Yıl: 2017 Cilt: 20 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 80 - 88 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kahramanmaraş'ın Coğrafi İşaretli Ürünleri ve İlin Potansiyel Durumu

Öz:
Belirgin bir niteliği, ünü veya diğer özellikleri itibariyle kökenin bulunduğu bir yöre, alan, bölge veya ülke ile özdeşleşmiş ürünler coğrafi işaret olarak nitelenir ve bu tarz ürünler yasalar ile korunmaktadır. Coğrafi işaretler, menşe adı ve mahreç işareti olarak ikiye ayrılmıştır. Coğrafi işaretler kimi zaman tarımsal bir ürün olabildiği gibi doğal ürünler, maden, el sanatları ve sanayi ürünleri de olabilmektedir. Kahramanmaraş ili, Akdeniz bölgesini İç Anadolu, Güneydoğu ve Doğu Anadolu bölgesine bağlayan bir geçiş bölgesi olması ve geçmişten günümüze çeşitli medeniyetlere ev sahipliği yapmasıyla coğrafi işaret açısından zengin bir potansiyeli barındırmaktadır. Bu çalışmada, ilk olarak Kahramanmaraş ilinde koruma altına alınan coğrafi işaretler, menşe veya mahreç olma özellikleriyle ele alınmıştır. Sonraki bölümde ise Kahramanmaraş ilinin coğrafi işaret potansiyeli zenginliğine dikkat çekilerek; coğrafi işarete konu olabilecek ürünlerin tespiti ve bu ürünlerin menşe adı veya mahreç işareti üzerinden tescil durumları irdelenmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: Coğrafya

The Products with Geographical Indication of Kahramanmaraş Province and Its Potentials

Öz:
Products, which are a specific quality, a reputation or others criteria be synonymous with origin of its area, region or country are called as geographical indication and this kind of products are under protection of law. Geographical indication are divided into two categories; designation of origin and geographic indication. Sometimes geographical indications can be agricultural products, sometimes can be natural or industrial products, can also mining or handcraft products. Kahramanmaraş province, a transition region, connects Mediterranean region between Central Anatolia, Southeastern and Eastern Anatolia and has a rich geographical indications potential due to fact that hosted a various civilization from past to present, In this study, it is first discussed geographic indications, putting under protection, in terms of designation of origin or geographic indication in Kahramanmaraş province. In the next section drawing attention to the potential wealth of geographical indications of Kahramanmaraş province; it is determined products which have potential to be a geographical indication. And also it is discussed whether these product are designation of origin or geographic indication.
Anahtar Kelime:

Konular: Coğrafya
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akın EB 2006. Coğrafi İşaret Olarak Tescil Edilmiş
  • Malatya Kayısısının Teknolojik Özelliklerinin Saptanması Araştırılması. Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Müh. Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Ankara, 136 s. Güvenliği Açısından Akpınarlı F, Baykasoğlu N, Kurt G, Yılmazoğlu İH, Yıldız E 2014. Kahramanmaraş El Sanatları Cilt 2.
  • Hangar Yayıncılık, Ankara, 12-268. Alparslan Y, Yakar S 2009. Seyahatname, Şehir Tarihi ve Coğrafya Kitaplarına Göre Maraş. Ukde
  • Yayıncılık, Kahramanmaraş, 39-42. Alparslan Y, Özturan HA 2012. Eski Maraş'ta Aile Ev Ekonomisi Kahramanmaraş, 49-131. Ukde Yayıncılık,
  • Altun İ 1995. Kahramanmaraş-Elbistan Bölgesinde
  • Üretilen Kelle Peynirinin Teknik ve Hijyenik Özellikleri Üzerine Bir Araştırma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Gıda Müh. Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Van, 58 s. Anonim 1995. 555 Sayılı Coğrafi İşaretlerin Korunması Hakkında Uygulama http://www.tpe.gov.tr/TurkPatentEnstitusu/resources /temp/B599A95C-2ECC-4096-B289
  • F2FBD63B76.pdf (Erişim tarihi: 01.06.2016).
