Millî Mücadele Döneminde Yunanistan’ın Türkiye’deki Örgütlenme Faaliyetleri ve Rum Patrikhanesi

Yıl: 2018 Cilt: 14 Sayı: 27 Sayfa Aralığı: 49 - 69 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 07-01-2019

Millî Mücadele Döneminde Yunanistan’ın Türkiye’deki Örgütlenme Faaliyetleri ve Rum Patrikhanesi

Öz:
Yunanistan, Mondros Mütarekesi ile birlikte Osmanlı toprakları üzerindeki emelleriniuygulamaya koymak üzere harekete geçti. Türk topraklarına yönelik yayılmacıpolitikasını gerçekleştirmek adına Fener Rum Patrikhanesi ile iş birliği içerisindebulunan Yunanistan’ın amacı; İstanbul merkezli büyük bir Yunanistan ortayaçıkarmaktı.İşgal siyasetini belli bir plân dâhilinde yürüten Yunanistan, bir yandan ileri sürdüğüiddialar ile Avrupa devletlerini yanına almak istiyor diğer yandan da Osmanlı Devletiiçindeki Rumları teşkilâtlandırarak Anadolu’da ciddi bir iskân siyaseti takip ediyordu.Yunanlar iddialarını kuvvetlendirmek ve Rum iskânını sağlamak amacıyla Türk halkınakorku ve dehşet salıyor, böylelikle onları bulundukları yerden göçe zorluyordu.Yunanistan, bütün bu çalışmalarını Fener Rum Patrikhanesi ve onun aracılığı ilekurdurmuş olduğu örgüt ve teşkilâtlardan büyük ölçüde faydalanarak yürüttü.Görünüşte insanî amaçlarla Anadolu’ya gelen Yunan gemileriyle getirilen silâh vecephane kiliselerde saklanmakta ve bu şekilde Anadolu’da oluşturulan çetelere busilahların sevkiyatı yapılmakta idi.Bu çalışmada, Yunanistan’ın Mütareke ve Millî Mücadele döneminde Türkiye’de yaptığı işgalleri kolaylaştırmak maksadı ile İstanbul’da bulunan Rum Patrikhanesi’nin deyardımını alarak gösterdiği örgütlenme faaliyetlerinin kapsamı üzerinde durulacaktır.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih

Greece’s Organizational Activities in Turkey During National Struggle Period and Greek Patriarchate,

