Yıl: 2017 Cilt: 19 Sayı: 36 Sayfa Aralığı: 55 - 82 Metin Dili: Türkçe DOI: doi.org/10.17335/sakaifd.327235 İndeks Tarihi: 07-01-2019

YETİŞKİNLERDE ÖLÜM KAYGISI İLE DİNDARLIK ARASINDAKİ İLİŞKİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Öz:
Bu araştırmanın temel amacı, yetişkinlik dönemindeki bireylerde ölüm kaygısı ve dindarlık arasındakiilişkinin Din Psikolojisi açısından ampirik olarak incelenmesidir. Dolayısıyla bu çalışmada,yetişkin bireylerin ölüm kaygısı düzeyleri ile dindarlık düzeyleri arasında herhangi bir ilişkinin varolup olmadığı, varsa bunun ne tür bir ilişki olduğunun açıklanması amaçlanmaktadır. Araştırmamızınevrenini İstanbul il merkezinde yaşayan yetişkin bireyler teşkil etmektedir. Örneklemini isetesadüfi örnekleme yoluyla seçilmiş olan İstanbul ilinde yaşayan 500 yetişkin birey oluşturmaktadır.Araştırmadan elde edilen verilerin analiz edilmesinde ise SSPS 18.0 paket programı kullanılmışve belirlenen araştırma hipotezlerine uygun olarak aritmetik ortalama, frekans dağılımı,pearson korelasyon ve t-testi gerçekleştirilmiştir. Çalışmamızın sonucunda, ölüm kaygısı ile geneldindarlık ve dindarlığın davranış, duygu ve biliş boyutları arasında pozitif yönde anlamlılık derecesindeilişkilerin olduğu tespit edilmiştir. Başka bir deyişle yapılan analizler sonucunda yetişkinbireylerin ölüm kaygısı düzeyleri arttıkça genel dindarlık, dindarlığın davranış, duygu ve biliş düzeylerindede bir artış olduğu saptanmıştır. Buna karşılık ölüm kaygısı ile dinî ilişki boyutu arasındaanlamlılık derecesinde herhangi bir ilişkiye rastlanmamıştır.
Anahtar Kelime:

Konular: İşletme İktisat

A Research on the Relationship Between Death Anxiety and Religiosity in Adults

Öz:
The main purpose of this research is to examine empirically the relationship between anxiety and religiosity in individuals in adulthood in terms of religious psychology. Therefore, in this study, it is aimed to explain what kind of relationship there is if there is a relationship between anxiety of death and religiosity in adulthood. The universe of our research constitutes adult individuals living in the city center of Istanbul. The sample consisted of 500 adults living in Istanbul, selected by random sampling. The data acquired as a result of the study were analyzed via SSPS 18.0 package software and arithmetic mean, frequency distribution, pearson correlation and t-test were applied. As a result of our study, it was determined that there is a positive relationship between the anxiety of death and the behavior, emotion and cognition dimensions of religiosity and genereal religiosity. That is, as a result of the analyzes made, it was found that as the anxiety level of death increased in adulthood, the level of general religiosity and the behavior, emotion and cognition dimensions of religiosity increased. On the other hand, no relation was found between death anxiety and religious dimension.
Anahtar Kelime:

Konular: İşletme İktisat
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Al Sabwah Mohammad N., Abdel Khalek A. M. “Religiosity and Death Distress in Arabic College Students.” Death Studies 30, sy. 4 (2006): 365-375.
  • Affaf, Amjad. “Death Anxiety as a Function of Age and Religiosity.” Journal of Applied Environmental and Biological Sciences 4, sy. 9 (2014): 333-341.
  • Atalay, T. İlköğretim ve Liselerde Dindarlık. İstanbul: DEM Yayınları, 2005.
  • Avcı, Nagehan. “Üniversite Öğrencilerinin Mizah Tarzlarının, Psikolojik Belirtiler ve Ölüm Kaygısı ile İlişkisi.” Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, 2012.
  • Aydın, Mehmet. Din Fenomeni. Konya: Literatür Yayınları, 2011.
  • Ayten, Ali. Tanrıya Sığınmak. İstanbul: İz Yayıncılık, 2012.
  • Ayten, Ali. Empati ve Din, İstanbul: İz yayıncılık, 2010.
  • Ayten, Ali, Psikoloji ve Din, İstanbul: İz Yayıncılık, 2010.
  • Bauman, Zygmunt. Ölümlülük, Ölümsüzlük ve Diğer Hayat Stratejileri. Çeviren Nurgül Demirdöven. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2012.
