OSMANLI DÖNEMİNDE TEKİRDAĞ’DA YAPILAN HAYVANCILIĞIN İSTANBUL’UN İAŞESİ İLE SANAYİİ VE TİCARİ FAALİYETLERDEKİ ROLÜ

Yıl: 2018 Cilt: 20 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 361 - 382 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 15-11-2018

OSMANLI DÖNEMİNDE TEKİRDAĞ’DA YAPILAN HAYVANCILIĞIN İSTANBUL’UN İAŞESİ İLE SANAYİİ VE TİCARİ FAALİYETLERDEKİ ROLÜ

Öz:
Osmanlılarda reayanın ve devletin önemli bir gelir kaynağı olan hayvancılık, tarımsalüretimden sonra gelen bir ekonomik faaliyet kolu olarak dikkati çekmektedir. OsmanlıDevleti'nde hayvancılığın temeli büyükbaş ve küçükbaş hayvancılığa dayanmaktadır.Büyükbaş hayvancılık çift sürme ve nakliye işlerinin vazgeçilmez bir unsuru olaraktarımsal üretime katkı sağlamaktadır. Küçükbaş hayvancılık ise vergi nedeniyle devletinönemli bir gelir kalemi, bazı imalat kolları için hammadde kaynağı ve halkın gıda ihtiyacının karşılandığı oldukça geniş bir tüketim alanı olarak varlık göstermektedir. Buçalışmada, Osmanlı Döneminde önemli bir ekonomik uğraş olan büyükbaş ve küçükbaşhayvancılık faaliyeti, İstanbul’un temel gıda ihtiyacını karşılayan başlıca yerlerden biri olan Tekirdağ özelinden incelenmektedir. Tekirdağ’a özgü bu araştırmayla da OsmanlıDevleti’nin hayvancılık politikaları ve bu politikaların bölgesel yansımaları tahlil edilmeyeçalışılmaktadır
Anahtar Kelime:

THE ROLE OF STOCKBREEDING IN TEKIRDAĞ DURING THE OTTOMAN PERIOD ON PROVISION, INDUSTRY AND COMMERCIAL ACTIVITY OF ISTANBUL

