Bingöl İlinde Sıcaklık ve Yağışların Trend Analizi ve Tarıma Etkisi

DEMIR, YASIN; Şahin, Üstün; MERAL, Ramazan; DOĞAN DEMİR, Azize

Bingöl İlinde Sıcaklık ve Yağışların Trend Analizi ve Tarıma Etkisi

Azize DOĞAN DEMİR, (Bingöl Üniversitesi , Ziraat Fakültesi, Biyosistem Mühendisliği Bölümü, Bingöl, Türkiye)

Yasin DEMİR, (Bingöl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü, Bingöl, Türkiye)

Üstün ŞAHİN, (Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü, Erzurum, Türkiye)

Ramazan MERAL (Bingöl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Biyosistem Mühendisliği Bölümü, Bingöl, Türkiye)

Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi

10 0

Yıl: 2017 Cilt: 4 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 284 - 291 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 28-03-2019

Bingöl İlinde Sıcaklık ve Yağışların Trend Analizi ve Tarıma Etkisi

Öz:

Yağış ve sıcaklık, iklim elemanları içerisinde en fazla değişkenlik gösteren parametrelerdir ve iklimdeğişikliğinin gözlenmesinde önemli faktörlerdir. Küresel ısınmanın etkisiyle Türkiye’nin 643 mm olan uzun yıllaryağış ortalaması giderek azalmaktadır. Yağış miktarında meydana gelen bu azalışlar tarımsal üretimi de giderekolumsuz etkileyecektir. Ayrıca, kuraklığa sebep olan etmenlerin devam etmesiyle gelecekte su ve su kaynaklarıile ilgili ciddi sıkıntılar meydana gelecektir. Bu çalışmada 1975-2016 yılları arasında Doğu Anadolu Bölgesinde yeralan Bingöl ilinin yıllık, mevsimlik ve aylık yağış ve sıcaklık trendleri incelenmiş olup bölge tarımına etkisiaraştırılmıştır. Sonuçta, Bingöl ilinde yıllık sıcaklıklarda artan yönde, yağış miktarlarında ise azala n yöndedeğişimlerin olduğu ancak bu değişimlerin istatistiksel açıdan anlamlı olmadığı belirlenmiştir. Mevsimsel yağışmiktarlarında da istatistiksel anlamda önemli farklar bulunmamış ancak tüm mevsimlerde azalan yönde eğilimbelirlenmiştir. Uzun yıllar aylık yağış miktarları incelendiğinde ise sadece Nisan ayındaki yağış miktarının azalanyöndeki eğiliminin istatistiksel açıdan önemli olduğu gözlenmiştir. Sıcaklık ve yağış değişimlerinin kısa vadedeBingöl ili tarımsal üretimi üzerinde önemli bir etkisinin olmayacağı belirlenmiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: Çevre Bilimleri Ziraat Mühendisliği Meteoroloji ve Atmosferik Bilimler

Trend Analyses of Temperature and Precipitation and Effect on Agricultural in Bingol Province

Öz:

Precipitation and temperature is most variable parameters among climatic components and is important factors in observing of climate change. Precipitation average for many years in Turkey is 643 mm and it is gradually decreasing with the effect of global warming. These decreases in the amount of precipitation will be affected of adverse manner agricultural production. Moreover, serious problems on water and water resources will be occurred in the future due to continue of factors that cause of drought. In this study, the annual, seasonal and monthly rainfall and temperature trends in 1975-2016 period were examined and its effect on regional agriculture was evaluated of Bingol Province in Eastern Anatolia Region. As a result, in Bingol province, an increase trend in the annual temperature values and a decrease trend in the precipitation amounts were observed, but these changings were not statistically significant. There was no statistically significant difference in the seasonal precipitation amounts, but the tendency in the decrease in the all seasons was determined. When the monthly rainfall for many years is investigated statistically significant that only the tendency towards the falling rainfall amount in April. It has been concluded that temperature and precipitation changes will not have an important effect on the agricultural production in Bingol province in the short term.

