Sinema Seyirci İlişkisini Etki Çerçevesinde Düşünmek: Bir İzleyici Araştırmasının Sonuçları

Yıl: 2018 Cilt: 0 Sayı: 29 Sayfa Aralığı: 270 - 292 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 14-01-2019

Sinema Seyirci İlişkisini Etki Çerçevesinde Düşünmek: Bir İzleyici Araştırmasının Sonuçları

Öz:
Sinema, diğer kitle iletişim araçları gibi, izleyicileri üzerinde çeşitli etkilere sahiptir.Sinema filmlerinin sahip oldukları temel özellikler, izleyicilerin çeşitli düzeylerdefilmlerden etkilenmelerini sağlamaktadır. Bu bakımdan sinema filmleri ister popüler,isterse sanatsal örnekleriyle çok geniş bir düzlemde, izleyici kitlesi üzerinde etkin birgüce sahiptir. Bu çalışmanın temel motivasyonunu ana damar paradigma içerisindeizleyici çalışmalarında önemli bir yere sahip olan etki sorunsalı oluşturmaktadır. Buçalışmada Türkiye’de sinema seyircisinin sinema filmlerinden etkilenme düzeyleri vebu etkinin boyutlarının (sosyolojik, kültürel, psikolojik vb. gibi) neler olduğu belirlenmeyeçalışılmıştır. Araştırma evreni olarak İstanbul, Ankara ve İzmir illeri seçilmiştir.Çalışmada alan araştırması yöntemine bağlı kalınarak veri toplama aşamasındaanket tekniğine başvurulmuştur. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre sinemanınizleyicileri üzerinde en güçlü etkisinin sosyalliğe ve genel kültüre katkısı çerçevesindeşekillendiği belirtilebilir. Ayrıca film çalışmaları alanında izleyici araştırmaları maliyetlive zahmetli bir yöntem olarak görüldüğü için araştırmacılar tarafından pek tercihedilmemektedir. Bu açıdan çalışma, sinemaya izleyici merkezli bir bakış açısı sunmasıbakımından literatüre özgün bir katkı sağlamayı hedeflemektedir.
Anahtar Kelime:

Konular: Film, Radyo, Televizyon

Considering The Cinema-Spectator Relationship in Terms of Effect: The Results of An Audience Research

Öz:
Cinema, like other mass media, has a variety of effects on its audience. The main features of the cinema films cause their audience to be affected on various levels. Films, either mainstream or art-house, have an effective impact on their audience to a wide extent. In this respect, the main concern of this article is the issue of effect which has an important place in the audience research within the mainstream paradigm research. It strives to determine the levels of effects of the films on their audience and the dimensions of these effects (the sociological, cultural, psychological, etc.) in Turkey. Istanbul, Ankara and Izmir provinces have been selected as the research universe. Data have been collected via survey. This study has revealed that the most powerful effects of cinema on the audience are its contribution to their socialization and general culture. Furthermore, audience research in the field of film studies is not widely preferred by researchers as it is seen as a costly and laborious method. Therefore, this study aims at making an original contribution to the literature by providing cinema an audience-centered aspect.
Anahtar Kelime:

