Yıl: 2017 Cilt: 32 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 600 - 611 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.16986/HUJE.2016018864 İndeks Tarihi: 03-04-2019

Öğretmenlerin Öğrenciye Yönelik Metaforlarının Belirlenmesine İlişkin Nitel Bir Araştırma

Öz:
Bu araştırmanın temel amacı, öğretmenlerin öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeleri metaforlar aracılığıyla belirlemektir. Araştırmanın çalışma grubunu kolay ulaşılabilir durum örneklemesi yoluyla belirlenen 2013-2014 öğretim yılında Ankara’daki ilköğretim kurumlarında görev yapmakta olan 290 öğretmen oluşturmaktadır. Öğretmenlere açık uçlu bir soru sorulmuştur. Araştırmada elde edilen verilerle içerik analizi yapılmış, ortaya çıkan metafor ve kavramsal kategoriler ilgili alan yazınla ilişkilendirmiştir. Araştırmanın bulgularına göre öğretmenlerin öğrencilere yönelik metaforları gelişen bir varlık olarak öğrenci, değerli bir varlık olarak öğrenci, hammadde olarak öğrenci, bilgi yansıtıcısı olarak öğrenci, boş bir zihin olarak öğrenci, sosyal katılımcı olarak öğrenci, özgün bir varlık olarak öğrenci, pasif bilgi alıcısı olarak öğrenci, olumsuz çağrışım olarak öğrenci olmak üzere 9 kavramsal kategori altında toplanmıştır. Kavramsal kategorilere ilişkin olarak öğretmen görüşlerinin dağılımı, cinsiyete göre farklılık göstermezken branşa göre farklılık göstermiştir. Duyuşsal giriş özelliklerinin önemi göz önünde bulundurulduğunda, branş öğretmenlerinin öğrenciye dönük zihinsel imgelerini daha da olumlulaştıracak etkili bir mesleki formasyon eğitiminin önemli olduğu düşünülmektedir.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Matematik Eğitim, Özel

A Qualitative Research on Determining Teachers’ Metaphors about Students

Öz:
The aim of this research was to reveal out the mental images of teachers regarding the concept of student. The study group was composed of 290 primary school teachers that were chosen via convenience sampling method and had been working in Ankara during 2013-2014. In the analysis of data, content analysis techniques were used. According to the findings, nine categories were determined such as student as a developing entity, student as a valuable entity, student as a stuff, student as the representative of knowledge, student as an empty mental, student as a social participant, student as an original entity, student as a passive knowledge receiver, student as a negative connotation. The views of teachers did not indicate significant difference according to gender, whereas the views indicated significant difference according to the branches. When the affective qualities’ importance is taken into consideration, effective professional training and in-service teacher training that will make branch teachers’ metaphors positive towards students are seen important.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Matematik Eğitim, Özel
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akbaba-Altun, S. ve Apaydın, Ç. (2013). Kız ve erkek öğretmen adaylarının “eğitim” kavramına ilişkin metaforik algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 19(3), 329-354.
  • Aldan-Karademir, A. Ç., Uçak, E. ve Bağ, H. (2012). Fen bilgisi öğretmen adaylarının bilgi kavramına ilişkin sahip oldukları metaforlar. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 27-30 Haziran, 2012. Niğde Üniversitesi, Niğde.
  • Arslan, M. M. ve Bayrakçı, M. (2006). Metaforik düşünme ve öğrenme yaklaşımının eğitim öğretim açısından incelenmesi. Millî Eğitim Dergisi, (171), 100-107.
  • Botha, E. (2009). Why metaphor matters in education. South African Journal of Education, 29, 431-444.
  • Cerit, Y. (2008). Öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin müdür kavramı ile ilgili metaforlara ilişkin görüşleri. Eğitim ve Bilim, 33(147), 3-13.
  • Döş, İ. (2010). Aday öğretmenlerin müfettişlik kavramına ilişkin metafor algıları. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(3), 607-629.
  • Ekiz, D. ve Koçyiğit, Z. (2012). Sınıf öğretmenlerinin öğretmen kavramına ilişkin metaforlarının tespit edilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(2), 439-458.
  • Kalyoncu, R. (2012). Görsel sanatlar öğretmeni adaylarının öğretmenlik kavramına ilişkin metaforları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(20), 471-484.
  • Kasapoğlu, H. (2016). Öğretmen adaylarının Türk Eğitim Sistemine ilişkin algılarının metaforlar yoluyla analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 22(1), 59-80.
