Yıl: 2017 Cilt: 50 Sayı: 50 Sayfa Aralığı: 29 - 72 Metin Dili: İngilizce İndeks Tarihi: 25-12-2018

Lutfi Paşa as a Religious Scholar

Öz:
Lutfi Pasha is one of the prominent statesmen in the 16 th century Otto-man Empire. He performed several official duties during his career and served asa grand vizier for two years, and authored several works, most of which are aboutIslamic sciences. He is famous for his political booklet, Asafname, but his booksabout Islamic sciences have not drawn the attention until now and remained asmanuscripts. This article aims to examine Lutfi Pasha’s scholarly works and evaluatehim as an Islamic scholar.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih Kültürel Çalışmalar Edebiyat Sanat

Bir İslâm Âlimi Olarak Lutfi Paşa

Öz:
Lutfi Paşa Osmanlı Devleti’nin 16. yüzyılda faaliyet göstermiş önemli dev- let adamlarından biridir. Kariyeri boyunca üstlendiği çeşitli resmi görevlerden sonra iki yıl kadar veziriazamlık da yapmıştır. Lutfi Paşa, aynı zamanda çoğu İslâmî ilim- lere dair olmak üzere çok sayıda eser kaleme almış velud bir müelliftir. Genellik- le Âsafnâme adlı siyasî risalesiyle bilinen Lutfi Paşa’nın yazma halinde kalan İslâmî eserleri şimdiye kadar herhangi bir akademik değerlendirmeye konu olmamıştır. Bu makalede Lutfi Paşa’nın bu yönü üzerinde durulmaktadır.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih Kültürel Çalışmalar Edebiyat Sanat
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Tayyarzâde Ahmed Atâ, Tarih-i Atâ, İstanbul, 1293.
  • Şehrîzâde Mehmed Saîd, Tâcü’l-Kavânîn, Topkapı Sarayı Müzesi, Emanet Hazinesi, 2064.
  • Sehî Bey, Heşt Bihişt, haz. Günay Kut, yay. Şinasi Tekin ve Gönül Alpay Tekin, Harvard: Harvard University, 1978.
  • Peçevî İbrahim, Tarih-i Peçevî, İstanbul: Matbaa-i Âmire, 1283.
  • Özergin, M. Kemal, Sultan Kanuni Süleyman Han Çağına Ait Tarih Kayıtları, Erzurum, 1971.
  • Öz, Mustafa (çev.), İmâm-ı Azam’ın Beş Eseri İstanbul: İFAV, 1992.
  • Osmanzade Ahmed Tâib, Hadîkatü’l-Vüzerâ, İstanbul, 1271.
  • Müneccimbaşı Ahmed Dede, Müneccimbaşı Tarihi (Sahâifü’l-Ahbâr), İstanbul: Matbaa-i Âmire, 1285.
  • Nushatu’s-Selâtîn, haz. Andreas Tietze, Mustafā ‘Ālī’s Counsel for Sultans, Wien: Ös- terreichischen Akademie der Wissenschaften, 1979.
  • Mustafa Âlî, Gelibolulu, Künhü’l-Ahbâr, Türk Tarih Kurumu Kütüphanesi yazma nüshası tıpkı basımı, Ankara , Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2009.
  • Muhyiddin Seydi Çelebi, Ehâdîs Tete‘allak bi-Ahkâmi’s-Saltana, Süleymaniye Kütüpha- nesi, Laleli, 639.
  • Zübdetü’l-Mesâil, Bayezid Devlet Kütüphanesi, 1985.
  • Tuhfetü’t-Tâlibîn, Süleymaniye Kütüphanesi, Fatih, 1507.
  • Tenbîhü’l-Âkılîn ve Te’kîdü’l-Gâfilîn, Millet Kütüphanesi, Ali Emiri, 257 (vr. 1-52); Süleymaniye Kütüphanesi, Kemal Edip Kürkçüoğlu, 2.
  • Tevârih-i Âl-i Osman, İstanbul: Enderun Kitabevi, 1990 (İstanbul, 1341 baskısının tıpkıbasımı).
  • Risâle-i Suâl ve Cevab, Süleymaniye Kütüphanesi, Kılıç Ali Paşa 378 (vr. 64-73); Hacı Mahmud Efendi, no. 6385 (vr. 1-6); Millet Kütüphanesi, Ali Emiri, 257 (vr. 106-110).
  • Risâle-i Niyyet, Millet Kütüphanesi, Ali Emiri, 257 (vr. 110b-114a).
  • Risâletü’l-Künûz fî Letâifi’r-rumûz, Süleymaniye Kütüphanesi, Pertev Paşa, 90.
  • Kânûn-ı Benî Osman el-Ma‘rûf bi-Âsâfnâme, nşr. Luvis Şeyho, Beyrut, Matbaatü’l- Katolikiyye, 1911.
  • Halâsü’l-Ümme fî Ma‘rifeti’l-E’imme, nşr. Mâcide Mahlûf, Kahire : Dâru’l-Âfâki’l- Arabiyye, 2001.
  • Halâsü’l-Ümme fî Ma‘rifeti’l-E’imme, Süleymaniye Kütüphanesi Ayasofya 2877, 2876.
