TY  - JOUR
TI  - Aşı Karşıtlığı
AB  - Milyonlarca kişinin ölümüne neden olan çiçek hastalığına karşı başlayan aşılama serüveni, 1700’lü yıllardan günümüze kadar büyükgelişme kaydetmiş, yaygın aşılama programları sayesinde pek çok hastalığın sıklığının, morbidite ve mortalitesinin dramatik şekildedüştüğü difteri, boğmaca, kızamık, kızamıkçık, kuduz, tetanoz gibi birçok hastalıkta görülmüştür. Aşı üretim teknolojisi de geçen ikiyüzyıllık süre zarfında son derece ilerlemiştir. Dünya çapında her yıl bir milyar dozdan fazla ve çok büyük çoğunluğu tamamen sağlıklıkişilere uygulanan aşılar; tasarım, monitörizasyon ve uygunluk açısından günümüzün en sıkı tedbirler alınan ürünleri olmuştur. Aşılamakadar aşı karşıtlığı da eskidir. Aşı karşıtları kurdukları dernekler, çıkardıkları kitaplar, broşürler ve dergilerle aşıların zararlı olduğuna dairçeşitli argümanlar kullanmış, aşılama oranlarında ciddi düşüşlere neden olmuştur. Maalesef başarılı oldukları dönem ve coğrafyalardainsanlar ciddi salgınlarla karşılaşmıştır. Yirmi birinci yüzyılda da ilginç şekilde tarihtekilerle benzer aşı karşıtı söylemler kullanılmıştır.Aşılarla birlikte bazı bulaşıcı hastalıklar çok nadir görülmeye başlamış, bu durum aşıların gereksiz olduğu şeklinde aşı karşıtı bir söylemezemin olarak kullanılmıştır. Aşı üreticilerinin inanılmaz kazançlar elde ettiği, bu durumun evrensel aşılama önerilerini yönlendirdiği ve aşıyan etkilerinin örtüldüğü yönünde spekülasyonlar yapılmıştır. Kızamık-kızamıkçık-kabakulak aşılarının kombine edilmesinin veya bazıaşılarda koruyucu olarak kullanılan etil-cıva içeren tiomersalin otizme neden olduğuna dair iddialar ortaya atılmıştır. Aşılar otoimmünhastalıklarla ilişkilendirilmiş ve aşılama programlarının durdurulması talep edilmiştir. Tüm bu iddialara yönelik yüzlerce çalışma yapılmışve tıp otoritelerince aşıların hem gerekli hem de güvenli olduğu sonucuna ulaşılmış olsa da aşı karşıtları internet, sosyal medya gibigünümüz teknolojilerini de kullanarak söylemlerine devam etmiş, toplumların aşılama konusundaki güvenlerini etkilemişlerdir. Aşılamastratejilerinin başarısı, toplumların aşıların yararları ya da riskleri konusundaki algılarına ve aşılamaya duydukları güvene dayanmaktadır.Sağlık çalışanlarının aşılar ve aşı karşıtlığıyla ilgili yeterli bilgi ve donanıma sahip olması ve tereddütlü bir ebeveyne nasıl yaklaşacağınıbilmesi, aşılama programlarının başarıya ulaşması için önemli bir basamaktır.
AU  - ALTINDİŞ, Mustafa
AU  - KUTLU, Hüseyin Haydar
DO  - 10.5578/flora.66355
PY  - 2018
JO  - Flora İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Dergisi
VL  - 23
IS  - 2
SN  - 1300-932X
SP  - 47
EP  - 58
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/295707
ER  -