Yıl: 2014 Cilt: 9 Sayı: 5 Sayfa Aralığı: 427 - 440 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

DEĞERLER EĞİTİMİNE YÖNELİK ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ

Öz:
Çeşitli konularda sahip olduğumuz değerler, günlük yaşamımızın vazgeçilmez bir parçasıdır. Öyle ki, yaşamımızı çoğu kez bu değerlere göre yönlendirir ve kararlarımızı bunlara göre veririz. Bu değerlerin bir kısmı kişisel bir kısmı ise toplumsal olarak karşımıza gelmektedir. Toplumla ortak paylaştığımız değerlerin büyük bir bölümünü eğitim kurumlarında kazanırız. Bu noktada, değer eğitimiyle ilgili konuların öğretiminde özellikle sosyal bilgiler ve sınıf öğretmenlerinin görüşleri ön plana çıkmaktadır. Bu bağlamda çalışmanın genel amacı, değerler eğitimine yönelik olarak sosyal bilgiler ve sınıf öğretmenlerinin görüşlerinin incelenmesidir. Çalışmanın örneklemini, 2012-13 eğitimöğretim yılında Adana'nın merkez ve köy okullarında görev yapan 55 öğretmen oluşturmaktadır. Öğretmenlerden, açık uçlu sorudan oluşan bir forma değer eğitimine yönelik görüşlerini yazmaları istenmiştir. Forma verilen yanıtlar içerik analizi ile incelenmiş, öğretmenlerin görüşlerinden kodlar ve temalar oluşturulmuş ve örnek alıntılar belirlenmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçlardan bazılarına göre öğretmenler öğrencilerin değer kazanımında güçlük yaşama nedenleri arasında; problemlerini; aile ile okul arasındaki uyumsuzluğu; medyanın, TV dizilerinin ve sosyal çevrenin çocukların değerleri üzerindeki olumsuz etkisini; öğrencilerin hedefsiz ve sorumluluk duygusundan uzak olmasını; öğrencilerin değerleri içselleştirememesini; kurallara uyan öğrencilerin uymayanlar tarafından mağdur edilmesini; değerlere yer veren derslerin içeriğinin yetersizliğini ve ders içeriğinin teoride kazanılıp somut davranışa dönüşmemesini; okulların sosyo-ekonomik özelliklerini; sınava ve ezbere yönelik bir eğitim sisteminin olmasını öne sürmüşlerdir
Anahtar Kelime:

INVESTIGATION OF TEACHERS’ VIEWS ON VALUES EDUCATION

Öz:
The values we have got in various issues are essentials for our daily lives. So, we decide and direct our lives according to these values. Some of them have personel, and some of them have social aspects. We gain the social ones, which we share with society, via educational institutions. At this point, especially social studies teachers’ and clasroom teachers’ views come into prominence. In this context, the main purpose of this research is to investigate social studies and classroom teachers’ views on values education. The sample of this research consists of 55 teachers working in central and rural schools in Adana City during 2012-2013 education years. Teachers were asked to write their views about values education on a form including an openended question. The answers were analyzed by content analysis, the answers were transformed into codes and themes, and sample sentences were given. According to some findings of research, teachers show the reasons of teachers’ difficulties in students’ acquisition of values as followings: Parents’ lack of education, their unconsciousness, and economic problems; incompatibility between parents and school; negative effects of media, soap operas and social environment on students’ values; aimlessness and irresponsibility of students; students’ internalizing problems; mistreatments of students violating rules toward the students obeying rules; inadequacy of the content of values education; acquisition of theoretical courses and lack of transforming them into practice; socio-economical characteristics of schools; existence of an educational system based on examinations and rote learning
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • KAYNAKÇA
  • AKBABA-ALTUN, S. (2003). Eğitim yönetimi ve değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(1), 7-18.
  • AKBAŞ, O. (2004). Türk milli eğitim sisteminin duyuşsal amaçlarının ilköğretim II. kademedeki gerçekleşme derecesinin değerlendirilmesi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • ALTAN, M. Z. (2011). Çoklu zekâ kuramı ve değerler eğitimi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(4), 53-57.
  • ANDERSON, L. W. ve diğerleri (2010). Öğrenme öğretim ve değerlendirme ile ilgili bir sınıflama (çev. D. A. Özçelik). Ankara: Pegem Akademi.
  • BACANLI, H. (2006). Duyuşsal davranış eğitimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • BEKTAŞ, M. ve KARADAĞ, B. (2013). İlkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin yardımlaşma değerine yönelik geliştirdikleri metaforların incelenmesi. TURKISH STUDIESInternational Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140, Volume 8/8, Summer 2013, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.5105, p. 241-252.
  • BISHOP, A. J. (2002). Research, policy and practice: The case of values. P. Valero & O. Skovsmose (2002) (Eds.), Proceedings of the 3rd International MES Conference (pp. 1-7) Copenhagen: Centre for Research in Learning Mathematics.