Öz:
Stockbreeding, which is an important source of income for the masses of the people and the state, is emerging as the most important branch of economic activities after the grain production. Cattle and livestock breeding are the basis of the stockbreeding activities for the economic life of the Ottoman Empire. Cattle breeding contributes to agricultural production through animals which are indispensable for double riding and transportation activities and it also plays a decisive role in the agricultural structure because of this contribution. Livestock breeding is an asset as an important source of revenue for the state due to taxes, raw materials for some manufacturing branches, and large production area which meets the consumption goods such as meat and milk. In this study, cattle livestock breeding activities, considered as an important economic activity during the Ottoman period, are examined in Tekirdağ, which is one of the main places to meet the necessity of food of Istanbul. The stockbreeding politics of the Ottoman Empire and regional reflections of these policies are tried to be understood with the Tekirdağ-specific research, which was accepted as a pilot region in terms of agriculture and breeding during the Ottoman period.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • Uzun, A., 2006: İstanbul’un İaşesinde Devletin Rolü: Ondalık Ağnam Uygulaması 1783-1857, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
  • Tabakoğlu, A., 2003: Türk İktisat Tarihi, 6. Baskı, Dergâh Yayınları, İstanbul
  • Tabakoğlu, A. ve Karataşer, B., 2017: "İstanbul'un İaşesinde Trakya Bölgesinin Rolü", Sosyal Bilimler Metinleri, 2017/1, Namık Kemal Üniversitesi Yayınları, Tekirdağ, ss. 1-23.
  • Sezen, T., 2006: Osmanlı Yer Adları, Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
  • Salname-i Vilayet-i Edirne 1317.
  • Salname-i Vilayet-i Edirne 1310.
  • Salname-i Vilayet-i Edirne 1309
  • Salname-i Vilayet-i Edirne 1301.
  • Salname-i Vilayet-i Edirne 1293
  • Orman ve Maadin ve Ziraat Nezareti İstatistik İdaresi, 1327: 1325 Senesi Asya ve Afrikay-i Osmanî Ziraat İstatistiği, Dersaadet.
  • Orman ve Maadin ve Ziraat Nezareti İstatistik İdaresi, 1326: 1323 Senesi Avrupay-i Osmanî Ziraat İstatistiği, Dersaadet.
  • Mantran, R., 1990: XVII. Yüzyıl’ın İkinci Yarısında İstanbul, çev. M.Ali Kılıçbay-E. Özcan, Cilt 1, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.
  • İnalcık, H., 2009: “Çiftliklerin Doğuşu: Devlet, Toprak Sahipleri ve Kiracılar”, Osmanlı’da Toprak Mülkiyeti ve Ticari Tarım, Çağlar Keyder ve Faruk Tabak (Ed.), 2. Baskı, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, ss. 15-34.
  • İnalcık, H., 1996: “İslam Arazi ve Vergi Sisteminin Teşekkülü ve Osmanlı Devrindeki Şekillerle Mukayesesi”, Osmanlı İmparatorluğu (Toplum ve Ekonomi), 2. Baskı, Eren Yayınları, İstanbul, ss. 15-30.
  • Hayrabolulu Caferzade M. T., Tarihte Hayrabolu ve Çevresi, haz. Aydın Oy.
  • Güran, T., 1998: 19. Yüzyıl Osmanlı Tarımı, Eren Yayınları, İstanbul
  • Greenwood, A., 1988: İstanbul’s Meat Provisioning: A Study of the Celepkeşan System, Basılmamış Doktora Tezi, Chicago Üniversitesi.
  • Genç, M., 2005: Osmanlı İmparatorluğu’nda Devlet ve Ekonomi, 4. Baskı, Ötüken Yayınları, İstanbul.
  • Faroqhi, S., 2006: Osmanlı Şehirleri ve Kırsal Hayatı, Emine Sonnur Özcan (çev.), Doğu Batı Yayınları, Ankara.
  • Faroqhi, S., 1979–1980: “İstanbul’un İaşesi ve Tekirdağ-Rodoscuk Limanı (16.–17. Yüzyıllar)”, Türkiye İktisat Tarihi Üzerine Araştırmalar II, ODTÜ Gelişme Dergisi Özel Sayısı, ss. 139-154.
  • Emecen, F., 1998: “Ağnam Resmi”, DİA, C. 1, ss. 478-479.
  • Çağatay, N., 1947: “Osmanlı İmparatorluğunda Reayadan Alınan Vergi ve Resimler”, Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafta Fakültesi Dergisi, Sayı V, Ankara, ss. 483-511.
  • Bilgin, A., 2003: "Matbah-ı Âmire", Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), Cilt 28, İstanbul, ss. 115-119.
  • Bayraktar, K., 2007: “1844 Yılı Temettuat Sayımlarına Göre Çorlu’nun Sosyo-Ekonomik Yapısı”, Türk Dünyası Araştırmaları, Sayı 171, Kasım-Aralık, s. 181. ss. 171-200.
  • Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, 2013: Osmanlı Yer Adları I: Rumeli Eyaleti (1514-1550), haz. Ahmet Özkılınç, Ali Coşkun ve Abdullah Sivridağ, Ankara
