Türkiye'de Gübre Kullanım Durumu ve Gübreleme Konusunda Yaşanan Problemler

Şahin, Güven

Türkiye'de Gübre Kullanım Durumu ve Gübreleme Konusunda Yaşanan Problemler

Güven ŞAHİN (Tarım Ekonomisi Dergisi)

Tarım Ekonomisi Dergisi

100 16

Yıl: 2016 Cilt: 22 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 23 - 36 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkiye'de Gübre Kullanım Durumu ve Gübreleme Konusunda Yaşanan Problemler

Öz:

Entansif tarım uygulamaları içerisinde akla ilk gelenlerden biri gübrelemedir. Dünya genelinde olduğu gibi Türkiye'de de tarımsal girdiler içerisinde makineleşmenin ardından gübreleme ikinci sırada yer almaktadır. Türk tarım hayatında l950'lerde kullanılmaya başlayan kimyasal gübreler, l970'lerde yaygınlık kazanmayabaşlamıştır. Başlangıçta tüketim milyon tonu dahi bulamazken son yıllarda milyon tonun altına düşmemiştir. Bununla birlikte Türkiye'de kimyasal gübre üretim ve tüketimi pek çok sıkıntıyı da bünyesinde barındırmaktadır. Bundan kaynaklıdır ki Türkiye'de gübrelemeyle sağlanacak ürün ve verim artışı beklenen seviyelere ulaşamamıştır. Hatta hatalı gübrelemeden kaynaklı problemlerden ötürü, söz konusu uygulamadan yarar değil zararlar çok daha ciddi boyutlara ulaşmıştır. Bu çalışmada Türkiye'de gübre tüketiminin miktar ve dağılımının ziraat coğrafyası odağında analizi yapılarak ekseriyetle tarım bilimciler tarafından irdelenen bir Tarım Ekonomisi Dergisi konunun farklı bir bakış açısıyla ele alınarak problemlerin giderilmesinde çözüm önerileri sunulmuştur.

Anahtar Kelime:

Konular: Ziraat Mühendisliği

The Fertilizer Use State in urkiyeAndProblems ExperiencedA bout Fertilizing

Öz:

One of the first technics thought about intensive agriculture applications is fertilizing. Fertilization is in the second row following mechanisation in agricultural inputs in Turkiye, similar to the state in worldwide. Chemical fertilizations that have been used since 1950's in Turkish agricultural fields have been widely used since 1970's. In the beginning the consumption ratio was under one million tonnes while it has minimum value of five million tonnes in recent years. Moreover, chemical fertilization production and consumption in Turkiye includes many problems within itself. This is the reason why products and decrement ratio in rendement to be handled via fertilization could not reach the grades that were expected. In addition to that, fertilization application the harms caused by the problems mentioned above have pretty high levels. In this investment, quantity and and distribution of fertilization consumption is analysed in terms of agricultural geography; this issue- which has been mostly studied by agriculture experts- is examined in different point of View and suggestions for problems are stated.

Anahtar Kelime:

