19. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde Yaşanan Kuraklığın Ankara’ya Yansıması

TEKEMEN ALTINDAŞ, Eylem

19. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde Yaşanan Kuraklığın Ankara’ya Yansıması

Eylem TEKEMEN ALTINDAŞ (Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü, Bolu, Türkiye)

Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı

134 8

Yıl: 2018 Cilt: 16 Sayı: 24 Sayfa Aralığı: 1 - 13 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 14-01-2019

19. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde Yaşanan Kuraklığın Ankara’ya Yansıması

Öz:

19. yüzyılda Dünyanın farklı coğrafyalarında olduğu gibi OsmanlıDevleti’nin de birçok bölgesinde kuraklık ve onun doğal sonucu olankıtlık yaşanmıştır. Bu makalede Osmanlı coğrafyasında Ankara özelinde19. yüzyılda 1845, 1875, 1887, 1894 ve 1895 senelerinde yaşanankuraklık ve etkileri incelenmeye çalışılmıştır. Doğal afetlerden biri olarakkabul edilen kuraklığın Ankara’daki etkisi konusunda yaşanan zahiresıkıntısı, hububat eksikliği nedeniyle halkın yeterince beslenememesindenkaynaklanan ölümler ve halkın yakın yerlere göç etmesi, ailesiz kalançocukların durumu, kuraklıktan dolayı kuruyan su kaynakları nedeniylemerkezdeki su sıkıntısının artmış olması, bölge halkının hijyen koşullarınısağlayamamasından dolayı ortaya çıkan hastalıklar gibi dikkat çekenhususlar ele alınmıştır. Ankara ve yakın çevresinde yaşanan olumsuzluklarıngiderilmesi konusunda hükümetin ve yerel idarecilerin tutumu, zahiresıkıntısı ve fiyatlardaki artış olayları üzerinde de durulmuştur.Anahtar kelimeler: Kuraklık, Kıtlık, Ankara, Yardım, Göç

Anahtar Kelime:

Konular: Tarih Coğrafya Kültürel Çalışmalar

The Reflection of the Drought in the Ottoman State to Ankara in the 19th Century

Öz:

In the 19th century, drought and its natural result famine came out in many parts of the Ottoman state as in the different geographies of the world. In this article, in the second half of the 19th century, the drought which came out in 1845, 1875,1887, 1894 and 1895 the effects is tried to be examined particularly in Ankara in the Ottoman geography. Remerkable points like the matter of rations about the effect of drought that is accepted as one of natural disasters, emigration of locals to nearby places and deaths caused by inadequate nutrition due to lack of grain, the situations of the children without family,increase in water problem in the center because of dry water sources due to drought, emerging diseases as the people of the region cannot provide hygiene conditions will be tried to be argued. Furthermore, the attitudes of the government and the local authorities about the elimination of problems in Ankara and its immediate surroundings, struggling with the elimination of the matter of rations and the price increase events are also focused on in this study.

Anahtar Kelime:

