Yıl: 2003 Cilt: 4 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 117 - 135 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Sultan Aziz'in Avrupa Seyahati Dönüşü Münasebetiyle Yapılan Kutlamalar ve Bir Manzum Tarihçe

Öz:
Sefere çıkma geleneği hariç tutulursa Osmanlı sultanlarının dış ülkelere seyahatte bulunmadıkları bilinir. Hatta bir iki münferit örnek dışında onlar kendi ülkelerini de gezmemişlerdir. Sultan Abdülaziz'in 1867de gerçekleştirdiği Fransa, İngiltere, Avusturya ağırlıklı Avrupa seyahati bunun tarihteki ilk ve tek istisnai örneği olmuştur. 47 gün gibi uzun denebilecek bir sürede tamamlanan ve döneminde büyük yankı uyandıran seyahatin Osmanlı toplumundaki etkileri de büyük olmuş, Padişahın dönüşü tüm Osmanlı topraklarında üç gün- üç gece süren coşkun şenliklerle kutlanmıştır. Makalede -bazı tarih kitaplarındaki ansiklopedik bilgilerle tarihi roman türünden bir iki eser dışında araştırmacıların fazla ilgisini çekmeyen- seyahatin özet kronoloj isiyle birlikte, sultanın dönüşü münasebetiyle devlet merkezi İstanbul ve tüm ülke sathında yapılan kutlamalara dair bilgi verilmiştir. Yine padişahın dönüşü şerefine dönemin şairlerince kaleme alınan ve seyahati konu edinen manzum eserler hakkında bilgi sunulmuş; bunlara bir örnek olarak Süleyman Hayrî Efendinin kasîde tarzında yazdığı manzum tarihinin transkribe metni verilmiştir.
Anahtar Kelime: osmanlı devleti

Konular: Tarih

The Celebrations Held Because of the Return of Sultan Abdülaziz From the European Voyage and a Poetic history

Öz:
Excluding the state of war fare, it is known that the Ottoman sultans did not go abroad for voyage. Besides, even apart from a few individual incidence, they did not visit any where in their country. Sultan Abdülaziz'z voyage around Europe, basically France, U.K., and Austria, in 1867 was the one and only exceptional event. The 47 day voyage, which is quite a long period then, had great effects on the Ottoman society, and the return of the sovereign was celebrated in all over the country for three days and three nights. In the article, some information on the celebrations due to the return of the sultan held in Istanbul and all over the country has been given. Also, the cronological summary of the voyage of the encyclopaedic information from the history books and several historical novels has been presented. In other words, some information on poetic works of the voyage which were written by the then poets for the return of the sultan has been given, and a sample kaside by Süleyman Hayri Efendi has been presented as a transcribed text of poetic history.
Anahtar Kelime: ottoman government

