Çok Amaçlı Kapasite Kısıtlı Araç Rotalama Problemi Çözümünde Bir Karınca Kolonisi Optimizasyon Algoritması Yaklaşımı
Yıl: 2018 Cilt: 6 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 37 - 48 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17093/alphanumeric.366852 İndeks Tarihi: 25-02-2019
Çok Amaçlı Kapasite Kısıtlı Araç Rotalama Problemi Çözümünde Bir Karınca Kolonisi Optimizasyon Algoritması Yaklaşımı
Öz: Ulaşım ve lojistik sektöründe araç rotalama problemi çok yönlü ele alınması gereken önemli bir konudur. Çalışmanın amacı, ulaştırma sektöründe sahip olduğu servis araçlarıyla oteller ile havalimanı arası yolcu taşımacılığı yapan ve hala faaliyette bulunan bir firmanın toplam tur sürelerini ve bir yolcunun ortalama ulaşımda geçirdiği süreyi minimize etmektir. Araçlarda bulunan yolcu taşıma sınırlamaları nedeniyle problem Çok Amaçlı Kapasite Kısıtlı Araç Rotalama problemi olarak ele alınmıştır. Problemin çözümünde sezgisel bir yöntem olan Karınca Kolonisi Optimizasyonu Algoritması kullanılmıştır. Çözüm sonuçlarına göre turların süresi ve müşterilerin ortalama ulaşımda geçirdikleri süre açısından önerilen modelin her iki parametre açısından da önemli iyileştirmeler sağladığı gözlenmiştir.
Anahtar Kelime: Konular:
An Ant Colony Optimization Algorithm Approach for Solving Multi-objective Capacitated Vehicle Routing Problem
Öz: In the transportation and logistics sector, the problem of vehicle routing is an important issue that needs to be addressed in many ways. The aim of the work is to minimize the total tour time and the average length of time that a passenger travels on by a service company that is carrying passengers between the hotel and the airport with their service vehicles. Due to the limitations of passenger transport in vehicles, the problem is dealt with as a Multi-objective Capacitated Vehicle Routing problem. An Ant Colony Optimization Algorithm which is a heuristic method is proposed for solving the problem. According to the results of the solution, it is observed that the proposed model provides significant improvements in terms of both parameters in terms of the duration of the tours and the duration of the average transportation time of the customers.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Atan, M., ve Şimşek, P. (2017). Doğrusal Programlama İle Araç Atama Probleminin Çözümlenmesi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(11), 339-358.
- Caceres, H., Batta, R., ve He, Q. (2017). School bus routing with stochastic demand and duration constraints. Transportation Science, 51(4), 1349-1364.
- Chávez, J., Escobar, J., ve Echeverri, M. (2016). A multi-objective Pareto ant colony algorithm for the Multi-Depot Vehicle Routing problem with Backhauls. International Journal of Industrial Engineering Computations, 7(1), 35-48.
- Dantzig, G. B., ve Ramser, J. H. (1959). The truck dispatching problem. Management science, 6(1), 80-91.
- De Souza Lima, F. M., Pereira, D. S., da Conceição, S. V., & de Camargo, R. S. (2017). A multi-objective capacitated rural school bus routing problem with heterogeneous fleet and mixed loads. 4OR, 15(4), 359-386.
- Dorigo, M. (1992). Optimization, learning and natural algorithms. Ph. D. Thesis, Politecnico di Milano, Italy.
- Dorigo, M., Maniezzo, V., ve Colorni, A. (1996). Ant system: optimization by a colony of cooperating agents. IEEE Transactions on Systems, Man, and Cybernetics, Part B (Cybernetics), 26(1), 29- 41.
- Dorigo, M., ve Blum, C. (2005). Ant colony optimization theory: A survey. Theoretical computer science, 344(2-3), 243-278.
- Dorigo, M., ve Gambardella, L. M. (1997). Ant colony system: a cooperative learning approach to the traveling salesman problem. IEEE Transactions on evolutionary computation, 1(1), 53-66.