Konular: Tarih Coğrafya Kültürel Çalışmalar

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Yavuz, Erdal, “19. yüzyıl Ankara’sında Ekonomik Hayatın Örgütlenmesi ve Kent-içi Sosyal Yapı”, Tarih İçinde Ankara, Ankara 2000.
Tunçer, Mehmet, Ankara (Angora) Şehri Merkezi Gelişimi (14.-20.Yüzyıl), T.C. Kültür Bakanlığı Kültür Eserleri, Ankara 2001.
Tekin Saadet, “19. Yüzyılın Sonu 20. Yüzyılın Başlarında Batı Anadolu’da Yaşanan Kuraklık Olayları”, JASSS -The Journal of Academic Social Science Studies- International Journal of Social Science, Doi number: htpp://dx.doi.org/10.9761/JASSS2841, Number: 33, p. 329-341, Spring I 2015.
Şimşir, Bilal N., Ankara… Ankara… Bir Başkentin Doğuşu, İstanbul 2006.
Ortaylı, İlber, Tanzimat Devrinde Osmanlı Mahalli İdareleri (1840-1880), Ankara 2011.
Müderrisoğlu, Alptekin, Kurtuluş Savaşında Ankara, Ankara 1993.
Koç, Bekir, “Osmanlı Islahhanelerinin İşlevlerine İlişkin Bazı Görüşler”, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. 6, S. 2, Gaziantep 2007, ss. 113-127.
Kılıç, Orhan, “Osmanlı Devleti’nde Meydana Gelen Kıtlıklar”, TÜRKLER, C. 10, Ankara 2002, ss.718-730.
Keskin Özkan, “Bozkırda Teknik Eğitim Teşebbüsü: Ankara Sanayi Mektebi”, ÇANAKKALE ARAŞTIRMALARI TÜRK YILLIĞI, S. 20, Bahar 2016, ss. 65-79.
Işıksal, Cavide, “Emniyet Sandığı’nın Kuruluşu”, Belgelerle Türk Tarihi Dergisi, XI/65, Ankara 1973.
Galanti, Avram, Ankara Tarihi I-II, Ankara 2005.
Çadırcı, Musa, Tanzimat Döneminde Anadolu Kentleri’nin Sosyal ve Ekonomik Yapısı, Ankara 1997.
Erler, Mehmet Yavuz, Osmanlı Devleti’nde Kuraklık ve Kıtlık Olayları (1800-1880), İstanbul 2012.
Erdoğdu, Şeref, Ankaram, Ankara 2001.
Berkmen, Nejat, “Orta Anadolu’da Kuraklık”, Türkiye Cumhuriyeti Tarım Bakanlığı Dergisi, S. 4, Ankara 1948, s. 8-13.
Bayar, Yener, 1873-1875 Orta Anadolu Kıtlığı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Türk Tarihi Anabilim Dalı Yakınçağ Bilim Dalı, İstanbul 2013.
Akkemik Ünal, Köse Nesibe, Aras Aliye, Dalfes H. Nüzhet, “Anadolu’nun Son 350 Yılında Yaşanan Önemli Kuraklık ve Yağış Yılları”, Türkiye Kuvaterner Sempozyumu, Turqua-A, İTÜ Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü, 2-5 Haziran 2005, s. 129.
Ankara Vilayet Gazetesi, N. 752, 24 Rebiülevvel Sene 306 Fi Teşrinisani Sene 304.
Ankara Vilayet Gazetesi, N. 717, Fi 8 Rebiülevvel Sene 1305 Fi 11 Teşrinisani Sene 1303.
Ankara Vilayet Gazetesi, N. 710, Fi 21 Zilkade Sene 1304 Fi 29 Temmuz Sene 1303.
Ankara Vilayet Gazetesi, N. 709, Fi 14 Zilkade Sene 1304 Fi 22 Temmuz Sene 1303.
Ankara Vilayet Gazetesi, N. 715, Fi 25 Muharrem Sene 1305 Fi 16 Eylül Sene 1303.
Ankara Vilayet Gazetesi, N. 711, Fi 5 Zilhicce Sene 1304 Fi 12 Ağustos Sene 1303.
Ankara Vilayet Gazetesi, N. 709, Fi 14 Zilkade Sene 1304 Fi 22 Temmuz Sene 1303.
Ankara Vilayet Gazetesi, N. 719, Fi 29 Rebiülevvel Sene 1305 Fi 2 Kanunuevvel Sene 1303.
BOA.BEOAYN_d_0805, s. 37, Evrak No: 6.
BOA.BEOAYN_d_0804, s. 93, Evrak No: 147.
BOA.BEOAYN_d_0804, ss. 99-100, Fi 23 Şaban Sene 92.
BOA.BEOAYN_d_0804, s. 90, Fi 4 CA Sene 291.
BOA.BEOAYN_d_0804, s. 91, Fi 4 Recep Sene 91.
BOA.BEOAYN_d_0804, s. 83, Evrak No: 1085.
BOA.BEOAYN_d_0804, s. 108, Evrak No: 372.
BOA., BEO., 919/68898, Tarih: 4 Şevval 1314.
BOA., Y.PRK.UM., 14/1, 29 Cemaziyelahir 1306.
BOA., A.}MKT.MHM., 494/18, 16 Şevval 1304.
BOA., Y.PRK. KOM., 5/2, 2 Zilkade 1304.
BOA, A.MKT.UM., 1297/8, 1326.
BOA., Y.PRK. UM., 5/2, 2 Muharrem 1299.
BOA., A.}MKT.MHM., 476/13, 9 Rebiülevvel 1291.
BOA, A.MKT.UM., 1326/3, 30 Nisan 1290, 25 Rebiülevvel 1291.
BOA., A.}MKT.MHM., 468/83, 28 Ramazan 1290.
BOA, Ş.D., 1334/13, 28.03.1290.
BOA., A.}MKT.MHM, 466/65, 1290.
BOA., A.}MKT.MHM., 451/25, 2 Safer 1290.
BOA., A.}MKT.MHM., 469/30, 9 Şevval 1290.
BOA., A.}MKT.MHM., 552/16, 1312.
BOA., A.}MKT.MHM., 465/71, 10 Şaban 1290.
BOA, A.}MKT.MHM., 463/81, 21 Receb 1290.
BOA., A.}MKT.UM., 219/19, 15 Rebiülahir 1272.