  • Çizelge 1. Kahramanmaraş İli Coğrafi İşarete Konu Olabilecek Bazı Ürünler Ürün Adı Ürün Grubu Menşe/ Mahreç Coğrafi Sınırı Kaynak Bertiz kabarcık üzümü Tarımsal Ürün Menşe Kahramanmaraş il sınırı Anonim, 2016a; Anonim, 2015a; Anonim, 2015b;
  • Alparslan ve Özturan, 2012; Kazancı, 2015
  • Mahrabaşı (Hönüsü) üzümü Tarımsal Ürün Menşe Alparslan ve Yakar, 2009; Anonim, 2016a;
  • Anonim, 2015a; Alparslan ve Özturan, 2012; Anonim, 2015b; Kazancı, 2015 Maraş yıldız üzümü Maraş azezi üzümü Maraş ağa üzümü Menşe Kazma-Gafarlı-Göllü
  • Alparslan ve Yakar, 2009; Anonim, 2015a Tarımsal Ürün Menşe
  • Bertiz-Kozlu-Gaffarlı-Pazarcık Alparslan ve Yakar, 2009; Anonim, 2015a Tarımsal Ürün Menşe Kazma-Gafarlı-Göllü
  • Alparslan ve Yakar, 2009; Anonim, 2015a Sultani zeytini Tarımsal Ürün Menşe
  • Onikişubat-Dulkadiroğlu ilçeleri Anonim, 2011a Abbas inciri Tarımsal Ürün Menşe Hartlap Anonim, 2011a Urmu dutu Tarımsal Ürün Menşe
  • Kahramanmaraş il sınırı Anonim, 2016a; Alparslan ve Özturan, 2012; Kazancı, 2015 Maraş milinar Hacı hamza armudu Hacı Veli kayısısı Menşe
  • Karadere-Büyüksır-Küçüksır Alparslan ve Yakar, 2009 Tarımsal Ürün Menşe
  • Onikişubat-Dulkadiroğlu ilçeleri Anonim, 2011a Tarımsal Ürün Menşe
  • Onikişubat-Dulkadiroğlu ilçeleri Anonim, 2011a Hıta (Acur) Tarımsal Ürün Menşe
  • Pazarcık-Türkoğlu Ovası Anonim, 2016a; Anonim, 2015d; Anonim, 2015e; Kazancı, 2015 Maraş et kabağı Elbistan lahanası
  • Elbistan çerezlik ay çekirdeği Tarımsal Ürün Menşe Anonim, 2016a; Kazancı, 2015 Tarımsal Ürün Menşe Elbistan ilçesi
  • Anonim, 2016a; Anonim, 2015d; Kazancı, 2015 Menşe Elbistan ilçesi Anonim, 2016a; Kazancı, 2015
  • Alparslan ve Yakar 2009; Alparslan ve Özturan, Maraş sarı çeltiği Tarımsal Ürün Menşe Maraş Ovası
  • Afşin koçovası sarımsağı Şahinkayası ayvası Menşe Afşin ilçesi Anonim, 2016a; Anonim, 2015d; Kazancı, 2015 Anonim, 2015d
  • Yener 2012; Anonim, 2016a; Alparslan ve Maraş sıkma/parmak peyniri Hayvansal Ürün Mahreç
  • Kahramanmaraş il sınırı Özturan, 2012; Kazancı, 2015
  • Elbistan kelle peyniri Hayvansal Ürün Mahreç Elbistan ilçesi Altun, 1995
  • Küpelikılıç, 2013; Anonim, 2016a; Anonim, c; Alparslan ve Özturan, 2012; Kazancı, 2015 Maraş çöreği
  • Maraş yumuşak çöreği Yöresel Yemek Mahreç Kahramanmaraş il sınırı Küpelikılıç, 2013; Alparslan ve Özturan, 2012 Maraş sumak ekşisi
  • Küpelikılıç, 2013; Anonim, 2016a; Alparslan ve Özturan, 2012 Maraş ekşi ahıdı
  • Küpelikılıç, 2013; Anonim, 2016a; Alparslan ve Özturan, 2012; Kazancı, 2015
  • Ravanda (Iravandı) şerbeti Yöresel Yemek Mahreç Kahramanmaraş il sınırı Anonim, 2014a; Küpelikılıç, 2013; Alparslan ve Özturan, 2012; Anonim, 2015g Maraş samsası
  • Anonim, 2014a; Küpelikılıç, 2013; Anonim, c; Alparslan ve Özturan, 2012; Kazancı, 2015
  • Küpelikılıç, 2013; Anonim, 2011c; Alparslan ve Maraş un (köpük) sucuğu
  • Kahramanmaraş il sınırı Özturan, 2012 Maraş karasucuk Yöresel Yemek Mahreç
  • Küpelikılıç, 2013; Anonim, 2011c; Alparslan ve Özturan, 2012 Maraş pestili Yöresel Yemek
  • Anonim, 2014a; Küpelikılıç, 2013; Anonim, c; Alparslan ve Özturan, 2012; Anonim, g; Kazancı, 2015 Maraş bastığı Yöresel Yemek Mahreç