  • Ceviz, Fatma Hayrunnisa. “Orta Yaş ve Yaşlılıkta Dindarlık, Mistik Tecrübe ve Benlik Saygısı.” Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, 2009.
  • Chuin, Chan Li. “Age, Gender and Religiosity As Related To Death Anxiety.” Sunway Academic Journal, sy. 6 (2009): 1-16.
  • Cristine H. Rasmussen ve Mark E. Johnson. “Spirituality and Religiosity: Relative Relationships to Death Anxiety.” University of Alaska 29, sy. 4 (1994): 313-318.
  • Cüceloğlu, Doğan. İnsan ve Davranışı. İstanbul: Remzi Kitabevi, 2003.
  • Çetin, Nilay. “Annelerdeki Ölüm Kaygısının Çocukları ile Kurdukları Ölüm İletişimine Etkisinin Araştırılması.” Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Arel Üniversitesi, 2015.
  • Çetin, Ü. F. “Ortaöğretim Düzeyi Gençlerde Dindarlık-Empati İlişkisi (Isparta Örneği).” Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, 2010.
  • Çınar, Mehmet. “Yetişkin ve Yaşlılarda Tanrı’ya Bağlanma Tarzı ve Ölüm Kaygısı Üzerine Bir Araştırma.” Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, 2015.
  • Dağlı, Emel Nuriye. “Yaşlı Bireylerde Ölüm Kaygısı ve Dindarlık.” Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, 2010.
  • Erdoğdu Yüksel ve Özkan Mustafa. “Farklı Dini İnanışlardaki Bireylerin Ölüm Kaygıları ile Ruhsal Belirtiler ve Sosyo-Demografik Değişkenler Arasındaki İlişkiler.” İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 14, sy.3 (2007): 171-179.
  • Engin, R. “Tarsus’ta Dini Hayat.” Yüksek Lisans Tezi, A.Ü. 2004.
  • Falkenhain, M., Handal P.J. “Religion, Death Attitudes, and Belief in Afterlife in the Elderly: Untangling the Relationships.” Journal of Religion and Health 42, sy. 1 (2003): 67-76.
  • Gazali, İmam. Ölüm ve Ötesi. Çev.isimsiz, İstanbul: Sağlam Yayınları, 1999.
  • Geçtan, Engin. İnsan Olmak. İstanbul: Remzi Kitabevi, 1990.
  • Günay, Ünver.” Modern Sanayi Toplumlarında Din I.” Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sy. 3 (1986): 51-52.
  • Gürsu, Orhan. “Ergenlik Döneminde Psikolojik Sağlık ve Dindarlık İlişkisi.” Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, 2011.
  • Harding, S.R. “The Influence of Religion on Death Anxiety and Death Acceptance.” Mental Health, Religion and Culture 4, sy. 8 (2005): 253-261. Hökelekli, Hayati. Ölüm, Ölümötesi Psikolojisi ve Din. İstanbul: Dem Yayınları, 2008.
  • Hökelekli, Hayati. “Ölümle İlgili Tutumların Dini Davranışla İlişkisi Üzerine Bir Araştırma.” U. Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi 4, sy. 4 (1992): 57-85.
  • Ilgaz, Abdulkadir. “Depresyon ve Dindarlık İlişkisi: Kastamonu Örneği.” Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi, 2015.
  • Jung, Carl G., Din ve Psikoloji. Çeviren Cengiz Şişman. İstanbul: İnsan Yayınları, 1993.
  • Kaloğlu Öztürk, Zehra. “Yaşlı Bireylerde Ölüm Kaygısı.” Uzmanlık Tezi, Çukurova Üniversitesi, 2010.
  • Karaca, Faruk. Ölüm Psikolojisi. İstanbul: Beyan Yayınları, 2000.
  • Karaca, Faruk. “Psikolojik Açıdan Ölüm ve Dinî İnanç İlişkisi.” Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, 1997.
  • Kayıklık, Hasan. “Bireysel Dindarlığın Psikolojik Kaynakları.” Dini Araştırmalar 13, sy. 5 (2002): 27-40.
  • Kılavuz, M.A. “Yaşlanma Sürecinin Dini Gelişime Etkileri.” U.Ü., İlahiyat Fakültesi Dergisi 14, sy. 2 (2005): 97-112.
  • Kımter, Nurten. “Benlik Saygısı ve Dindarlık İlişkisi.” Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi, 2008.
  • Kılıç, Büşra. “Kendini Aldatma ve Dindarlık Üzerine Bir Araştırma.” Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, 2011.
