Epilepsi Hastasına Psikososyal Destek

KARACA, ANİTA; Durna, Zehra

Epilepsi Hastasına Psikososyal Destek

Anita KARACA, (İstanbul Bilim Üniversitesi Florence Nightingale Hastanesi Hemşirelik Yüksekokulu)

Zehra DURNA (İstanbul Bilim Üniversitesi Florence Nightingale Hastanesi Hemşirelik Yüksekokulu)

Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi

33 1

Yıl: 2018 Cilt: 7 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 218 - 225 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 05-12-2018

Epilepsi Hastasına Psikososyal Destek

Öz:

Epilepsi, hastaların yaşam kalitesini olumsuz olarak etkileyen nörolojik bir hastalıktır. Hem tıbbi hem de psikolojik faktörler epilepsi hastalarının psikososyal işlevleri üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Epilepsi, tekrarlayan nöbetlerin varlığı ile tanımlanmakla birlikte bireyin bilişsel, psikolojik, entellektüel ve sosyal fonksiyonlarında önemli sorunlara neden olmaktadır. Epilepsi hastalarında psikososyal sorunlar, genel popülasyona göre daha fazla görülmektedir. Epilepsisi olan bireylerde anksiyete, depresyon gibi psikolojik sorunlar yanında benlik saygısında azalma, sosyal izolasyon, okul başarısında düşme, işsizlik ve yaşam kalitesinde azalma gibi sorunlar görülmektedir. Psikososyal faktörler aynı zamanda davranışsal ve bilişsel bozukluklara da neden olmaktadır. Stigma, epilepsi hastalarının karşı karşıya kaldığı en büyük sorunlardan biridir ve hastaların en sık hastalığını gizleme sebebidir. Stigma, ayırımcılık ve toplumun epilepsi hastalarına yönelik önyargılı tutumları hastalığın kendisinden daha çok epilepsi hastalarına zarar verebilmektedir. Bu nedenle, epilepside psikososyal sorunların etiyolojisi, tedavisi ve önlenmesi büyük önem taşımaktadır. Hastalığın yönetiminde, antiepileptik tedavinin etkin kullanımının yanı sıra danışmanlık, eğitim, bilişsel davranışçı terapi, hasta ve ailesine sosyal destek sunumu önemlidir. Bu derlemede; epilepsi hastalarında en çok yaşanan psikososyal sorunlar ve bu sorunlara yönelik birey, aile ve toplumda izlenmesi gereken stratejiler ve alınması gereken önlemler ele alınmaktadır.

Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Temel Sağlık Hizmetleri Psikiyatri

Psychosocial Support in Epilepsy Patient

Öz:

Epilepsy is a neurological disorder that affects the quality of life of patients adversely. Both medical and psychological factors have an important impact upon the psychosocial functioning of people with epilepsy. Although defined by the presence of recurrent seizures, epilepsy can be so much more and can include a very wide range of difficulties in cognition, psychiatric status, intellectual and social adaptive functioning. Psychosocial problems in patients with epilepsy are more common than in the general population. Psychological problems such as anxiety, depression in epilepsy patients may cause to decreasing of self-esteem, social isolation, decreasing of educational success, unemployment and decreasing of life quality. Psychosocial factors also affect behavioral and cognitive disorders. Stigma is the most burden of epilepsy patients and is the most common reason for concealing of their diseases. Stigma, discrimination and prejudiced attitudes towards epileptic patients in the community can damage epilepsy patients more than the disease itself. Therefore, a full accounting of the etiology, treatment, and prevention of psychosocial problems in epilepsy is important. Management of epilepsy, as well as the effective use of antiepileptic drugs consulting, training, cognitive behavioral therapy and social support are important to patients and their families. This paper addresses to present the most common psychosocial problems in epilepsy patients and the strategies to be followed for these problems and the precautions to be taken by person, family and community.

Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Temel Sağlık Hizmetleri Psikiyatri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık

Zararsız, M. (2009). Epilepside güvenliğin sağlanmasına ilişkin çocuğa ve ebeveynlere verilen eğitimin etkililiğinin değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Mersin.
Greenhill I., Betts, T., & Pickard, N. (2001). The epilepsy nurse specialist-expendable handmaiden or essential colleague? Seizure, 10, 615-624. doi: 10. 1053/ seiz.2001.0649.
Salgado, P.C.B., & Souza, E.A.P. (2002). Impact of epilepsy at work: evaluation of quality of life. Arq Neuropsiquiatr, 60(2- B): 442-445. doi: 10.1590/ S0004-282X2002000300019
Mollaoğlu, M., Durna, Z., & Eşkazan, E. (2001). Epilepsili hastaların yaşam kalitesinin QOLIE-89 (Epilepside Yaşam Kalitesi Ölçeği) ile değerlendirilmesi. Epilepsi, 7(3): 73-80.
Türk Epilepsi ile Savaş Derneği (2017, Kasım 17) http://www.turkepilepsi.org.tr/
Baker, G.A., Spector, S., McGrath, Y., & Soteriou, H. (2005). Impact of epilepsy in adolescence: A UK controlled study. Epilepsy Behav, 6(4): 556-562. doi: 10. 1016/j. yebeh.2005.03.011
Jones, J.E., Watson, R, Sheth. R., Caplan, R., Koehn, M., ve Seidenberg, M. ve ark., (2007). Psychiatric comorbidity in children with new onset epilepsy. Dev. Med. Child Neurol, 49 (7), 493-97. doi: 10.1111/j.1469-8749.2007.00493.x
Hesdorffer, D.C., Hauser, W.A., Olafsson, E., Ludvigsson, P., & Kjartansson, O. (2006). Depression and suicide attempt as risk factors for incident unprovoked seizures. Ann. Neurol, 59: 35-41. doi: 10. 1002/ana.20685
Au, A., Chan, F., Li, K., Leung, P., Li, P., & Chanc, J. (2003). Cognitive-behavioral group treatment program for adults with epilepsy in Hong Kong. Epilepsy & Behavior, 4: 441-446. doi: 10.1016/S1525-5050(03) 00149-5
Sürücü adayları ve sürücülerde aranacak sağlık şartları ile muayenelerine dair yönetmelikte değişiklik yapılmasına dair yönetmelik, Resmî Gazete: 29 Aralık 2015 (2017, Kasım 20) http://www.resmi gazete.gov.tr / eskiler/2015/12/20151229- 5.htm.
Mollaoğlu, M. (2014). Epilepsili hastalarda bakım. In M.A. Topçuoğlu, Z. Durna & A. Karadakovan (Çev. Eds). Nörolojik bilimler hemşireliği (ss. 501-515). İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri.
Agarwal, P., Mehndiratta, M.M., Antony, A.R., Kumar, N., Dwivedi, R., Sharma, P., ve ark. (2006). Epilepsy in India: nuptiality behaviour and fertility. Seizure, 15: 409-15. doi: 10.1016/ j.seizure.2006.04.005
Fisher, R,S,, Vickrey, B.G., Gibson, P., Hermann, B., Penovich, P., Scherer, A. ve ark. (2000). The impact of epilepsy from the patient‟s perspective. II. views about therapy and health care. Epilepsy Res, 41: 53-61.
Mısırlı, H., Erkal, H., Erkal, İ.K., & Erenoğlu, N.Y. (2002). Epilepsili olgularda psikososyal problemlerin WPSI (Washington Psychosocial Seizure Inventory) ile incelenmesi. Epilepsi, 8(2):75-86.
Smith, G., Ferguson, P.L., Saunders, L.L., Wagner, J.L., Wannamaker, B.B., & Selassie, A.W. (2009). Psychosocial factors associated with stigma in adults with epilepsy. Epilepsy & Behavior, 6(3): 484-490. doi: 10.1016/j. yebeh.2009.08.028
Ay, R. (2017). Epilepsi ve damgalanma: Bir gözen geçirme, Klinik Psikiyatri, 20: 129-136. doi: 10.5505/kpd.2017.47965
Austin, J.K., Dunn, D.W., Perkins, S.M., & Shen, J. (2006). Youth with epilepsy: development of a model of children's attitudes toward their condition. Child Health Care, 35(2): 123–140.
Jacoby, A., Snape, D., & Baker, G.A. (2005). Epilepsy and social identity: The stigma of a chronic neurological disorder. Lancet Neurol, 4: 171-178. doi: 10.1016/ S1474- 4422(05)01014-8
Mollaoğlu, M. (2012). Epilepsi ve bakım. In Z. Durna (Ed.), Kronik hastalıklar ve bakım (s. 219-237). İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri.
Clarke, A.L., & Critchley, C. (2016). Impact of choice of coping strategies and family functioning on psychosocial function of young people with epilepsy. Epilepsy & Behavior, 59: 50–56. doi: 10.1016/ j.yebeh.2016.02.035
Mollaoğlu, M. (2000). Epilepsili hastalarda yaşam kalitesi ve sağlık bakım gereksinimlerinin değerlendirilmesi. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı, Doktora Tezi, İstanbul.
Oto, R., Apak, İ., Arslan, S., Yavavlı, A., AltIndağ, A., & Karaca, E.E. (2004). Epilepsinin psikososyal etkileri. Klinik Psikiyatri, 7: 210-214.
Hermann, B., & Jacoby, A. (2009). The psychosocial impact of epilepsy in adults. Epilepsy & Behavior, 15 (Suppl 1):11–16. doi: 10.1016/j.yebeh.2009. 03.029
Azuma, H., & Akechi, T. (2014). Effects of psychosocial functioning, depression, seizure frequency, and employment on quality of life in patients with epilepsy. Epilepsy & Behavior, 41: 18–20. doi: 10. 1016/j.yebeh. 2014.09.025
Akaçalı, A., Aldındağ, A., Geyik S., & Cansel, N. (2009). Epilepsi hastalarında yaşam kalitesi, depresyon, anksiyete ve çok boyutlu algılanan sosyal destek. Nöropsikiyatri Arşivi, 46: 91-7.
Mollaoğlu, M., Bolayır, E., & Taş, A. (2003). Epilepsili hastaların Beck Depresyon Ölçeği ile değerlendirilmesi. Epilepsi, 9(3): 144-150.
Souza, E.A.P., & Salgado, P.C.B. (2006). A psychosocial view of anxiety and depression in epilepsy. Epilepsy & Behavior, 8(1): 232-238. doi: 10.1016/j.yebeh.2005. 10.011
Schachter, S.C. (2006). Quality of life for patients with epilepsy is determined by more than seizure control: the role of psychosocial factors. Expert Review of Neurotherapeutics, 6(1): 111-114. doi: 10. 1586/14737 175.6.1.111
McCagha, J., Fisk, J.E., & Baker, G.A. (2009). Epilepsy, psychosocial and cognitive functioning. Epilepsy Research, 86: 1-14. doi: 10.1016/j. eplepsyres.2009. 04.007
Görgülü, Ü., & Fesci, H. (2011). Epilepsi ile yaşam: Epilepsinin psikososyal etkileri. Göztepe Tıp Dergisi, 26(1): 27-32. doi: 10.5222/J. GOZTEPETRH. 2011.27
Helde, G., Bovim, G., Brathen, G., & Brodtkorb, E. (2005). A structured, nurse-led intervention program improves quality of life in patients with epilepsy: A randomized, controlled trial. Epilepsy & Behavior, 7: 451–457. doi: 10.1016/j.yebeh. 2005.06.008
Mollaoğlu, M. (2016). Epilepsi ve bakım. Turkiye Klinikleri J Intern Med Nurs-Special Topics, 2(2): 47-55.
Corrigan, F.M., Broome, H., & Dorris, L. (2016). A systematic review of psychosocial interventions for children and young people with epilepsy. Epilepsy & Behavior, 56: 99–112. doi: 10.1016/j. yebeh.2016.01.005

