İşyerinde Kişiler Arası Güven İle İşgören Sesliliği Arasındaki İlişkide Psikolojik Rahatlığın Aracılık Rolü

Yıl: 2017 Cilt: 15 Sayı: 30 Sayfa Aralığı: 51 - 68 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İşyerinde Kişiler Arası Güven İle İşgören Sesliliği Arasındaki İlişkide Psikolojik Rahatlığın Aracılık Rolü

Öz:
Bu çalışmanın amacı; işyerinde kişilerarası güven düzeyinin, işgörenlerin psikolojik rahatlıklarına ve sesliliklerine olan etkisini belirlemek ve kişilerarası güven ile işgören sesliliği ilişkisinde psikolojik rahatlığın aracılık rolü olup olmadığını saptamaktır. Araştırmanın hipotezleri Malatya İnönü Üniversitesinde çalışan 201 öğretim elemanından oluşan bir örneklem üzerinden test edilmiştir. Araştırma sonucunda öğretim elemanlarının kişilerarası güven düzeyinin, hem işgören sesliliğini hem de psikolojik rahatlığı olumlu yönde etkilediği tespit edilmiştir. Ayrıca, psikolojik rahatlığın kişilerarası güvenin bir boyutu olan yöneticiye güven ile işgören sesliliği ilişkisinde kısmi aracı rolünde; kişilerarası güvenin diğer bir boyutu olan iş arkadaşlarına güven ile işgören sesliliği ilişkisinde tam aracı rolünde olduğu tespit edilmiştir. Çalışmanın bulgularından yola çıkarak, kurum içerisinde kişiler arası güven düzeyinin artırılmasının, psikolojik rahatlığa ve işgören sesliliğine yol açacağı, çalışanların katılımcılığını ve dolaylı olarak kurumun performansını artıracağı söylenebilir
Anahtar Kelime:

Konular: İşletme İktisat

The Mediating Role of Psychological Safety in the Effect of Interpersonal Trust on Employee Voice in Workplace

Öz:
The present study aims to investigate the effects of level of interpersonal trust on psychological safety and employee voice and whether psychological safety has mediating role on relationship between interpersonal trust and employee voice. Hypotheses of the study were tested with a sample of 201 academic staff from Malatya Inonu University. As a result of this study, it was determined that academic staff’s interpersonal trust level was effective on promoting psychological safety and employee voice. In addition, the results demonstrated that psychological safety has partial mediating role on the relation between trust put on the supervisor, a dimension of interpersonal trust, and employee voice; and full mediating role on the relationship between trust to workmate, another dimension of interpersonal trust, and employee voice. Based on the findings high interpersonal trust might boost participation and organizational performance via psychological safety and employee voice.
Anahtar Kelime:

Konular: İşletme İktisat
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Arslan Aykut ve Yener Serdar, “İşgören Sesliliği Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması Çalış- ması”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, cilt:14, sayı :1, 2016, s.173-191.
  • Arslantaş C.Cüneyt. ve Dursun Meral, “Etik Liderlik Davranışının Yöneticiye Duyulan Güven ve Psikolojik Güçlendirme Üzerindeki Etkisine Etkileşim Adaletinin Dolaylı Rolü”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, cilt:8, sayı: 1, 2008, s.111-128.
  • Asunakutlu Tuncer, “Örgütsel Güvenin Oluşturulmasına İlişkin Unsurlar ve Bir Değerlendirme”, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 9, 2002, s.1-13.
  • Balkar, Betül. “The Relationships between Organizational Climate, Innovative Behavior and Job Performance of Teachers.” International Online Journal of Educational Sciences Vol: 7, No:2 (2015): 81-92.
  • Baltaş Acar, Ekip Çalışması ve Liderlik: Değişimin İçinden Geleceğe Doğru, İstanbul: Remzi Kitapevi, 2002.
  • Brown Michael E. ve Treviño Linda K, “Ethical leadership: A review and future directions”, The Leadership Quarterly, No: 17, 2006, s. 595-616.
  • Büyükdere Bengü B. ve Solmuş Tarık. “İş ve Özel Yaşamda Kişiler Arası Güven”, Solmuş Tarık (Ed.) Endüstriyel Klinik Psikoloji ve İnsan Kaynakları Yönetimi, İstanbul: Beta Yayın ve Dağıtım, 2007, s. 59-70
  • Çokluk Ömay, Şekercioğlu Güçlü ve Büyüköztürk Şener, Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik, 2. Baskı, Pegem Akademi, Ankara, 2012.
  • Dyne Linn Van, Ang Soon ve Botero Isabel C “Conceptualizing Employee Silence and Employee Voice as Multidimensional Constructs”, Journal of Management Studies, Vol:40, No:6, 2003, s.1359-1392.
