Erzurum İlinde Hayvan Bakımevinin Faaliyete Başlamasından Sonra Şüpheli Kuduz Isırık Oranının Değişimi

Set, Turan; ÇALIKOĞLU, Okşan; VANÇELİK, SERHAT; koşan, zahide; AKTÜRK, Zekeriya

Erzurum İlinde Hayvan Bakımevinin Faaliyete Başlamasından Sonra Şüpheli Kuduz Isırık Oranının Değişimi

SERHAT VANÇELİK, (Department of Public Health, Ataturk University Medical Faculty, Erzurum, Turkey)

Turan SET, (Department of Family Medicine, Ataturk University Medical Faculty, Erzurum, Turkey)

Zekeriya AKTÜRK, (Department of Family Medicine, Ataturk University Medical Faculty, Erzurum, Turkey)

Okşan ÇALIKOĞLU, (Department of Public Health, Ataturk University Medical Faculty, Erzurum, Turkey)

Zahide KOŞAN (Department of Public Health, Ataturk University Medical Faculty, Erzurum, Turkey)

Eurasian Journal of Medicine

9 2

Yıl: 2014 Cilt: 46 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 151 - 155 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Erzurum İlinde Hayvan Bakımevinin Faaliyete Başlamasından Sonra Şüpheli Kuduz Isırık Oranının Değişimi

Öz:

Amaç: Bu araştırmada Erzurum ilinde 2005 ile 2012 yılları arasındaki kuduz şüpheli ısırık vaka sayılarının ve Sokak Hayvanları Bakımevinin faaliyete geçmesi ile ilişkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntem: Bu çalışma Ocak 2013 ile Mart 2013 tarihleri arasında Erzurum'da retrospektif tekrarlayan kesitsel bir araştırma olarak yapıldı. Erzurum ilinde 2005 ile 2012 yılları arasındaki kuduz şüpheli ısırık vaka sayıları ve aşılanma durumları İl Sağlık Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Şube Müdürlüğü'nün kayıtlarından elde edildi. Şüpheli ısırığa maruz kalan toplam 5789 vakanın verileri değerlendirildi. Bulgular: Erzurum ilinde 2005 ile 2012 yılları arasında sağlık kuruluşlarına toplam 5789 kuduz şüpheli ısırık vakası başvurmuştur. Bakımevinin faaliyete geçtiği 2009 itibaren 4 yıllık süre içerisinde 4239 sokak köpeği toplatılmış, bunların 426'sı aşılandıktan sonra salıverilmiştir. Ayrıca bakımevinde 2009 ile 2012 yılları arasında 2935 köpek aşılanmış, 1735 köpek kısırlaştırılmış ve 2082 köpek sokağa bırakılmıştır. Sokak Hayvanları Bakımevi (SHB) faaliyete geçmeden önceki 4 yıl boyunca 3403 olan ısırık sayısı sonraki 4 yılda %29,8'lik bir azalma ile 2386'ya gerilemiştir. SHB'nin bulunmadığı 2008 yılında 1096 kuduz şüpheli ısırık meydana gelirken, SHB'nin faaliyete geçtiği yıl olan 2009 yılında ısırık sayısı %40,9 oranında azalmıştır. SHB tarafından en fazla sayıda başıboş köpek toplanıldığı yıl olan 2010'da ise, kuduz şüpheli ısırık sayısı %51,0'lik bir oran ile en fazla sayıda düşmüştür. Spearman korelasyon analizinde toplatılan hayvan sayısı ile ısırık sayısı arasında kuvvetli bir negatif korelasyon olduğu görüldü (r =-0,862; p=0,006).Sonuç: Türkiye'de kuduz şüpheli ısırıklar yaygındır ve kuduz olguları görülmektedir. Erzurum ilinde SHB'nin kurulması ile birlikte kuduz şüpheli ısırık vakaları dikkate değer bir oranda azalmıştır. Sokak hayvanları rehabilitasyon merkezlerinin tüm illerde kurulması kuduz başta olmak üzere zoonotik hastalıkların kontrolünde etkin bir role sahip olduğu ortaya çıkmaktadır.

Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji

The Changing Rate of Suspected Rabies Bites after Begin to Act Animal Shelter in Erzurum City

Öz:

Objective: We aimed to evaluate the relationship between establishing an animal shelter in Erzurum and the number of suspected rabies bites between the years 2005 and 2012. Materials and Methods: A retrospective, repeated cross-sectional study was planned in Erzurum in the year 2013. Records between the years 2005 and 2012 were obtained from the Communicable Diseases Department of the Erzurum Health Directorate. Data for 5789 cases exposed to suspected rabies bites were analyzed. Results: 5789 suspected rabies bites were encountered in Erzurum between the years 2005 and 2012. After establishing the animal shelter in 2009, 4239 dogs were collected from the streets within four years and 426 of them were released after immunization. Additionally, the following services were given in the animal shelter between 2009 and 2012: immunization of 2935 dogs, sterilization of 1735 dogs, and release of 2082 dogs back to the street. 4-years before the establishment of the animal shelter, the number of dog-bites had decreased from 3403 cases to 2386 cases; 4-years after the establishment of the shelter, it declined by 29.8%. While there were 1096 suspected rabies cases during the year 2008, this ratio decreased by 40.9% after the establishment of the animal shelter in the year 2009. During the year 2010, where we had the highest number of homeless dog collection to the animal shelter, the decrease in suspected rabies bites reached the maximum decrease, namely 51.0%. Spearman correlation analysis showed a strong negative correlation between the number of collected animals and suspected rabies bites (r = -0,862; p=0.006).Conclusion: Suspected rabies cases are common in Turkey and some cases of rabies are encountered. The number of suspected rabies bites in Erzurum has decreased significantly after establishing the animal shelter. It is an evident that establishing rehabilitation centers for homeless animals in all cities will have an important role in controlling zoonotic diseases including rabies.

Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Takayama N. [Clinical feature of human rabies]. Nihon rinsho Japanese journal of clinical medicine 2005; 63: 2175-9.
World Health Organization. WHO expert consultation on rabies. WHO Tech Rep Ser 2005; 931: 88.
Knobel DL, Cleaveland S, Coleman PG, et al. Re-evaluating the burden of rabies in Africa and Asia. Bulletin of the World Health Organization 2005; 83: 360-8.
Blanton JD, Robertson K, Palmer D, et al. Rabies surveillance in the United States during 2008. Journal of the American Veterinary Medical Association 2009; 235: 676-89. [CrossRef]
Annual epidemiological report. Reporting on 2010 surveillance data and 2011 epidemic intelligence data, 2012.
Johnson N, Un H, Fooks AR, et al. Rabies epidemiology and control in Turkey: past and present. Epidemiology and infection. 2010; 138: 305-12. [CrossRef]
Kuduz Şüpheli Isırık Görülme ve Kuduz Mortalite Hızları, Türkiye, 1980-2006. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Çalışma Yıllığı, 2006.
Sipahioglu U, Alpaut S. [Transplacental rabies in humans]. Mikrobiyoloji bulteni 1985; 19: 95-9.
Tülek NE. Ülkemizde kuduz konferansı Antalya: KLİMİK Kongre Kitabı, 2013.
WHO Rabnet/CDC Map Production: Public Health Information and Geographic Information Systems (GIS), WHO 2008.
Zoonotik Hastalıklar Hizmetiçi Eğitim Modülü. Ankara: TC Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Zoonotik Hastalıklar Daire Başkanlığı, 2011: 86-95.
Aylan O, El-Sayed AF, Farahtaj F, et al. Report of the first meeting of the middle East and eastern europe rabies expert bureau, istanbul, Turkey (june 8-9, 2010). Advances in preventive medi- cine 2011; 2011: 812515. [CrossRef]

