ESKİ ESERLERİN KORUNMASININ HUKUK TARİHİ YÖNÜYLE İNCELENMESİ
Yıl: 2018 Cilt: 20 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 431 - 478 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 19-12-2018
ESKİ ESERLERİN KORUNMASININ HUKUK TARİHİ YÖNÜYLE İNCELENMESİ
Öz: Eski eser, tarihî veya arkeolojik değeri olup geçmiş dönemlerden günümüze varlıklarını devam ettiren ya da ileride böyle bir değeri taşıyacağı kesin olan mal varlıklarını belirtmektedir. Günümüzde eski eser kavramı yerine, kültür ve tabiat varlıkları ifadesi kullanılmaktadır. Kültür ve tabiat varlıkları, somut varlıkların yanında, somut olmayan kültürel mirası (din, dil, gelenek, şarkı, dans gibi) da içerdiğinden, daha kapsamlı bir anlamı ifade etmektedir. Bu çalışmada, eski eserleri koruma bilincinin ortaya çıkış sürecinin gösterilmesi amaçlanmıştır. Tarihî veya arkeolojik değeri olan eserlere karşı hukukî olarak nasıl bir yaklaşım sergilendiği, kadim sistemlerde, Batı hukukunda ve Türk hukukundaki gelişmeler çerçevesinde incelenmeye çalışılmıştır. Ancak konu, daha çok Türk hukuk tarihi bakımından ele alınmıştır.
Anahtar Kelime: Konular:
EXAMINATION OF THE CONSERVATION OF ANCIENT ARTIFACTS IN TERMS OF LEGAL HISTORY
Öz: The ancient artifact has a historical or archaeological value and refers to artifacts that have been in the past to day or will continue to have their existence and value absolutely in the future. Today, phrase of the cultural and natural property are used instead of the concept of ancient artifacts. Cultural and natural property represent a more comprehensive meaning as they include tangible artifacts as well as intangible cultural heritage (such as religion, language, tradition, song, dance). In this work, it is aimed to show the emergence period of conservation consciousness of ancient artifacts. The approach to the artifacts that have historical or archeological values, have been tried to be examined in the context of law, in the framework of developments in ancient systems, Western law and Turkish law. However, the issue is discussed more in terms of the history of Turkish law.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Zeyl-i Düstur, C. 4, 1298.
- Yücel, Erdem: TDV İslâm Ansiklopedisi, “Müze” maddesi, C. 32, s. 240243, http://www.islamansiklopedisi.info/dia/pdf/c32/c320179.pdf, (10.09.2017).
- Yıldırım, Celâl: Kaynaklarıyla İslâm Fıkhı, 6. Baskı, C. 2, (Uysal Kitabevi), Konya 1991.
- Üçok, Coşkun/Mumcu, Ahmet/Bozkurt, Gülnihal: Türk Hukuk Tarihi, Tamamen Yenilenmiş 17. Baskı, (Turhan Kitabevi), Ankara 2015.
- Umur, Ziya: Roma Hukuku Lügatı, İstanbul 1975
- Umar, Bilge/Çilingiroğlu, Altan: Eski Eserler Hukuku, (Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Döner Sermaye İşletmesi Yayınları), Ankara 1990.
- Turan, Şerafettin: Osmanlı Teşkilâtında Hassa Mimarları, Tarih Araştırmaları Dergisi, C. 1, S. 1, 1963, s. 159-200.
- Turan, Osman: Selçuklular Tarihi ve Türk-İslâm Medeniyeti, 17. Basım, (Ötüken), İstanbul 2014.
- Tosun, Mebrure/Yalvaç, Kadriye: Sumer, Babil, Assur Kanunları ve Ammi ̴ S̩ aduqa Fermanı, (Türk Tarih Kurumu Basımevi), Ankara 1975.