APA	KARACA A, Durna Z (2018). Epilepsi Hastasına Psikososyal Destek. , 218 - 225.
Chicago	KARACA ANİTA,Durna Zehra Epilepsi Hastasına Psikososyal Destek. (2018): 218 - 225.
MLA	KARACA ANİTA,Durna Zehra Epilepsi Hastasına Psikososyal Destek. , 2018, ss.218 - 225.
AMA	KARACA A,Durna Z Epilepsi Hastasına Psikososyal Destek. . 2018; 218 - 225.
Vancouver	KARACA A,Durna Z Epilepsi Hastasına Psikososyal Destek. . 2018; 218 - 225.
IEEE	KARACA A,Durna Z "Epilepsi Hastasına Psikososyal Destek." , ss.218 - 225, 2018.
ISNAD	KARACA, ANİTA - Durna, Zehra. "Epilepsi Hastasına Psikososyal Destek". (2018), 218-225.

APA	KARACA A, Durna Z (2018). Epilepsi Hastasına Psikososyal Destek. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(1), 218 - 225.
Chicago	KARACA ANİTA,Durna Zehra Epilepsi Hastasına Psikososyal Destek. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 7, no.1 (2018): 218 - 225.
MLA	KARACA ANİTA,Durna Zehra Epilepsi Hastasına Psikososyal Destek. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, vol.7, no.1, 2018, ss.218 - 225.
AMA	KARACA A,Durna Z Epilepsi Hastasına Psikososyal Destek. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2018; 7(1): 218 - 225.
Vancouver	KARACA A,Durna Z Epilepsi Hastasına Psikososyal Destek. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2018; 7(1): 218 - 225.
IEEE	KARACA A,Durna Z "Epilepsi Hastasına Psikososyal Destek." Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 7, ss.218 - 225, 2018.
ISNAD	KARACA, ANİTA - Durna, Zehra. "Epilepsi Hastasına Psikososyal Destek". Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 7/1 (2018), 218-225.