Öz:
Greece took action to apply its plans on the lands of the Ottoman Empire upon signing of the Treaty of Mudros. In order to realise its aim for the irredentist policy towards Turkish lands, Greece collaborated with the Phanar Greek Patriarchate. The aim of Greece was to found a great Greece whose capital was to be Istanbul. Greece, which carried out the occupation politics within a certain plan, wished to take the support of the European States with the allegations that it put forward, while following a serious settlement politics in Anatolia by organizing Greeks within the Ottoman State. The Greeks spreaded fear and horror to the Turkish people in order to strengthen their claims and to ensure Greek settlement, thus forced them to migrate from where they resided. Greece carried out all these activities by availing itself, to a great extent, of the Phanar Greek Patriarchate and the organizations that it caused to be established through the Patriarchate. The weapons and ammunition brought by Greek ships coming to Anatolia seemingly for humanitarian purposes were hidden in the churches and these weapons were shipped to the gangs created in Anatolia. This study will focus on the scope of the organizational activities that Greece has shown with the help of the Phanar Greek Patriarchate in Istanbul for the purpose of facilitating occupations in Turkey during the Armistice and National Struggle period.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • YAZICI Nuri (2003) Milli Mücadele’de Canik Sancağı’nda Pontusçu Faaliyetler (1918- 1922), Çizgi Kitabevi, Ankara.
  • TÜRSAN Nurettin (1987) Yunan Sorunu, Ankara.
  • TOKER Hülya (2004) Mütareke Döneminde İstanbul Rumları, H.Ü.A.İ.İ.T.E, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara.
  • TANSEL Selahattin (1991) Mondros’tan Mudanya’ya Kadar, I, MEB. Yay. İstanbul.
  • ŞAHİN M. Süreyya (1996) Fener Patrikhanesi ve Türkiye, Ötüken Yay. İstanbul.
  • SONYEL Salahi R. (1973) Türk Kurtuluş Savaşı ve Dış Politika, I-II, TTK, Ankara.
  • (1997) İstiklâl Harbinde Kiliseler, Türk Yurdu, S:122, (Ekim), s.95-98.
  • SOFUOĞLU Adnan (1996) Fener Rum Patrikhanesi ve Siyasi Faaliyetleri, Turan Yay., İstanbul.
  • Pontus Meselesi (1995) Haz. Yılmaz KURT, TBMM Hükümeti Matbuat Müdüriyet-i Umumîsi, Ankara.
  • ÖKTE Ertuğrul Zekâi (1971) Yunanistan’ın İstanbul’da Kurduğu Gizli İhtilâl Cemiyeti Kordus, BTTD, S:40, (Ocak), s.20-23.
  • OKUR Mehmet (2002) Milli Mücadele Döneminde Fener Rum Patrikhanesi’nin ve Metropolitlerin Pontus Rum Devleti Kurulmasına Yönelik Girişimleri, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, S:29-30, (Mayıs-Kasım), s.101-116.
  • MIHAILIDIS Kostas (t.y.) Küçük Asya Seferi, Çev. S. KARAOĞLU, (ATASE Arşivi, Yayımlanmamış Daktilo Metni), Atina.
  • KAYGUSUZ Bezmi Nusret (1955) Bir Roman Gibi, İzmir.
  • (1991) Kurtuluş Savaşı ile İlgili İngiliz Belgeleri, Çev. Cemal KÖPRÜLÜ, TTK, Ankara.
  • (1970) Mondros’tan Mudanya’ya Kadar Kurtuluş Savaşı Kronolojisi, I, TTK, Ankara.
  • JAESCHKE Gothard (1968) İngiliz Belgeleri Işığı Altında Yunanların İzmir Çıkartması, Çev Mihin EREN, Belleten, S:128, (Ekim), s.567-576.
  • HİMMETOĞLU Hüsnü (1975) Kurtuluş Savaşında İstanbul ve Yardımları, İstanbul.
  • GÜLER Ali (1999) Dünden Bugüne Yunan-Rum Terörü, Ocak Yay., Ankara.
  • GÖKBİLGİN M. Tayyip (1987) 1919 Yılında Yabancı Devletlerin İşgalleri ve İstekleri Karsısında İstanbul Hükümeti, BTTD, S:34, (Aralık), s.15-23.
  • ÇUKUROVA Bülent (1997) 15 Mayıs 1919 İzmir’de Yunan Mezalimi, AAMD, S:8, (Mart), s.461-471.