APA	TEKEMEN ALTINDAŞ E (2018). 19. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde Yaşanan Kuraklığın Ankara’ya Yansıması. , 1 - 13.
Chicago	TEKEMEN ALTINDAŞ Eylem 19. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde Yaşanan Kuraklığın Ankara’ya Yansıması. (2018): 1 - 13.
MLA	TEKEMEN ALTINDAŞ Eylem 19. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde Yaşanan Kuraklığın Ankara’ya Yansıması. , 2018, ss.1 - 13.
AMA	TEKEMEN ALTINDAŞ E 19. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde Yaşanan Kuraklığın Ankara’ya Yansıması. . 2018; 1 - 13.
Vancouver	TEKEMEN ALTINDAŞ E 19. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde Yaşanan Kuraklığın Ankara’ya Yansıması. . 2018; 1 - 13.
IEEE	TEKEMEN ALTINDAŞ E "19. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde Yaşanan Kuraklığın Ankara’ya Yansıması." , ss.1 - 13, 2018.
ISNAD	TEKEMEN ALTINDAŞ, Eylem. "19. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde Yaşanan Kuraklığın Ankara’ya Yansıması". (2018), 1-13.

APA	TEKEMEN ALTINDAŞ E (2018). 19. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde Yaşanan Kuraklığın Ankara’ya Yansıması. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, 16(24), 1 - 13.
Chicago	TEKEMEN ALTINDAŞ Eylem 19. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde Yaşanan Kuraklığın Ankara’ya Yansıması. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı 16, no.24 (2018): 1 - 13.
MLA	TEKEMEN ALTINDAŞ Eylem 19. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde Yaşanan Kuraklığın Ankara’ya Yansıması. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, vol.16, no.24, 2018, ss.1 - 13.
AMA	TEKEMEN ALTINDAŞ E 19. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde Yaşanan Kuraklığın Ankara’ya Yansıması. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı. 2018; 16(24): 1 - 13.
Vancouver	TEKEMEN ALTINDAŞ E 19. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde Yaşanan Kuraklığın Ankara’ya Yansıması. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı. 2018; 16(24): 1 - 13.
IEEE	TEKEMEN ALTINDAŞ E "19. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde Yaşanan Kuraklığın Ankara’ya Yansıması." Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, 16, ss.1 - 13, 2018.
ISNAD	TEKEMEN ALTINDAŞ, Eylem. "19. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde Yaşanan Kuraklığın Ankara’ya Yansıması". Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı 16/24 (2018), 1-13.