İkdam Gazetesinin Kültür Hayatımızdaki Yeri, Şekil ve İçerik Özellikleri (1894-1900)
Yıl: 2003 Cilt: 4 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 77 - 97 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
İkdam Gazetesinin Kültür Hayatımızdaki Yeri, Şekil ve İçerik Özellikleri (1894-1900)
Öz: İkinci Abdülhamit döneminde yayınlanmaya başlayan (5 Temmuz 1894) ve 31 Mart 1961 tarihine kadar yayınını sürdüren İkdam gazetesinin Türk basın hayatında önemli bir yeri vardır. Ahmet Cevdet Beyin çıkardığı gazete, zengin iç ve dış haberleriyle, ilanlarıyla, siyasî, ilmî, fennî, edebî ve sanat ağırlıklı makale ve sohbetleriyle, yayınladığı tefrika roman ve hikayeleriyle, Türk kadınını, çocuğunu, çiftçisini eğiten, bilgilendiren yazılarıyla bir "mektep" görevi üstlenmiştir. Devrinin ünlü bilim adamları, romancı ve hikayecileri ile güçlü bir yazar kadrosuna sahip olan İkdam, matbaasında bastığı değerli kitaplarla da bu alanda önemli bir boşluğu doldurmuştur. Yazılarında kullanılan sade dil ve dil konusunda katıldığı tartışmalar ile de İkdam, Türk dilinin sadeleşmesinde etkili olmuştur. Millî konularda gösterdiği duyarlılığı ile de devrinin diğer gazetelerine öncü olmuştur. İkdam gazetesi zengin muhtevası ile bugün pek çok alanda yapılacak çalışmalar için araştırıcıların başvuracağı önemli bir kaynaktır.
Anahtar Kelime: Konular:
The Place of İkdam Newspaper in Turkish Cultural Heritage and the Format and Content Specifications of the Newspaper (1894-1900)
Öz: Ikdam newspaper, which was started to be published in the period of ,Abdulhamid II. (July 5, 1894) and continued its publication until March 31, 1961, has a significant place in Turkish press. The newspaper which was founded by Ahmet Cevdet Bey had a school like function with its domestic and foreign news, advertisements, articles on science and politics, literature and art as well as interviews and sequels which educated Turkish women, children and farmers. Ikdam, which had a staff of famous scientists, novelists and story writers of the time, filled huge gaps-insufficiency of books-with the books it published. Besides, Ikdam had a role in the simplification of Turkish language through the plain language it used in the articles as well as the forums held on language.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Ahmet Cevdet (Oran), İkdam, 1 Muharrem 1312/5 Temmuz 1894
- Akyüz, K. (1969). Modern Türk Edebiyatının Ana Çizgileri, Türkoloji Dergisi, 2. bs., C. II, S. 1, Ankara, Ankara Üniversitesi Basımevi.
- Beysanoğlu,. Şevket (Haz.). (1980). "Yirminci Asrın En Mühim Müessesesi Gazetedir." Ziya Gökalp, Makaleler IX, Yeni Gün-Yeni Türkiye-Cumhuriyet Gazetelerindeki Yazılar, İstanbul, Kültür Bakanlığı Yayınları: 359, Ziya Gökalp Serisi: 15, s. 125-128
- Buttanrı, M. (1997). İkdam Gazetesi Üzerinde Bibliyografik Bir İnceleme (1894-1900), Ankara, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi.
- Devellioğlu, F. (1962).. Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat, Ankara, Doğuş Ltd. Şti. Matbaası.
- Hilmi Ziya Ülken, H. Z. (1990). 1901-1974 Türkiye'de Çağdaş Düşünce Tarihi, 5. bs., İstanbul, Ülken Yayınları.
- İkdam, (1894, 1895, 1896, 1997, 1898, 1999, 1900 yılarında yayınlanmış 1975 sayısı). Dersaadet.
- İnuğur, M. N. (1982). Basın ve Yayın Tarihi, İstanbul, Çağlayan Kitabevi.
- Kabacalı, A. (1998). Cumhuriyet Öncesi ve Sonrası Matbaa ve Basın Sanayii, İstanbul, Cem Ofset.
- Kabacalı, A. (2000). Başlangıcından Günümüze Türkiye'de Matbaa, Basın ve Yayın, İstanbul, Literatür Yayınları.
