Yıl: 2018 Cilt: 10 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 197 - 206 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5336/nurses.2018-60620 İndeks Tarihi: 08-03-2019

İlköğretim Öğrencilerinde Ağız-Diş Sağlığı Ölçütlerinin Değerlendirilmesi ve İlişkili Faktörlerin Belirlenmesi

Öz:
Amaç: Bir ilköğretim okulunun 1. 2. 3. ve 4. sınıflarında öğrenim gören öğrencilerin ağız-dişsağlığı ölçütlerinin (DMFT indeksi "kişi başına düşen çürük, eksik, dolgulu diş sayısı”, dft indeksi“kişi başına düşen çürük ve dolgulu diş sayısı") değerlendirilmesi ve ağız-diş sağlığı ölçütleri ile ilişkilifaktörlerin belirlenmesidir. Gereç ve Yöntemler: Kesitsel tipte yürütülen araştırma Türkiye’deİç Anadolu Bölgesi’ndeki bir ilin revir kurulmaya uygun olan bir ilköğretim okulunda Mart-Mayıs2014 tarihleri arasında araştırmacılar ve Halk Sağlığı Hemşireliği dersini alan 4. sınıf hemşireliköğrencileri tarafından 451 (%89,6) öğrenci üzerinde gerçekleştirilmiştir. Veriler, yapılan taramalarve velilere gönderilen veri toplama formu ile elde edilmiştir. Bulgular: Çalışma grubunun %51,4'ü erkektirve yaş ortalaması 8,54±1,13 (min: 6-maks: 11) yıl’dır. Çalışma grubundaki ortalama kayıp diş sayısı0,75±1,11 (min. 0,00; maks.5.00) olup, tedavi edilmemiş çürüklü kişiler %61,2, çürük deneyimiprevalansı ise %72,1’dir. Öğrencilerin DMFT indeksi ortalaması 2,81±2,43 (min: 0,0-maks: 14,0), dftindeksi ortalaması ise 2,06±2,01 (min: 0,0-maks: 12,0)’dir. Öğrencilerin diş fırçalama sıklığı ve doğumağırlıkları arttıkça, DMFT ve dft indeksleri azalmaktadır (her biri için; p<,001). Üçüncü sınıfta öğrenimgörme, diş fırçalama sıklığı ve doğum ağırlığının DMFT ve dft indeksleri üzerinde negatif bir etkisi,bebeklikte anne sütü ile beslenmenin ise DMFT indeksi üzerinde pozitif bir etkisi bulunmaktadır(her biri için; p<,05). Ancak, anne sütü ile beslenme süresinin DMFT ve dft indeksleri üzerinde bir etkisisaptanmamıştır(p>,05). Sonuç: Öğrencilerin tedavi edilmemiş diş çürüğü ve çürük deneyimi prevalanslarıyüksektir. Ayrıca, Dünya Sağlık Örgütü'ne göre, okul çocuklarında 1,5 olması gerekenDMFT indeksi, çalışma grubunda (2,8) yüksek bulunmuştur.
Anahtar Kelime:

Konular: Hemşirelik

Assessment of Oral-Dental Health Criteria and Determination of Related Factors in Primary School Students

Öz:
Objectives: Present study was carried out to evaluate the oral-dental health criteria (DMFT index “number of decay, missing and filled teeth per person”, dft index “number of decay and filled teeth per person”) of the students and determine the related factors with oral-dental health criteria in the 1st , 2nd, 3rd and 4th grade of a primary school. Material and Methods: This crosssectional study was conducted in a school which was appropriate to establish the infirmary in a province in Central Anatolia region in Turkey between March and May, 2014 by researchers and 4th year students taking the public health nursing course. This study was carried out on 451 (89.6%) students. Data were collected from screening and data collection form submitting the parents. Results: The study group was consist of 51.4% were male with a mean age of 8.54±1.13 years (min-max: 6-11years). The mean of missing teeth in the study group was 0.75±1.11 (minmax: 0.00-5.00). Of the participants, 61.2% had untreated caries, and the prevalence of caries experience was 72.1%. The mean DMFT index of the students was 2.81±2.43 (min-max: 0.0-14.0), and the mean dft index was 2.06±2.01 (min-max: 0.0-12.0). The DMFT and dft index were decreased (for each one of; p<.001), when toothbrushing frequency and birth weight were increased. Teaching in the 3rd grade, students’toothbrushing frequency and birth weight have a negative effect on DMFT and dft indexes, while breastfeeding in infancy has a positive effect on DMFT index (for each one of; p<.05). However, there was no effect on DMFT and dft indexes of breastfeeding period in infancy (p>.05). Conclusion: Students have higher prevalence of untreated caries and the prevalence of caries experience. In addition, according to the World Health Organization, DMFT index, which should be 1.5 for school children, was found high (2.8) in the study group.
