Tip 1 diyabetli çocukların hastalığa uyumunda eğitimin ve sosyal desteğin etkisi
Yıl: 2018 Cilt: 11 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 137 - 144 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5505/ptd.2017.90958 İndeks Tarihi: 04-01-2019
Tip 1 diyabetli çocukların hastalığa uyumunda eğitimin ve sosyal desteğin etkisi
Öz: Amaç:Bu çalışma, tip I diabetes mellituslu (T1DM) çocukların, hastalığa uyumunda eğitimin ve sosyal desteğinetkisi değerlendirmek amacıyla yapılmıştır.Gereç ve yöntem: Bir üniversite hastanesinin Çocuk Endokrinoloji Polikliniği’nde T1DM tanısı ile izlenen 8-13yaş grubu 23 hasta alınmıştır. Veriler, Tanıtıcı Bilgi Formu, Çocuklar için Sosyal Desteği Değerlendirme Ölçeği(Ç-SDDÖ), DM Bilgi formu ile toplanmıştır. Veriler, bilgisayar ortamında tanımlayıcı istatistikler sayı-yüzde vetekrarlı ölçümlerde Wilcoxon eşleştirilmiş iki ölçek testi kullanılarak değerlendirilmiştir.Bulgular: Hastaların eğitim ve sosyal destek girişimleri sonrası toplam sosyal destek puan ortalamalarında artışolduğu görülmektedir (p<0.05). Ayrıca eğitim faaliyetlerinden sonra tip 1 diabetli hastaların, diabet bilgisi puandüzeylerinin arttığı belirlenmiştir (p<0.05).Sonuç:Hemşirelerin ve ekip üyelerinin, T1DM’lu hastalara, sosyal destek programları, eğitim faaliyetleriyürütmesi, akran destek çalışmalarında teknolojinin kullanılması önerilmiştir.
Anahtar Kelime: Konular:
The effect of social support and education at adaptation to disease in children with type 1 diabetes mellitus
Öz: Purpose: This study was conducted to evaluate the effect of social support and education at adaptation to disease in children with type 1 diabetes mellitus (T1DM). Materials and methods:The children who were 8-16 years old and followed up with T1DM at Child Endocrinology Policlinic of a university hospital were taken to the study. Data was collected with Descriptive Information Form, the Scale of Social Support Evaluation for Children (SSSE-C), DM Knowledge Form. Data were evaluated by using descriptive statistics, and Wilcoxon paired two scale tests for repeated measures. Results: It is determined total scale social of support were increased after education and social support interviews according to before the study (p<0.05). After the study is determined that of the children was increased knowledge levels (p<0.05). Conclusion: According to these results, it is suggested that nurses and health teams should give education to the children with type 1 diabetes mellitus and by using interactive teaching methods peer support programs, social support programs.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Nansel TR, Lannotti RJ, Simons-Morton BG, et al. Short-term and 1-year outcomes of a diabetes personal trainer intervention among youth with type 1 diabetes. Diabetes Care 2007;30:2471-247.
- Cochran J, Conn VS. Meta-analysis of quality of life outcomes following diabetes self-management training. Diabetes Educ 2008;34:815-823.
- Leite SAO, Zanim LM, Granzotto PCD, Heupa S, Lamounier RN. Educational program to type 1 diabetes mellitus patients: basic topics. Arq Bras Endocrinol Metab 2008;52:233-242.
- Howe CJ, Jawad AF, Tuttle AK, et al. Education and telephone case management for children with type 1 diabetes: a randomized controlled trial. J Pediatr Nurs 2005;20:83-95.
- Abolfotouh MA, Kamal MM, El-Bourgy MD, Mohamed SG. Quality of life and glycemic control in adolescents with type 1 diabetes and the impact of an education intervention. Int J Gen Med. 2011;4:141-152.
- Rankin SH, Staling KD. Principles of contemporary patient education. Patient Educ. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins, 2001;133-137.
- Wang YCA, Stewart S, Tuli E, White P. Improved glycemic control in adolescents with type 1 diabetes mellitus who at tend diabetes camp. Pediatr Diabetes 2008;9:29-34.
- Sullivan-Bolyai S, Crawford S, Johnson K, Huston B, Lee MM. Educating diabetes camp counselors with a human patient simulator: A pilot study. J Spec in Pediatr Nurs 2012;17:121-128.
- Carlson KT, Carlson GW, Tolbert L, Demma LJ. Blood glucose levels in children with type 1 diabetes attending a residential diabetes camp: a 2-year review. Diabetic Medicine 2013;30:123-126.
- Pendley JS, Kasmen LJ, Miller DL, Donze J, Swenson C, Reeves G. Peer and family support in children and adolescents with type 1 diabetes. J Pediatr Psychol 2002;27:429-438.