- Nuri Yüce, N. (1989). "Ahmet Cevdet", Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C. II, İstanbul, s. 55-56
- Oral, F. S. (1968-1970). Türk Basın Tarihi, İki cilt, I. Kitap 1788-1922; II. Kitap 1919-1965, Ankara, Oral Yayınları.
- Perin, C. (1974). Tarih Boyunca Düşünce ve Basın Özgürlüğü, İstanbul, Remzi Kitabevi.
- Sevük, İ. H. (1944). Tanzimattan Beri Edebiyat Tarihi I, 6. tab, İstanbul, Remzi Kitabevi.
- Şapolyo, E. B. (1969). Türk Gazetecilik Tarihi ve Her Yönüyle Basın, Ankara, Güven Matbaası.
- Tanpınar, A. H. (1967). XIX. Asır Türk Edebiyatı Tarihi, İstanbul, 3. bs., Çağlayan Kitabevi.
- Tokgöz, A. İ. (1993). Matbuat Hatıralarım, II. C., Hz. Alpay Kabacalı, İstanbul, İletişim Yayınları, s.125-250
- Topuz, H. (1996). 100 Soruda Başlangıçtan Bugüne Türk Basın Tarihi, İstanbul, Gerçek Yayınevi.
| APA | BUTTANRI M (2003). İkdam Gazetesinin Kültür Hayatımızdaki Yeri, Şekil ve İçerik Özellikleri (1894-1900). , 77 - 97. |
| Chicago | BUTTANRI Müzeyyen İkdam Gazetesinin Kültür Hayatımızdaki Yeri, Şekil ve İçerik Özellikleri (1894-1900). (2003): 77 - 97. |
| MLA | BUTTANRI Müzeyyen İkdam Gazetesinin Kültür Hayatımızdaki Yeri, Şekil ve İçerik Özellikleri (1894-1900). , 2003, ss.77 - 97. |
| AMA | BUTTANRI M İkdam Gazetesinin Kültür Hayatımızdaki Yeri, Şekil ve İçerik Özellikleri (1894-1900). . 2003; 77 - 97. |
| Vancouver | BUTTANRI M İkdam Gazetesinin Kültür Hayatımızdaki Yeri, Şekil ve İçerik Özellikleri (1894-1900). . 2003; 77 - 97. |
| IEEE | BUTTANRI M "İkdam Gazetesinin Kültür Hayatımızdaki Yeri, Şekil ve İçerik Özellikleri (1894-1900)." , ss.77 - 97, 2003. |
| ISNAD | BUTTANRI, Müzeyyen. "İkdam Gazetesinin Kültür Hayatımızdaki Yeri, Şekil ve İçerik Özellikleri (1894-1900)". (2003), 77-97. |
| APA | BUTTANRI M (2003). İkdam Gazetesinin Kültür Hayatımızdaki Yeri, Şekil ve İçerik Özellikleri (1894-1900). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 77 - 97. |
| Chicago | BUTTANRI Müzeyyen İkdam Gazetesinin Kültür Hayatımızdaki Yeri, Şekil ve İçerik Özellikleri (1894-1900). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 4, no.1 (2003): 77 - 97. |
| MLA | BUTTANRI Müzeyyen İkdam Gazetesinin Kültür Hayatımızdaki Yeri, Şekil ve İçerik Özellikleri (1894-1900). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.4, no.1, 2003, ss.77 - 97. |
| AMA | BUTTANRI M İkdam Gazetesinin Kültür Hayatımızdaki Yeri, Şekil ve İçerik Özellikleri (1894-1900). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2003; 4(1): 77 - 97. |
| Vancouver | BUTTANRI M İkdam Gazetesinin Kültür Hayatımızdaki Yeri, Şekil ve İçerik Özellikleri (1894-1900). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2003; 4(1): 77 - 97. |
| IEEE | BUTTANRI M "İkdam Gazetesinin Kültür Hayatımızdaki Yeri, Şekil ve İçerik Özellikleri (1894-1900)." Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4, ss.77 - 97, 2003. |
| ISNAD | BUTTANRI, Müzeyyen. "İkdam Gazetesinin Kültür Hayatımızdaki Yeri, Şekil ve İçerik Özellikleri (1894-1900)". Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 4/1 (2003), 77-97. |