Anahtar Kelime:

Konular: Hemşirelik
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Güçiz-Doğan B. [Criteria used to assess oral dental health in school children and the situation in Turkey]. Şaşmaz T, Karadağ-Çaman Ö, editörler. Halk Sağlığı Günleri, III, Ulusal Okul Sağlığı Sempozyumu (Okul SağlığındaAğız ve Diş Sağlığı). Ankara: Halk Sağlığı Uzmanları Derneği; 2014. p.2-7.
  • Roberson TM. Cariology: the lesion, etiology, prevention and control. In: Roberson TM, Heymann HO, Swift Jr EJ, eds. Sturdevant's Art and Science of Operative Dentistry. 5th ed. St. Louis, Missouri: Mosby Elsevier; 2006. p.65- 134.
  • Ercan E, Dülgergil T, Yıldırım I, Dallı M, Arcak R. [Evaluation of the effect of different preventive measures on new caries occurrence in the children living in Middle Anatolia-city center: results after 12 months]. ADO Klinik Bilimler Dergisi 2008;2(4):218-23.
  • Arora A, Bedros D, Bhole S, Do LG, Scott J, Blinkhorn A, et al. Child and family health nurses' experiences of oral health of preschool children: a qualitative approach. J Public Health Dent 2012;72(2):149-55.
  • Miller AP, Young-Whiting C, Kameka M. Denial or decay? The effects of an oral health educational program on caregivers of preschool children. J Nurs Educ Pract 2014;4(1):108-20.
  • Alkarimi HA, Watt RG, Pikhart H, Sheiham A, Tsakos G. Dental caries and growth in schoolage children. Pediatrics 2014;133(3):e616-23.
  • dos Santos Junior VE, de Sousa RM, Oliveira MC, de Caldas Junior AF, Rosenblatt A. Early childhood caries and its relationship with perinatal, socioeconomic and nutritional risks: a cross-sectional study. BMC Oral Health 2014;14(47):2-5.
  • Bahuguna R, Younis Khan S, Jain A. Influence of feeding practices on dental caries. A casecontrol study. Eur J Paediatr Dent 2013;14(1): 55-8.
  • Chi DL, Rossitch KC, Beeles EM. Developmental delays and dental caries in low-income preschoolers in the USA: a pilot cross-sectional study and preliminary explanatory model. BMC Oral Health 2013;13(53).
  • Coll AM, Filipponi T, Richards W. Exploring health professionals’ perceptions of promoting oral health in children. Br J Sch Nurs 2015;10(8):384-91.
  • Chen CJ, Jallaludin RL. Knowledge and perception of oral health promotion in schools among dental nurses in Sarawak, Malaysia. Asia Pac J Public Health 2000;12(1):12-6.
  • DeMattei RR, Allen J, Goss B. A service-learning project to eliminate barriers to oral care for children with special health care needs. J Sch Nurs 2012;28(3):168-74.
  • Tetuan T. The role of the nurse in oral health. Kansas Nurse 2004;79(10):1-2.
  • Rabiei S, Mohebbi SZ, Yazdani R, Virtanen JI. Primary care nurses' awareness of and willingness to perform children's oral health care. BMC Oral Health 2014;14(26).
  • Skeie MS, Skaret E, Espelid I, Misvær N. Do public health nurses in Norway promote information on oral health? BMC Oral Health 2011;11(23).
  • Buerlein J. Promoting children's oral health. A role for school nurses in prevention, education, and coordination. NASN Sch Nurse 2010;25(1):26-9.
  • Funieru C, Twetman S, Funieru E, Dumitrache AM, Sfeatcu RI, Baicus C. Caries experience in schoolchildren in Bucharest, Romania: The PAROGIM study. J Public Health Dent 2014;74(2):153-8.
  • Mathu-Muju KR, Friedman JW, Nash DA. Oral health care for children in countries using dental therapists in public, school-based programs, contrasted with that of the united states, using dentists in a private practice model. Am J Public Health 2013;103(9):e7- e13.
  • Prasai-Dixit L, Shakya A, Shrestha M, Shrestha A. Dental caries prevalence, oral health knowledge and practice among indigenous Chepang school children of Nepal. BMC Oral Health 2013;13(20).
  • Berger C, Bachman J, Casalone GG, Farberman S, Fish A. An oral health program for children. Nurse Pract 2014;39(2):48-53.
  • Heavey E. Oper wide: oral health in primary care. Nursing 2014;44(3):59-62.