Konular: Tarih
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aksüt, Ali Kemali; Sultan Aziz'in Mısır ve Avrupa Seyahati, İstanbul 1969
  • Başbakanlık Osmanlı Arşivi(BOA), İradeler Tasnifi, İrade-i Dahiliye, no: 39341, 39345, 39351, 39352, 39370, 39420, 39428, 39446, 39936, 39953
  • Bursalı Mehmet Tahir; Osmanlı Müellifleri, C.2, İstanbul 1972
  • Dânişmend, İ. Hâmi; İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi, C.4, İstanbul 1972
  • Gazi Ahmed Muhtar Paşa; Takvîmü's-Sinîn (Haz. Yücel Dağlı-Hamit Pehlivanlı), Ankara 1993
  • Hafız Mehmed Bey; Hakâyıku'l-Beyan fî Cennet-mekan Abdülaziz Han, İstanbul 1324
  • Halîmi Efendi; Sultan Abdülaziz Han Hazretlerinin Avrupa Seyahatnamesi, (Yay. Necib Âsim), TOEM, C. IX-X, Sa. 49-62 (Nisan 2335-Haziran 1337)
  • İnal, İbnülemin M. Kemal; Son Asır Türk Şairleri, C.I, İstanbul 1969
  • Kutay, Cemal; Avrupa'da Sultan Aziz, İstanbul 1970
  • Pakalın, Mehmet Zeki; Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, C.I-III,
  • Unat, Faik Reşit; Osmanlı Sefirleri ve Sefaretnâmeleri, Ankara 1992
  • Uzunçarşılı, İ. Hakkı; Osmanlı Tarihi, C.IV/1, Ankara 1978
  • Uzunçarşılı, İ. Hakkı; "Selim III'ün Veliahd İken Fransa Kralı Lüi XVI ile Muhabereleri", Belleten, C.II, Sa. 5-6 (1938)
  • Yakıt, İsmail; Türk-İslam Kültüründe Ebced Hesabı ve Tarih Düşürme, İstanbul 1992
APA KÖKSAL O (2003). Sultan Aziz'in Avrupa Seyahati Dönüşü Münasebetiyle Yapılan Kutlamalar ve Bir Manzum Tarihçe. , 117 - 135.
Chicago KÖKSAL Osman Sultan Aziz'in Avrupa Seyahati Dönüşü Münasebetiyle Yapılan Kutlamalar ve Bir Manzum Tarihçe. (2003): 117 - 135.
MLA KÖKSAL Osman Sultan Aziz'in Avrupa Seyahati Dönüşü Münasebetiyle Yapılan Kutlamalar ve Bir Manzum Tarihçe. , 2003, ss.117 - 135.
AMA KÖKSAL O Sultan Aziz'in Avrupa Seyahati Dönüşü Münasebetiyle Yapılan Kutlamalar ve Bir Manzum Tarihçe. . 2003; 117 - 135.
Vancouver KÖKSAL O Sultan Aziz'in Avrupa Seyahati Dönüşü Münasebetiyle Yapılan Kutlamalar ve Bir Manzum Tarihçe. . 2003; 117 - 135.
IEEE KÖKSAL O "Sultan Aziz'in Avrupa Seyahati Dönüşü Münasebetiyle Yapılan Kutlamalar ve Bir Manzum Tarihçe." , ss.117 - 135, 2003.
ISNAD KÖKSAL, Osman. "Sultan Aziz'in Avrupa Seyahati Dönüşü Münasebetiyle Yapılan Kutlamalar ve Bir Manzum Tarihçe". (2003), 117-135.
APA KÖKSAL O (2003). Sultan Aziz'in Avrupa Seyahati Dönüşü Münasebetiyle Yapılan Kutlamalar ve Bir Manzum Tarihçe. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 117 - 135.
Chicago KÖKSAL Osman Sultan Aziz'in Avrupa Seyahati Dönüşü Münasebetiyle Yapılan Kutlamalar ve Bir Manzum Tarihçe. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 4, no.1 (2003): 117 - 135.
MLA KÖKSAL Osman Sultan Aziz'in Avrupa Seyahati Dönüşü Münasebetiyle Yapılan Kutlamalar ve Bir Manzum Tarihçe. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.4, no.1, 2003, ss.117 - 135.
AMA KÖKSAL O Sultan Aziz'in Avrupa Seyahati Dönüşü Münasebetiyle Yapılan Kutlamalar ve Bir Manzum Tarihçe. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2003; 4(1): 117 - 135.
Vancouver KÖKSAL O Sultan Aziz'in Avrupa Seyahati Dönüşü Münasebetiyle Yapılan Kutlamalar ve Bir Manzum Tarihçe. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2003; 4(1): 117 - 135.
IEEE KÖKSAL O "Sultan Aziz'in Avrupa Seyahati Dönüşü Münasebetiyle Yapılan Kutlamalar ve Bir Manzum Tarihçe." Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4, ss.117 - 135, 2003.
ISNAD KÖKSAL, Osman. "Sultan Aziz'in Avrupa Seyahati Dönüşü Münasebetiyle Yapılan Kutlamalar ve Bir Manzum Tarihçe". Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 4/1 (2003), 117-135.