- Ekşioğlu, B., Vural, A. V., ve Reisman, A. (2009). The vehicle routing problem: A taxonomic review. Computers & Industrial Engineering, 57(4), 1472-1483.
- Gambardella, L. M., ve Dorigo, M. (1996, May). Solving symmetric and asymmetric TSPs by ant colonies. In Evolutionary Computation, 1996., Proceedings of IEEE International Conference on (pp. 622-627). IEEE.
- Ghannadpour, S. F., Noori, S., Tavakkoli-Moghaddam, R., ve Ghoseiri, K. (2014). A multi-objective dynamic vehicle routing problem with fuzzy time windows: Model, solution and application. Applied Soft Computing, 14, 504-527.
- Halvorsen-Weare, E. E., ve Savelsbergh, M. W. (2016). The bi-objective mixed capacitated general routing problem with different route balance criteria. European Journal of Operational Research, 251(2), 451-465.
- Jozefowiez, N., Semet, F., ve Talbi, E. G. (2008). Multi-objective vehicle routing problems. European journal of operational research, 189(2), 293-309.
- Karagül, K., ve Güngör, İ. (2014a). Havalimanindan Otellere Tek Tip Araçlarla Turist Dağitimi Problemine Çözüm Önerisi Ve Alanya Uygulamasi. Dumlupinar University Journal Of Social Science. 189-196.
- Karagül, K., ve Güngör, İ. (2014b). A case study of heterogeneous fleet vehicle routing problem: Touristic distribution application in Alanya. An International Journal of Optimization and Control, 4(2), 67.
- Lahyani, R., Khemakhem, M., ve Semet, F. (2015). Rich vehicle routing problems: From a taxonomy to a definition. European Journal of Operational Research, 241(1), 1-14.
- Lin, S. W., Lee, Z. J., Ying, K. C., ve Lee, C. Y. (2009). Applying hybrid meta-heuristics for capacitated vehicle routing problem. Expert Systems with Applications, 36(2), 1505-1512.
- López-Sánchez, A. D., Hernández-Díaz, A. G., Vigo, D., Caballero, R., ve Molina, J. (2014). A multi-start algorithm for a balanced real-world Open Vehicle Routing Problem. European Journal of Operational Research, 238(1), 104-113.
- Matl, P., Hartl, R. F., ve Vidal, T. (2017). Workload equity in vehicle routing problems: A survey and analysis. Transportation Science. https://doi.org/10.1287/trsc.2017.0744.
- Özkan, M.M. (2003). Bulanık Hedef Programlama. Bursa: Ekin Kitapevi.
- Sedighizadeh, D., ve Mazaheripour, H. (2017). Optimization of multi objective vehicle routing problem using a new hybrid algorithm based on particle swarm optimization and artificial bee colony algorithm considering Precedence constraints. Alexandria Engineering Journal. https://doi.org/10.1016/j.aej.2017.09.006
- Tiwari, R.N., Dharmar, S. ve Rao, J.R. (1987). “Fuzzy Goal Programming- An Additive Model”, Fuzzy Sets and Systems, 24:27-34.
- Toth, P., ve Vigo, D. (2002). Models, relaxations and exact approaches for the capacitated vehicle routing problem. Discrete Applied Mathematics, 123(1), 487-512.