  • Doğan BG. [The criteria used in evaluating the level of oral health in school-age children and the situation in Turkey]. Şaşmaz T, KaradağÇaman Ö, editörler. Halk Sağlığı Günleri: III Okul Sağlığı Sempozyumu (Okul Sağlığında Ağız ve Diş Sağlığı). Ankara: Halk Sağlığı Uzmanları Derneği; 2014. p.2-7.
  • Qiu RM, Lo EC, Zhi QH, Zhou Y, Tao Y, Lin HC. Factors related to children’s caries: a structural equation modeling approach. BMC Public Health 2014;14(1071).
  • Hobdell M, Petersen PE, Clarkson J, Johnson N. Global goals for oral health 2020. Int Dent J 2003;53(5):285-8.
  • T.C. Sağlık Bakanlığı. Stratejik Plan 2013- 2017. Ankara: Sağlık Bakanlığı; 2012. p.163.
  • Wu L, Chang R, Mu Y, Deng X, Wu F, Zhang S, et al. Association between obesity and dental caries in Chinese children. Caries Res 2013;47(2):171-6.
  • Martins MT, Sardenberg F, Abreu MH, Vale MP, Paiva SM, Pordeus IA. Factors associated with dental caries in Brazilian children: a multilevel approach. Community Dent Oral Epidemiol 2014;42(4):289-99.
  • Dhar V, Bhatnagar M. Dental caries and treatment needs of children (6-10 years) in rural Udaipur, Rajasthan. Indian J Dent Res 2009;20(3):256-60.
  • Hong L, Levy SM, Warren JJ, Broffitt B. Infant breast-feeding and childhood caries: a nineyear study. Pediatr Dent 2014;36(4):342-7.
  • Masood M, Yusof N, Hassan MI, Jaafar N. Longitudinal study of dental caries increment in malaysian school children: a 5-year cohort study. Asia Pac J Public Health 2014;26(3): 260-7.
  • Koçanalı B, Topaloğlu-Ak A, Çoğulu D. [Evaluation of the dental caries risk factors in children]. The Journal of Pediatric Research 2014;1(2):76-9.
  • Dörter C, Ulu O, Yaman BC, Efes BG, Gömeç Y, Çilingir A, et al. [Plaque removal efficacy of manual toothbrush with micropulse bristles]. İstanbul Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Dergisi 2010;44(2):81-7.
  • Doğan MC. [Oral and dental health care]. Şaşmaz T, Karadağ-Çaman Ö, editörler. Halk Sağlığı Günleri: III Okul Sağlığı Sempozyumu (Okul Sağlığında Ağız ve Diş Sağlığı). Ankara: Halk Sağlığı Uzmanları Derneği; 2014. p.23-9.
  • Creeth JE, Gallagher A, Sowinski J, Bowman J, Barrett K, Lowe S, et al. The effect of brushing time and dentifrice on dental plaque removal in vivo. J Dent Hyg 2009;83(3):111-6.
  • Kambek-Taşveren S, Yalçın-Yeler D, Sözen A, Taşveren S. [The relationship between DMFT index and the tootbrushing of the 12- year-old children]. Atatürk Üniv Diş Hek Fak 2005;15(3):11-4.
  • Brogårdh-Roth S, Matsson L, Klingberg G. Molar-incisor hypomineralization and oral hygiene in 10- to-12-yr-old Swedish children born preterm. Eur J Oral Sci 2011;119(1):33- 9.
  • Tanaka K, Miyake Y. Low birth weight, preterm birth or small-for-gestational-age are not associated with dental caries in young Japanese children. BMC Oral Health 2014;38:1-6.
  • Reyes-Perez E, Borrell LN, Katz RV, Gebrian BJ, Prophete S, Psoter WJ. Effect of early childhood protein-energy malnutrition on permanent dentition dental caries. J Public Health Dent 2014;74(3):181-7.
  • Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. 2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması. T.C. Kalkınma Bakanlığı, TÜBİTAK: Ankara, Türkiye: Elma Teknik Basım Matbaacılık Ltd Şti; 2014. p.343.
  • T.C. Sağlık Bakanlığı. Samur G. Anne Sütü. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 726. 1. Baskı. Ankara: Klasmat Matbaacılık; 2008. p.21.
  • Lavigne V. Breastfeeding and dental caries. Clinical Lactation 2013;4(1):12-6.
  • Bowen WH, Lawrence RA. Comparison of the cariogenicity of cola, honey, cow milk, human milk, and sucrose. Pediatrics 2005;116(4): 921-6.
