Yıl: 2004 Cilt: 5 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 51 - 66 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

FİNANSAL GELİŞME İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ ve TÜRKİYE ÖRNEĞİ: 1988-2001

Öz:
Ekonomi literatüründe tartışmalı bir konu olan finansal gelişme ile ekonomik gelişme arasındaki nedenselliğin yönü, Türkiye ekonomisi için de tartışılmaktadır. Tüm ekonomi için hayati bir öneme sahip olan finansal sistemin gelişimi gerekli olmakla birlikte, teorideki temel sorun finansal gelişmenin bir neden mi, yoksa sonuç mu olduğudur. Bu çalışmada, Granger nedensellik sınaması kullanılarak elde edilen sonuçlar göstermektedir ki, Türkiye ekonomisi söz konusu olduğunda nedenselliğin yönü kısa dönemde ekonomik gelişmeden finansal gelişmeye doğru olmakla birlikte, uzun dönemde, finansal gelişmeden ekonomik gelişmeye doğrudur Ancak, Granger Nedenselliğinin olmadığı hipotezleri, kısa ve uzun dönemler için farklı anlam seviyelerinde ret edilebilmiştir. Ayrıca, birçok finansal gelişme göstergesi kullanılmasına karşın, sadece altı tane finansal gelişme göstergesi ile yapılan testler istatistiki olarak anlamlı sonuçlar vermiştir. Bu testlerin hiçbirinde çift yönlü nedenselliğe rastlanmamıştır. Kısa vadede nedensellik ilişkisi bazı finansal gelişme göstergelerinde gözlemlense de, uzun vadede nedensellik ilişkisi hemen hemen tüm finansal gelişme göstergelerinde tespit edilmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: İş İşletme Coğrafya Hukuk Halkla İlişkiler İktisat İşletme Finans Uluslararası İlişkiler

THE CAUSALITY BETWEEN FINANCIAL DEVELOPMENT AND ECONOMİC GROWTH AND THE CASE OF TURKEY: 1988-2001

Öz:
Being controversial in economic literature, the direction of the causality in the relationship between financial development and economic development is debated in the context of Turkish Economy as well. Although the idea that the development of the financial system, which has vital importance for the whole economy, is necessary is widely accepted in the profession, the theoretical problem is whether the financial development is a cause or an end. In this study, the results from the Granger causality tests show that, in regard with Turkish economy, the direction of the causality is from the economic development to the financial development in the short-run, while it is the opposite in the long-run. The null hypothesis of the existence of Granger Causality, however, was rejected in different significance levels in short-run and long-run. Moreover, although many financial development indicators were used in the study, only six of them did result in being statistically significant. None of the tests implied any two-way causality relationship. Although, the short-run causality relationship was observed in some financial development indicators, the long-run causality relationship was observed in almost all financial development indicators.
Anahtar Kelime:

Konular: İş İşletme Coğrafya Hukuk Halkla İlişkiler İktisat İşletme Finans Uluslararası İlişkiler
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akçoraoğlu, Alpaslan (Ocak-Mart 2000). Financial Sector and Economic Growth: An Exogeneity Analysis, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi Dergisi Sayı 55, 1-27.
  • Bencivenga, V.R. ve Smith, B. D. (1991). Financial Intermediation and Endogenous Growth, Review of Economic Studies, Volum 58, 195-209.
  • De Gregorio, Jose- Guidotti, Pabl (Mar 1995). Financial Development and Economic Growth, World Development Volum 23, 433-448.
  • Demetriades, Pinicos O.- Khaled, A. Hussein (Dec 1996). Does Financial Development Cause Economic Growth?, Time-series Evidence from 16 Countries, Journal of Development Economics Volum 51, 387-411.
  • Furstenberk, George M.- Von- Fratianni, Michele (1996). Indicators of Financial Development, North American Journal of Economics and Finance Volum 1, 19-29.
  • Goldsmith, Raymond W. (1969), Financial Stracture and Development. London New Haven and Yale Universtiy Press,
  • Greenwood, J. –Jovanovic, B. (1990). Financial Development, Growth and the Distribution of Income, Journal of Political Economy, 98, 5, 1076-1107.
  • Gürbüz, Burak (Eylül 1995). Finansal Gelişmenin Kalkınmaya Etkisi, Banka ve Ekonomik Yorumlar Dergisi. Yıl: 32, 33-46.
  • Gwartney, James D.- Straup, Richard L. (1999). Temel Ekonomi, Ankara: Çeviren Yıldıray Arslan, Liberte Yayınları
  • Hermes Niels- Robert Lensink (1996). Financial Development and Economic Growth, New York ve Londra: Routledge
  • Hicks, J.A. (1969). A Theory of Economic History, Oxford: Clarendon Yayınları
  • Kar, Muhsin.- Tuncer, Mehmet (Ekim 1999) Finansal Kalkınma ve Ekonomik Büyüme, Uludağ Üniversitesi İİBF Dergisi Sayı 3.
  • Levine, R. (1997). Financial Development and Economic Growth: Views and Agenda, Journal of Economic Literature, Volum. 35, 688-726.
  • Kaytancı, B. Gülümser (2000). Ödemeler Dengesi, Kamu Açıkları ve Finansal Gelişme: Türkiye 1980-1999, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Eskişehir, Türkiye
  • Kumcu, Ercan (2000) İstikrar Arayışları. İstanbul: Doğan Yayıncılık Öçal, Tezer- Faruk, Çolak (1999) Finansal Sistem ve Bankalar Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Patrick, H.T.(1966) Financial Development and Economic Growth in Underdeveloped Countries, Economic Development and Cultural Change, Volum. 14, 174-189.
  • Rajan, G. Raghuram- Zingales, Luigi (1998). Financial Dependens and Economic Growth, The American Economic Review Volum 88, 559-586.
  • Rosseau, Peter.- Wachtel, Paul (1998). Financial Intermediation and Economic Performance: Evidence from Five Industrialized Contries, Journal of Money, Credit and Bankink Volum.30, 657-678.
  • Saltoğlu, Burak (Nisan 1998). Ekonomik Büyüme ve Finans Piyasalarının Gelişimi, İktisat Dergisi, 8-15.
  • Shaw, Edward S. (1973) Financial Deepening in Economic Development, London: Oxford Universitesi Yayınları.
  • Smith, Adam (1986). The Whealth of Nations Boks I-III, Londra: Penguin Classics Yayınları
  • Taşkıran, Gülbahar (1996). Finansal Derinliğin Ekonomik Gelişmeye Etkisi ve AB Ülkeleri ile Türkiye’de Finansal Derinliğin İstatistiksel Analizi, İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul, Türkiye.
  • Toprak, Metin (Şubat 1993). 80 Sonrası Ekonomide Yapısal Değişme ve Finansal Derinleşme, İşletme ve Finans Dergisi Sayı 83, 18-32.
  • Williamson, John- Mahar, Molly (2002). Finansal Liberalizasyon Üzerine Bir İnceleme, Ankara: Çeviren Güven Delice, Liberte Yayınları
  • Ziba, Farhadian (1990). The Goverment Deficit, The Balance of Payments and The Role of The Financial Development, George Washington Üniversitesi, Washington, ABD
APA ERGEÇ E (2004). FİNANSAL GELİŞME İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ ve TÜRKİYE ÖRNEĞİ: 1988-2001. , 51 - 66.
Chicago ERGEÇ Etem Hakan FİNANSAL GELİŞME İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ ve TÜRKİYE ÖRNEĞİ: 1988-2001. (2004): 51 - 66.
MLA ERGEÇ Etem Hakan FİNANSAL GELİŞME İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ ve TÜRKİYE ÖRNEĞİ: 1988-2001. , 2004, ss.51 - 66.
AMA ERGEÇ E FİNANSAL GELİŞME İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ ve TÜRKİYE ÖRNEĞİ: 1988-2001. . 2004; 51 - 66.
Vancouver ERGEÇ E FİNANSAL GELİŞME İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ ve TÜRKİYE ÖRNEĞİ: 1988-2001. . 2004; 51 - 66.
IEEE ERGEÇ E "FİNANSAL GELİŞME İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ ve TÜRKİYE ÖRNEĞİ: 1988-2001." , ss.51 - 66, 2004.
ISNAD ERGEÇ, Etem Hakan. "FİNANSAL GELİŞME İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ ve TÜRKİYE ÖRNEĞİ: 1988-2001". (2004), 51-66.
APA ERGEÇ E (2004). FİNANSAL GELİŞME İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ ve TÜRKİYE ÖRNEĞİ: 1988-2001. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(2), 51 - 66.
Chicago ERGEÇ Etem Hakan FİNANSAL GELİŞME İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ ve TÜRKİYE ÖRNEĞİ: 1988-2001. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 5, no.2 (2004): 51 - 66.
MLA ERGEÇ Etem Hakan FİNANSAL GELİŞME İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ ve TÜRKİYE ÖRNEĞİ: 1988-2001. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.5, no.2, 2004, ss.51 - 66.
AMA ERGEÇ E FİNANSAL GELİŞME İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ ve TÜRKİYE ÖRNEĞİ: 1988-2001. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2004; 5(2): 51 - 66.
Vancouver ERGEÇ E FİNANSAL GELİŞME İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ ve TÜRKİYE ÖRNEĞİ: 1988-2001. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2004; 5(2): 51 - 66.
IEEE ERGEÇ E "FİNANSAL GELİŞME İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ ve TÜRKİYE ÖRNEĞİ: 1988-2001." Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5, ss.51 - 66, 2004.
ISNAD ERGEÇ, Etem Hakan. "FİNANSAL GELİŞME İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ ve TÜRKİYE ÖRNEĞİ: 1988-2001". Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 5/2 (2004), 51-66.