  • Kahramanmaraş il sınırı a; Anonim, 2011c; Alparslan ve Özturan, ; Alparslan ve Özturan, 2012; Kazancı, 2015
  • Anonim, 2014a; Küpelikılıç, 2013; Alparslan ve Özturan, 2012; Alparslan ve Özturan, 2012; Anonim, 2015g Maraş irişkiti Yöresel Yemek Mahreç
  • Kahramanmaraş il sınırı Küpelikılıç, 2013; Anonim, 2016a; Alparslan ve Özturan, 2012; Kazancı, 2015 Maraş paçası Yöresel Yemek Mahreç
  • Kahramanmaraş il sınırı Küpelikılıç, 2013; Anonim, 2016a; Anonim, c; Kazancı, 2015
  • Maraş ekşili çorbası Yöresel Yemek Mahreç Kahramanmaraş il sınırı Anonim, 2014a; Anonim, 2016a; Anonim, 2015c; Kazancı, 2015
  • Maraş bulamaç çorbası Maraş pıtpıt lepesi Maraş döğmeli mercimek çorbası Maraş sömelek köftesi Maraş sulu yağlı köftesi Maraş kebabı Maraş ekşili kebabı Maraş şekerli pidesi Mahreç Mahreç Küpelikılıç, 2013; Anonim, 2016a; Anonim, 2015c
  • Küpelikılıç, 2013; Anonim, 2016a; Anonim, 2015c
  • Küpelikılıç, 2013; Anonim, 2015c Yöresel Yemek Mahreç
  • Kahramanmaraş il sınırı Yöresel Yemek Mahreç Kahramanmaraş il sınırı Küpelikılıç, 2013; Anonim, 2015g Yöresel Yemek Mahreç
  • Kahramanmaraş il sınırı Anonim, 2014a; Küpelikılıç, 2013 Yöresel Yemek Mahreç
  • Kahramanmaraş il sınırı Anonim, 2014a; Küpelikılıç, 2013; Kazancı, 2015 Yöresel Yemek Mahreç
  • Kahramanmaraş il sınırı Küpelikılıç, 2013; Anonim, 2016a; Kazancı, 2015 Yöresel Yemek Mahreç
  • Kahramanmaraş il sınırı Küpelikılıç, 2013; Anonim, 2016a; Kazancı, 2015 Maraş çullaması Yöresel Yemek Mahreç
  • Kahramanmaraş il sınırı Anonim, 2014a; Küpelikılıç, 2013; Anonim, a; Kazancı, 2015 Maraş kırması
  • Anonim, 2014a; Küpelikılıç, 2013; Alparslan ve Özturan, 2012
  • Eli böğründe (Yan yana) Maraş ekşili eya sulusu Maraş ekşili turşusu Mahreç Kahramanmaraş il sınırı Küpelikılıç, 2013; Anonim, 2016a; Kazancı, 2015 Yöresel Yemek Mahreç
  • Kahramanmaraş il sınırı Küpelikılıç, 2013; Kazancı, 2015; Anonim, 2015g Küpelikılıç, 2013 Maraş fıstık ezmesi
  • Elbistan pisik omacı Elbistan yoğurtlu şeker pancarı çorbası Çemen (Çaman) Çardak ekmeği Şirin tarhana Küpelikılıç, 2013; Anonim, 2011c Yöresel Yemek Mahreç Elbistan ilçesi
  • Küpelikılıç, 2013; Anonim, 2016a; Kazancı, 2015 Yöresel Yemek Mahreç Elbistan ilçesi Anonim, 2016a; Kazancı, 2015
  • Küpelikılıç, 2013; Kazancı, 2015
  • Küpelikılıç, 2013; Anonim, 2016a; Kazancı, 2015 Çardak kasabası Yöresel Yemek Mahreç
  • Kahramanmaraş il sınırı Küpelikılıç, 2013
  • Maraş ceviz oymacılığı El sanatları Mahreç Yayan ve Kılıç, 2014; Akpınarlı ve ark., 2014; Anonim, 2014a; Anonim, 2011c Maraş yemenisi El sanatları
  • Akpınarlı ve ark., 2014; Anonim, 2014a; Anonim, c Maraş küleği El sanatları Mahreç
  • Kahramanmaraş il sınırı Akpınarlı ve ark., 2014; Anonim, 2014a; Anonim, c Maraş sim sırması El sanatları Mahreç
  • Kahramanmaraş il sınırı ve ark., 2014; Anonim 2014a; Anonim, 2016a; Kazancı, 2015 Maraş semeri El sanatları Mahreç
  • Kahramanmaraş il sınırı Akpınarlı ve ark., 2014; Anonim, 2014a; Anonim, c
  • Akpınarlı ve ark., 2014; Anonim, 2016a; Kazancı, Hartlap bıçağı El sanatları Mahreç Hartlap Mahallesi
APA DAYISOYLU K, YÖRÜKOĞLU T, ANÇEL T (2017). Kahramanmaraş'ın Coğrafi İşaretli Ürünleri ve İlin Potansiyel Durumu. , 80 - 88.
