TY - JOUR TI - Tıbbi Adaçayı (Salvia officinalis L.)’nda Farklı Hasat Zamanlarının Uçucu Yağ ve Fenolik Bileşikler ile Antioksidan Aktivite Üzerine Etkisi AB - Bu araştırma, bir yıl süreyle 12 ayı temsil edecek şekilde farklı zamanlarda hasat edilen tıbbi adaçayı (Salvia officinalis L.)’nın herba ve yaprak verimi, yaprakların taşıdığı uçucu yağ oranı ve kompozisyonu, ekstrede Folin‐Ciocalteu kolorimetrik metodu kullanılarak toplam fenolik madde miktarı, fenolik bileşikleri, serbest radikal süpürücü aktivitesi (DPPH) ve demir iyonu indirgeme gücü (FRAP) yöntemlerine göre antioksidan aktivitelerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Tıbbi adaçayında taze herba verimi 500.0‐ 961.0 kg/da, kuru herba verimi 223.4‐556.6 kg/da, kuru yaprak verimi 129.6‐367.2 kg/da, uçucu yağ oranı %0.83‐3.33, toplam fenolik madde miktarı 14.54‐30.83 mg/g arasında değişim göstermiştir. Yaz ve güz aylarında hasat edilen bitkilerin herba ve yaprak verimleri, uçucu yağ oranları ve verimleri ile toplam fenolik madde miktarları kış ve bahar aylarında hasat edilen bitkilere göre daha yüksek bulunmuştur. Tıbbi adaçayının uçucu yağ kompozisyonunu oluşturan en önemli bileşenlerin 1,8‐sineol (%11.93‐31.87), α‐tuyon (%15.72‐26.26), β‐tuyon (%4.51‐27.67) ve kamfor (%3.65‐23.02) olduğu, 1,8‐ sineol ve kamfor oranları ilkbahar aylarında daha düşük oranlarda, α‐ ve β‐tuyon oranları ise ilkbahar aylarında daha yüksek oranlarda bulunduğu tespit edilmiştir. Tıbbi adaçayının en önemli fenolik bileşenlerinin ise rosmarinik asit (15.15‐100.57 mg/g), naringin (9.59‐41.81 mg/g), hesperidin (9.80‐53.26 mg/g) ve rutin (0.73‐10.04 mg/g) olduğu, en yüksek antioksidan aktivite Mayıs ve Haziran aylarında biçilen ve en düşük antioksidan aktivite ise Mart ve Nisan aylarında biçilen tıbbi adaçayı yapraklarında gözlenmiştir. AU - Baydar, Hasan AU - BAŞYİĞİT, Müge DO - 10.19113/sdufbed.55736 PY - 2017 JO - Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi VL - 21 IS - 1 SN - 1300-7688 SP - 131 EP - 137 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/287215 ER -