Yıl: 2017 Cilt: 27 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 507 - 515 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.29133/yyutbd.299291 İndeks Tarihi: 23-11-2018

Diyarbakır Koşullarında Ana ve İkinci Ürün Olarak Yetiştirilen Tane Mısırın Bazı Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Biplot Analiz Yöntemiyle Karşılaştırılması

Öz:
Ana ürün ve ikinci ürün olarak yetiştirilen mısır çeşitlerinin tarımsal ve teknolojik özelliklerinin incelendiği bu araştırma, GAP Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezi araştırma ve uygulama alanında 2014-2015 yetiştirme dönemlerinde, tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Farklı tohumluk kuruluşlarından temin edilmiş, Güneydoğu Anadolu Bölgesi iklim koşullarına uyumlu, farklı vejetasyon süresine sahip olan 15 adet tane mısır çeşidi araştırmada materyal olarak kullanılmıştır. Tane verimi ile ele alınan tüm özellikler arasındaki ilişkiler önce korelasyon analizi sonra da önemlilik arz eden karakterler Biplot analizine tabi tutulmuştur. Çalışmada, ana ürün tane veriminin 1580,2 kg/da (PR31D24) ile 1278,7 kg/da (Ada 95.16) arasında değiştiği, ortalama 1388,8 kg/da olduğu saptanmıştır. İkinci ürün tane veriminin ise 1502,3 kg/da (Katone) ile 1082,2 kg/da (Breaker) arasında değiştiği, ortalamanın 1266,0 kg/da olduğu belirlenmiştir. Biplot analizine göre; PR31D24, SyRadioso ve P.31G98 çeşitleri arasında olumlu ilişkinin olduğu ve tane verimi, klorofil miktarı, hektolitre ağırlığı ve 1000 tane ağırlığı yönünden aynı bölgede yer aldıkları saptanmıştır. Bunun yanında Sakarya, Ada 334, Katone, Ada 95.16 ve Breaker çeşitlerinin ise bitki boyu, tepe püskülü çıkarma süresi, hasatta tane nemi, ham protein oranı ve nişasta oranı bakımından ayrı bir bölgede bulunduğu ve aralarındaki ilişkinin ise olumlu olduğu belirlenmiştir. Ayrıca ham yağ oranı ve ham protein oranı özelliklerinin diğer özellikler ile aralarında olumlu bir ilişki tespit edilememiştir. Merkezde yer alan AS 71 ve Katone çeşitleri incelenen özelliklerin tamamında denemenin ortalamasına yakın değerler gösterdiği saptanmıştır.
Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Bahçe Bitkileri Tarımsal Ekonomi ve Politika Çevre Bilimleri Ekoloji Ziraat Mühendisliği Bitki Bilimleri Biyoloji Çeşitliliğinin Korunması Orman Mühendisliği Ziraat, Toprak Bilimi

Comparison of Some Agricultural and Technological Properties of Grain Maize as Main and Second Crop in Diyarbakir Ecological Conditions with Biplot Analysis Method

Öz:
This study, examined the agricultural and technological characteristics of maize varieties grown as main crop and second crop, was carried out in the field of research and application of GAP International Agricultural Research and Educational Center in Diyarbakır in 2014 and 2015 seasons, according to randomized complete block experimantal design, with three replications. 15 grain maize varieties provided from different seed organizations, compatible with the Southeastern Anatolia Region climatic conditions, having different vegetation period were used as material. The correlations between grain yield and all the characteristics studied were first analyzed by correlation and then the characters of significance were subjected to Biplot analysis. It was determined that the grain yields changed from 127.87 (Ada 95.16) to 158.02 kg ha-1 (PR31D24), average 138.88 kg ha-1 in main crop. Grain yields in the second crop was determined from 108.22 (Breaker) to 150.23 kg ha-1 (Katone), and the average 126.60 kg ha-1. According to biplot analysis, it was found that PR31D24, SyRadioso and P.31G98 varieties were located in the same region in terms of grain yield, chlorophyll content, hectoliter weight and 1000 grain weight, and it was determined a positive relationship among them. Sakarya, Ada 334, Katone, Ada 95.16 and Breaker varieties were found in a different plot in terms of plant height, tasseling periods, grain moisture ratio at harvest, crude protein ratio and starch ratio, and it was determined that there was a positive relationship among them. There was no positive correlation between crude oil ratio and crude protein ratio and other properties. It was determined that the AS 71 and Katone varieties located in the center showed values close to the mean of the experiment in all properties.
Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Bahçe Bitkileri Tarımsal Ekonomi ve Politika Çevre Bilimleri Ekoloji Ziraat Mühendisliği Bitki Bilimleri Biyoloji Çeşitliliğinin Korunması Orman Mühendisliği Ziraat, Toprak Bilimi
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akarken N, Taş T (2014). Bazı Mısır Hatlarının Yaprak Klorofil Yoğunluklarının Belirlenmesi. IMAC 2014 Uluslararası Mezopotamya Tarım Kongresi, 22-25 Eylül, Diyarbakır, s. 967.
  • Alp A, Emeklier HY (1999). Mısır bitkisinin verim ve verim öğeleri üzerine ethephonun etkisi. Türkiye 3. Tarla Bitkileri Kongresi. 15-18 Kasım 1999, Adana, s. 440-443.
  • Anonim (2013). Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü, Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkez Müdürlüğü, Sıcak İklim Tahılları Çeşit Tescil Raporları Kitap., s: 31-59, Ankara.
  • Anonim (2014). Şeker Kurumu Faaliyet Raporu, http://www.sekerkurumu.gov.tr
  • Anonim (2015a). Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü, Durum ve Tahmin Mısır 2014/2015.
  • Anonim (2015b). http://www.polenseed.com/Teknik-Destek/1/Misir-Tarimi. Erişim tarihi: 01.Eylül 2015.
  • Anonim (2015c). http://www.tarim.gov.tr/BUGEM/TTSM/Belgeler/2015. Erişim tarihi: 23 Ekim 2015.
  • FAO (2013). Food and Agriculture Organization., www.faostat.org. Erisim tarihi: 12 Ağustos 2014.
  • Gençtan T, Gökçora H (1980). Ankara Ekolojik Koşullarında Yetiştirilen Bazı Mısır Çeşitlerinde Toz Verme ve Döllenme Periyodunun Saptanması ve Bunların Pratik ve Teknik Önemi. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Doktora Tezi özetleri. Cilt:1. s, 764-781. Ankara.
  • Gül İ, Akıncı C, Baytekin H (1998). Diyarbakır Koşullarında İkinci Ürün Olarak Yetiştirilen Mısır Çeşitlerinde Verim ve Bazı Tarımsal Karakterler ile Karakterler Arasındaki İlişkilerin Saptanması. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 2(3):31-40.
  • Kadıoğlu A (2012). Bitkilerde Biyotik ve Abiyotik Stres Cevapları: Yaprak Kıvrılması. 21. Ulusal Biyoloji Kongresi, 03–07 Eylül 2012, Ege Üniversitesi, İzmir. S, 47.
  • Koca YO, Canavar Ö (2014). The Effect of Sowing Date on Yield and Yield Components and Seed Quality of Corn (Zea mays L.). Scientific Papers, Series A. Agronomy, Vol. 57: 227-231. ISSN 2285-5785.
  • Koca YO, Erekul O (2016). Changes of Dry Matter Biomass and Relative Growth Rate with Different Phenological Stages of Corn. Agriculture and Agricultural Science Procedia, Vol: 10, Pages 67-75.
  • Koca YO, Turgut İ, Erekul O (2010). Tane Üretimi İçin Yetiştirilen Mısırın Birinci ve İkinci Üründeki Performanslarının Belirlenmesi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt: 47/2, s: 181-190.
  • Koca YO, Turgut İ (2012). Mısırda (Zea Mays L.) Farklı Ekim Zamanlarının Tane Verimine, Kuru Madde Birikimine, Yaprak Alanı İndeksine ve Bazı Büyüme Parametrelerine Etkisi. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 2012; 9(1):1-10.
  • Kün E (1985). Sıcak İklim Tahılları, A.Ü. Z.F. Yayınları. Yayın No:953, Ankara.
  • Sağlam A (2011). Kurak Koşullardaki Mısır Çeşitlerinde Yaprak Kıvrılması Sırasında Fotosentetik Aygıttaki Değişimlermlerin Araştırılması. Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Anabilim Dalı, Trabzon.
  • Sağlam A, Demiralay M, Kadıoğlu A, Terzive R (2012). Yaprak Kıvrılması Kurak Koşullardaki Mısır Çeşitlerinde (Zea mays, Poaceae) Fotosentezi ve Verimi Korur. 21. Ulusal Biyoloji Kongresi, 03–07 Eylül 2012, Ege Üniversitesi, İzmir, S, 96.
  • TMO (2014). Hububat Raporu 2013.
  • Tunalı MM, Çarpıcı EB, Çelik N (2013). Farklı Azot Dozlarının Mısırda (Zea Mays L.) Bazı Fizyolojik Özellikler Ve Verim Üzerine Etkileri. Türkiye Tarla Bitkileri Kongresi, 10-13 Eylül 2013, Konya. 1. kitap. S, 767-772.