Chicago DAYISOYLU KENAN SİNAN,YÖRÜKOĞLU Tarık,ANÇEL Tuğberk Kahramanmaraş'ın Coğrafi İşaretli Ürünleri ve İlin Potansiyel Durumu. (2017): 80 - 88.
MLA DAYISOYLU KENAN SİNAN,YÖRÜKOĞLU Tarık,ANÇEL Tuğberk Kahramanmaraş'ın Coğrafi İşaretli Ürünleri ve İlin Potansiyel Durumu. , 2017, ss.80 - 88.
AMA DAYISOYLU K,YÖRÜKOĞLU T,ANÇEL T Kahramanmaraş'ın Coğrafi İşaretli Ürünleri ve İlin Potansiyel Durumu. . 2017; 80 - 88.
Vancouver DAYISOYLU K,YÖRÜKOĞLU T,ANÇEL T Kahramanmaraş'ın Coğrafi İşaretli Ürünleri ve İlin Potansiyel Durumu. . 2017; 80 - 88.
IEEE DAYISOYLU K,YÖRÜKOĞLU T,ANÇEL T "Kahramanmaraş'ın Coğrafi İşaretli Ürünleri ve İlin Potansiyel Durumu." , ss.80 - 88, 2017.
ISNAD DAYISOYLU, KENAN SİNAN vd. "Kahramanmaraş'ın Coğrafi İşaretli Ürünleri ve İlin Potansiyel Durumu". (2017), 80-88.
APA DAYISOYLU K, YÖRÜKOĞLU T, ANÇEL T (2017). Kahramanmaraş'ın Coğrafi İşaretli Ürünleri ve İlin Potansiyel Durumu. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi, 20(1), 80 - 88.
Chicago DAYISOYLU KENAN SİNAN,YÖRÜKOĞLU Tarık,ANÇEL Tuğberk Kahramanmaraş'ın Coğrafi İşaretli Ürünleri ve İlin Potansiyel Durumu. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi 20, no.1 (2017): 80 - 88.
MLA DAYISOYLU KENAN SİNAN,YÖRÜKOĞLU Tarık,ANÇEL Tuğberk Kahramanmaraş'ın Coğrafi İşaretli Ürünleri ve İlin Potansiyel Durumu. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi, vol.20, no.1, 2017, ss.80 - 88.
AMA DAYISOYLU K,YÖRÜKOĞLU T,ANÇEL T Kahramanmaraş'ın Coğrafi İşaretli Ürünleri ve İlin Potansiyel Durumu. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi. 2017; 20(1): 80 - 88.
Vancouver DAYISOYLU K,YÖRÜKOĞLU T,ANÇEL T Kahramanmaraş'ın Coğrafi İşaretli Ürünleri ve İlin Potansiyel Durumu. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi. 2017; 20(1): 80 - 88.
IEEE DAYISOYLU K,YÖRÜKOĞLU T,ANÇEL T "Kahramanmaraş'ın Coğrafi İşaretli Ürünleri ve İlin Potansiyel Durumu." Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi, 20, ss.80 - 88, 2017.
ISNAD DAYISOYLU, KENAN SİNAN vd. "Kahramanmaraş'ın Coğrafi İşaretli Ürünleri ve İlin Potansiyel Durumu". Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi 20/1 (2017), 80-88.