| APA | pala o, AKSARAYLI M (2018). Çok Amaçlı Kapasite Kısıtlı Araç Rotalama Problemi Çözümünde Bir Karınca Kolonisi Optimizasyon Algoritması Yaklaşımı. , 37 - 48. 10.17093/alphanumeric.366852 |
| Chicago | pala osman,AKSARAYLI Mehmet Çok Amaçlı Kapasite Kısıtlı Araç Rotalama Problemi Çözümünde Bir Karınca Kolonisi Optimizasyon Algoritması Yaklaşımı. (2018): 37 - 48. 10.17093/alphanumeric.366852 |
| MLA | pala osman,AKSARAYLI Mehmet Çok Amaçlı Kapasite Kısıtlı Araç Rotalama Problemi Çözümünde Bir Karınca Kolonisi Optimizasyon Algoritması Yaklaşımı. , 2018, ss.37 - 48. 10.17093/alphanumeric.366852 |
| AMA | pala o,AKSARAYLI M Çok Amaçlı Kapasite Kısıtlı Araç Rotalama Problemi Çözümünde Bir Karınca Kolonisi Optimizasyon Algoritması Yaklaşımı. . 2018; 37 - 48. 10.17093/alphanumeric.366852 |
| Vancouver | pala o,AKSARAYLI M Çok Amaçlı Kapasite Kısıtlı Araç Rotalama Problemi Çözümünde Bir Karınca Kolonisi Optimizasyon Algoritması Yaklaşımı. . 2018; 37 - 48. 10.17093/alphanumeric.366852 |
| IEEE | pala o,AKSARAYLI M "Çok Amaçlı Kapasite Kısıtlı Araç Rotalama Problemi Çözümünde Bir Karınca Kolonisi Optimizasyon Algoritması Yaklaşımı." , ss.37 - 48, 2018. 10.17093/alphanumeric.366852 |
| ISNAD | pala, osman - AKSARAYLI, Mehmet. "Çok Amaçlı Kapasite Kısıtlı Araç Rotalama Problemi Çözümünde Bir Karınca Kolonisi Optimizasyon Algoritması Yaklaşımı". (2018), 37-48. https://doi.org/10.17093/alphanumeric.366852 |
| APA | pala o, AKSARAYLI M (2018). Çok Amaçlı Kapasite Kısıtlı Araç Rotalama Problemi Çözümünde Bir Karınca Kolonisi Optimizasyon Algoritması Yaklaşımı. Alphanumeric Journal, 6(1), 37 - 48. 10.17093/alphanumeric.366852 |
| Chicago | pala osman,AKSARAYLI Mehmet Çok Amaçlı Kapasite Kısıtlı Araç Rotalama Problemi Çözümünde Bir Karınca Kolonisi Optimizasyon Algoritması Yaklaşımı. Alphanumeric Journal 6, no.1 (2018): 37 - 48. 10.17093/alphanumeric.366852 |
| MLA | pala osman,AKSARAYLI Mehmet Çok Amaçlı Kapasite Kısıtlı Araç Rotalama Problemi Çözümünde Bir Karınca Kolonisi Optimizasyon Algoritması Yaklaşımı. Alphanumeric Journal, vol.6, no.1, 2018, ss.37 - 48. 10.17093/alphanumeric.366852 |
| AMA | pala o,AKSARAYLI M Çok Amaçlı Kapasite Kısıtlı Araç Rotalama Problemi Çözümünde Bir Karınca Kolonisi Optimizasyon Algoritması Yaklaşımı. Alphanumeric Journal. 2018; 6(1): 37 - 48. 10.17093/alphanumeric.366852 |
| Vancouver | pala o,AKSARAYLI M Çok Amaçlı Kapasite Kısıtlı Araç Rotalama Problemi Çözümünde Bir Karınca Kolonisi Optimizasyon Algoritması Yaklaşımı. Alphanumeric Journal. 2018; 6(1): 37 - 48. 10.17093/alphanumeric.366852 |
| IEEE | pala o,AKSARAYLI M "Çok Amaçlı Kapasite Kısıtlı Araç Rotalama Problemi Çözümünde Bir Karınca Kolonisi Optimizasyon Algoritması Yaklaşımı." Alphanumeric Journal, 6, ss.37 - 48, 2018. 10.17093/alphanumeric.366852 |
| ISNAD | pala, osman - AKSARAYLI, Mehmet. "Çok Amaçlı Kapasite Kısıtlı Araç Rotalama Problemi Çözümünde Bir Karınca Kolonisi Optimizasyon Algoritması Yaklaşımı". Alphanumeric Journal 6/1 (2018), 37-48. https://doi.org/10.17093/alphanumeric.366852 |