  • Koç, G. (2006). Yapılandırmacı sınıflarda öğretmen-öğrenen rolleri ve etkileşim sistemi. Eğitim ve Bilim, 31(142), 56-64.
  • Koşar, D. (2016). Öğretmen adaylarının üniversite ve öğretim elemanı kavramlarına ilişkin metaforik algıları. International Online Journal of Educational Sciences, (Erken Basım).
  • Kövecses, Z. (2002). Metaphor: A practical introduction. New York: Oxford University. Kumral, O. (2009). Öğretmen adaylarının öğretim elemanlarının davranışlarına yönelik algıları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(25),92-102.
  • Mete, Y. A. (2013). Okul uygulaması dersine yönelik öğretmen adayı, öğretmen ve okul yöneticilerinin sahip oldukları metaforlar. Öğretmen Eğitimi ve Eğitimcileri Dergisi, 2(2), 249-274. Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2nd ed.). USA: SAGE.
  • Nalçacı, A. ve Bektaş, F. (2011). Öğretmen adaylarının okul kavramına ilişkin algıları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 13(1), 239-258.
  • Ocak, G. ve Gündüz, M. (2006). Eğitim fakültesini yeni kazanan öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine giriş dersini almadan önce ve aldıktan sonra öğretmenlik mesleği hakkındaki metaforlarının karşılaştırılması. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8, 293-311.
  • Oxford, R. L., Tomlinson, S., Barcelos, A., Harrington, C., Lavine, R. Z., Saleh, A., & Longhini, A. (1998). Clashing metaphors about classroom teachers: Toward a systematic typology for the language teaching field. System, 26, 3-50.
  • Oyman, N. ve Şentürk, İ. (2015). Öğretmen adayları ve öğretim üyelerinin “üniversite” kavramına ilişkin metaforik algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 21(3), 367-394.
  • Örücü, D. (2014). Öğretmen adaylarının okul, okul yönetimi ve Türk eğitim sistemine yönelik metaforik algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 20(3), 327-358.
  • Özan, B. M. ve Demir, C. (2011). Farklı lise türlerine göre öğretmen ve öğrencilerin okul kültürü metaforu algıları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(2), 106-126.
  • Özdemir, S. ve Akkaya, E. (2013). Genel lise öğrenci ve öğretmenlerinin okul ve ideal okul algılarının metafor yoluyla analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 19(2), 295-322.
  • Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (3. baskıdan çeviri) (Çev. Ed. M. Bütün ve S. B. Demir). Ankara: Pegem Akademi.
  • Pilav, S. ve Elkatmış, M.(2013). Öğretmen adaylarının Türkçe kavramına ilişkin metaforları. Turkish Studies, 8(4), 1207-1220.
  • Polat, S., Apak, Ö. ve Akdağ, M. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının akademisyen kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 57-78.
  • Saban, A. (2004). Giriş düzeyindeki sınıf öğretmeni adaylarının “öğretmen” kavramına ilişkin ileri sürdükleri metaforlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 131-155.
  • Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55, 459-496.
  • Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326.
  • Saban, A., Koçbeker, B. N. ve Saban, A. (2006). Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 6(2), 461-522.
  • Semerci, C., Semerci, N., Eliüşük, A. ve Kartal, E. (2012). Öğretmenlik mesleğinin gündemine ilişkin öğretmen görüşleri (Bartın ili örneği). Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 22-40.
  • Semerci, Ç. (2007). Program geliştirme kavramına ilişkin metaforlarla yeni ilköğretim programlarına farklı bir bakış. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31(1), 139-154.
  • Shindell, T., & Willis, V. (2001). Analyzing HRD metaphor‐in‐use. Advances in Developing Human Resources, 3(3), 309‐321.
  • Silman, F. ve Şimşek, H. (2006). Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri okulları ve merkezi eğitim kurumlarına mecazlar yoluyla bir bakış. Eurasian Journal of Educational Research, (23), 177-187.
  • Tompkins, P., & Lawley, J. (2002). The magic of metaphor. Retrieved from http://www.cleanlanguage.co.uk/Magicof-Metaphor.html
  • Tortop, H. S. (2013). Öğretmen adaylarının üniversite hocası hakkındaki metaforları ve bir değerlendirme aracı olarak metafor. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 3(2), 153-160.
  • Tuna, E. Y. ve Budak, M. F. (2013). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının “tarih” kavramına ilişkin algılarının mecazlar/metaforlar yardımıyla analizi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(14), 609-642.