  • Ateş, H., 2013: “Kuzey Marmara’da Bir Liman Kentinde Ticaret: XVI. Yüzyılda Tekirdağ-Rodosçuk Limanı”, Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, Cilt 3, Sayı 6, Temmuz, ss. 21-38.
  • Ateş, H., 2009: Kuzey Marmara Sahilleri ve Ard Alanında Şehirleşmenin Tarihi Süreci: XVI.-XVII. Yüzyıllarda Tekirdağ ve Yöresi, (Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
  • Altınay, A. R., 1987: Onuncu Asr-ı Hicrîde İstanbul Hayatı, haz. Abdullah Uysal, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay., Ankara.
  • 1751 Numaralı Rodoscuk Şer'iyye Sicili.
  • 1596 Numaralı Rodoscuk Şer’iyye Sicili.
  • 1579 Numaralı Rodoscuk Şer’iye Sicili.
  • BOA, Şuray-ı Devlet Evrakı (ŞD), nr. 276/9.
  • BOA, Sadaret Nezaret ve Devair Evrakı (A. MKT. NZD), nr. 204/88.
  • BOA, Sadaret Mektûbi Kalemi, (A. MKT), nr. 106/43
  • BOA, Nüfus Defterleri (NFS.d), nr. 4013, 3971.
  • BOA, Maliyeden Müdevver Defter (MAD), nr. 11008.
  • BOA, Maliye Nezareti Varidat–Temettuat Defterleri İslâm Der Kazâ-i Tekfurdağı (ML. VRD. TMT), nr. 05471,05505, 06397.
  • BOA, İbnülemin Timar ve Zeamet (İE.TZ), nr. 11/1095.
  • BOA, Dahili Mektûbat (DH. MKT), nr. 1668/150, 2192/132, 182/7, 3.
  • BOA, Cevdet Nafia (C. NF), nr. 7/307, 06/C /1252.
  • BOA, Cevdet Maliye (C.ML), nr. 524/21430, 8981.
  • BOA, Cevdet İktisat (C. İKS), nr. 1767.
  • BOA, Cevdet Dâhiliye (C.DH), nr. 168/8398.
  • BOA, Cevdet Belediye (C. BLD), nr. 49/2424.
  • BOA, Cevdet Askeriye (C.AS), nr. 134.
  • BOA, Ali Emiri Abdülhamid I (AE.SABH.I), nr. 119/8086.
  • Başbakanlık Osmanlı Arşivleri (BOA), 1994: 5 Numaralı Mühimme Defteri (973/ 1565–1566), Özet-transkripsiyon, haz. Hacı Osman Yıldırım, Vahdettin Atik, Murat Cebecioğlu ve diğerleri, Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
APA GÖKTEPE K (2018). OSMANLI DÖNEMİNDE TEKİRDAĞ’DA YAPILAN HAYVANCILIĞIN İSTANBUL’UN İAŞESİ İLE SANAYİİ VE TİCARİ FAALİYETLERDEKİ ROLÜ. , 361 - 382.
Chicago GÖKTEPE Kaya OSMANLI DÖNEMİNDE TEKİRDAĞ’DA YAPILAN HAYVANCILIĞIN İSTANBUL’UN İAŞESİ İLE SANAYİİ VE TİCARİ FAALİYETLERDEKİ ROLÜ. (2018): 361 - 382.
MLA GÖKTEPE Kaya OSMANLI DÖNEMİNDE TEKİRDAĞ’DA YAPILAN HAYVANCILIĞIN İSTANBUL’UN İAŞESİ İLE SANAYİİ VE TİCARİ FAALİYETLERDEKİ ROLÜ. , 2018, ss.361 - 382.
AMA GÖKTEPE K OSMANLI DÖNEMİNDE TEKİRDAĞ’DA YAPILAN HAYVANCILIĞIN İSTANBUL’UN İAŞESİ İLE SANAYİİ VE TİCARİ FAALİYETLERDEKİ ROLÜ. . 2018; 361 - 382.
Vancouver GÖKTEPE K OSMANLI DÖNEMİNDE TEKİRDAĞ’DA YAPILAN HAYVANCILIĞIN İSTANBUL’UN İAŞESİ İLE SANAYİİ VE TİCARİ FAALİYETLERDEKİ ROLÜ. . 2018; 361 - 382.
IEEE GÖKTEPE K "OSMANLI DÖNEMİNDE TEKİRDAĞ’DA YAPILAN HAYVANCILIĞIN İSTANBUL’UN İAŞESİ İLE SANAYİİ VE TİCARİ FAALİYETLERDEKİ ROLÜ." , ss.361 - 382, 2018.
ISNAD GÖKTEPE, Kaya. "OSMANLI DÖNEMİNDE TEKİRDAĞ’DA YAPILAN HAYVANCILIĞIN İSTANBUL’UN İAŞESİ İLE SANAYİİ VE TİCARİ FAALİYETLERDEKİ ROLÜ". (2018), 361-382.
APA GÖKTEPE K (2018). OSMANLI DÖNEMİNDE TEKİRDAĞ’DA YAPILAN HAYVANCILIĞIN İSTANBUL’UN İAŞESİ İLE SANAYİİ VE TİCARİ FAALİYETLERDEKİ ROLÜ. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(1), 361 - 382.
Chicago GÖKTEPE Kaya OSMANLI DÖNEMİNDE TEKİRDAĞ’DA YAPILAN HAYVANCILIĞIN İSTANBUL’UN İAŞESİ İLE SANAYİİ VE TİCARİ FAALİYETLERDEKİ ROLÜ. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 20, no.1 (2018): 361 - 382.
MLA GÖKTEPE Kaya OSMANLI DÖNEMİNDE TEKİRDAĞ’DA YAPILAN HAYVANCILIĞIN İSTANBUL’UN İAŞESİ İLE SANAYİİ VE TİCARİ FAALİYETLERDEKİ ROLÜ. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.20, no.1, 2018, ss.361 - 382.
AMA GÖKTEPE K OSMANLI DÖNEMİNDE TEKİRDAĞ’DA YAPILAN HAYVANCILIĞIN İSTANBUL’UN İAŞESİ İLE SANAYİİ VE TİCARİ FAALİYETLERDEKİ ROLÜ. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2018; 20(1): 361 - 382.
Vancouver GÖKTEPE K OSMANLI DÖNEMİNDE TEKİRDAĞ’DA YAPILAN HAYVANCILIĞIN İSTANBUL’UN İAŞESİ İLE SANAYİİ VE TİCARİ FAALİYETLERDEKİ ROLÜ. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2018; 20(1): 361 - 382.
IEEE GÖKTEPE K "OSMANLI DÖNEMİNDE TEKİRDAĞ’DA YAPILAN HAYVANCILIĞIN İSTANBUL’UN İAŞESİ İLE SANAYİİ VE TİCARİ FAALİYETLERDEKİ ROLÜ." Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, ss.361 - 382, 2018.
ISNAD GÖKTEPE, Kaya. "OSMANLI DÖNEMİNDE TEKİRDAĞ’DA YAPILAN HAYVANCILIĞIN İSTANBUL’UN İAŞESİ İLE SANAYİİ VE TİCARİ FAALİYETLERDEKİ ROLÜ". Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 20/1 (2018), 361-382.