Konular: Film, Radyo, Televizyon
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Yumlu, Konca (1994). Kitle İletişim Kuram ve Araştırmaları, İzmir.
  • Yaylagül, Levent ve Erdal Dağtaş (2006). “Akademik Bir Disiplin Olarak İletişim: Tarihsel Materyalist Bir Eleştiri Denemesi”. Levent Yaylagül (Der.), Kitle İletişiminin Ekonomi Politiği içinde (ss. 327-351) Ankara Dalbaz Yayıncılık.
  • Yaylagül, Levent (2008). Kitle İletişim Kuramları, Egemen ve Eleştirel Yaklaşımlar (2. Basım) Ankara: Dipnot Yayınları.
  • Yavuz, Şahinde (2005). Medya ve İzleyici Bitmeyen Tartışma. Ankara: Vadi Yayınları.
  • Uzun, Ruhdan (2013). “İzleyici Merkezli Yaklaşımlar”, Haluk Yüksel (Ed.), İletişim Kuramları içinde (ss. 84-105) Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi Yayınları.
  • Türkoğlu, Nurçay (2010). İletişim Bilimlerinden Kültürel Çalışmalara Toplumsal İletişim Tanımlar, Kavramlar, Tartışmalar. (4.Basım). İstanbul: Urban Yayınevi.
  • Tokgöz, Oya (2015). İletişim Kuramlarına Anlam Vermek, Başlangıcından Günümüze Anglo- Amerikan İletişim Kuramı. Ankara: İmge Yayınevi.
  • Tekinalp, Şermin ve Ruhdan Uzun (2009). İletişim Araştırmaları ve Kuramları. (3. Basım) İstanbul: Beta Yayınları.
  • Stevenson, Nick (2008). Medya Kültürleri, Sosyal Teori ve Kitle İletişimi. (Çev. Göze Orhon, Barış Engin Aksoy) Ankara: Ütopya.
  • Mutlu, Erol (2005). Globalleşme, Popüler Kültür ve Medya. Ankara: Ütopya Yayınları.
  • Mutlu, Erol (2004). İletişim Sözlüğü (4. Basım). Ankara: Bilim Sanat Yayınları.
  • McQuail, Denis ve Sven Windahl (2010). İletişim Modelleri. (Çev. Konca Yumlu) Ankara:İmge Yayınevi. (3.Basım).
  • McQuail, Denis (1983). “Kitle İletişim Araçlarının Etkileri” içinde Kitle İletişiminde Temel Yaklaşımlar, (der)Korkmaz Alemdar ve Raşit Kaya, Ankara: Savaş Yayınları ss:45-83
  • Mattelart, Armand ve Michele Mattelart (1998). İletişim Kuramları Tarihi. (Çev:Merih Zıllıoğlu) İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Koçak, Abdullah (2001). Televizyon İzleyici Davranışları Televizyon İzleyicilerinin Tercihleri ve Doyumları Üzerine Teorik ve Uygulamalı Bir Çalışma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Halkla İlişkiler ve Tanıtım Anabilim Dalı Araştırma Yöntemleri Bilim Dalı. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Konya.
  • Kırel, Serpil (2010). Kültürel Çalışmalar ve Sinema. İstanbul: Kırmızıkedi Yayınları.
  • Kırel, Serpil (2005). Yeşilçam Öykü Sineması. İstanbul: Babil Yayınları.
  • Kılıç, Işkın Özbulduk (2018). “Seyirci Deneyiminde Film Tercihini Etkileyen Motivasyonlar ve Filmlerin Alımlanması: Recep İvedik Örneği”. TRTakademi, 3 (5) 322- 343.
  • Kepplinger, Hans Mathias (2003). “Etki Kavramının Sınırları”. Murat Sadullah Çebi (Der. ve Çev.), Medya Etki Araştırmaları içinde (ss. 9-37) Ankara: Alternatif Yayınları.
  • Jensen, Klaus Bruhn ve Karl Erik Rosengren (2005). “İzleyicinin Peşindeki Beş Gelenek”. Şahinde Yavuz (Der.), Şahinde-Yigit Yavuz (Çev.) Medya ve İzleyici Bitmeyen Tartışma içinde (ss.55- 83). Ankara: Vadi Yayınları.
  • İnal, Ayşe (1996). Haberi Okumak. İstanbul: Temuçin Yayınları.