  • BRUHLMEIER, A. (2010). Head, heart and hand: Education in the spirit of Pestalozzi. (M. Mitchell, Trans.). Cambridge: Sophia Books.
  • CAN, Ö. (2008). Dördüncü ve beşinci sınıf öğretmenlerinin sosyal bilgiler dersinde değerler eğitimi uygulamalarına ilişkin görüşleri. Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • CİHAN, N. (2014). Okullarda değerler eğitimi ve Türkiye’de ne şekilde uygulandığına bir bakış. TURKISH STUDIES-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140, Volume 9/2, Winter 2014, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.6402, p. 429-436.
  • ÇALIK, T. ve SEZGİN, F. (2005). Küreselleşme, bilgi toplumu ve eğitim. Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(1), 55-66.
  • DALE, E. (1969). Audiovisual methods in teaching. NY: Dryden Press.
  • DOĞANAY, A. (2006). Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi. Ankara: Pegem Yayıncılık.
  • DOĞANAY, A. ve SARI, M. (2007). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerine temel demokratik değerlerin kazandırılma düzeyi ve bu değerlerin kazandırılması sürecinde açık ve örtük programın etkilerinin karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 10(39), 356-383.
  • EDIGER, M. (1995). A study of values. Clearing House, 69(1), 56-58.
  • ERDEN, M ve AKMAN, Y. (2001). Gelişim ve öğrenme. Ankara: Arkadaş Yayınevi.
  • GOLEMAN, D. (2013). Duygusal zekâ (çev. B. S. Yüksel). İstanbul: Varlık Yayınları.
  • GÖMLEKSİZ, M. N. ve CÜRO, E. (2011). Sosyal bilgiler dersi öğretim programında yer alan değerlere ilişkim öğrenci tutumlarının değerlendirilmesi. Uluslararası İnsan bilimleri Dergisi, 8(1), 95-134.
  • HEADEN, O. M. (2006). A description and critical examination of the character education program offerings within an urban elementary school. PhD Thesis, Loyala University of Chicago.
  • İŞCAN, C. D. (2007). İlköğretim düzeyinde değerler eğitimi programının etkililiği. Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • KALE, N. (2007). Nasıl bir değerler eğitimi? Değerler Eğitimi Uluslararası Sempozyumu (s. 313- 322). İstanbul: Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları.
  • KARASAR, N. (2008). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayınevi.
  • KENAN, S. (2009). Modern eğitimde kaybolan nokta: Değerler eğitimi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri/Educational Sciences: Theory&Practice, 9(1). 259-295.
  • KURTDEDE-FİDAN, K. (2009). Öğretmen adaylarının değer öğretimine ilişkin görüşleri. Kuramsal Eğitimbilim, 2(2), 1-18.
  • KUŞ, E. (2003). Nicel-nitel araştırma teknikleri. Ankara: Anı.
  • KÜÇÜK, B., GEDİK, F. ve AKKUŞ, Z. (2014). Masal kitaplarının altıncı sınıf sosyal bilgiler değerleri perspektifinden analizi. TURKISH STUDIES-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, Volume 9/2, Winter 2014, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.6423, p. 1071-1087.
  • LAYARD, R. (2007). Happiness and the teaching of values. Centrepiece, 12(1), 18-23.
  • LOVAT, T. and CLEMENT, N. (2008). Quality teaching and values education: Coalescing for effective learning. Journal of Moral Education, 37(1), 1-16.
  • MEB (2005). İlköğretim sosyal bilgiler dersi 4. sınıf öğretim programı ve kılavuzu. Ankara: MEB.
  • MEB (2009a). İlköğretim sosyal bilgiler dersi 4. sınıf öğretim programı. Ankara: MEB.
  • MEB (2009b). İlköğretim sosyal bilgiler dersi 5. sınıf öğretim programı. Ankara: MEB.
  • MEB (2009c). İlköğretim sosyal bilgiler dersi 6. sınıf öğretim programı. Ankara: MEB.
  • MEB (2009d). İlköğretim sosyal bilgiler dersi 7. sınıf öğretim programı. Ankara: MEB.
  • MOORE, A. L. (2005). A case study of how an elementary school aged student perceives and responds to character education. PhD Thesis, University of Wyoming.
  • OĞUZ, E. (2012). Öğretmen adaylarının değerler ve değerler eğitimine ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri-Değerler Eğitimi Sempozyumu Ek Özel Sayısı, 12(2), 1309- 1325. ÖZBAY, M. ve KARAKUŞ-TAYŞİ, E. (2011). Dede Korkut hikâyelerinin Türkçe öğretimi ve değer aktarımı açısından önemi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(1), 21-31.
  • POSNER, G. J. (1994). Analyzing the curriculum. New York: McGraw-Hill.
  • PRENCIPE, A. and HELWIG, C. C. (2002). The development of reasoning about the teaching of values in school and family contexts. Child Development, 73, 841–856.
