TY  - JOUR
TI  - Antropojenik Jeomorfoloji: Konusu, kökeni ve amacı
AB  - A B ST R AC TCoğrafya, doğal çevreyi; doğal çevrenin kendi arasındaki etkileşimini ve insanla doğa arasındaki ilişkileri inceleyen bir bilim dalıdır. Günümüzde doğaya olan insan etkisi, diğer jeomorfolojik faktörlerinönemine eşittir. İnsan toplumu tarafından yayılan enerjiye rağmen; tektonik hareketler, volkanikfaaliyetler, depremler gibi, Dünya'nın iç kuvvetleri ile bunun karşılaştırılması neredeyse önemsizdir.İnsan etkeni, sadece akarsular, buzullar, rüzgârlar, dalga ve akıntılar gibi dış etkenlerin etkisine bağlıolarak ölçülemez, daha fazla etkinlik göstererek onları bazen de geride bırakır. Katlanan nüfus artışıdaha büyük talepleri gerektirir ve enerji taleplerini karşılamak için, yeryüzü materyallerinin genişölçekte yeniden işlenmesiyle sonuç verir. Hatta biraz daha hızlı olarak büyüme oranı, gelecekte dedevam edecek olan bir süreçtir. Antropojenik jeomorfoloji, konusu, kökeni ve amacı son derecefarklı insan topluluklarının operasyonu tarafından yaratılmış olan, sürekli gelişen ve genişleyen yeniyerşekilleri olarak tanımlanabilir. Geniş bir manada, yapay bir şekilde yaratılan yerşekilleri, örneğin;orta ve küçük ölçekli iklimlerde ve biotada yani biyolojik bileşeni oluşturan doğal çevrede ve doğalsüreçleri biraz değiştirmede çok çeşitli etkiler yapar. Süresi; Pleistosen'e göre 10.000-18.000 yıl gibiçok kısa sürmüş olan Holosen'de son transgresyon meydana gelmiş ve kıyı çizgisi kabaca günümüzdeki görünümünü almıştır. Holosen'e nazaran, 2,5 milyon yıl gibi çok daha uzun sürmüş olan Buzulve Buzularası dönemlerle temsil olan Pleistosen ise, bir transgresyonla başlar. Bu olay, Pliosen ileKuaterner'in sınırını meydana getirir. Yaklaşık 1750'lerdeki Sanayi Devrimi'nden günümüze insanoğlunun tarih çağları içindeki, medeniyetin gelişmesine dayalı yaptığı keşif ve icatları sonucunda,artık küreselleşen dünyada doğayı da değiştirme ve şekillendirme yetisini kazanmasından dolayı,biz de Kuaterner'de bir üçüncü dönem olarak "Antroposen" devrinin ayrı olarak ele alınmasındayarar görüyoruz. O nedenle bizim görüşümüze göre de; Jeolojik Devirlerden son 2,5-3 milyon yıllıkdönemini sürdüğümüz Kuaterner, yani IV.Zaman kendi arasında 3 döneme ayrılır. Bu dönemler eskiden yeniye: Pleistosen, Holosen ve Antroposen'dir. Burada sadece, son 200-300 yıllık dönem olanAntroposen içinde yerküre üzerinde insanın yapmış olduğu şekillendirmelerin konusunu, kökeniniamacını, sistemini ve sınıflandırmasını genel olarak takdim etmeye çalışacağız
AU  - ERTEK, T. Ahmet
PY  - 2017
JO  - Türk Coğrafya Dergisi
VL  - 0
IS  - 69
SN  - 1302-5856
SP  - 69
EP  - 80
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/280225
ER  -