  • İlhan, Vahit (2014). Medya Çalışmalarında İzleyici, Popüler Bir Tür Olarak Televizyon Dizileri ve İzlerkitle olarak Gençler. Ankara: Gece Kitaplığı.
  • Izod, John ve Joanna Dovalis (2015) Terapi Olarak Sinema, (Çev. D.Pınar Kayıhan) İstanbul: İstanbul Kültür Üniversitesi, İKÜ Yayınevi.
  • Gripsrude, Jostein (2014). “Sinema İzleyicileri”. Murat İri (Der.), Sinema Araştırmaları: Kuramlar, Kavramlar, Yaklaşımlar içinde (ss. 307-324). İstanbul: Derin Yayınları.
  • Gönen, Metin (2007). Hollywood Sineması. İstanbul: Es Yayınları.
  • Fejes, Fred (1999). “Eleştirel Kitle İletişimi Araştırması ve Medya Etkileri: Yok Olan İzleyici Sorunu”. Mehmet Küçük (Der. ve Çev.) Medya, İktidar, İdeoloji içinde (ss.309-329) Ankara: Ark Yayınları. (2.Basım).
  • Feigelson, Kristian (2014). “Sinema ve Toplumsal Kırılmalar”. Nurçay Türkoğlu, Mehmet Öztürk, Göksel Aymaz (Haz.), Mehmet Öztürk (Çev.), Kentte Sinema Sinemada Kent içinde (ss.35-43) İstanbul: Pales Yayıncılık.
  • Çebi, Murat (2003) Medya Etki Araştırmaları. Ankara: Alternatif Yayınları.
  • Çaplı, Bülent (2002). Medya ve Etik. Ankara: İmge Yayınevi.
APA Göker N (2018). Sinema Seyirci İlişkisini Etki Çerçevesinde Düşünmek: Bir İzleyici Araştırmasının Sonuçları. , 270 - 292.
Chicago Göker Neslihan Sinema Seyirci İlişkisini Etki Çerçevesinde Düşünmek: Bir İzleyici Araştırmasının Sonuçları. (2018): 270 - 292.
MLA Göker Neslihan Sinema Seyirci İlişkisini Etki Çerçevesinde Düşünmek: Bir İzleyici Araştırmasının Sonuçları. , 2018, ss.270 - 292.
AMA Göker N Sinema Seyirci İlişkisini Etki Çerçevesinde Düşünmek: Bir İzleyici Araştırmasının Sonuçları. . 2018; 270 - 292.
Vancouver Göker N Sinema Seyirci İlişkisini Etki Çerçevesinde Düşünmek: Bir İzleyici Araştırmasının Sonuçları. . 2018; 270 - 292.
IEEE Göker N "Sinema Seyirci İlişkisini Etki Çerçevesinde Düşünmek: Bir İzleyici Araştırmasının Sonuçları." , ss.270 - 292, 2018.
ISNAD Göker, Neslihan. "Sinema Seyirci İlişkisini Etki Çerçevesinde Düşünmek: Bir İzleyici Araştırmasının Sonuçları". (2018), 270-292.
APA Göker N (2018). Sinema Seyirci İlişkisini Etki Çerçevesinde Düşünmek: Bir İzleyici Araştırmasının Sonuçları. Akdeniz İletişim, 0(29), 270 - 292.
Chicago Göker Neslihan Sinema Seyirci İlişkisini Etki Çerçevesinde Düşünmek: Bir İzleyici Araştırmasının Sonuçları. Akdeniz İletişim 0, no.29 (2018): 270 - 292.
MLA Göker Neslihan Sinema Seyirci İlişkisini Etki Çerçevesinde Düşünmek: Bir İzleyici Araştırmasının Sonuçları. Akdeniz İletişim, vol.0, no.29, 2018, ss.270 - 292.
AMA Göker N Sinema Seyirci İlişkisini Etki Çerçevesinde Düşünmek: Bir İzleyici Araştırmasının Sonuçları. Akdeniz İletişim. 2018; 0(29): 270 - 292.
Vancouver Göker N Sinema Seyirci İlişkisini Etki Çerçevesinde Düşünmek: Bir İzleyici Araştırmasının Sonuçları. Akdeniz İletişim. 2018; 0(29): 270 - 292.
IEEE Göker N "Sinema Seyirci İlişkisini Etki Çerçevesinde Düşünmek: Bir İzleyici Araştırmasının Sonuçları." Akdeniz İletişim, 0, ss.270 - 292, 2018.
ISNAD Göker, Neslihan. "Sinema Seyirci İlişkisini Etki Çerçevesinde Düşünmek: Bir İzleyici Araştırmasının Sonuçları". Akdeniz İletişim 29 (2018), 270-292.