  • Edmondson Amy C., “Learning from mistakes is easier said than done: Group and organizational influences on the detection and correction of human error”, Journal of Applied Behavioral Science, No:32, 1996, s.5–32.
  • Edmondson Amy C. “Psychological Safety and Learning Behavior in Work Teams”, Administrative Science Quarterly,vol: 44, No:2,1999, s. 350-384.
  • Edmondson, Amy C. Psychological safety, trust, and learning in organizations: A grouplevel lens. In R. M.Kramer, & K. S. Cook (Eds.), “Trust and distrust in organizations: Dilemmas and approaches” Russell Sage Found, New York, 2004, s. 239-272.
  • Ekrot, Bastian, Johannes Rank ve Gemünden Hans.G., “Antecedents of project managers’voice behavior: The moderating effect of organization-based self-esteem and affective organizational commitment”, International Journal of ProjectManagement, Vol:34, No: 6, 2015, s.1028-1042.
  • Erden Ali ve Erden Hale, “Predicting organizational trust level of school managers and teachers at elementary schools”, Procedia Social and Behavioral Sciences, No:1, 2009, s. 2180–2190.
  • Ergeneli Azize ve Sağlam Arı Güler, “Krizde İşten Çıkarmaların Banka Yöneticileri Üzerine Etkileri: Örgütsel Bağlılık, Güven ve Güçlendirme Algıları”, A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, No:60, 2005, s.121-148.
  • Ferres Natalie, Connell Julia ve Travaglione Anthony, “Coworker Trust As A Social Catalyst For Constructive Employee Attitudes”, Journal Managerial Psychology, Vol:19, No:6, 2004,s. 608-622.
  • Gao Liping, Janssen Onne. ve Shi Kan, “Leader trust and employee voice: The moderating role of empowering leader behaviors”, The Leadership Quarterly, No:22, 2011, s.787–798.
  • Gök Sibel, (2009), Örgüt İkliminin Çalışanların Motivasyonu Üzerine Bir Araştırma, Uluslar arası İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt:6, No:2, 587-602
  • Guchait Priyanko, Paşamehmetoğlu Ayşin ve Dawson Mary, “Perceived supervisor and co-worker support for error management: Impact on perceived psychological safety and service recovery performance”, International Journal of Hospitality Management , Vol:41, 2014, 28–37.
  • Gürbüz Sait. Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İle Duygusal Bağlılık Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt:3, No:1, 2006, s.48-75.
  • Gürbüz Sait. ve Şahin Faruk, Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık, , 2016.
  • Hernandez William, Luthanen Amy, Ramsel Dee ve Ozaukee Katherina, “The mediating relationship of self-awareness on supervisor burnout and workgroup Civility & Psychological Safety: A multilevel path analysis”, Burnout Research, No:2, 2015, s.36–49.
  • Hirak Reuven, Peng. Any Chunyan, Carmeli Abraham. ve Schaubroeck John. M., “Linking Leader İnclusiveness to Work Unit Performance: The Importance of Psychological Safety and Learning From Failures”, The Leadership Quarterly , No:23, 2012, s:107–117.
  • Hu Lie Tze. ve Bentler Peter M., “Cut off Criteria for Fit Indexes in Covariance Structure Analysis: Conventional Criteria Versus New Alternatives”, Structural Equation Modeling, Vol:6, No:1, 1999, s. 1-55.
  • İslamoğlu Güler, Melek Birsen. ve Börü Deniz, Kurum İçinde Güven, Yöneticiye, İş Arkadaşlarına ve Kuruma Yönelik Güven Ölçümü, İnkılap Kitapevi, 2007, İstanbul
  • Kahn, William. A. “Psychological conditions of personal engagement and disengagement at work”, Academy of Management Journal, Vol:33, No:4,1990, 692-724.
  • Kanten Pelin ve Ülker Er Funda, “Relational approach among perceived organizational support,proactive personality and voice behaviour”, Procedia - Social and Behavioral Sciences, No:62 ,2012, s.1016 – 1022.
  • Koç Hakan ve Yazıcıoğlu İrfan. “Yöneticiye Duyulan Güven İle İş Tatmini Arasındaki İlişki: Kamu ve Özel Sektör Karşılaştırması”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, Cilt:12 No:1, 2011, s.46-57.
  • Korsgaard Audrey M., Brodt Susan E. ve Whitener Ellen. M. “Trust in the Face of Conflict: The Role of Managerial Trustworthy Behavior and Organizational Context, Journal of Applied Psychology, Vol:87, No:2, 2002, 312–319.