  • Hayât-ı Ebedî, Millet Kütüphanesi, Ali Emiri, 257; Süleymaniye Kütüphanesi, Hacı Mahmud Efendi, 1524.
  • Lutfi Paşa, Âsafnâme, Süleymaniye Ktp., Laleli, 3737.
  • Kütükoğlu, Mübahat, Lutfi Paşa Âsâfnâmesi: Yeni Bir Metin Tesisi Denemesi, İstanbul: İs- tanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, 1991.
  • Köprülü, Fuat, “Lutfi Paşa”, Türkiyat Mecmuası, 1925, sy. 1, s. 118-150.
  • Taşköprîzâde’de Akıl, Siyaset ve Tarih” İnsan ve Toplum, 7/1 (2017), s. 233-247.
  • Köksal, Asım Cüneyd, Fıkıh ve Siyaset, İstanbul: Klasik Yayınları, 2016.
  • Süllemü’l-Vusûl ilâ Tabakâti’l-Fuhûl, İstanbul: İslam Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi (IRCICA), 2010.
  • Kâtib Çelebi, Keşfü’z-Zunûn, İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı, 1972.
  • İpşirli, Mehmet, “Lutfi Paşa”, DİA, XXVII, 234-236.
  • Gökbilgin, M. Tayyip, “Lutfi Paşa”, İA, VII, 96-101.
  • Fodor, Pál, “Macaristan’a Yönelik Osmanlı Siyaseti, 1520-1541”, çev. Özgür Kolçak, İs- tanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi, 40 (2004).
  • Fleischer, Cornell, Tarihçi Mustafa Âli, İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları, 2001.
  • Evliya Çelebi, Seyahatname, İstanbul: İkdam Matbaası, 1314.
  • Ertaş, Kasım, Gelibolulu Mustafa Âlî’nin Nasîhatü’s-Selâtîn İsimli Eserinin Tenkidli Metni (yayınlanmamış yüksek lisans tezi), İstanbul 2008.
  • Develi, Hayati, “’Lütfi Paşa ve Tevârih-i Âl-i Osman’ Üzerine”, İlmi Araştırmalar 14, İs- tanbul 2002, s. 247-254.
  • Celâlzâde Mustafa, Tabakâtü’l-Memâlik ve Derecâtü’l-Mesâlik (Geschichte Sultan Süleyman Kanunis von 1520 bis 1557), nşr. Petra Kappert, Wiesbaden: Franz Steiner Verlag, 1981.
  • Bursalı Mehmed Tahir Bey, Osmanlı Müellifleri, İstanbul: Matbaa-i Âmire, 1333.
  • Bassano, Luigi, Kanuni Dönemi Osmanlı İmparatorluğu’nda Gündelik Hayat (çev. Selma Cangi), İstanbul: Yeditepe Yayınevi, 2015.
  • Ayn Ali Efendi, Kavânîn-i Âl-i Osman, İstanbul: Tasvîr-i Efkâr Gazetehanesi, 1280.
  • Atik, Kayhan, Lütfi Paşa ve Tevârih-i Âl-i Osman, Ankara: Kültür Bakanlığı, 2001.
  • Abou-el-Haj, Rifa’at Ali, Modern Devletin Doğası (çev. Oktay Özel-Canay Şahin), İstan- bul: İmge, 2000.
  • Abdüssamed Abîdî, Hazâinü’l-Kânun, Süleymaniye Kütüphanesi, Lala İsmail, 412.
APA KÖKSAL A (2017). Lutfi Paşa as a Religious Scholar. , 29 - 72.
Chicago KÖKSAL ASIM CÜNEYD Lutfi Paşa as a Religious Scholar. (2017): 29 - 72.
MLA KÖKSAL ASIM CÜNEYD Lutfi Paşa as a Religious Scholar. , 2017, ss.29 - 72.
AMA KÖKSAL A Lutfi Paşa as a Religious Scholar. . 2017; 29 - 72.
Vancouver KÖKSAL A Lutfi Paşa as a Religious Scholar. . 2017; 29 - 72.
IEEE KÖKSAL A "Lutfi Paşa as a Religious Scholar." , ss.29 - 72, 2017.
ISNAD KÖKSAL, ASIM CÜNEYD. "Lutfi Paşa as a Religious Scholar". (2017), 29-72.
APA KÖKSAL A (2017). Lutfi Paşa as a Religious Scholar. Osmanlı Araştırmaları, 50(50), 29 - 72.
Chicago KÖKSAL ASIM CÜNEYD Lutfi Paşa as a Religious Scholar. Osmanlı Araştırmaları 50, no.50 (2017): 29 - 72.
MLA KÖKSAL ASIM CÜNEYD Lutfi Paşa as a Religious Scholar. Osmanlı Araştırmaları, vol.50, no.50, 2017, ss.29 - 72.
AMA KÖKSAL A Lutfi Paşa as a Religious Scholar. Osmanlı Araştırmaları. 2017; 50(50): 29 - 72.
Vancouver KÖKSAL A Lutfi Paşa as a Religious Scholar. Osmanlı Araştırmaları. 2017; 50(50): 29 - 72.
IEEE KÖKSAL A "Lutfi Paşa as a Religious Scholar." Osmanlı Araştırmaları, 50, ss.29 - 72, 2017.
ISNAD KÖKSAL, ASIM CÜNEYD. "Lutfi Paşa as a Religious Scholar". Osmanlı Araştırmaları 50/50 (2017), 29-72.