  • Yalçın, M. ve Erginer, A. (2012). İlköğretim okullarında okul müdürüne ilişkin metaforik algılar. Öğretmen Eğitimi ve Eğitimcileri Dergisi, 1(2), 229-256.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. baskı). Ankara: Seçkin
  • Yıldırım, A., Ünal, A. ve Çelik, M. (2011). Öğretmen kavramına ilişkin öğretmen, yönetici ve müfettiş algılarının analizi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(2), 1-18.
  • Yob, I. M. (2003). Thinking constructively with metaphors. Studies in Philosophy and Education, 22, 127-138.
APA Sezgin F, Koşar D, KOŞAR S, ER E (2017). Öğretmenlerin Öğrenciye Yönelik Metaforlarının Belirlenmesine İlişkin Nitel Bir Araştırma. , 600 - 611. 10.16986/HUJE.2016018864
Chicago Sezgin Ferudun,Koşar Didem,KOŞAR Serkan,ER EMRE Öğretmenlerin Öğrenciye Yönelik Metaforlarının Belirlenmesine İlişkin Nitel Bir Araştırma. (2017): 600 - 611. 10.16986/HUJE.2016018864
MLA Sezgin Ferudun,Koşar Didem,KOŞAR Serkan,ER EMRE Öğretmenlerin Öğrenciye Yönelik Metaforlarının Belirlenmesine İlişkin Nitel Bir Araştırma. , 2017, ss.600 - 611. 10.16986/HUJE.2016018864
AMA Sezgin F,Koşar D,KOŞAR S,ER E Öğretmenlerin Öğrenciye Yönelik Metaforlarının Belirlenmesine İlişkin Nitel Bir Araştırma. . 2017; 600 - 611. 10.16986/HUJE.2016018864
Vancouver Sezgin F,Koşar D,KOŞAR S,ER E Öğretmenlerin Öğrenciye Yönelik Metaforlarının Belirlenmesine İlişkin Nitel Bir Araştırma. . 2017; 600 - 611. 10.16986/HUJE.2016018864
IEEE Sezgin F,Koşar D,KOŞAR S,ER E "Öğretmenlerin Öğrenciye Yönelik Metaforlarının Belirlenmesine İlişkin Nitel Bir Araştırma." , ss.600 - 611, 2017. 10.16986/HUJE.2016018864
ISNAD Sezgin, Ferudun vd. "Öğretmenlerin Öğrenciye Yönelik Metaforlarının Belirlenmesine İlişkin Nitel Bir Araştırma". (2017), 600-611. https://doi.org/10.16986/HUJE.2016018864
APA Sezgin F, Koşar D, KOŞAR S, ER E (2017). Öğretmenlerin Öğrenciye Yönelik Metaforlarının Belirlenmesine İlişkin Nitel Bir Araştırma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(3), 600 - 611. 10.16986/HUJE.2016018864
Chicago Sezgin Ferudun,Koşar Didem,KOŞAR Serkan,ER EMRE Öğretmenlerin Öğrenciye Yönelik Metaforlarının Belirlenmesine İlişkin Nitel Bir Araştırma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 32, no.3 (2017): 600 - 611. 10.16986/HUJE.2016018864
MLA Sezgin Ferudun,Koşar Didem,KOŞAR Serkan,ER EMRE Öğretmenlerin Öğrenciye Yönelik Metaforlarının Belirlenmesine İlişkin Nitel Bir Araştırma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.32, no.3, 2017, ss.600 - 611. 10.16986/HUJE.2016018864
AMA Sezgin F,Koşar D,KOŞAR S,ER E Öğretmenlerin Öğrenciye Yönelik Metaforlarının Belirlenmesine İlişkin Nitel Bir Araştırma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2017; 32(3): 600 - 611. 10.16986/HUJE.2016018864
Vancouver Sezgin F,Koşar D,KOŞAR S,ER E Öğretmenlerin Öğrenciye Yönelik Metaforlarının Belirlenmesine İlişkin Nitel Bir Araştırma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2017; 32(3): 600 - 611. 10.16986/HUJE.2016018864
IEEE Sezgin F,Koşar D,KOŞAR S,ER E "Öğretmenlerin Öğrenciye Yönelik Metaforlarının Belirlenmesine İlişkin Nitel Bir Araştırma." Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, ss.600 - 611, 2017. 10.16986/HUJE.2016018864
ISNAD Sezgin, Ferudun vd. "Öğretmenlerin Öğrenciye Yönelik Metaforlarının Belirlenmesine İlişkin Nitel Bir Araştırma". Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 32/3 (2017), 600-611. https://doi.org/10.16986/HUJE.2016018864