Konular: Ziraat Mühendisliği

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akova Balcı, S. 201 6. Kurak ve YarıkurakAlanların Ziraat Coğraj/ası, Basılmamış Ders Notları, s. 66.
Anonim, 2012. Yara Fertilizer Industry Handbook February 2012, s. 91,
http ://yara. com/doc/3 694_201 %20Fertilizer%201ndustry%2 0Handbook%20wF pdf (Son erişim: 21. 02.201 6). Blondel—Mégrelis, M, 2007. Liebig Or How to Popularize Chemistry, Hyle: International Journalfor Philosophy of Chemistry, Vol. 13, p. 43 54, Germany.
Çolakoğlu, H., Çokuysal, B., Çakıcı, H., 2005. ürkiye’de Gübre Üretimi ve Tüketimi, Tarımda Potasyumunun Yeri ve Önemi Çalıştayı Bildirileri, Ekim 2005, s. 13 9, Eskişehir.
Er, C., 1993. Tarımsal Bir Girdi Olarak Gübre, Ziraat Mühendisliği Dergisi, Türkiye Ziraat Mühendisleri Birliği ve Vakfı Yayın Organı, Sayı: 263, Ankara.
Eraslan, F., İnal, A., Güneş, A., Erdal, İ., Coşkan, A., 2010. ürkiye'de Kimyasal Gübre Üretim ve Tüketim Durumu, Sorunlar, Çözüm Önerileri ve Yenilikler, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası, Ziraat Mühendisliği Vll. Teknik Kongresi, 11 15 Ocak 201 0, Ankara.
Eyüpoğlu, F., 2002. Türkiye Gübre Gereksinimi, Tüketimi ve Geleceği, Toprak ve GübreAraştırma Enstitüsü İşletme Müdürlüğü Yayınları, Genel Yayın No: 2, Teknik Yayın No: -2, Ankara.
FA O, 2000. Fertilizer Requirements in 2015 and 203 0, pp. 25, Roma.
Güçdemir, I. H., Usul, M, 2004. ToprakAnaliz Sonuçlarına Göre Gübre Tavsiyeleri, Türkiye 3. Ulusal Gübre Kongresi, Tarım Sanayi Çevre, 11 13 Ekim 2004, Tokat, Cilt: 2, Nobel Basımevi, Ankara.
Güçdemir, İ., 2006. Türkiye Gübre ve Gübreleme Rehberi, Güncelleştirilmiş ve Genişletilmiş Baskı, Toprak Gübre ve Su Kaynakları merkezAraştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Genel Yayın No: 21 3, Teknikyayın No: 69, Ankara.
Grewal, J. S. and Singh, S. N., 980. Efect ofPotassium Nutrition on rostDamageAnd Yield ofPotato Plants onAlluvial Soils of Punjab (India), Plant andSoil, Sayı: 7, s. 105 110.
Heggenstaller, A., 01 Crop Insights: Managing SoilpHfor Crop Production, https://www.pioneer. com/home/site/us/agronomy/library/managing—soil—pH/#top (Son erişim: 21. 02.201 6).
Kacar, B. ve Samet, H., 1996. Türkiye 'de Planlı Dönemde Kimyasal Gübre Üretimi ve Tüketimi, Journal ofAgriculture and Forestry, Sayı: 20, s. 41 7.
Kacar, B., 997. GübreBilgisi, Ankara Üniversitesi ZiraatFakültesi Yayınları: 1490, Ders Kitabı: 449, V. Baskı, Ankara.
Kacar, B. ve Katkat, A. V., 998. Bitki Besleme, Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı Yayın No. 12 7, Bursa.
Kacar, B., 2005. Potasyumun Bitkilerde İşlevleri ve Kalite Üzerine Etkileri, Tarımda Potasyumunun Yeri ve Önemi Çalıştayı Bildirileri, Ekim 2005, s. 20— 30, Eskişehir.
Kacar, B. ve Katkat, A. V., 2009. Gübreler ve Gübreleme Tekniği, 11]. Baskı, Nobel Yayın No: 1119, s. 559, Ankara.
Kaplan, M, Aktaş, M, Güneş, A., Alpaslan, M, Sönmez, S., 2000. Türkiye Gübre Üretim ve Tüketiminin Değerlendirilmesi, Ziraat Mühendisliği TeknikKongresi, 7-21 Ocak 2000, s. 881 900, Ankara.
Karaça], İ., 2008. Toprak Verimliliği, Nobel Yayın No: 1335, I. Basım, s. 222, Ankara.
Karaça], I. ve üfenkçi, S., 01 0. Bitki Beslemede Yeni Yaklaşımlar ve Gübre—Çevre İlişkisi, TMMOB V11. Teknik Kongresi, 11—15 Ocak2010, s. 25 7—268, Ankara.
Karyotis, T., Güçdemir, İ., Akgül, S., Panagopoulos, A., Karyoti, K., Demir, S., Kasacı, A., 2014. Nitrogen Fertilization Plansfor The Main Crops ofTurkey to Mitigate Nitrates Pollution, Eurasian Journal ofSoil Science, Vol. 3, Issue: 1, pp. -24, Turkey.
Kazgan, G., 1977. Tarım ve Gelişme, II. Baskı, İstanbul Üniversitesi Yayınlarından No: 2261, İktisat Fakültesi No: 387, s. 579, İstanbul.
Koca, M, 2008. Kimyasal Gübre Sektörünün Sorunları ve Çözüm Önerileri, 4. Ulusal Bitki Besleme ve Gübre Kongresi, Ekim 2008, s. 5, Konya.
Kuba't, J., 2012. Humus, its Structure and Role in Agriculture and Environment, Developments in Agricultural and Managed— ForestEcology 25, pp. 222, Netherlands.
Okutan, T, 2010. Geçmişten Günümüze Gübre Sektörü, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi Özel Sayı, 5. Bitki Besleme ve Gübre Kongresi Bildirileri, 15 Eylül 201 0, s. 5, İzmir.
Oruç, E. ve Gürler, A.Z., 1995. Tokat İli Kazova Yöresi ’nde Kimyasal Gübrelerin Tedarik ve Kullanımı Üzerine Bir Araştırma, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Sayı: 12, s. 56 68, Tokat.
Öktüren Asri, F, Arı, N., Arpacıoğlu, A.E., Özkan, CF, Demirtaş, E.1., Maral, B., 2010. Toprak ve Yer Altı Su Kaynaklarının Kirlenmesinde Tarımsal Kimyasalların Etkisi, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi Özel Sayı, 5. Bitki Besleme ve Gübre Kongresi Bildirileri, 15 Eylül 201 0, s. 554 55 9, İzmir.
Polat, H., Güngör, İ., Koca, C., 2013. Türkiye ’de Kullanılan Azotlu Gübrelerin Standart ve Yönetmeliklerle Uyumluluğu Üzerine BirAraştırma, Toprak—Su Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 2, s. 02 III, Ankara. Sezen, Y, 1995. Gübreler ve Gübreleme, II. Baskı, Atatürk Üniversitesi Yayınları No: 679, Ziraat Fakültesi Yayınları No: 303, s. 76, Erzurum.
Soylu, S., Boyraz, N., Zengin, M, Sahin, M, Kaya, A., Kutluca, M.C., Sener, M, Unal, Y., 201 0. Konya İlinde Kırsal Kalkınma İçin Örnek Uygulama: Altınekin Modeli (Bitkisel Üretimde lyi Tarım Uygulamaları), Uluslararası Bölgesel Kalkınma Sempozyumu, 07— 09 Ekim 201 0, s. 291 302, Yozgat.
Şengül, H., Güneş, E., Artukoğlu, M, Kızılaslan, H., 2010. Tarımsal Girdi Kullanımı ve Politikaları, TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Ziraat Mühendisliği VII. TeknikKongresi, Cilt: 2, s. 853 860, Ankara.
Taşlıgil, N. ve Şahin, G., 2012. Türkiye ’de Gübre Sanayi, AkademikBakış Uluslararası Hakemli Sosyal BilimlerDergisi, Sayı: 29, Mart—Nisan 2012, s. 7, Celalabat/Kırgızistan.
Yıldırım, Ö.F., 2010. Adıyaman Kuyulu Meralarında Farklı Dozlarda Çiftlik ve Fosforlu Gübrelemenin Meraya Etkisi, Harran ÜniversitesiFen Bilimleri Enstitüsü, Basılmamış üksekLisans Tezi, s. 45, Şanlıurfa.
Yılmaz, H., Demircan, V., Gül, M, 2009. Üreticilerin Kimyasal Gübre Kullanımında Bilgi Kaynaklarının Belirlenmesi ve Tarımsal YayımAçısından Değerlendirilmesi, Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt: 4, Sayı: I, S. 31 44, Isparta.
Zabunoğlu, S., 1970. Memleketimizde Gübre Üretim ve Tüketimi, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 408, Deneme Dersleri: 2, s. 26, Ankara.
Zengin, ve Gezgin, S., 2011. Konya İli 'nde Toprak ve Gübreleme Sorunları, 1. Konya Kent Sempozyumu, 26 7Kasım 2011, s. 71 384, Konya.