  • Kruzich Jean.M., Mienko Joseph.A. ve Courtney Mark E., “Individual and work group influences on turnover intention among public child welfare workers: The effects of work group psychological safety”, Children and Youth Services Review, No: 42, 2014, s.20–27.
  • Lee Fiona, Edmondson Amy.C., Thomke Stefan ve Worline Monika, “The Mixed Effects of Inconsistency on Experimentation in Organizations”, Organization Science, Vol:15, No:3, 2004, s. 310–326.
  • May Dougles. R., Gilson, Richard. L. ve Harter Lynn M, The psychological conditions of meaningfulness, safety, and availability and the engagement of the human spirit at work” Journal of Occupational and Organizational Psychology, No:77, 2004, s.11-37.
  • Morrison Elizabeth.W.,“Employee Voice and Silence, The Annual Review of Organizational”, Psychology and Organizational Behavior, 2014, s.173–97.
  • Nembhard Ingrid. M. ve Edmondson Amy.C., “Making it safe: The effects of leader inclusiveness and professional status on psychological safety and improvement efforts in health care teams”, Journal of Organizational Behaviour, No:27, 2006, s.941–966.
  • Newman, Alexander, Donohue Ross, Eva Nathan, Psychological safety: A systematic review of the literatüre, Human Resource Management Review xxx (2017) xxx–xxx
  • Özbek Ferhat, İnsan İlişkilerinde Güvenin Yeri ve Önemi, İş,Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 2004. Vol:6, No:1, http://dergipark.gov.tr/isguc/issue/25510/268964.
  • Polat Soner, Eğitim Örgütleri İçin Sosyal Sermaye Örgütsel Güven, Ankara: Pegem Akademi Yayınevi, 2009.
  • Rao-Nicholson Rekha, Khan Zaheer ve Stokes Peter, “Making great minds think alike: Emerging market multinational firms’ leadership effects on targets’ employee psychological safety after cross-border mergers and acquisitions”, International Business Review, No:2, 2016, s.103–113.
  • Rathert Cherly, Ishqaidef Ghadir ve May Douglas R.,“Improving work environments in health care: Test of a theoretical framework”, Health Care Manage Rev, Vol: 34, No:4, 2009, s.334-343.
  • Sağlam Arı Güler, “Yöneticiye Duyulan Güven Örgütsel Bağlılığı Artırır mı” Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, No:2, 2003, s.7-36.
  • Schaubroeck, John, Lam, Siman ve Peng Ann Chunyan, “Cognition-based and affect-based trust as mediators of leader behavior influences on team performance”, Journal of Applied Psychology, Vol:96, No:4, 2011, s. 863-871.
  • Smith Douglas, Are your Employees bowling alone? How to build a trusting Organization”, Harvard Business Publishing Newsletters,1998.
  • Tokgöz, Emrah, ve Ayatemiz Seymen, Oya, “Örgütsel Güven, Örgütsel Özdeşleşme ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişki”, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Hakemli Dergisi, Vol:10, No:39, 2013, s.61-76.
  • Travis DinikaJ., Gomez, Rabeca J. ve Mor Barak Michella, ”Speaking up and stepping back: examining the link between employee voice and job neglect” Children and Youth Services Review, Vol:3, No:10, 2011, 1831–1841.
  • Tutar, Hasan ve Altınöz, Mehmet, “Örgütsel İklimin İşgören Performansı Üzerine Etkisi: OSTİM İmalat İşletmeleri Çalışanları Üzerine Bir Araştırma”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt: 65, No:2, 2010, 196-218.
  • Tzafrir Shay S. ve Eitam-Meilik Meilik, “Theimpact of downsizing on Trust and employee practices in high techfirms: A longitudinal analysis”, Journal of High Technology Management Research, No:16, 2005, 193–207.
  • Venkataramani Vijaya, Zhou Le, Wangc Mo, Liao Hui ve Shi Jungi, “Social networks and employee voice: The influence of team members’and team leaders’ social network positions on employee voice”, Organizational Behavior and Human Decision Processes, No:132, 2016, s. 37–48.
  • Vogelgesang Gretchen R. “How Leader Interactional Transparency Can Impact Follower Psychological Safety and Role Engagement”, Nebraska, United States:Copyright By Proquest Information and Learning Company, 2008.
  • Walumbwa Fred O., ve Schaubroeck John, “ Leader personality traits and employee voice behavior: mediating roles of ethical leadership and work group psychological safety”, Journal of applied psychology, 94(5), 2009, s.1275-1286
  • Yaşar Uğurlu Özlem ve Ayas Sibel, “The Relationship between Psychological Safety and Employee Voice: The Mediation Role of Affective Commitment and Intrinsic Motivation”, İşletme Araştırmaları Dergisi, Vol: 8, No:1, 2016, 223-239.