Anahtar Kelime:

Konular: Çevre Bilimleri Ziraat Mühendisliği Meteoroloji ve Atmosferik Bilimler

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Anonim 2006. Bingöl İl Çevre Durum Raporu. Çevre ve Orman Bakanlığı. Ankara.
Bakoğlu, A. 2004. Bingöl ve Elazığ İllerinde Tarımsal Yapı. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları
Beyazıt, M. 1996. İnşaat Mühendisliğinde Olasılık Yöntemleri. İstanbul Teknik Üniversitesi Matbaası, İstanbul.
Cebe, E.N. 2007. Türkiye Akarsularında Mevsimsel Trend Analizi. İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
Christensen, J.H, Hewitson, B., Busuioc, A. 2007. Regional Climate Projections. In: Solomon S., Qin, D., Manning, M. et al. (eds) Climate Change 2007: The Physical Science Basis. Contribution of working group I to the fourth assessment report of the intergovernmental panel on climate change. Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom and New York, NY, USA. http://ipccwg1.ucar.edu/wg1/wg1-report.html. Cited 18 June 2007.
Demir, İ., Kılıç, G., Coşkun, M. 2007. Türkiye ve Bölgesi için PRECIS bölgesel iklim modeli çalışmaları. I. Türkiye İklim Değişikliği Kongresi Bildiriler Kitabıs. 252-261, İstanbul.
Demir, İ., Kılıç, G., Coşkun, M. ve Sümer, U.M. 2008. Türkiye’de maksimum, minimum ve ortalama hava sıcaklıkları ile yağış dizilerinde gözlenen değişiklikler ve eğilimler. TMMOB İklim Değişimi Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, 69-84. TMMOB adına TMMOB Meteoroloji Mühendisleri Odası, 13-14 Mart 2008, Ankara.
Doğan Demir, A., Demir, Y. 2016. Mean, minimum and maximum temperature trends in Bingol. International Engineering, Science and Education Conference (INESEC), , December 1-3, 2016 in Diyarbakır/Turkey, p: 111-117.
Elpiner, L.I. 2004. Scenarios of human health changes under global hydroclimatic transformations. Proc. Climate Change and Public Health in Russia in the XXI Century. April 5–6, 2004, Publishing Company “Adamant”, Moscow, p: 195-199.
Fıstıkoğlu, O., Biberoğlu, E. 2008. Küresel iklim değişikliğinin su kaynaklarına etkisi ve uyum önlemleri. TMMOB İklim değişimi Sempozyumu, p: 238-252.
Hunter, P.R. 2003. Climate change and waterborne and vector-borne disease. J. Appl. Microbiol., 94:37-46.
Hurd, B.H., Callaway, M., Smith J., Kirshen, P. 2004. Climatic change and U.S. water resources: from modeled watershed impacts to national estimates. J. Am. Water Resour. As., 40: 129- 148.
Kadıoğlu, M. 1997. Trends in surface air temperature data over Turkey. International Journal of Climatology, 17: 511-520.
Karabulut, M. 2012. Doğu Akdeniz’de ekstrem maksimum ve minimum sıcaklıkların trend analizi. KSÜ Doğa Bil. Dergisi, Özel Sayı, 37- 44.
Kovats, R.S., Tirado, C. 2006. Climate, weather and enteric disease. Climate Change and Adaptation Strategies for Human Health, B. Menne and K.L. Ebi, Eds., Springer, Darmstadt, p: 269-295.
McCarthy, J.J., Canziani, O.F., Leary, N.A., Dokken, D.J., White, K.S. 2001. Climate change 2001: impacts, adaptation, and vulnerability. Contribution of working group II to the third assessment report of the intergovernmental panel on climate change. Cambridge University Press, New York.
Miettinen, I., Zacheus, O., Von Bonsdorff, C., Vartiainen, T. 2001. Waterborne epidemics in Finland in 1998-1999. Water Sci. Technol. 43: 67-71.
Oğuz, İ., Öztekin, T., Akar, Ö. 2008. Tokat Kazova’daki uzun yıllık yağış ve sıcaklık gidişlerinin kuraklık açısından irdelenmesi. GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 25(1): 71-79.
Özfidaner, M. 2007. Türkiye Yağış Verilerinin Trend Analizi ve Nehir akımları Üzerine etkisi. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü (Yüksek Lisans Tezi), Adana.
Şensoy, S., Demircan, M., Alan, İ. 2005. 1971-2004 Yılları Arası Türkiye İklim İndisleri Trendleri. Ankara Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü.
Türkeş, M. 1996. Spatial and temporal analysis of annual rainfall variations in Turkey. International Journal of Climatology, 16(9): 1057-1076.
Türkeş, M., Utku, M., Kılıç, G. 1996. Observed changes in maximum and minimum temperatures in Turkey. International Journal of Climatology, 16:463-477.
Türkeş, M., Sümer, U., Demir İ. 2002. Türkiye’nin günlük ortalama maksimum ve minimum hava sıcaklıkları ile sıcaklık genişliğindeki eğilimler ve değişiklikler. Klimatoloji Çalıştayı (11-13 Nisan), s. 89-106, İzmir.