  • Kıraç, Ferdi. “Dindarlık Eğilimi, Varoluşsal Kaygı ve Psikolojik Sağlık.” Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, 2007.
  • Kirkpatrick, Lee A. “Din Psikolojisinde Bağlanma Teorisi.” Çeviren Mustafa Koç. Bilimname 10, sy. 2 (2006): 133-172.
  • Koç, Mustafa. “Yetişkinlik Döneminde Dindarlık ve Benlik Kavramı Değişkenleri Arasındaki İlişki.” Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi, 2008.
  • Köse, Ali ve Ali Ayten. Din Psikolojisi. İstanbul: Timaş Yayınları, 2014.
  • Kula, Naci. Kimlik ve Din. İstanbul: Ayışığı Kitapları, 2001.
  • Kübler Ross, Elizabeth. Ölüm ve Ölmek Üzerine. Çeviren Banu Büyükkal. İstanbul: Boyner Holding Yayınları, 1997.
  • Küçükalp, Emine. “Ahlaki Yargı Gelişimi ve Dindarlık Üzerine Bir Çalışma.” Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, 2004.
  • Melîcî, Abdülaziz A. “Dinde Psikolojik Araştırmanın Gelişimi,” Çeviren Selahattin Parladır. DEÜİFD 2, (1985): 187.
  • Mutlu, Emine. “İç Güdümlü ve Dış Güdümlü Dindarlık İle Ölüm.” Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Arel Üniversitesi, 2009.
  • Onur, Bekir. Gelişim Psikolojisi: Yetişkinlik, Yaşlılık, Ölüm. Ankara: İmge Kitabevi, 2014.
  • Onay, Ahmet. Dindarlık, Etkileşim ve Değişim. İstanbul: DEM Yayınları, 2004.
  • Pazarlı, Osman, Din Psikolojisi, İstanbul: Remzi Kitabevi, 1972.
  • Roff L.L., Butkeviciene R. Klemmack D.L. “Death Anxiety And Religiosity Among Lithuanian Health And Social Service Professionals.” Death Studies 26, sy. 9 (2010): 731-742.
  • Sağır, Adem. Ölüm Sosyolojisi. Ankara: Phoenix Yayınları, 2014.
  • Sezer, Sevgi ve Pelin Saya. “Gelişimsel Açıdan Ölüm Kavramı.” Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi. sy. 13 (2009): 151-165.
  • Suhail K., Akram S. “Correlates of Death Anxiety in Pakistan.” Death Studies 26, sy. 1 (2002): 39-50.
  • Şahin, Adem.”Yetiştirme Yurdundaki Gençlerin Dini Duygu, Düşünce, Tutum ve Davranışları Üzerine Bir Araştırma.” Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, 1993.
  • Şengül, Fatma. “Dindarlık ve Ruh Sağlığı İlişkisi.” Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, 2007.
  • Tillich, Paul. Var Olmak Cesareti. Çeviren F. Cihan Dansuk. İstanbul: Okuyanus Yayınları, 2014.
  • Tokur, Behlül. “Stres- Dindarlık Üzerine Bir Araştırma.” Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, 2011.
  • Yalom, Irvin. Varoluşçu Psikoterapi. Çeviren Zeliha İyidoğan Babayiğit. İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 2000.
  • Yalom, Irvin. Güneşe Bakmak, Ölümle Yüzleşmek. Çeviren Zeliha İyidoğan Babayiğit. İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 2008.
  • Yapıcı, Asım. “Türk Toplumunda Cinsiyete Göre Dindarlık Farklılaşması: Bir Meta- Analiz Denemesi”. FÜİFD 12, sy. 2 (2012): 1-34.
  • Yoğurtçu, Fatma. “Yetişkinlerde Dindarlık ve Ruh Sağlığı.” Yüksek Lisans Tezi Sakarya Üniversitesi, 2009.
  • Yıldız, Murat. “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Dindarlık ve Ölüm Kaygıları Üzerine.” Akademik Araştırmalar Dergisi, sy. 14 (2002): 161-174.
  • Yıldız, Murat. “Dinî Hayat İle Ölüm Kaygısı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma.” Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, 1998.
  • Yıldız, Murat. “Ölüm Kaygısı ve Dindarlık Üzerine Bir Yorum.” Düşünen Siyaset Dergisi, sy. 1 (1999): 105-119.
  • Wen Ya-Hui. “Religiosity and Death Anxiety.” The Journal of Human Resource and Adult Learning 6, sy. 2 (2010): 31-37.