- Tekin, Oğuz: “Başlangıcından Türkiye Cumhuriyeti’ne Kadar Türk Devletlerinin Sikkeleri”, Genel Türk Tarihi, C. 3, (Yeni Türkiye Yayınları), Ankara 2002, s. 517-534.
- Tekdemir, Aziz: Tanzimat Dönemi Nafia Nezareti, Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, C. 1, S. 1, Ocak 2011, s. 109-132.
- Sönmez, Ali: “Truva Hazinelerinin Peşinde Bir Hukuk Mücadelesi: Osmanlı Devleti ve Schliemann Davası”, OTAM, S. 29, Bahar 2011, s. 215-228.
- Seyitdanlıoğlu, Mehmet: “Tanzimat Dönemi İmar Meclisleri”, Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi, S. 3, 1992, s. 323-332.
- Serahsî, Şemsü’l-eimme Ebû Sehl Ebû Bekir Muhammed b. Ahmed: Mebsût, ed. Mustafa Cevat Akşit, C. 14, (Gümüşev), İstanbul 2008.
- Sencer, Muzaffer: “İnsan Hakları ve Savaş”, http://www.todaie.edu.tr/ resimler/ekler/d78281b57424376_ek.pdf?dergi=Insan%20Haklari% 20Yilligi, (29.05.2017).
- Sancakdar, Oğuz: Taşınmaz Kültür ve Tabiat Varlıkları Hukuku, Güncellenmiş 2. Baskı, (Seçkin), Ankara 2012.
- Sancakdar, Oğuz/Tepe, İlker: “Alman Hukukunda Kültür Varlığı (Kulturdenkmal) Kavramı ve Başlıca Koruma İlkeleri”, DEÜHFD, C. 11, Özel Sayı, 2009 (Basım Yılı: 2010), s. 1753-1802.
- Sami, Şemseddin: Kâmûs-ı Türkî (Latin Harfleriyle), haz. Gündoğdu, Raşit /Adıgüzel, Niyazi/Önal, Ebul Faruk, 4. Baskı, (İdeal Kültür Yayıncılık), İstanbul 2014.
- Salman, Ayla: Taşınmaz Eski Eserlerde ve Etrafında Yapılacak İnşaata Uygulanması Gereken Hükümler, İstanbul 1976.
- Riedlmayer, Andras J.: Destruction of Cultural Heritage in BosniaHerzegovina, 1992-1996: A Post-war Survey of Selected Municipalities, (Cambridge), USA 2002.
- Rıfat, Halil: Külliyât-ı Şerh-i Ceza, İstanbul 1312.
- Olgun, Hakan: Fransa’da Konut Politikası: Tarihî Süreç ve Bugünkü Durum, HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, C. 6, S. 14, 2017, s. 68-88.
- Mülayim, Selçuk: “Kronolojik Notlarıyla 19. Yüzyıl Osmanlı Müzeciliği”, Osmanlı Araştırmaları, S. XXXIV, İstanbul 2009, s. 175-201.
- Mumcu, Ahmet: “Eski Eserler Hukuku ve Türkiye”, AÜHFD, C. XXVI, S. 3-4, s. 45-78.
- Madran, Emre: “Osmanlı İmparatorluğunun Batılılaşma Sürecinde Kültür Varlıklarının Korunmasına İlişkin Yasal Düzenlemeler”, https://www.tarihtarih.com/?Syf=26&Syz=352 772&/Osmanl%C4% B1-%C4%B0mparatorlu%C4%9Funun-Bat%C4%B1l%C4%B1la%C5 %9Fma-S%C3%BCrecinde-K%C3%BClt%C3%BCr-Varl%C4% B1klar%C4%B1n%C4%B1n-Korunmas%C4%B1na-%C4%B0li%C5 %9Fkin-Yasal-D%C3%BCzenlemeler-/-Do%C3%A7.-Dr.-EmreMadran-, (24.05.2017).
- Madran, Emre/Özgönül Nimet: Kültürel ve Doğal Değerlerin Korunması, (Mimarlar Odası), Ankara 2005.