APA	Şahin G (2016). Türkiye'de Gübre Kullanım Durumu ve Gübreleme Konusunda Yaşanan Problemler. , 23 - 36.
Chicago	Şahin Güven Türkiye'de Gübre Kullanım Durumu ve Gübreleme Konusunda Yaşanan Problemler. (2016): 23 - 36.
MLA	Şahin Güven Türkiye'de Gübre Kullanım Durumu ve Gübreleme Konusunda Yaşanan Problemler. , 2016, ss.23 - 36.
AMA	Şahin G Türkiye'de Gübre Kullanım Durumu ve Gübreleme Konusunda Yaşanan Problemler. . 2016; 23 - 36.
Vancouver	Şahin G Türkiye'de Gübre Kullanım Durumu ve Gübreleme Konusunda Yaşanan Problemler. . 2016; 23 - 36.
IEEE	Şahin G "Türkiye'de Gübre Kullanım Durumu ve Gübreleme Konusunda Yaşanan Problemler." , ss.23 - 36, 2016.
ISNAD	Şahin, Güven. "Türkiye'de Gübre Kullanım Durumu ve Gübreleme Konusunda Yaşanan Problemler". (2016), 23-36.

APA	Şahin G (2016). Türkiye'de Gübre Kullanım Durumu ve Gübreleme Konusunda Yaşanan Problemler. Tarım Ekonomisi Dergisi, 22(1), 23 - 36.
Chicago	Şahin Güven Türkiye'de Gübre Kullanım Durumu ve Gübreleme Konusunda Yaşanan Problemler. Tarım Ekonomisi Dergisi 22, no.1 (2016): 23 - 36.
MLA	Şahin Güven Türkiye'de Gübre Kullanım Durumu ve Gübreleme Konusunda Yaşanan Problemler. Tarım Ekonomisi Dergisi, vol.22, no.1, 2016, ss.23 - 36.
AMA	Şahin G Türkiye'de Gübre Kullanım Durumu ve Gübreleme Konusunda Yaşanan Problemler. Tarım Ekonomisi Dergisi. 2016; 22(1): 23 - 36.
Vancouver	Şahin G Türkiye'de Gübre Kullanım Durumu ve Gübreleme Konusunda Yaşanan Problemler. Tarım Ekonomisi Dergisi. 2016; 22(1): 23 - 36.
IEEE	Şahin G "Türkiye'de Gübre Kullanım Durumu ve Gübreleme Konusunda Yaşanan Problemler." Tarım Ekonomisi Dergisi, 22, ss.23 - 36, 2016.
ISNAD	Şahin, Güven. "Türkiye'de Gübre Kullanım Durumu ve Gübreleme Konusunda Yaşanan Problemler". Tarım Ekonomisi Dergisi 22/1 (2016), 23-36.