TY - JOUR TI - MEVLÂNÂ’NIN MESNEVÎ’SİNDE AKIL ELEŞTİRİSİ VE AKLIN İŞLEVSELLİĞİNE YÖNELİK YAKLAŞIMLARI AB - İlm-i bâtın, ilm-i ledün, ilm-i esrar ve ilm-i hikmet olarak tasavvuf diğer İslȃmȋ ilimlergibi kendini ilahî vahiyle anlamlandıran bir ilimdir. Temel bilgi kaynağı Kur’ȃn ve sünnettir. Kur’ȃn ve sünnetin yorumlanmasında aklın verilerinden istifade etmektedir. Ancak sȗfȋler vahyin anlaşılmasında aklın önemine inandıkları kadar vahyin ışığında aklında aydınlanmasını öngörürler. Vahyi anlamada aklın yetersizliğini dile getirirler. Bilhassagaybe müteallik konularda aklın değil keşfin yol göstericiliğine inanırlar. Bir sȗfȋ olarakkeşf, şuhȗd, vecd, tecelli, ilham ve işaret yoluyla vahyin anlaşılmasını önemseyen MevlȃnȃCelȃleddîn-i Rȗmȋ aşkı esas almış ve Hakk’a vasıl olmaya çalışmıştır. Eserlerinde aklın rehberliğini önemsediğini sıklıkla vurgulayan Mevlȃnȃ akla bir sınır çizer. Aklın kendi idraksahası içerisinde gereğince işlevsel kılınmasını dile getirir. Ancak aklın yetilerini sınırlıgüçte görür. Aklın gücünü ruhtan aldığını, saf aklın sahibini ruhuyla barışık kılacağınısöyler. İnanç ve ibadet sahasını, gaybe dair konuları, ilahî vuslat yolculuğunu ve aşka dairmeseleleri sınırlı aklın ötesindeki sınırsız gerçeklikler olarak niteler. Aklın sahasını duyularȃlemiyle sınırlarken, metafizik ȃleme dair yaklaşımları aşk esasıyla ortaya koymaya çalışır. AU - ÖZKÖSE, Kadir PY - 2017 JO - Bozok Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi VL - 6 IS - 1 SN - 2146-7846 SP - 13 EP - 34 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/293877 ER -