SİBERAYLAKLIK NEDENLERİ ÖLÇEĞİ: BİR ÖLÇEK GELİŞTİRME ÇALIŞMASI

Tozkoparan, Süleyman Burak; GENÇ, ZÜLFÜ

SİBERAYLAKLIK NEDENLERİ ÖLÇEĞİ: BİR ÖLÇEK GELİŞTİRME ÇALIŞMASI

Zülfü GENÇ, (Fırat Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü, Elazığ, Türkiye)

Süleyman Burak TOZKOPARAN (Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı, Eskişehir, Türkiye)

Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi

4 1

Yıl: 2017 Cilt: 27 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 53 - 61 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 23-01-2019

SİBERAYLAKLIK NEDENLERİ ÖLÇEĞİ: BİR ÖLÇEK GELİŞTİRME ÇALIŞMASI

Öz:

Bu çalışmayla, öğrencilerin bilgisayar laboratuvarında işlenen derslerde siber aylaklık davranışınayönelme nedenlerini belirleyebilmek amacıyla bir ölçek geliştirilmiştir. Ölçek maddeleri oluşturulur ikenalanyazında bulunan siber aylaklık konusu ile ilgili yapılan çalışmalar incelenmiş, bunun yanında uzmangörüşüne başvurulmuştur. Çalışma kapsamında gerçekleştirilen uygulamalar 2014-2015 Akademik yılındaFırat Üniversitesi Eğitim Fakültesi ve Mühendislik Fakültesinde öğrenim görmekte olan öğrenciler üzerindegerçekleştirilmiştir. Çalışmanın 1. uygulamasına 92 kadın 70 erkek toplam 162 öğrenci katılmıştır. 2.uygulamaya ise 254’ü erkek, 223’ü kadın toplam 477 öğrenci katılmıştır. 3. aşamada test-tekrar test yöntemikullanılmış, ölçek iki hafta arayla 24 erkek ve 20 kadın olmak üzere toplam 44 öğrenciye uygulanmıştır.Toplanan veriler SPSS ve AMOS programları ile analiz edilmiştir. Ölçeğin geçerliğini araştırma için KMOve Bartlett testi, açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi yapılmış, madde ayırt edicilikleri hesaplanmıştır.Ölçeğin güvenirliğini araştırmak için ise ölçeğin iç tutarlılık katsayısı hesaplanmıştır. Toplanan veriler ileyapılan analizlere göre, Cronbach’s Alfa güvenirlik katsayısı ölçek için 0.83(>0.70) olarak bulunmuştur.Ölçeğin kararlılığını belirlemek için test-tekrar test yöntemi kullanılmış, ölçek iki hafta arayla 20 erkek, 24kadın toplam 44 öğrenciye uygulanmıştır. Ölçeğe ilişkin Pearson korelasyon testi sonuçları ve Cronbach’sAlfa güvenirlik katsayıları ölçeğin güvenirlik düzeyinin yeterli olduğunu göstermektedir. Ayrıca, yapılantestler ölçeğin “Güdülenme”, “Yürütücü Kaynaklı Nedenler” ve “Derse İlişkin Tutum” olmak üzere toplam 3faktörde toplandığını göstermiştir. Sonuç olarak; Siberaylaklık Nedenleri Ölçeği üç faktör altında toplanan,11 maddeden oluşmuş 5’li Likert tipi bir ölçektir. Analizler ölçeğin, bireylerin siber aylaklık davranışlarınınnedenlerini ölçmeye dönük geçerli ve güvenilir bir araç olduğunu ortaya koymuştur. Çalışma sonunda eldeedilen bu sonuçlara göre, Siberaylaklık Nedenleri Ölçeği’nin öğrencilerin bilgisayar laboratuarlarındagerçekleştirdikleri siberaylaklık davranışlarını ve nedenlerini belirlemede, eğitim kurumlarında bir ölçmearacı olarak kullanılabileceği söylenebilir.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Reasons Of CyberloafıngScale: A Scale Development Study

Öz:

With this study, It is aimed to determine the reasons for cyberloafing behaviors of thestudents in computerlabs. Reasons of Cyberloafing Scale has been developed to determine cyberloafing behaviors of undergraduate students. In the forming period of the scale items, previous studies on the cyberloafing subject in the literature have been examined and additionally it has been consulted experts for their opinions. The study has been conducted in the academic year of 2014-2015 and the participants of the study have been composed of the students studying in the Faculty of Education and Faculty of Engineering in Firat University. 92 female and 70 male, 162 students in total have been participated in the first implementation. 254 maleand 223 female, a total of 477 students have been participated in the second implementation.. In the third implementation, test-retest method was used and the scale was applied to a total of 44 students, including 24 men and 20 women at two week intervals. The data collected at the end of the implementations have been analyzed with IBM SPSS and AMOS. In order to detect the validity of the scale, KMO and Bartlett’s test and exploratory and confirmatory factor analyzes have been performed, item discriminations have been designated. For the purpose of assessing the reliability of the scale, the internal consistency coefficient has been calculated. Test-retest method has been used to determine the reliability of the scale. According to the analysis performed with data, the scale’s Cronbach's alpha reliability coefficient is 0.83(>0.70) and Pearson correlation coefficents are sufficient. In addition, the tests have been showed that the level of reliability of the scale sufficient and the scale items gather under three factors named “motivation”, “attitude towards lesson” and “instructor-induced reasons”. Consequently; Reasons of Cyberloafing Scale is a scale consisting of 5 points Likert type with 11 items which grouped under three factors. The analysis phase has been revealed that The Cyberloafing Scale is a valid and reliable tool for measuring the behavior of cyberloafing. According to the results obtained from this study, it can be said that Reasons of Cyberloafing Scale can be used as a measuring intrument in educational institutions for measuring reasons of students’ cyberloafing behaviors in computerlabs.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Yılmaz, F. G. K., Yılmaz, R., Öztürk, H. T., Sezer, B., & Karademir, T. (2015). Cyberloafing as a barrier to the successful integration of information and communication technologies into teaching and learning environments. Computers in Human Behavior, 45, 290-298.
Yaşar, S., & Yurdugül, H. (2013). The Investigation of Relation Between Cyberloafing Activities and Cyberloafing Behaviors in Higher Education. Procedia-Socialand Behavioral Sciences, 83, 600-604.
Yaşar, S. (2013). Üniversite Öğrencilerinin Denetim Odağı ve Bilgisayar Laboratuvarına Yönelik Tutumlarının Siberaylaklık Davranışlarına Etkisi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı. Ankara.
Ünal, Ö. F., & Tekdemir, S. (2015). Sanal Kaytarma: Bir Kamu Kurumunda Ampirik Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(2). 95-118.
Ugrin, J. C., Pearson, J. M., & Odom, M. D. (2011). Cyber-slacking: self-control, prior behavior and the impact of deterrence measures. Review of Business Information Systems (RBIS), 12(1), 75-88.
Tuncer, M., & Yılmaz, Ö. (2013). Development of the Scale of Project Based Virtual Learning Qualifications. Elementary Education Online, 12(1), 109-119.
Tozkoparan, S. B. (2016). İnternet Bağımlılığı ve Öğrenmeye İlişkin Tutumun Siberaylaklık Davranışlarına Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Mevlana Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı. Konya.
Pychyl, T. A. (2001). Cyberslacking and the Procrastination Superhighway. Social Science Computer Review, 19(4), 431-444.
Özkalp, E., Aydın, U., & Tekeli, S. (2012). Sapkın Örgütsel Davranışlar ve Çalışma Yaşamında Yeni Bir Olgu: Sanal Kaytarma (Cyberloafing) ve İş İlişkilerine Etkileri. Çimento İşveren Sendikası Dergisi, 26(2), 18-33.
Örücü, E.,&Yildiz, H. (2014). İşyerinde Kisisel Internet ve Teknoloji Kullanımı: Sanal Kaytarma/ThePersonal Internet and Technology Usage at the Workplace: Cyberslacking. Ege Akademik Bakis, 14(1), 99-114.
Meydan, C. H., & Şeşen, H. (2011). Yapısal Eşitlik Modellemesi AMOS Uygulamaları. Ankara: Detay Yayıncılık.
Lim, V. K. G., & Teo, T. S. H. (2006). Cyberloafing and organizational justice. In M.Anandarajan, T. S. H. Teo & C. A. Simmers (Eds.), The Internet and Workplace Transformation (pp. 241-258). Armonk, NY: M.E. Sharpe.
Lim, V. K. G. (2005). The moderating effect of neutralization technique on organizational justice and cyberloafing. Pacis 2005 Proceedings, 206-219.
Lim, V. K. G. (2002). The IT way of loafing on the job: cyberloafing, neutralizing and organizational justice. Journal of Organizational Behavior, 23(5), 675-694.
Kurt, M. (2011) “Siber Aylaklık Davranışlarının Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi” Fırat University 5th International Computer & Instructional Technologies Symposium, September 22-24, Elazığ.
Keser, H., Kavuk, M., & Numanoglu, G. (2016). The relationship between Cyber-Loafing and internet addiction. Cypriot Journal of Educational Sciences, 11(1), 37-42.
Karasar, N. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Kara, A. (2010). Öğrenmeye İlişkin Tutum Ölçeğinin Geliştirilmesi. Electronic Journal of Social Sciences, 9(32), 49-62.
Kalaycı, E. (2010). Üniversite Öğrencilerinin Siberaylaklık Davranışları İle Öz‐Düzenleme Stratejileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı, Ankara.
Jia, H. H. (2008). Relationships between the big five personality dimensions and cyberloafing behavior. Unpublished Doctoral Dissertation. Southern Illinois University, Carbondale, IL.
Henle, C. A., Kohut, G., & Booth, R. (2009). Designing electronic use policies to enhance employee perceptions of fairness and to reduce cyberloafing: An empirical test of justice theory. Computers in Human Behavior, 25(4), 902-910.
Field, A. (2013). Discovering statistics using IBM SPSS statistics (4th Edition). London: Sage Publications Ltd.
Ergün, E., &Altun, A. (2012). Öğrenci Gözüyle Siber Aylaklık ve Nedenleri. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 2(1), 36-53.
Çınar, O., & Karcıoğlu, F. (2015). The Relationship between Cyberloafing and Organizational Citizenship Behavior: A Survey Study in Erzurum/Turkey. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 207, 444-453.
Çepni, S. (2010). Araştırma ve Proje Çalışmalarına Giriş. Trabzon: Celepler Matbaacılık.
Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabi. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Bayram, N. (2010). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş AMOS Uygulamaları. Bursa: Ezgi Kitabevi.
Baturay, M. H.,& Toker, S. (2015). An investigation of theimpact of demographics on cyberloafing from an educational settingangle. Computers in Human Behavior, 50, 358-366.