  • PUNCH, K. F. (2005). Sosyal araştırmalara giriş-Nicel ve nitel yaklaşımlar (çev. D. Bayrak, H. B.Arslan, Z. Akyüz). Ankara: Siyasal.
  • SENEMOĞLU, N. (2010). Gelişim, öğrenme ve öğretim: Kuramdan uygulamaya. Ankara: Pegem.
  • TAŞPINAR, M. (2009). Eğitimde örtük program ve değerler eğitimi. I. Ulusal İyilik Sempozyumu (20-21 Haziran 2009) Bildiri Kitabı (s.25-30).
  • TAY, B. ve YILDIRIM, K. (2009). Sosyal bilgiler dersinde kazandırılması amaçlanan değerlere ilişkin veli görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri/Educational Sciences: Theory&Practice, 9(3), 1499-1542.
  • TDK (Türk Dil Kurumu) (2013). Büyük Türkçe sözlük. www.tdk.gov.tr adresinden 27 Nisan 2014 tarihinde erişilmiştir.
  • YALAR, T. (2010). İlköğretim sosyal bilgiler programında değerler eğitiminin mevcut durumunun belirlenmesi ve öğretmenlere yönelik bir program modülü geliştirme. Doktora Tezi, Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • YEL, S. ve ALADAĞ, E. (2009). Sosyal bilgiler öğretimi. Ankara: Pegem
  • YEŞİL, R. ve AYDIN, D. (2007). Demokratik değerlerin eğitiminde yöntem ve zamanlama. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(2), 65-84.
  • YILDIRIM, A. ve ŞİMŞEK, H. (1999). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (Birinci Baskı). Ankara: Seçkin Yayınevi.
  • YILDIRIM, A. ve ŞİMŞEK, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (Dokuzuncu Genişletilmiş Baskı). Ankara: Seçkin Yayınevi.
  • YILDIRIM, K. (2009). Values education experiences of Turkish class teachers: A phenomonological approach. Eğitim Araştırmaları-Eurasian Journal of Educational Research, 35, 165-184.
APA Berkant H, EFENDİOĞLU A, SÜRMELİ Z (2014). DEĞERLER EĞİTİMİNE YÖNELİK ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ. , 427 - 440.
Chicago Berkant Hasan Güner,EFENDİOĞLU AKIN,SÜRMELİ Zehra DEĞERLER EĞİTİMİNE YÖNELİK ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ. (2014): 427 - 440.
MLA Berkant Hasan Güner,EFENDİOĞLU AKIN,SÜRMELİ Zehra DEĞERLER EĞİTİMİNE YÖNELİK ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ. , 2014, ss.427 - 440.
AMA Berkant H,EFENDİOĞLU A,SÜRMELİ Z DEĞERLER EĞİTİMİNE YÖNELİK ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ. . 2014; 427 - 440.
Vancouver Berkant H,EFENDİOĞLU A,SÜRMELİ Z DEĞERLER EĞİTİMİNE YÖNELİK ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ. . 2014; 427 - 440.
IEEE Berkant H,EFENDİOĞLU A,SÜRMELİ Z "DEĞERLER EĞİTİMİNE YÖNELİK ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ." , ss.427 - 440, 2014.
ISNAD Berkant, Hasan Güner vd. "DEĞERLER EĞİTİMİNE YÖNELİK ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ". (2014), 427-440.
APA Berkant H, EFENDİOĞLU A, SÜRMELİ Z (2014). DEĞERLER EĞİTİMİNE YÖNELİK ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ. Turkish Studies (Elektronik), 9(5), 427 - 440.
Chicago Berkant Hasan Güner,EFENDİOĞLU AKIN,SÜRMELİ Zehra DEĞERLER EĞİTİMİNE YÖNELİK ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ. Turkish Studies (Elektronik) 9, no.5 (2014): 427 - 440.
MLA Berkant Hasan Güner,EFENDİOĞLU AKIN,SÜRMELİ Zehra DEĞERLER EĞİTİMİNE YÖNELİK ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ. Turkish Studies (Elektronik), vol.9, no.5, 2014, ss.427 - 440.
AMA Berkant H,EFENDİOĞLU A,SÜRMELİ Z DEĞERLER EĞİTİMİNE YÖNELİK ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ. Turkish Studies (Elektronik). 2014; 9(5): 427 - 440.
Vancouver Berkant H,EFENDİOĞLU A,SÜRMELİ Z DEĞERLER EĞİTİMİNE YÖNELİK ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ. Turkish Studies (Elektronik). 2014; 9(5): 427 - 440.
IEEE Berkant H,EFENDİOĞLU A,SÜRMELİ Z "DEĞERLER EĞİTİMİNE YÖNELİK ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ." Turkish Studies (Elektronik), 9, ss.427 - 440, 2014.
ISNAD Berkant, Hasan Güner vd. "DEĞERLER EĞİTİMİNE YÖNELİK ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNİN İNCELENMESİ". Turkish Studies (Elektronik) 9/5 (2014), 427-440.