APA kımter n, KÖFTEGÜL Ö (2017). YETİŞKİNLERDE ÖLÜM KAYGISI İLE DİNDARLIK ARASINDAKİ İLİŞKİ ÜZERİNE BİR İNCELEME. , 55 - 82. doi.org/10.17335/sakaifd.327235
Chicago kımter nurten,KÖFTEGÜL Özlem YETİŞKİNLERDE ÖLÜM KAYGISI İLE DİNDARLIK ARASINDAKİ İLİŞKİ ÜZERİNE BİR İNCELEME. (2017): 55 - 82. doi.org/10.17335/sakaifd.327235
MLA kımter nurten,KÖFTEGÜL Özlem YETİŞKİNLERDE ÖLÜM KAYGISI İLE DİNDARLIK ARASINDAKİ İLİŞKİ ÜZERİNE BİR İNCELEME. , 2017, ss.55 - 82. doi.org/10.17335/sakaifd.327235
AMA kımter n,KÖFTEGÜL Ö YETİŞKİNLERDE ÖLÜM KAYGISI İLE DİNDARLIK ARASINDAKİ İLİŞKİ ÜZERİNE BİR İNCELEME. . 2017; 55 - 82. doi.org/10.17335/sakaifd.327235
Vancouver kımter n,KÖFTEGÜL Ö YETİŞKİNLERDE ÖLÜM KAYGISI İLE DİNDARLIK ARASINDAKİ İLİŞKİ ÜZERİNE BİR İNCELEME. . 2017; 55 - 82. doi.org/10.17335/sakaifd.327235
IEEE kımter n,KÖFTEGÜL Ö "YETİŞKİNLERDE ÖLÜM KAYGISI İLE DİNDARLIK ARASINDAKİ İLİŞKİ ÜZERİNE BİR İNCELEME." , ss.55 - 82, 2017. doi.org/10.17335/sakaifd.327235
ISNAD kımter, nurten - KÖFTEGÜL, Özlem. "YETİŞKİNLERDE ÖLÜM KAYGISI İLE DİNDARLIK ARASINDAKİ İLİŞKİ ÜZERİNE BİR İNCELEME". (2017), 55-82. https://doi.org/doi.org/10.17335/sakaifd.327235
APA kımter n, KÖFTEGÜL Ö (2017). YETİŞKİNLERDE ÖLÜM KAYGISI İLE DİNDARLIK ARASINDAKİ İLİŞKİ ÜZERİNE BİR İNCELEME. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 19(36), 55 - 82. doi.org/10.17335/sakaifd.327235
Chicago kımter nurten,KÖFTEGÜL Özlem YETİŞKİNLERDE ÖLÜM KAYGISI İLE DİNDARLIK ARASINDAKİ İLİŞKİ ÜZERİNE BİR İNCELEME. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 19, no.36 (2017): 55 - 82. doi.org/10.17335/sakaifd.327235
MLA kımter nurten,KÖFTEGÜL Özlem YETİŞKİNLERDE ÖLÜM KAYGISI İLE DİNDARLIK ARASINDAKİ İLİŞKİ ÜZERİNE BİR İNCELEME. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, vol.19, no.36, 2017, ss.55 - 82. doi.org/10.17335/sakaifd.327235
AMA kımter n,KÖFTEGÜL Ö YETİŞKİNLERDE ÖLÜM KAYGISI İLE DİNDARLIK ARASINDAKİ İLİŞKİ ÜZERİNE BİR İNCELEME. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2017; 19(36): 55 - 82. doi.org/10.17335/sakaifd.327235
Vancouver kımter n,KÖFTEGÜL Ö YETİŞKİNLERDE ÖLÜM KAYGISI İLE DİNDARLIK ARASINDAKİ İLİŞKİ ÜZERİNE BİR İNCELEME. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2017; 19(36): 55 - 82. doi.org/10.17335/sakaifd.327235
IEEE kımter n,KÖFTEGÜL Ö "YETİŞKİNLERDE ÖLÜM KAYGISI İLE DİNDARLIK ARASINDAKİ İLİŞKİ ÜZERİNE BİR İNCELEME." Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 19, ss.55 - 82, 2017. doi.org/10.17335/sakaifd.327235
ISNAD kımter, nurten - KÖFTEGÜL, Özlem. "YETİŞKİNLERDE ÖLÜM KAYGISI İLE DİNDARLIK ARASINDAKİ İLİŞKİ ÜZERİNE BİR İNCELEME". Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 19/36 (2017), 55-82. https://doi.org/doi.org/10.17335/sakaifd.327235