- Kuruloğlu, Fehim: “Osmanlı Devleti’nde Müzecilik”, Tarih Okulu, S. VI, Ocak-Nisan 2010, s. 45-61.
- Kejanlı, Türkan/Akın, Can Tuncay/Yılmaz, Aysel: “Türkiye’de Koruma Yasalarının Tarihsel Gelişimi Üzerine Bir İnceleme”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, C. 6, S. 19, Kış 2007, s. 179-196.
- Karakoç, Serkis: Külliyât-ı Kavânîn, haz. Aydın, M. Âkif/Gedikli, Fethi/ Akman, Mehmet/Ekinci, Ekrem B./Kenanoğlu, M. Macit, C. 1, Türk Tarih Kurumu, Ankara 2006.
- Karakoç, İrem: “Roma Hukuku Kökenli Fideicommissum İle Cermen Hukuku Kökenli Salic Salmannus Osmanlı Vakıf Müessesinin Kökeni Olabilir Mi?”, II. Türk Hukuk Tarihi Kongresi Bildirileri, C. 1, (On İki Levha), s. 423-486.
- İnal, Tuba: “Savaş Hukukunda Tecavüz ve Yağmayı Yasakla(ma)yan Rejimler Lahey Sözleşmeleri (1899, 1907)”, Uluslararası İlişkiler, C. 8, S. 29, Bahar 2011, s. 27-47.
- Hâtemî, Hüseyin: Önceki ve Bugünkü Türk Hukuku’nda Vakıf Kurma Muamelesi, İstanbul 1969.
- Güner, Saadet: “Savaşlar ve Kültürel Miras: Kültürel Miras; Savaşların, Silahlı Çatışmaların Masum Kurbanları Olmaya Devam Ediyor”, s. 117, http://kumid.net/admin/userfiles/etkinlikler/beykent.pdf, (24.04.2017).
- Gündel, Ahmet: Açıklamalı-İçtihatlı Eski Eserler Hukuku, (Seçkin Yayınevi), Ankara 1996
- Frank, Erich/Schipper, Friedrich T.: “The Roerich Pact and the Hague Convention of 1954 in the context of the law of war: a comparative analysis”, The Roerich Pact and Military, Wien 2010, p. 25-33.
- Esirgen, Seda Örsten: Osmanlı Devleti’nde Kanun Yapma Geleneği ve Cumhuriyet Döneminde Uygulanan Osmanlı Kanunları, Turhan Kitabevi, Ankara 2017.
- Erkan, Nihal Ekin: “Ebniye Nizamnamelerinden Şehir Planlama Teorisine Uzanan Yol: İstanbul’da Şehir Planlama”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, S. 21/4, Ekim 2012, s. 1-14.
- Erder, Cevat: “Venedik Tüzüğü Tarihi Bir Anıt Gibi Korunmalıdır”, O.D.T.Ü. Mimarlık Fakültesi Dergisi, C. 3, S. 1, Güz 1977, s. 167-190.
- Ekinci, Ekrem Buğra: Osmanlı Hukuku, Adalet ve Mülk, 3. Baskı, (Arı Sanat), İstanbul 2014.
- Düstur, 1. Tertip, C. 3, 1289.
- Develi, Ömer: Antik Çağ’da Sikke ve Sikke Birimleri, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, (Lisans Tezi), İzmir 2014.
- Çal, Halit: “Osmanlı’dan Cumhuriyete Eski Eserler Kanunları”, Prof. Dr. Kazım Yaşar Kopraman’a Armağan, Ankara 2005, s. 234-270, (Kanunlar).
- Çal, Halit: “Osmanlı Devletinde Âsâr-ı Atîka Nizamnâmeleri”, Vakıflar Dergisi, S. XXVI, 1997, s. 391-400, (Nizamnâmeler).