APA	VANÇELİK S, Set T, AKTÜRK Z, ÇALIKOĞLU O, koşan z (2014). Erzurum İlinde Hayvan Bakımevinin Faaliyete Başlamasından Sonra Şüpheli Kuduz Isırık Oranının Değişimi. , 151 - 155.
Chicago	VANÇELİK SERHAT,Set Turan,AKTÜRK Zekeriya,ÇALIKOĞLU Okşan,koşan zahide Erzurum İlinde Hayvan Bakımevinin Faaliyete Başlamasından Sonra Şüpheli Kuduz Isırık Oranının Değişimi. (2014): 151 - 155.
MLA	VANÇELİK SERHAT,Set Turan,AKTÜRK Zekeriya,ÇALIKOĞLU Okşan,koşan zahide Erzurum İlinde Hayvan Bakımevinin Faaliyete Başlamasından Sonra Şüpheli Kuduz Isırık Oranının Değişimi. , 2014, ss.151 - 155.
AMA	VANÇELİK S,Set T,AKTÜRK Z,ÇALIKOĞLU O,koşan z Erzurum İlinde Hayvan Bakımevinin Faaliyete Başlamasından Sonra Şüpheli Kuduz Isırık Oranının Değişimi. . 2014; 151 - 155.
Vancouver	VANÇELİK S,Set T,AKTÜRK Z,ÇALIKOĞLU O,koşan z Erzurum İlinde Hayvan Bakımevinin Faaliyete Başlamasından Sonra Şüpheli Kuduz Isırık Oranının Değişimi. . 2014; 151 - 155.
IEEE	VANÇELİK S,Set T,AKTÜRK Z,ÇALIKOĞLU O,koşan z "Erzurum İlinde Hayvan Bakımevinin Faaliyete Başlamasından Sonra Şüpheli Kuduz Isırık Oranının Değişimi." , ss.151 - 155, 2014.
ISNAD	VANÇELİK, SERHAT vd. "Erzurum İlinde Hayvan Bakımevinin Faaliyete Başlamasından Sonra Şüpheli Kuduz Isırık Oranının Değişimi". (2014), 151-155.

APA	VANÇELİK S, Set T, AKTÜRK Z, ÇALIKOĞLU O, koşan z (2014). Erzurum İlinde Hayvan Bakımevinin Faaliyete Başlamasından Sonra Şüpheli Kuduz Isırık Oranının Değişimi. Eurasian Journal of Medicine, 46(3), 151 - 155.
Chicago	VANÇELİK SERHAT,Set Turan,AKTÜRK Zekeriya,ÇALIKOĞLU Okşan,koşan zahide Erzurum İlinde Hayvan Bakımevinin Faaliyete Başlamasından Sonra Şüpheli Kuduz Isırık Oranının Değişimi. Eurasian Journal of Medicine 46, no.3 (2014): 151 - 155.
MLA	VANÇELİK SERHAT,Set Turan,AKTÜRK Zekeriya,ÇALIKOĞLU Okşan,koşan zahide Erzurum İlinde Hayvan Bakımevinin Faaliyete Başlamasından Sonra Şüpheli Kuduz Isırık Oranının Değişimi. Eurasian Journal of Medicine, vol.46, no.3, 2014, ss.151 - 155.
AMA	VANÇELİK S,Set T,AKTÜRK Z,ÇALIKOĞLU O,koşan z Erzurum İlinde Hayvan Bakımevinin Faaliyete Başlamasından Sonra Şüpheli Kuduz Isırık Oranının Değişimi. Eurasian Journal of Medicine. 2014; 46(3): 151 - 155.
Vancouver	VANÇELİK S,Set T,AKTÜRK Z,ÇALIKOĞLU O,koşan z Erzurum İlinde Hayvan Bakımevinin Faaliyete Başlamasından Sonra Şüpheli Kuduz Isırık Oranının Değişimi. Eurasian Journal of Medicine. 2014; 46(3): 151 - 155.
IEEE	VANÇELİK S,Set T,AKTÜRK Z,ÇALIKOĞLU O,koşan z "Erzurum İlinde Hayvan Bakımevinin Faaliyete Başlamasından Sonra Şüpheli Kuduz Isırık Oranının Değişimi." Eurasian Journal of Medicine, 46, ss.151 - 155, 2014.
ISNAD	VANÇELİK, SERHAT vd. "Erzurum İlinde Hayvan Bakımevinin Faaliyete Başlamasından Sonra Şüpheli Kuduz Isırık Oranının Değişimi". Eurasian Journal of Medicine 46/3 (2014), 151-155.