ANONİM ŞİRKET YÖNETİM KURULU ÜYELERİ ALEYHİNE ŞİRKET ADINA SORUMLULUK DAVASI AÇILMASINA KARAR VERMEYE YETKİLİ ORGAN

BOZKURT YAŞAR, SEVGİ

ANONİM ŞİRKET YÖNETİM KURULU ÜYELERİ ALEYHİNE ŞİRKET ADINA SORUMLULUK DAVASI AÇILMASINA KARAR VERMEYE YETKİLİ ORGAN

Sevgi BOZKURT YAŞAR (Uludağ Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ticaret Hukuku ABD Öğretim Üyesi)

Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi

32 0

Yıl: 2018 Cilt: 34 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 137 - 168 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 21-12-2018

ANONİM ŞİRKET YÖNETİM KURULU ÜYELERİ ALEYHİNE ŞİRKET ADINA SORUMLULUK DAVASI AÇILMASINA KARAR VERMEYE YETKİLİ ORGAN

Öz:

Yönetim kurulu üyeleri kanun ve esas sözleşmeden doğan yükümlülüklerini kusurları ile ihlal etmeleri halinde doğan zararlar sebebiyle şirkete, pay sahiplerine ve şirket alacaklılarına karşı sorumludurlar (TTK m. 553). Şirketin zararının şirketin yanı sıra pay sahipleri ve şirketin iflası halinde şirket alacaklıları tarafından TTK m. 555 ve 556’da düzenlenen şartlarla dava edilmesi mümkündür. Şirketin yönetim kurulu üyeleri aleyhine açacağı sorumluluk davası için mülga 6762 sayılı TTK m. 341’de şekli bir şart olarak genel kurul kararı aranmıştı. Aynı hükümde genel kurul tarafından dava açılmamasına karar verilmesi durumunda esas sermayenin en az onda birini temsil eden pay sahiplerinin dava açılması lehinde oy kullanması halinde de şirketin dava açmaya mecbur olduğu düzenlenmişti. Buna karşın 6102 sayılı TTK’da yönetim kurulu üyeleri aleyhine sorumluluk davası açılması için genel kurul kararının gerekliliğine ilişkin açık bir düzenleme bulunmamaktadır. Yargıtay ise her ne kadar Kanun’da bu konuda bir açıklık bulunmasa da yönetim kurulu üyeleri aleyhine şirket tarafından sorumluluk davası açılması için genel kurul kararının gerekli olduğunu kabul etmektedir. Konuyla ilgili hükümlerin mehazını teşkil eden İsviçre Borçlar Kanunu (İBK) 756 ve 693/3, (4) hükümleri İsviçre doktrininde esas olarak dava açılmasına ilişkin karar yönetim kurulunun yetkisi içinde şeklinde yorumlanmaktadır. Türk doktrininde ise 6102 sayılı TTK m. 479/3 (c) ve 408 hükümleri dikkate alınarak farklı değerlendirmelere ulaşılmış ve tartışmalar yaşanmıştır.

Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk

Öz:

The board members of a joint-stock company are liable to the company, shareholders and creditors due to the company damages arising from any negligent breach of their obligations that prescribed by law and the articles of association (Art. 553 TCC). The shareholders and in case of bankruptcy of the company the creditors can also bring a suit because of the damage caused to the company under the provisions of Art. 555 and 556 of TCC. In Art. 341 of TCC No 6762 (abolished) the decision of the general assembly was sought as a condition for the liability suit brought by the company to the members of the board. In the same article it was regulated that in case of the shareholders representing at least one tenth of the principal capital vote for bringing an action against the board members, the company was obligated to bring a suit despite the decision of the refusal of the general assembly. There is not any explicit provision about the necessity of the decision of the general assembly before the claims of damage against the members of the board by the company in TCC No 6102. The Supreme Court decisions determined that the General Assembly’s decision is required for bringing a suit against the directors even if there is no clarity in this regard in Turkish Commercial Code. In Swiss doctrine it is generally accepted that the issue is within the authority of the board of directors regarding to Art. 756 and 693/3 (4) of Swiss Code of Obligation that constitutes reference code. In Turkish doctrine it is controversial particularly by taking into consideration of Art. 479/3 (c) and 408 of TCC No 6102.

Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

Yasaman, H.: Yönetim Kurulu Üyelerine Karşı Açılabilecek Sorumluluk Davaları, Prof. Dr. Oğuz İmregün’e Saygı Sempozyumu, GÜHFD 2013/2, s. 97-112.
von der Crone, H. C.: Aktienrecht, Bern 2014 (Anılış: Aktienrecht).
von der Crone, H. C/Carbonara, A./Hunziker, S.: Aktienrechtliche Verantwortlichkeit und Geschäftsführung: Ein funktionaler und systematischer Überblick, Basel 2006.
Üçışık, G/Çelik, A.: Anonim Ortaklıklar Hukuku, C. 1, Ankara 2013.
Tekinalp, Ü.: Sermaye Ortaklıklarının Yeni Hukuku, 3. Baskı, İstanbul 2013.
Şener, O. H.: Teorik ve Uygulamalı Ortaklıklar Hukuku, 3. Baskı, Ankara 2017.
Pulaşlı, H.: Şirketler Hukuku Şerhi, C. II, 2. Baskı, Ankara 2015.
Poroy, R./Tekinalp, Ü./Çamoğlu E.: Ortaklıklar ve Kooperatif Hukuku, 12. Baskı, İstanbul 2010 (Anılış: Ortaklıklar ve Kooperatif Hukuku).
Poroy, R./Tekinalp, Ü./Çamoğlu E.: Ortaklıklar Hukuku I, 13. Baskı, İstanbul 2014 (Anılış: Ortaklıklar).
Oğuzman, K./Öz, T.: Borçlar Hukuku, Özel Hükümler, C. II, İstanbul 2012.
Moroğlu, E.: 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu (Başlangıç Hükümleri, Ticari İşletme, Ticaret Şirketleri, Kıymetli Evrak ve Son Hükümler) Değerlendirme ve Öneriler, 7. Baskı, İstanbul 2012.
Moroğlu, E./Kendigelen, A.: Notlu-İçtihatlı Türk Ticaret Kanunu ve İlgili Mevzuat, 8. Baskı, İstanbul 2004.
Meier-Wehrli, J.: Die Verantwortlichkeit der Verwaltung einer Aktiengesellschaft bzw. einer Bank gemäss Art. 754 ff. OR/41 ff. BkG., Zürich 1968.
Kendigelen, A.: Yeni Türk Ticaret Kanunu: Değişiklikler, Yenilikler ve İlk Tespitler, 3. Baskı, İstanbul 2016.
İmregün, O.: Anonim Ortaklıklar, 4. Baskı, İstanbul 1989.
Gericke, D./Waller, S.: Basler Kommentar, Obligationenrecht II, Art. 530-964 OR Art. 1-6 SchlT AG Art. 1-11 ÜBest Gmbh, Honsell /Vogt / Watter (Hrsg.), 4. Aufl., Basel 2012.
Hotz, C.-A.: La Responsabilité Civile des Fondateurs de la Société Anonyme, Diss. Neuchâtel, 1945.
Helvacı, M.: Yönetim Kurulu Üyelerinin Hukuki Sorumluluğunda Farklılaştırılmış Teselsül, Prof. Dr. Oğuz İmregün’e Saygı Saygı Sempozyumu, GÜHFD 2013/2, s. 77-96.
Helvacı, M.: Anonim Ortaklıkta Yönetim Kurulu Üyesinin Hukuki Sorumluluğu, 2. Baskı, İstanbul, 2001 (Anılış: Hukuki Sorumluluk).
Hatemi, H.: Kocayusufpaşaoğlu/Hatemi/Serozan,/Arpacı, Borçlar Hukuku Genel Bölüm, II. C, Sözleşme Dışı Sorumluluk Hukuku, İstanbul 1994.
Forstmoser, P./Sprecher, T./Töndury, G. A.: Persönliche Haftung nach Schweizer Aktienrecht, Zürich 2005.
Forstmoser, P./Meier-Hayoz, A./Nobel, P.: Schweizerisches Aktienrecht, Bern 1996.
Forstmoser, P.: Die aktienrechtliche Verantwortlichkeit, 2.Aufl., Zürich 1987.
Çamoğlu, E.: Anonim Ortaklık Yönetim Kurulu Üyelerinin Hukuki Sorumluluğu: Kamu Borçlarından Sorumluluk ile, 3. Baskı, İstanbul 2010.
Bürgi, W. F./Nordmann-Zimmermann, U.: Kommentar zum Schweizerischen Zivilgesetzbuch, Das Obligationenrecht, bd. V., Art 739-771, Zürich 1979.
Böckli, P.: Schweizer Aktienrecht, 4. Aufl, Zürich 2009.
Bilgili, F./Demirkapı, E.: Şirketler Hukuku, Bursa 2013.
Baysal, B.: Kanunların Zaman Açısından Yürürlüğü, Prof. Dr. Necip Kocayusufpaşaoğlu İçin Armağan, Ankara 2004, s. 476-503.
Bärtschi, H.: Verantwortlichkeit im Aktienrecht, SSHW, 210, Zürich 2001.
Bahtiyar, M.: Ortaklıklar Hukuku, 12. Baskı, İstanbul 2017 (Anılış: Ortaklıklar Hukuku).
Bahtiyar, M.: Anonim Şirket Adına Yönetim Kurulu Üyelerine Karşı Açılacak Sorumluluk Davasında Genel Kurul Kararının Gerekli Olup Olmadığı Sorunu, Prof. Dr. Seza Reisoğlu Armağanı, İstanbul 2017, s. 393-414.
Arslanlı, H.: Anonim Şirketler: II-III Anonim Şirketin Organizasyonu ve Tahviller, İstanbul 1960.
Altay, S. A.: Anonim Ortaklıkta Yönetim Yetkilerinin Devrinin Sorumluluğa Etkileri, İstanbul 2012.
Akdağ Güney, N.: 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununa Göre Anonim Şirket Yönetim Kurulu, İstanbul 2012 (Anılış: Yönetim Kurulu).
Akdağ Güney, N.: Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyelerinin Hukuki Sorumluluğu, 2. Baskı, İstanbul 2010 (Sorumluluk).