  • TÜİK (2014). Bitkisel Üretim Verileri. http://www.tuik.gov.tr.
APA ALP A, kahraman Ş (2017). Diyarbakır Koşullarında Ana ve İkinci Ürün Olarak Yetiştirilen Tane Mısırın Bazı Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Biplot Analiz Yöntemiyle Karşılaştırılması. , 507 - 515. 10.29133/yyutbd.299291
Chicago ALP Aydın,kahraman ŞERİF Diyarbakır Koşullarında Ana ve İkinci Ürün Olarak Yetiştirilen Tane Mısırın Bazı Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Biplot Analiz Yöntemiyle Karşılaştırılması. (2017): 507 - 515. 10.29133/yyutbd.299291
MLA ALP Aydın,kahraman ŞERİF Diyarbakır Koşullarında Ana ve İkinci Ürün Olarak Yetiştirilen Tane Mısırın Bazı Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Biplot Analiz Yöntemiyle Karşılaştırılması. , 2017, ss.507 - 515. 10.29133/yyutbd.299291
AMA ALP A,kahraman Ş Diyarbakır Koşullarında Ana ve İkinci Ürün Olarak Yetiştirilen Tane Mısırın Bazı Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Biplot Analiz Yöntemiyle Karşılaştırılması. . 2017; 507 - 515. 10.29133/yyutbd.299291
Vancouver ALP A,kahraman Ş Diyarbakır Koşullarında Ana ve İkinci Ürün Olarak Yetiştirilen Tane Mısırın Bazı Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Biplot Analiz Yöntemiyle Karşılaştırılması. . 2017; 507 - 515. 10.29133/yyutbd.299291
IEEE ALP A,kahraman Ş "Diyarbakır Koşullarında Ana ve İkinci Ürün Olarak Yetiştirilen Tane Mısırın Bazı Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Biplot Analiz Yöntemiyle Karşılaştırılması." , ss.507 - 515, 2017. 10.29133/yyutbd.299291
ISNAD ALP, Aydın - kahraman, ŞERİF. "Diyarbakır Koşullarında Ana ve İkinci Ürün Olarak Yetiştirilen Tane Mısırın Bazı Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Biplot Analiz Yöntemiyle Karşılaştırılması". (2017), 507-515. https://doi.org/10.29133/yyutbd.299291
APA ALP A, kahraman Ş (2017). Diyarbakır Koşullarında Ana ve İkinci Ürün Olarak Yetiştirilen Tane Mısırın Bazı Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Biplot Analiz Yöntemiyle Karşılaştırılması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 27(4), 507 - 515. 10.29133/yyutbd.299291
Chicago ALP Aydın,kahraman ŞERİF Diyarbakır Koşullarında Ana ve İkinci Ürün Olarak Yetiştirilen Tane Mısırın Bazı Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Biplot Analiz Yöntemiyle Karşılaştırılması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi 27, no.4 (2017): 507 - 515. 10.29133/yyutbd.299291
MLA ALP Aydın,kahraman ŞERİF Diyarbakır Koşullarında Ana ve İkinci Ürün Olarak Yetiştirilen Tane Mısırın Bazı Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Biplot Analiz Yöntemiyle Karşılaştırılması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, vol.27, no.4, 2017, ss.507 - 515. 10.29133/yyutbd.299291
AMA ALP A,kahraman Ş Diyarbakır Koşullarında Ana ve İkinci Ürün Olarak Yetiştirilen Tane Mısırın Bazı Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Biplot Analiz Yöntemiyle Karşılaştırılması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi. 2017; 27(4): 507 - 515. 10.29133/yyutbd.299291
Vancouver ALP A,kahraman Ş Diyarbakır Koşullarında Ana ve İkinci Ürün Olarak Yetiştirilen Tane Mısırın Bazı Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Biplot Analiz Yöntemiyle Karşılaştırılması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi. 2017; 27(4): 507 - 515. 10.29133/yyutbd.299291
IEEE ALP A,kahraman Ş "Diyarbakır Koşullarında Ana ve İkinci Ürün Olarak Yetiştirilen Tane Mısırın Bazı Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Biplot Analiz Yöntemiyle Karşılaştırılması." Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 27, ss.507 - 515, 2017. 10.29133/yyutbd.299291
ISNAD ALP, Aydın - kahraman, ŞERİF. "Diyarbakır Koşullarında Ana ve İkinci Ürün Olarak Yetiştirilen Tane Mısırın Bazı Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Biplot Analiz Yöntemiyle Karşılaştırılması". Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi 27/4 (2017), 507-515. https://doi.org/10.29133/yyutbd.299291