1984). “Murathan Mungan’ın Eserleri Üzerine Görüşleri”,Hürriyet Gösteri, S.40-62.
  • Özbek, Yılmaz, (2007). Edebiyat ve Psikanaliz,Konya:Çizgi Kitapevi Yayınları.
  • Şen, Cafer, (2015). Haldun Taner’in Şeytan Tüyü Öyküsünde; Öznenin, Öteki’nin Arzusunu Arzulama Edimi Ve/Veya Öteki Tarafından Kabul Edilme İsteği, Turkish Studies, International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 10/12Summer 2015, p. 999-1024 DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8427 ISSN: 1308-2140, ANKARA-TURKEY
APA ELIUZ Ü, SEFEROĞLU E (2016). EŞİKTEKİ ERKEK(LİK): ÇC HİKÂYESİNİN ERKEK(LİK)LERİNE PSİKANALİTİK BİR YORUM. , 329 - 346.
Chicago ELIUZ ÜLKÜ,SEFEROĞLU EMRAH EŞİKTEKİ ERKEK(LİK): ÇC HİKÂYESİNİN ERKEK(LİK)LERİNE PSİKANALİTİK BİR YORUM. (2016): 329 - 346.
MLA ELIUZ ÜLKÜ,SEFEROĞLU EMRAH EŞİKTEKİ ERKEK(LİK): ÇC HİKÂYESİNİN ERKEK(LİK)LERİNE PSİKANALİTİK BİR YORUM. , 2016, ss.329 - 346.
AMA ELIUZ Ü,SEFEROĞLU E EŞİKTEKİ ERKEK(LİK): ÇC HİKÂYESİNİN ERKEK(LİK)LERİNE PSİKANALİTİK BİR YORUM. . 2016; 329 - 346.
Vancouver ELIUZ Ü,SEFEROĞLU E EŞİKTEKİ ERKEK(LİK): ÇC HİKÂYESİNİN ERKEK(LİK)LERİNE PSİKANALİTİK BİR YORUM. . 2016; 329 - 346.
IEEE ELIUZ Ü,SEFEROĞLU E "EŞİKTEKİ ERKEK(LİK): ÇC HİKÂYESİNİN ERKEK(LİK)LERİNE PSİKANALİTİK BİR YORUM." , ss.329 - 346, 2016.
ISNAD ELIUZ, ÜLKÜ - SEFEROĞLU, EMRAH. "EŞİKTEKİ ERKEK(LİK): ÇC HİKÂYESİNİN ERKEK(LİK)LERİNE PSİKANALİTİK BİR YORUM". (2016), 329-346.
APA ELIUZ Ü, SEFEROĞLU E (2016). EŞİKTEKİ ERKEK(LİK): ÇC HİKÂYESİNİN ERKEK(LİK)LERİNE PSİKANALİTİK BİR YORUM. Turkish Studies (Elektronik), 11(4), 329 - 346.
Chicago ELIUZ ÜLKÜ,SEFEROĞLU EMRAH EŞİKTEKİ ERKEK(LİK): ÇC HİKÂYESİNİN ERKEK(LİK)LERİNE PSİKANALİTİK BİR YORUM. Turkish Studies (Elektronik) 11, no.4 (2016): 329 - 346.
MLA ELIUZ ÜLKÜ,SEFEROĞLU EMRAH EŞİKTEKİ ERKEK(LİK): ÇC HİKÂYESİNİN ERKEK(LİK)LERİNE PSİKANALİTİK BİR YORUM. Turkish Studies (Elektronik), vol.11, no.4, 2016, ss.329 - 346.
AMA ELIUZ Ü,SEFEROĞLU E EŞİKTEKİ ERKEK(LİK): ÇC HİKÂYESİNİN ERKEK(LİK)LERİNE PSİKANALİTİK BİR YORUM. Turkish Studies (Elektronik). 2016; 11(4): 329 - 346.
Vancouver ELIUZ Ü,SEFEROĞLU E EŞİKTEKİ ERKEK(LİK): ÇC HİKÂYESİNİN ERKEK(LİK)LERİNE PSİKANALİTİK BİR YORUM. Turkish Studies (Elektronik). 2016; 11(4): 329 - 346.
IEEE ELIUZ Ü,SEFEROĞLU E "EŞİKTEKİ ERKEK(LİK): ÇC HİKÂYESİNİN ERKEK(LİK)LERİNE PSİKANALİTİK BİR YORUM." Turkish Studies (Elektronik), 11, ss.329 - 346, 2016.
ISNAD ELIUZ, ÜLKÜ - SEFEROĞLU, EMRAH. "EŞİKTEKİ ERKEK(LİK): ÇC HİKÂYESİNİN ERKEK(LİK)LERİNE PSİKANALİTİK BİR YORUM". Turkish Studies (Elektronik) 11/4 (2016), 329-346.