- Kyngas HA, Kroll T, Duffy ME. Compliance in adolescents with chronic diseases: A review. J Adolesc Health 2000;26:379-388.
- Buzlu S. Diyabete psikososyal uyum. In: Erdoğan S, ed. Diyabet hemşireliği temel bilgiler. İstanbul: Yüce Reklam Yayım Dağıtım AŞ, 2002;195-202.
- Liebman J, Heffernan D, Sarvela P. Establishing diabetes self-management in a community health center serving low-income latinos. Diabetes Educ 2007;33:132-138.
- Beyazıt E. Diabetes mellitus tanısı olan bireylere verilen planlı eğitimin metabolik kontrol üzerindeki etkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı, Sivas, 2005.
- Keers JC, Blaauwwiekel EE, Hania M, et al. Diabetes rehabilition: development and first results of a multidisciplinary ıntensive education program for patients with prolonged self-management difficulties. PEC 2004;52:151-157.
- Graue M, Wentzel-Larsen T, Hanestad BR, Sovik O. Evaluation of a programmed of group visits and computer-assisted consultations in the treatment of adolescents with Type 1 diabetes, 2005 Diabetes UK. Diabetic Medicine 2005;22:1522-1529.
- Heisler M. Different models to mobilize peer support to improve diabetes self-management and clinical outcomes: evidence, logistics, evaluation considerations and needs for future research. Fam Pract 2010;27:23-32.
- Sudhir PM, Kumaraiah V, Munichoodappa C, et al. Management of children with diabetes mellituspsychosocial aspects. Int J Diabetes Dev Ctries 2001; 21:69-6
- Ekim A. Tip 1 diabetli çocukların yaş dönemlerine göre insülin uygulama becerileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Çocuk Sağlığı Ve Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, İstanbul, 2007.
- Karabel Z. Tip 1 diabetli adölesanlarda benlik saygısının diyete uyumla ilişkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin, 2006.
- Mutlu MÇ. Tip 1 diabetli adolesanlara verilen karbonhidrat sayımı akran eğitiminin metabolik kontrolleri üzerine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Çocuk Sağlığı Ve Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, İstanbul, 2009.
- Akduman S. Farklı kronik hastalığı olan ergenlerin öz bakım güçlerinin karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı, İzmir, 2003.
- Ocakcı A. İnsüline bağımlı diabetes mellitus’lu (IBDM) çocukların enjeksivon bölgelerinin incelenmesi. Atatürk Üniv Hem Yük Derg 1999;2:103-114.
- Çövener Ç. Tip 1 diabetli adölesanlarda sorun çözme becerisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, İstanbul, 2005.
- Dedik T. Tip 1 diabetli adölesanlarin zaman yönetimi becerileri ve metabolik kontrol üzerine etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, İstanbul, 2008.
- Çavuşoğlu H. Kronik hastalığı olan çocuk. Çocuk Sağlığı Hemşireliği 1. Ankara: Sistem Ofset Basımevi, 2008;77-78.
- American Diabetes Association, Diagnosis and classification of diabetes mellitus. Diabetes Care 2008;31:55-60.
- Amer KS. Children’s adaptation to insulin dependent diabetes mellitus: a critical review of the literature. Pediatr Nurs 1999;25:627-631.
- LehmkuhL HD, Merlo LJ, Devine K, et al. Perceptions of type 1 diabetes among affected youth and their peers. J Clin Psychol Med Settings 2009;16:209-215.
- Emmanouilidou E, Galli-Tsinopoulou A, Karavatos A, Nousia-Arvanitakis S. Quality of life of children and adolescents with diabetes of Northern Greek origin. Hippokratia 2008;12:168-175.
- Wagner VM, Müller-Godeffroy E, Von Sengbusch S, Haager S, Thyen U. Age, metabolic control and type of insulin regime influences health-related quality of life in children and adolescents with type 1 diabetes mellitus. Eur J Pediatr 2005;164:491-496.
- Hoey H, Aanstoot HJ, Chiarelli F, et al. Good metabolic control is associated with beter quality of life in 2,101 adolescents with type 1 diabetes. Diabetes Care 2001;24:1923-1928.
- Meijer SA, Sinnema G, Bijstra JO, Mellenbergh GJ, Wolters WHG. Peer interaction in adolescents with a chronic illness. Pers Individ Dif 2000;29:799-813.
- CarrolL AE, Marrero DG. The role of significant others in adolescent diabetes: A qualitative study. Diabetes Educ 2006;32:243-252.
- Öztürk ÖM. Tip 1 diabetik çocuklarda davranış sorunları ve diabet kontrolü ile ilişkisi. Tıpta Uzmanlık Tezi, İstanbul Üniversitesi Çocuk Ruh Sağlığı Ve Hastalıkları, İstanbul,1997.