APA	DOĞAN DEMİR A, DEMIR Y, Şahin Ü, MERAL R (2017). Bingöl İlinde Sıcaklık ve Yağışların Trend Analizi ve Tarıma Etkisi. , 284 - 291.
Chicago	DOĞAN DEMİR Azize,DEMIR YASIN,Şahin Üstün,MERAL Ramazan Bingöl İlinde Sıcaklık ve Yağışların Trend Analizi ve Tarıma Etkisi. (2017): 284 - 291.
MLA	DOĞAN DEMİR Azize,DEMIR YASIN,Şahin Üstün,MERAL Ramazan Bingöl İlinde Sıcaklık ve Yağışların Trend Analizi ve Tarıma Etkisi. , 2017, ss.284 - 291.
AMA	DOĞAN DEMİR A,DEMIR Y,Şahin Ü,MERAL R Bingöl İlinde Sıcaklık ve Yağışların Trend Analizi ve Tarıma Etkisi. . 2017; 284 - 291.
Vancouver	DOĞAN DEMİR A,DEMIR Y,Şahin Ü,MERAL R Bingöl İlinde Sıcaklık ve Yağışların Trend Analizi ve Tarıma Etkisi. . 2017; 284 - 291.
IEEE	DOĞAN DEMİR A,DEMIR Y,Şahin Ü,MERAL R "Bingöl İlinde Sıcaklık ve Yağışların Trend Analizi ve Tarıma Etkisi." , ss.284 - 291, 2017.
ISNAD	DOĞAN DEMİR, Azize vd. "Bingöl İlinde Sıcaklık ve Yağışların Trend Analizi ve Tarıma Etkisi". (2017), 284-291.

APA	DOĞAN DEMİR A, DEMIR Y, Şahin Ü, MERAL R (2017). Bingöl İlinde Sıcaklık ve Yağışların Trend Analizi ve Tarıma Etkisi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 4(3), 284 - 291.
Chicago	DOĞAN DEMİR Azize,DEMIR YASIN,Şahin Üstün,MERAL Ramazan Bingöl İlinde Sıcaklık ve Yağışların Trend Analizi ve Tarıma Etkisi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi 4, no.3 (2017): 284 - 291.
MLA	DOĞAN DEMİR Azize,DEMIR YASIN,Şahin Üstün,MERAL Ramazan Bingöl İlinde Sıcaklık ve Yağışların Trend Analizi ve Tarıma Etkisi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, vol.4, no.3, 2017, ss.284 - 291.
AMA	DOĞAN DEMİR A,DEMIR Y,Şahin Ü,MERAL R Bingöl İlinde Sıcaklık ve Yağışların Trend Analizi ve Tarıma Etkisi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi. 2017; 4(3): 284 - 291.
Vancouver	DOĞAN DEMİR A,DEMIR Y,Şahin Ü,MERAL R Bingöl İlinde Sıcaklık ve Yağışların Trend Analizi ve Tarıma Etkisi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi. 2017; 4(3): 284 - 291.
IEEE	DOĞAN DEMİR A,DEMIR Y,Şahin Ü,MERAL R "Bingöl İlinde Sıcaklık ve Yağışların Trend Analizi ve Tarıma Etkisi." Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 4, ss.284 - 291, 2017.
ISNAD	DOĞAN DEMİR, Azize vd. "Bingöl İlinde Sıcaklık ve Yağışların Trend Analizi ve Tarıma Etkisi". Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi 4/3 (2017), 284-291.