  • Yener Serdar, “Paylaşılan Liderlik Davranışının İşten Ayrılmaya Etkisinde Psikolojik Güvenlik Algısının Aracı Değişken Rolü”, Haliç Üniversitesi Yayınlanmamış Doktora Tezi, 2015.
  • Yener Serdar, “Psikolojik Rahatlık Ölçeğinin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”, Sobiad, Kasım 2015, s. 280-305.
  • Yener Serdar, Psikolojik Rahatlık Algısının İşgören Sesliliği ve Takım İşbirliği İlişkisinde Aracı Değişken Rolü, 1. Avrasya Pozitif Psikoloji Kongresi, İstanbul, 28-30 Nisan 2016.
  • Yılmaz Veysel ve Çelik Eray, “Lisrel ile Yapısal Eşitlik Modellemesi I”, (PegemAkademi, Ankara, 2009.
  • Zhang Yixiang, Fang Yulin, Wei Kwok-Kee. ve Chen Huaping, “Exploring the role of psychological safety in promoting the intention to continue sharing knowledge in virtual communities”, International Journal of Information Management, No: 30, 2010, s:425– 436.
APA Derin N (2017). İşyerinde Kişiler Arası Güven İle İşgören Sesliliği Arasındaki İlişkide Psikolojik Rahatlığın Aracılık Rolü. , 51 - 68.
Chicago Derin Neslihan İşyerinde Kişiler Arası Güven İle İşgören Sesliliği Arasındaki İlişkide Psikolojik Rahatlığın Aracılık Rolü. (2017): 51 - 68.
MLA Derin Neslihan İşyerinde Kişiler Arası Güven İle İşgören Sesliliği Arasındaki İlişkide Psikolojik Rahatlığın Aracılık Rolü. , 2017, ss.51 - 68.
AMA Derin N İşyerinde Kişiler Arası Güven İle İşgören Sesliliği Arasındaki İlişkide Psikolojik Rahatlığın Aracılık Rolü. . 2017; 51 - 68.
Vancouver Derin N İşyerinde Kişiler Arası Güven İle İşgören Sesliliği Arasındaki İlişkide Psikolojik Rahatlığın Aracılık Rolü. . 2017; 51 - 68.
IEEE Derin N "İşyerinde Kişiler Arası Güven İle İşgören Sesliliği Arasındaki İlişkide Psikolojik Rahatlığın Aracılık Rolü." , ss.51 - 68, 2017.
ISNAD Derin, Neslihan. "İşyerinde Kişiler Arası Güven İle İşgören Sesliliği Arasındaki İlişkide Psikolojik Rahatlığın Aracılık Rolü". (2017), 51-68.
APA Derin N (2017). İşyerinde Kişiler Arası Güven İle İşgören Sesliliği Arasındaki İlişkide Psikolojik Rahatlığın Aracılık Rolü. Yönetim Bilimleri Dergisi, 15(30), 51 - 68.
Chicago Derin Neslihan İşyerinde Kişiler Arası Güven İle İşgören Sesliliği Arasındaki İlişkide Psikolojik Rahatlığın Aracılık Rolü. Yönetim Bilimleri Dergisi 15, no.30 (2017): 51 - 68.
MLA Derin Neslihan İşyerinde Kişiler Arası Güven İle İşgören Sesliliği Arasındaki İlişkide Psikolojik Rahatlığın Aracılık Rolü. Yönetim Bilimleri Dergisi, vol.15, no.30, 2017, ss.51 - 68.
AMA Derin N İşyerinde Kişiler Arası Güven İle İşgören Sesliliği Arasındaki İlişkide Psikolojik Rahatlığın Aracılık Rolü. Yönetim Bilimleri Dergisi. 2017; 15(30): 51 - 68.
Vancouver Derin N İşyerinde Kişiler Arası Güven İle İşgören Sesliliği Arasındaki İlişkide Psikolojik Rahatlığın Aracılık Rolü. Yönetim Bilimleri Dergisi. 2017; 15(30): 51 - 68.
IEEE Derin N "İşyerinde Kişiler Arası Güven İle İşgören Sesliliği Arasındaki İlişkide Psikolojik Rahatlığın Aracılık Rolü." Yönetim Bilimleri Dergisi, 15, ss.51 - 68, 2017.
ISNAD Derin, Neslihan. "İşyerinde Kişiler Arası Güven İle İşgören Sesliliği Arasındaki İlişkide Psikolojik Rahatlığın Aracılık Rolü". Yönetim Bilimleri Dergisi 15/30 (2017), 51-68.