APA	BOZKURT YAŞAR S (2018). ANONİM ŞİRKET YÖNETİM KURULU ÜYELERİ ALEYHİNE ŞİRKET ADINA SORUMLULUK DAVASI AÇILMASINA KARAR VERMEYE YETKİLİ ORGAN. , 137 - 168.
Chicago	BOZKURT YAŞAR SEVGİ ANONİM ŞİRKET YÖNETİM KURULU ÜYELERİ ALEYHİNE ŞİRKET ADINA SORUMLULUK DAVASI AÇILMASINA KARAR VERMEYE YETKİLİ ORGAN. (2018): 137 - 168.
MLA	BOZKURT YAŞAR SEVGİ ANONİM ŞİRKET YÖNETİM KURULU ÜYELERİ ALEYHİNE ŞİRKET ADINA SORUMLULUK DAVASI AÇILMASINA KARAR VERMEYE YETKİLİ ORGAN. , 2018, ss.137 - 168.
AMA	BOZKURT YAŞAR S ANONİM ŞİRKET YÖNETİM KURULU ÜYELERİ ALEYHİNE ŞİRKET ADINA SORUMLULUK DAVASI AÇILMASINA KARAR VERMEYE YETKİLİ ORGAN. . 2018; 137 - 168.
Vancouver	BOZKURT YAŞAR S ANONİM ŞİRKET YÖNETİM KURULU ÜYELERİ ALEYHİNE ŞİRKET ADINA SORUMLULUK DAVASI AÇILMASINA KARAR VERMEYE YETKİLİ ORGAN. . 2018; 137 - 168.
IEEE	BOZKURT YAŞAR S "ANONİM ŞİRKET YÖNETİM KURULU ÜYELERİ ALEYHİNE ŞİRKET ADINA SORUMLULUK DAVASI AÇILMASINA KARAR VERMEYE YETKİLİ ORGAN." , ss.137 - 168, 2018.
ISNAD	BOZKURT YAŞAR, SEVGİ. "ANONİM ŞİRKET YÖNETİM KURULU ÜYELERİ ALEYHİNE ŞİRKET ADINA SORUMLULUK DAVASI AÇILMASINA KARAR VERMEYE YETKİLİ ORGAN". (2018), 137-168.

APA	BOZKURT YAŞAR S (2018). ANONİM ŞİRKET YÖNETİM KURULU ÜYELERİ ALEYHİNE ŞİRKET ADINA SORUMLULUK DAVASI AÇILMASINA KARAR VERMEYE YETKİLİ ORGAN. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, 34(1), 137 - 168.
Chicago	BOZKURT YAŞAR SEVGİ ANONİM ŞİRKET YÖNETİM KURULU ÜYELERİ ALEYHİNE ŞİRKET ADINA SORUMLULUK DAVASI AÇILMASINA KARAR VERMEYE YETKİLİ ORGAN. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 34, no.1 (2018): 137 - 168.
MLA	BOZKURT YAŞAR SEVGİ ANONİM ŞİRKET YÖNETİM KURULU ÜYELERİ ALEYHİNE ŞİRKET ADINA SORUMLULUK DAVASI AÇILMASINA KARAR VERMEYE YETKİLİ ORGAN. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, vol.34, no.1, 2018, ss.137 - 168.
AMA	BOZKURT YAŞAR S ANONİM ŞİRKET YÖNETİM KURULU ÜYELERİ ALEYHİNE ŞİRKET ADINA SORUMLULUK DAVASI AÇILMASINA KARAR VERMEYE YETKİLİ ORGAN. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi. 2018; 34(1): 137 - 168.
Vancouver	BOZKURT YAŞAR S ANONİM ŞİRKET YÖNETİM KURULU ÜYELERİ ALEYHİNE ŞİRKET ADINA SORUMLULUK DAVASI AÇILMASINA KARAR VERMEYE YETKİLİ ORGAN. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi. 2018; 34(1): 137 - 168.
IEEE	BOZKURT YAŞAR S "ANONİM ŞİRKET YÖNETİM KURULU ÜYELERİ ALEYHİNE ŞİRKET ADINA SORUMLULUK DAVASI AÇILMASINA KARAR VERMEYE YETKİLİ ORGAN." Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, 34, ss.137 - 168, 2018.
ISNAD	BOZKURT YAŞAR, SEVGİ. "ANONİM ŞİRKET YÖNETİM KURULU ÜYELERİ ALEYHİNE ŞİRKET ADINA SORUMLULUK DAVASI AÇILMASINA KARAR VERMEYE YETKİLİ ORGAN". Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 34/1 (2018), 137-168.