- Cin, Halil/Akyılmaz, Gül: Türk Hukuk Tarihi, Gözden Geçirilmiş 7. Baskı, (Sayram Yayınları), Konya 2015.
- Berki, Ali Himmet: Vakıf Hukuku Yazıları, haz. Çınar, Hüseyin, (Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları), Ankara 2013.
- Aydın, Mehmet Âkif: Türk Hukuk Tarihi, Tıpkı 11. Basım, (Beta), İstanbul 2013.
- Arat, Reşit Rahmetî: Eski Türk Hukuk Vesikaları, https://www.tarihtarih.com/?Syf=26& Syz=364405, (25.09.2017).
- Aktan, Hamza: “Maden” maddesi, TDV İslâm Ansiklopedisi, C. 27, s. 306310, http://www.islamansiklopedisi.info/dia/pdf/c27/c270217.pdf, (24.07.2017).
- Akgündüz, Ahmed: Osmanlı Kanunnâmeleri ve Hukukî Tahlilleri, C. 1, (Fey Vakfı), İstanbul 1990.
| APA | NESLİ A (2018). ESKİ ESERLERİN KORUNMASININ HUKUK TARİHİ YÖNÜYLE İNCELENMESİ. , 431 - 478. |
| Chicago | NESLİ ASLIHAN ESKİ ESERLERİN KORUNMASININ HUKUK TARİHİ YÖNÜYLE İNCELENMESİ. (2018): 431 - 478. |
| MLA | NESLİ ASLIHAN ESKİ ESERLERİN KORUNMASININ HUKUK TARİHİ YÖNÜYLE İNCELENMESİ. , 2018, ss.431 - 478. |
| AMA | NESLİ A ESKİ ESERLERİN KORUNMASININ HUKUK TARİHİ YÖNÜYLE İNCELENMESİ. . 2018; 431 - 478. |
| Vancouver | NESLİ A ESKİ ESERLERİN KORUNMASININ HUKUK TARİHİ YÖNÜYLE İNCELENMESİ. . 2018; 431 - 478. |
| IEEE | NESLİ A "ESKİ ESERLERİN KORUNMASININ HUKUK TARİHİ YÖNÜYLE İNCELENMESİ." , ss.431 - 478, 2018. |
| ISNAD | NESLİ, ASLIHAN. "ESKİ ESERLERİN KORUNMASININ HUKUK TARİHİ YÖNÜYLE İNCELENMESİ". (2018), 431-478. |
| APA | NESLİ A (2018). ESKİ ESERLERİN KORUNMASININ HUKUK TARİHİ YÖNÜYLE İNCELENMESİ. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 20(1), 431 - 478. |
| Chicago | NESLİ ASLIHAN ESKİ ESERLERİN KORUNMASININ HUKUK TARİHİ YÖNÜYLE İNCELENMESİ. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 20, no.1 (2018): 431 - 478. |
| MLA | NESLİ ASLIHAN ESKİ ESERLERİN KORUNMASININ HUKUK TARİHİ YÖNÜYLE İNCELENMESİ. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, vol.20, no.1, 2018, ss.431 - 478. |
| AMA | NESLİ A ESKİ ESERLERİN KORUNMASININ HUKUK TARİHİ YÖNÜYLE İNCELENMESİ. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2018; 20(1): 431 - 478. |
| Vancouver | NESLİ A ESKİ ESERLERİN KORUNMASININ HUKUK TARİHİ YÖNÜYLE İNCELENMESİ. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2018; 20(1): 431 - 478. |
| IEEE | NESLİ A "ESKİ ESERLERİN KORUNMASININ HUKUK TARİHİ YÖNÜYLE İNCELENMESİ." Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 20, ss.431 - 478, 2018. |
| ISNAD | NESLİ, ASLIHAN. "ESKİ ESERLERİN KORUNMASININ HUKUK TARİHİ YÖNÜYLE İNCELENMESİ". Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 20/1 (2018), 431-478. |