APA DURU P, Örsal Ö, BOSTAN N, yaman b (2018). İlköğretim Öğrencilerinde Ağız-Diş Sağlığı Ölçütlerinin Değerlendirilmesi ve İlişkili Faktörlerin Belirlenmesi. , 197 - 206. 10.5336/nurses.2018-60620
Chicago DURU PINAR,Örsal Özlem,BOSTAN Nalan,yaman batu can İlköğretim Öğrencilerinde Ağız-Diş Sağlığı Ölçütlerinin Değerlendirilmesi ve İlişkili Faktörlerin Belirlenmesi. (2018): 197 - 206. 10.5336/nurses.2018-60620
MLA DURU PINAR,Örsal Özlem,BOSTAN Nalan,yaman batu can İlköğretim Öğrencilerinde Ağız-Diş Sağlığı Ölçütlerinin Değerlendirilmesi ve İlişkili Faktörlerin Belirlenmesi. , 2018, ss.197 - 206. 10.5336/nurses.2018-60620
AMA DURU P,Örsal Ö,BOSTAN N,yaman b İlköğretim Öğrencilerinde Ağız-Diş Sağlığı Ölçütlerinin Değerlendirilmesi ve İlişkili Faktörlerin Belirlenmesi. . 2018; 197 - 206. 10.5336/nurses.2018-60620
Vancouver DURU P,Örsal Ö,BOSTAN N,yaman b İlköğretim Öğrencilerinde Ağız-Diş Sağlığı Ölçütlerinin Değerlendirilmesi ve İlişkili Faktörlerin Belirlenmesi. . 2018; 197 - 206. 10.5336/nurses.2018-60620
IEEE DURU P,Örsal Ö,BOSTAN N,yaman b "İlköğretim Öğrencilerinde Ağız-Diş Sağlığı Ölçütlerinin Değerlendirilmesi ve İlişkili Faktörlerin Belirlenmesi." , ss.197 - 206, 2018. 10.5336/nurses.2018-60620
ISNAD DURU, PINAR vd. "İlköğretim Öğrencilerinde Ağız-Diş Sağlığı Ölçütlerinin Değerlendirilmesi ve İlişkili Faktörlerin Belirlenmesi". (2018), 197-206. https://doi.org/10.5336/nurses.2018-60620
APA DURU P, Örsal Ö, BOSTAN N, yaman b (2018). İlköğretim Öğrencilerinde Ağız-Diş Sağlığı Ölçütlerinin Değerlendirilmesi ve İlişkili Faktörlerin Belirlenmesi. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi, 10(3), 197 - 206. 10.5336/nurses.2018-60620
Chicago DURU PINAR,Örsal Özlem,BOSTAN Nalan,yaman batu can İlköğretim Öğrencilerinde Ağız-Diş Sağlığı Ölçütlerinin Değerlendirilmesi ve İlişkili Faktörlerin Belirlenmesi. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi 10, no.3 (2018): 197 - 206. 10.5336/nurses.2018-60620
MLA DURU PINAR,Örsal Özlem,BOSTAN Nalan,yaman batu can İlköğretim Öğrencilerinde Ağız-Diş Sağlığı Ölçütlerinin Değerlendirilmesi ve İlişkili Faktörlerin Belirlenmesi. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi, vol.10, no.3, 2018, ss.197 - 206. 10.5336/nurses.2018-60620
AMA DURU P,Örsal Ö,BOSTAN N,yaman b İlköğretim Öğrencilerinde Ağız-Diş Sağlığı Ölçütlerinin Değerlendirilmesi ve İlişkili Faktörlerin Belirlenmesi. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi. 2018; 10(3): 197 - 206. 10.5336/nurses.2018-60620
Vancouver DURU P,Örsal Ö,BOSTAN N,yaman b İlköğretim Öğrencilerinde Ağız-Diş Sağlığı Ölçütlerinin Değerlendirilmesi ve İlişkili Faktörlerin Belirlenmesi. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi. 2018; 10(3): 197 - 206. 10.5336/nurses.2018-60620
IEEE DURU P,Örsal Ö,BOSTAN N,yaman b "İlköğretim Öğrencilerinde Ağız-Diş Sağlığı Ölçütlerinin Değerlendirilmesi ve İlişkili Faktörlerin Belirlenmesi." Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi, 10, ss.197 - 206, 2018. 10.5336/nurses.2018-60620
ISNAD DURU, PINAR vd. "İlköğretim Öğrencilerinde Ağız-Diş Sağlığı Ölçütlerinin Değerlendirilmesi ve İlişkili Faktörlerin Belirlenmesi". Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi 10/3 (2018), 197-206. https://doi.org/10.5336/nurses.2018-60620