Yıl: 2017 Cilt: 7 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 269 - 278 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Soğuk İklime Duyarlı Kentsel Tasarım Yaklaşımları

Öz:
Kış mevsimi ve kar, Erzurum kenti kimliğinin merkezindeki iki kavramdır ve kentin bugünkü gelişim çizgisinde düşünülmek zorundadır. Kentsel aktiviteleri sürdürebilmenin soğuk iklim koşulları nedeniyle çok zor olduğu Erzurum'da kış güneşini alan kamusal alanları tasarlayabilmek, soğuk rüzgârlardan bu alanları koruyabilmek, kenti yaya-bisiklet ve araç için keyifli ve güvenli olarak oldukça ulaşılabilir kılmak en temel zorunluluklardır. Şehir planlama disiplini böyle bir strateji için önemli bir paya sahiptir. Bu disiplin içerisinde kapsamlı bir şekilde geliştirilecek olan kentsel tasarım yaklaşımları ile kentsel yaşam kalitesi artırılacak, kış mevsimi algısı değişecek ve bir kış ekonomisi yaratılacaktır. Ekonomik etkilerinin uzun vadede hissedileceği bu yaklaşımlar ve uygulamaları kısa vadede yaşam kalitesini artıracaktır. Yukarıda belirtilen çerçeve içerisinde bu çalışmanın amacı Erzurum kenti için soğuk iklime duyarlı tasarım yaklaşımlarının geliştirilmesidir. Dünyada ki örnek proje çalışmaları ve akademik literatürün tarandığı bu çalışma bir derleme niteliğindedir. Çalışma kapsamında kent formu, kent geometrisi, yoğunluklar, kentsel doku ve sokak yönlenmeleri gibi daha üst ölçek tasarım kararlarına ek olarak kamusal alanlar, komşuluk birimi tasarımı ve açık alan yer seçimi gibi daha alt ölçek kararlarda sıralanmıştır. Çalışma sonucunda literatür ve örnek çalışmalardan çıkarılan uygun kentsel biçime (kent formu, sokak yönlenmeleri, cadde genişlikleri, gökyüzü görünürlük oranları, yoğunluk, bitkilendirme gibi) dair sonuçlar ile Erzurum kentinin mevcut kentleşme deneyiminin örtüşmediği, soğuk iklim koşullarının kentsel yaşam kalitesini düşürdüğü ve fırsata dönüşme konusunda oluşturulacak tasarım kararlarının bir adım olabileceği görülmüştür. Bu tür bir kavramsal çerçeve dâhilinde geliştirilen tasarım yaklaşımları hem kentin olması gereken baskın kimliğini ortaya çıkaracak hem de yaşam kalitesini artıracaktır
Anahtar Kelime:

Konular: Mimarlık Yeşil, Sürdürülebilir Bilim ve Teknoloji Çevre Çalışmaları Coğrafya Bilgisayar Bilimleri, Bilgi Sistemleri Çevre Mühendisliği Kentsel Çalışmalar

Urban Design Approaches for Cold-Climate Cities

Öz:
Snow and winter are two concepts for Erzurum city’s identity and must be considered in the present development of the city. Due to the cold climate conditions, maintaining of urban activities in Erzurum get difficult. In this direction, designing of public space where receive the sun, protection of this gathering space from the winter winds, and making them accessible for pedestrian, cycle and vehicles as safe and enjoyable are the main necessities. Urban planning has the largest share for such a strategy. With the defining and developing of comprehensive urban design approaches in planning area, the quality of life will be increased, perception of winter will be changed, and economy will be created. In this context, it is aimed to develop urban design approaches for cold-climate cities such as Erzurum. This study is a compilation constituted with scanned of world project examples and academic literature. In the scope of study, both upper scale decisions related to urban form, urban geometry, density, settlement pattern and street orientation, and lower scale decisions such as public space and neighborhood design and location selection of outdoor spaces are made and listed. The results of both literature review and case study of Erzurum show that urbanization experiences do not consistent with the climate conditions and the level of quality of life is low. Urban design approaches can be starting point for the use of winter as an opportunity. If an urban design practices can be developed within such a conceptual framework, it will reveal city’s dominant identity and improve the quality of life in the city
Anahtar Kelime:

Konular: Mimarlık Yeşil, Sürdürülebilir Bilim ve Teknoloji Çevre Çalışmaları Coğrafya Bilgisayar Bilimleri, Bilgi Sistemleri Çevre Mühendisliği Kentsel Çalışmalar
Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • Balık H, Yüksel Ü.D, 2014. Planlama Sürecine İklim Verilerinin Entegrasyonu, Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 7(2). Barış, M.E, 2005. Kent Planlaması, Kent Ekosistemi ve Ağaçlar, Planlama Dergisi, Sayı 4, s.156-163
  • Basibuyuk A, 2005. Dogu Anadolu Bolgesinde Ortalama Hanehalki Buyukluklerinin Dagilimi. Eastern Geographical Review, 10(13): 273-289.
  • Caliskan O, 2012. Turkiye’nin Biyoklimatik Kosullarinin Analizi ve Sehirlesmenin Biyoklimatik Kosullara Etkisinin Ankara Olceginde Incelenmesi. Ankara Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu, Doktora Tezi.
  • Caliskan O, Matzarakis A, 2013. The Climate and Bioclimate of Nevsehir from the Perspective of Tourism. Advances in Meteorology, Climatology and Atmospheric Physics Springer Atmospheric Sciences, 397-402.
  • Caliskan O, Cicek I, Matzarakis A, 2011. The Climate and Bioclimate of Bursa (Turkey) From the Perspective of Tourism. Springer, 417-425.
  • City of Edmonton, 2013. For The Love Of Winter, Design Guidelines For Transforming Edmonton, Alberta, Canada.
  • City of Edmonton, 2016. Winter Design Guidelines: Transforming Edmonton into a Great Winter City. Edmonton, Alberta, Canada.
  • Dursun D, Yavaş M, 2015. Dirençli Planlama Anlayışı ve Erzurumun Kentleşme Deneyimi. Bildiriler Kitabı, Trabzon: KTÜ.
  • Ebrahimabadi S, Johansson C, Nilsson K.L, 2012. The challenges of incorporating climate considerations into urban planning of the subarctic regions, Paper I. Submitted for publication in European Planning Studies in May 2012.
  • Emmanuel R, 2005. An Urban Approach to Climate-Sensitive Design – Strategies for the Tropics, Spon Press, New York.
  • Shaghaghi S G, Shakiba, P V, Irani, G, 2011. Analysis of Climatic Strategies in Designing the Residential Buildings in Cold Dry Climate of Tabriz Metropolis to Reduce Air Pollution in Urban Environment, World Academy of Science, Engineering and Technology 52.
  • Shishegar N, 2013. Street Design and Urban Microclimate: Analyzing the Effects of Street Geometry and Orientation on Airflow and Solar Access in Urban Canyons. Journal of Clean Energy Technologies, 1:1.
  • Şimşek Ç.K, 2016. Orta Ölçekli Parkların Mikro İklimsel Etki Alanlarının Araştırılması: Gezi Parkı, Maçka Parkı ve Serencebey Parkı Örneği, METU JFA, 33:2, 1-17
  • Şimsek C K., Şengezer B, 2012. Istanbul Metropoliten Alaninda Kentsel Isinmanin Azaltilmasinda Yesil Alanlarin Onemi. Megaron Article, 7(2): 116-128.
  • Soysal S, 2008. Konut Binalarinda Tasarim Parametreleri ile Enerji Tuketimi Iliskisi. Gazi Universitesi Fen Bilimleri Enstitusu, Yuksek Lisans Tezi.
  • St.Clair P, 2010. Guidelines For Climate Responsive Design In Cold Climates With Particular Reference To Beijing, China, downloaded from www.peterstclair.com/pdf/ on 11 July 2013.
  • Yavaş M, Yılmaz S, Dursun D, 2017. “Analysis of climate sensitivity of public space in cold climate zone: The Case of Yakutiye Square, Erzurum”, The Environmental Design Research Association Voice of Place Symposium, Winsconsin (the paper will be presented in May).
  • Yılmaz T, Şavklı F, Yıldırım E, 2013. İklime Bağlı Tasarım Olanaklarının Sıcak İklim Koşullarında İrdelenmesi, Antalya Cumhuriyet Meydanı Örneği, Turkish Journal of Scientific Reviews, Issue 1, 42-45
APA Dursun D, Yavaş M (2017). Soğuk İklime Duyarlı Kentsel Tasarım Yaklaşımları. , 269 - 278.
Chicago Dursun Dogan,Yavaş Merve Soğuk İklime Duyarlı Kentsel Tasarım Yaklaşımları. (2017): 269 - 278.
MLA Dursun Dogan,Yavaş Merve Soğuk İklime Duyarlı Kentsel Tasarım Yaklaşımları. , 2017, ss.269 - 278.
AMA Dursun D,Yavaş M Soğuk İklime Duyarlı Kentsel Tasarım Yaklaşımları. . 2017; 269 - 278.
Vancouver Dursun D,Yavaş M Soğuk İklime Duyarlı Kentsel Tasarım Yaklaşımları. . 2017; 269 - 278.
IEEE Dursun D,Yavaş M "Soğuk İklime Duyarlı Kentsel Tasarım Yaklaşımları." , ss.269 - 278, 2017.
ISNAD Dursun, Dogan - Yavaş, Merve. "Soğuk İklime Duyarlı Kentsel Tasarım Yaklaşımları". (2017), 269-278.
APA Dursun D, Yavaş M (2017). Soğuk İklime Duyarlı Kentsel Tasarım Yaklaşımları. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(2), 269 - 278.
Chicago Dursun Dogan,Yavaş Merve Soğuk İklime Duyarlı Kentsel Tasarım Yaklaşımları. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 7, no.2 (2017): 269 - 278.
MLA Dursun Dogan,Yavaş Merve Soğuk İklime Duyarlı Kentsel Tasarım Yaklaşımları. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, vol.7, no.2, 2017, ss.269 - 278.
AMA Dursun D,Yavaş M Soğuk İklime Duyarlı Kentsel Tasarım Yaklaşımları. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2017; 7(2): 269 - 278.
Vancouver Dursun D,Yavaş M Soğuk İklime Duyarlı Kentsel Tasarım Yaklaşımları. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2017; 7(2): 269 - 278.
IEEE Dursun D,Yavaş M "Soğuk İklime Duyarlı Kentsel Tasarım Yaklaşımları." Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7, ss.269 - 278, 2017.
ISNAD Dursun, Dogan - Yavaş, Merve. "Soğuk İklime Duyarlı Kentsel Tasarım Yaklaşımları". Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 7/2 (2017), 269-278.