- Barry PD. Psychosocial nursing care of physically ill patients and their families. 3nd ed. Philadelphia: Lippicott, 1996;324-339.
- Akıncı F. Hemodiyalize giren hastaların psikososyal sorunları ve hemşirelerin sorumlulukları. Hemşirelik Forumu 2000;3:1-5.
- Amer KS. Children’s views of their adaptation to type 1 diabetes mellitus. Pediatr Nurs 2008;34:281.
- Spencer J, Cooper H, Milton B. Qualitative studies of type 1 diabetes in adolescence: A systematic literature review. Pediatr Diabetes 2010;11:364-75.
- Kurtulmuş N, Anıkkerem E, Karadeniz G. Ergenlerin aile içi ilişkileri, sorunları ve sorunlarına yönelik çözüm önerileri. Çocuk Dergisi 2006;6:44-52.
- National Diabetes Statistics Report. Available at: https://www.cdc.gov/diabetes/pdfs/data/statistics/ national-diabetes-statistics-report pdf. Erişim tarihi 29 Eylül 2017.
| APA | ALTUNDAĞ S (2018). Tip 1 diyabetli çocukların hastalığa uyumunda eğitimin ve sosyal desteğin etkisi. , 137 - 144. 10.5505/ptd.2017.90958 |
| Chicago | ALTUNDAĞ Sebahat Tip 1 diyabetli çocukların hastalığa uyumunda eğitimin ve sosyal desteğin etkisi. (2018): 137 - 144. 10.5505/ptd.2017.90958 |
| MLA | ALTUNDAĞ Sebahat Tip 1 diyabetli çocukların hastalığa uyumunda eğitimin ve sosyal desteğin etkisi. , 2018, ss.137 - 144. 10.5505/ptd.2017.90958 |
| AMA | ALTUNDAĞ S Tip 1 diyabetli çocukların hastalığa uyumunda eğitimin ve sosyal desteğin etkisi. . 2018; 137 - 144. 10.5505/ptd.2017.90958 |
| Vancouver | ALTUNDAĞ S Tip 1 diyabetli çocukların hastalığa uyumunda eğitimin ve sosyal desteğin etkisi. . 2018; 137 - 144. 10.5505/ptd.2017.90958 |
| IEEE | ALTUNDAĞ S "Tip 1 diyabetli çocukların hastalığa uyumunda eğitimin ve sosyal desteğin etkisi." , ss.137 - 144, 2018. 10.5505/ptd.2017.90958 |
| ISNAD | ALTUNDAĞ, Sebahat. "Tip 1 diyabetli çocukların hastalığa uyumunda eğitimin ve sosyal desteğin etkisi". (2018), 137-144. https://doi.org/10.5505/ptd.2017.90958 |
| APA | ALTUNDAĞ S (2018). Tip 1 diyabetli çocukların hastalığa uyumunda eğitimin ve sosyal desteğin etkisi. Pamukkale Tıp Dergisi, 11(2), 137 - 144. 10.5505/ptd.2017.90958 |
| Chicago | ALTUNDAĞ Sebahat Tip 1 diyabetli çocukların hastalığa uyumunda eğitimin ve sosyal desteğin etkisi. Pamukkale Tıp Dergisi 11, no.2 (2018): 137 - 144. 10.5505/ptd.2017.90958 |
| MLA | ALTUNDAĞ Sebahat Tip 1 diyabetli çocukların hastalığa uyumunda eğitimin ve sosyal desteğin etkisi. Pamukkale Tıp Dergisi, vol.11, no.2, 2018, ss.137 - 144. 10.5505/ptd.2017.90958 |
| AMA | ALTUNDAĞ S Tip 1 diyabetli çocukların hastalığa uyumunda eğitimin ve sosyal desteğin etkisi. Pamukkale Tıp Dergisi. 2018; 11(2): 137 - 144. 10.5505/ptd.2017.90958 |
| Vancouver | ALTUNDAĞ S Tip 1 diyabetli çocukların hastalığa uyumunda eğitimin ve sosyal desteğin etkisi. Pamukkale Tıp Dergisi. 2018; 11(2): 137 - 144. 10.5505/ptd.2017.90958 |
| IEEE | ALTUNDAĞ S "Tip 1 diyabetli çocukların hastalığa uyumunda eğitimin ve sosyal desteğin etkisi." Pamukkale Tıp Dergisi, 11, ss.137 - 144, 2018. 10.5505/ptd.2017.90958 |
| ISNAD | ALTUNDAĞ, Sebahat. "Tip 1 diyabetli çocukların hastalığa uyumunda eğitimin ve sosyal desteğin etkisi". Pamukkale Tıp Dergisi 11/2 (2018), 137-144. https://doi.org/10.5505/ptd.2017.90958 |