APA	GENÇ Z, Tozkoparan S (2017). SİBERAYLAKLIK NEDENLERİ ÖLÇEĞİ: BİR ÖLÇEK GELİŞTİRME ÇALIŞMASI. , 53 - 61.
Chicago	GENÇ ZÜLFÜ,Tozkoparan Süleyman Burak SİBERAYLAKLIK NEDENLERİ ÖLÇEĞİ: BİR ÖLÇEK GELİŞTİRME ÇALIŞMASI. (2017): 53 - 61.
MLA	GENÇ ZÜLFÜ,Tozkoparan Süleyman Burak SİBERAYLAKLIK NEDENLERİ ÖLÇEĞİ: BİR ÖLÇEK GELİŞTİRME ÇALIŞMASI. , 2017, ss.53 - 61.
AMA	GENÇ Z,Tozkoparan S SİBERAYLAKLIK NEDENLERİ ÖLÇEĞİ: BİR ÖLÇEK GELİŞTİRME ÇALIŞMASI. . 2017; 53 - 61.
Vancouver	GENÇ Z,Tozkoparan S SİBERAYLAKLIK NEDENLERİ ÖLÇEĞİ: BİR ÖLÇEK GELİŞTİRME ÇALIŞMASI. . 2017; 53 - 61.
IEEE	GENÇ Z,Tozkoparan S "SİBERAYLAKLIK NEDENLERİ ÖLÇEĞİ: BİR ÖLÇEK GELİŞTİRME ÇALIŞMASI." , ss.53 - 61, 2017.
ISNAD	GENÇ, ZÜLFÜ - Tozkoparan, Süleyman Burak. "SİBERAYLAKLIK NEDENLERİ ÖLÇEĞİ: BİR ÖLÇEK GELİŞTİRME ÇALIŞMASI". (2017), 53-61.

APA	GENÇ Z, Tozkoparan S (2017). SİBERAYLAKLIK NEDENLERİ ÖLÇEĞİ: BİR ÖLÇEK GELİŞTİRME ÇALIŞMASI. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 27(1), 53 - 61.
Chicago	GENÇ ZÜLFÜ,Tozkoparan Süleyman Burak SİBERAYLAKLIK NEDENLERİ ÖLÇEĞİ: BİR ÖLÇEK GELİŞTİRME ÇALIŞMASI. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 27, no.1 (2017): 53 - 61.
MLA	GENÇ ZÜLFÜ,Tozkoparan Süleyman Burak SİBERAYLAKLIK NEDENLERİ ÖLÇEĞİ: BİR ÖLÇEK GELİŞTİRME ÇALIŞMASI. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.27, no.1, 2017, ss.53 - 61.
AMA	GENÇ Z,Tozkoparan S SİBERAYLAKLIK NEDENLERİ ÖLÇEĞİ: BİR ÖLÇEK GELİŞTİRME ÇALIŞMASI. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2017; 27(1): 53 - 61.
Vancouver	GENÇ Z,Tozkoparan S SİBERAYLAKLIK NEDENLERİ ÖLÇEĞİ: BİR ÖLÇEK GELİŞTİRME ÇALIŞMASI. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2017; 27(1): 53 - 61.
IEEE	GENÇ Z,Tozkoparan S "SİBERAYLAKLIK NEDENLERİ ÖLÇEĞİ: BİR ÖLÇEK GELİŞTİRME ÇALIŞMASI." Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 27, ss.53 - 61, 2017.
ISNAD	GENÇ, ZÜLFÜ - Tozkoparan, Süleyman Burak. "SİBERAYLAKLIK NEDENLERİ ÖLÇEĞİ: BİR ÖLÇEK GELİŞTİRME ÇALIŞMASI". Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 27/1 (2017), 53-61.