TY - JOUR TI - Yüksek hızlı fırçasız doğru akım motorlarında moment dalgalanmalarını azaltan bir yöntem AB - Yüksek hızlı Fırçasız Doğru Akım Motorları (FDAM) özellikle volanlı enerji depolama sistemlerinde, moment kontrol jiroskoplarında ve endüstriyel uygulamalarda, geniş hız aralıklarında, yoğun olarak kullanılmaktadırlar. Geleneksel hız kontrol yöntemlerinde evirici DC giriş gerilimi sabit olan altı adımlı evirici yapısı kullanılmaktadır. Bu çalışmada yüksek hızlı FDAM’nun sürülebilmesi için yükselten-düşüren DC gerilim dönüştürücülü bir yöntem önerilmiştir. Yükselten-düşüren dönüştürücü eviricinin giriş gerilimini değiştirerek motorun akımını kontrol eder.Yüksek hızlı FDAM’ u fiziksel yapısı gereği çok düşük sargı direnci ve çok düşük sargı indüktansına sahiptir. Bu nedenle bu motorlarda akım kontrolü önemli bir problemdir. FDAM’ u geniş hız aralığında kullanılırken, farklı hız değerlerinde motor akımında önemli derecede dalgalanmalar oluşmaktadır. FDAM’ larının en önemli dezavantajı akım dalgalanmalarından kaynaklanan moment dalgalanmalarıdır.Yükselten-düşüren dönüştürücü kullanılan kontrol yönteminin benzetim çalışması MATLAB/SimPowerSystem blokları kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Önerilen kontrol yöntemi kullanılarak motor geniş hız aralığında sürülmüştür. Yüksek hızlı FDAM’ una ait akım ve moment grafikleri farklı hız değerlerinde elde edilmiştir. Elde edilen bu sonuçlar geleneksel hız kontrol yöntemleri ile elde edilen sonuçlar ile karşılaştırılmıştır. Önerilen kontrol yöntemi ile geleneksel hız kontrol yöntemi karşılaştırıldığında, geniş hız aralığında yükselten-düşüren dönüştürücü kullanılan yöntem ile akım dalgalanmalarını azaltmada daha etkili sonuç elde edildiği görülmüştür. Motor faz akımındaki dalgalanmalar düşürüldüğünde, motorun üretmiş olduğu moment grafiklerinde de önemli ölçüde moment dalgalanmalarının azaldığı görülmüştür. Motorun moment dalgalanmalarının azalması ile beraber motorda oluşan istenmeyen gürültüler engellenmiş olur. AU - Çelikel, Reşat PY - 2017 JO - Dicle Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Mühendislik Dergisi VL - 8 IS - 3 SN - 1309-8640 SP - 485 EP - 494 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/285599 ER -