  • CRISS Bilge (1994) İşgal Altında İstanbul (1918-1923), İletişim Yay. İstanbul.
  • BAYAR Celal (1997) Ben de Yazdım, V-VII, Sabah Kitapları, İstanbul.
  • AYNİ Mehmet Ali (1943) Milliyetçilik, Marifet Matbaası, İstanbul.
  • ATALAY Bülent (2001) Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi’nin Siyasi Faaliyetleri (1908-1923), TATAV Yay. İstanbul.
  • ADIVAR Halide Edip (1994) Türk’ün Ateşle İmtihanı, Atlas Yay. İstanbul.
  • 15 Kasım 1922 Kurbanlarının Müdafaaları (t.y.) Haz. Kirye VOZIKIS, Çev. Ziya GÜNEY, (ATASE Arşivi, Yayımlanmamış Daktilo Metni), P.G. Makri Matbaası, Atina.
  • Kitaplar ve Makaleler Nurettin Paşa Pontusçuları Anlatıyor (1962) Yakın Tarihimiz, S:21, (Temmuz), s.25-26.
  • Süreli Yayınlar: Akşam Hâkimiyet-i Milliye Harp Tarihi Vesikaları Dergisi İkdam İleri Tasvir-i Efkâr Vakit
  • Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Meclis-i Vükelâ Mazbataları Belgeleri, (BOA MV)
  • Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Dâhiliye Nezareti Kalem-i Mahsusa Müdüriyeti Belgeleri, (BOA DH KMS)
  • Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Dâhiliye Nezareti İdare-i Umum Müdüriyeti Belgeleri, (BOA DH/İ-UM)
  • Arşiv Kaynakları Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Dâhiliye Nezareti Emniyet-i Umum Müdüriyeti Asayiş Kalemi Belgeleri, (BOA DH EUM AYŞ)
APA Gokcen S (2018). Millî Mücadele Döneminde Yunanistan’ın Türkiye’deki Örgütlenme Faaliyetleri ve Rum Patrikhanesi. , 49 - 69.
Chicago Gokcen Salim Millî Mücadele Döneminde Yunanistan’ın Türkiye’deki Örgütlenme Faaliyetleri ve Rum Patrikhanesi. (2018): 49 - 69.
MLA Gokcen Salim Millî Mücadele Döneminde Yunanistan’ın Türkiye’deki Örgütlenme Faaliyetleri ve Rum Patrikhanesi. , 2018, ss.49 - 69.
AMA Gokcen S Millî Mücadele Döneminde Yunanistan’ın Türkiye’deki Örgütlenme Faaliyetleri ve Rum Patrikhanesi. . 2018; 49 - 69.
Vancouver Gokcen S Millî Mücadele Döneminde Yunanistan’ın Türkiye’deki Örgütlenme Faaliyetleri ve Rum Patrikhanesi. . 2018; 49 - 69.
IEEE Gokcen S "Millî Mücadele Döneminde Yunanistan’ın Türkiye’deki Örgütlenme Faaliyetleri ve Rum Patrikhanesi." , ss.49 - 69, 2018.
ISNAD Gokcen, Salim. "Millî Mücadele Döneminde Yunanistan’ın Türkiye’deki Örgütlenme Faaliyetleri ve Rum Patrikhanesi". (2018), 49-69.
APA Gokcen S (2018). Millî Mücadele Döneminde Yunanistan’ın Türkiye’deki Örgütlenme Faaliyetleri ve Rum Patrikhanesi. Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, 14(27), 49 - 69.
Chicago Gokcen Salim Millî Mücadele Döneminde Yunanistan’ın Türkiye’deki Örgütlenme Faaliyetleri ve Rum Patrikhanesi. Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi 14, no.27 (2018): 49 - 69.
MLA Gokcen Salim Millî Mücadele Döneminde Yunanistan’ın Türkiye’deki Örgütlenme Faaliyetleri ve Rum Patrikhanesi. Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, vol.14, no.27, 2018, ss.49 - 69.
AMA Gokcen S Millî Mücadele Döneminde Yunanistan’ın Türkiye’deki Örgütlenme Faaliyetleri ve Rum Patrikhanesi. Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi. 2018; 14(27): 49 - 69.
Vancouver Gokcen S Millî Mücadele Döneminde Yunanistan’ın Türkiye’deki Örgütlenme Faaliyetleri ve Rum Patrikhanesi. Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi. 2018; 14(27): 49 - 69.
IEEE Gokcen S "Millî Mücadele Döneminde Yunanistan’ın Türkiye’deki Örgütlenme Faaliyetleri ve Rum Patrikhanesi." Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, 14, ss.49 - 69, 2018.
ISNAD Gokcen, Salim. "Millî Mücadele Döneminde Yunanistan’ın Türkiye’deki Örgütlenme Faaliyetleri ve Rum Patrikhanesi". Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi 14/27 (2018), 49-69.