KAPADOKYALI TEYZENİN SAVUNMASI: TURİZM AÇISINDAN KÜLTÜREL MİRASIN OTANTİKLİĞİ SORUNU

Yıl: 2018 Cilt: 15 Sayı: 120 Sayfa Aralığı: 119 - 130 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 13-05-2019

KAPADOKYALI TEYZENİN SAVUNMASI: TURİZM AÇISINDAN KÜLTÜREL MİRASIN OTANTİKLİĞİ SORUNU

Öz:
Otantiklik kavramı, 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren hemen her sosyal bilimin ilgi alanına giren canlı bir tartışma konusudur. Tarihî binaların restorasyonunda izlenmesi gereken yolun ne ol- ması gerektiği yönünde 19. yüzyılda başlayan tartışmalar, İkinci Dünya Savaşı’nın ardından kültürel mirası uluslararası seviyede koruma altına almaya çalışan sözleşme ve metinler sayesinde hız kazan- mıştır. UNESCO başta olmak üzere ona bağlı uluslararası örgütlerin çabaları sonucu kavram sadece bir akademik inceleme alanı olarak kalmamış, 1972 tarihli Dünya Mirası Konvansiyonunun Uygu- lanmasına Yönelik İşlevsel İlkeler adlı rehberde Dünya Miras Listesi’ne girebilmek için miras alan- larının taşıması gereken şartlardan biri otantiklik kriteri olarak adlandırılmıştır. 2003 tarihli Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi’nde otantiklik kavramı yer almamış, ancak 2015 tarihli Uygulama İlkeleri’nde yeniden kullanılmıştır. Bu hâliyle kavram somut olmayan kültürel mira- sın korunması yönündeki akademik tartışmalarda merkezi bir yol oynamaktadır. Otantiklik kavramı aynı zamanda, SOKÜM unsurlarına bağlı turistik çekiciliklerin talep edildiği bir turizm çeşidi olan miras turizminin de öznesi konumundadır. Miras turizmi ise sürdürülebilirlik ilkesine uyan bir turizm çeşidi olarak kabul görmektedir. Bu önemlerine binaen, turistleri seyahate iten motivasyonlardan biri olarak kabul edilen otantiklik kavramının turizm sektörü açısından taşıdığı anlam ve işlev turizm alan yazınında uzun zamandır incelenmektedir. Buna rağmen kavramın teorik çerçevesi henüz kesin ola- rak belirlenememiş, kişisel algılara dayandığı anlaşılmıştır. Araştırmada, otantiklik tartışmalarının gelişimi incelenmiş ve otantiklik olgusunun kültürel altyapılarına bağlı olarak hem turistler hem de kültürel miras taşıyıcıları tarafından farklı algılanabileceği, bu farklı algılamada kişilerin beklenti ve ihtiyaçlarının ön planda geldiği açıklanmıştır. Kültürel altyapılarına bağlı olarak hem turistlerin hem de yerel halkın kendi beklenti ve ihtiyaçlarına göre algıladıkları otantiklik olgusunu, turizm sektörü içinde özgürce tatmin etmek ve kullanmak durumunda oldukları savunulmuştur.
Anahtar Kelime:

Konular: Otelcilik, Konaklama, Spor ve Turizm Tarih Kültürel Çalışmalar Sanat

In Defense of the Cappadocian Aunty: The Authenticity Problem of Cultural Heritage from Tourism Perspective

Öz:
The concept of authenticity has concerned and been rousingly discussed by nearly all social sci- ences since the second half of the 20th century. Discussions about what courses of action should be taken for the restoration of historic buildings, which were initiated in the 19th century, gathered pace after the Second World War due to treaties and texts aimed to preserve cultural heritage at interna- tional levels. Consequent to the efforts of international organizations, particularly of UNESCO, the authenticity concept has not merely been an academic area of study; as part of the 1972 Operational Guidelines for the Implementation of the World Heritage Convention, authenticity also was determi- ned as a criterion for the inclusion of heritage properties in the World Heritage List. Authenticity was not referred to in the Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage dated to 2003 but reappeared in the 2015 Operational Guidelines; as such, it plays a central role in academic discussions regarding the protection of intangible cultural heritage (ICH). Moreover, the concept of authenticity holds a position of being the subject of heritage tourism, a branch of tourism regarded to be accordant with the principle of sustainability, in which touristic attractions related to ICH elements are in demand. Accepted to be a travel motivator, authenticity has long been studied in the academic literature in terms of its significance for and function in the tourism industry. Nevertheless, the the- oretical framework for the concept has apparently been based on individual perceptions and thus has not precisely been determined yet. Besides examining the progress of discussions about authenticity, this research maintains that the notion of authenticity may be perceived differently by both tourists and cultural heritage bearers -i.e. local communities- depending on their cultural backgrounds and that individual expectations as well as needs take precedence in the case of such dissimilar perceptions; while arguing that these perceivers are inclined to freely satisfy and obliged to utilize this conception, respectively, within the industry.
Anahtar Kelime:

Konular: Otelcilik, Konaklama, Spor ve Turizm Tarih Kültürel Çalışmalar Sanat
Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • Alvarez, Maria D. ve Meral Korzay. “Turkey as a Heritage Tourism Destination: The Role of Knowledge”. Journal of Hospitality Marke- ting & Management 20.3-4 (2011): 425-440.
  • Ashworth, Gregory J. ve John E. Tunbridge. The Tourist-Historic City. London: Belhaven 1990.
  • Bandarin, Francesco. “Foreward”. The Politics of World Heritage: Negotiating Tourism and Conservation (Editörler Harrison, David ve Michael Hitchcock) Clavedon: Channel View Publications 2005: v-vı.
  • Bendix, Regina. “Tourism and cultural displays: Inventing traditions for whom?.” Journal of American Folklore (1989): 131-146.
  • Boorstin, Daniel. “From Traveler to Tourist: The Lost Art of Travel”. The Image: A Guide to Pseudo-Events in America (Editör D. Boors- tin) New York: Atheneum, 1961: 77-117.
  • Butler, Richard W. “Alternative Tourism: Pious Hope or Trojan Horse?”. Journal of Travel Research 28.3 (1990b): 40-45.
  • ————. “The Influence of the Media in Shaping International Tourist Patterns”. Tourism Recreation Research 15.2 (1990a): 46-53.
  • Cameron, Christina. “From Warsaw to Mostar: the World Heritage Committee and Authen- ticity”, APT Bulletin 39.2/3 (2008): 19-24.
  • Chhabra, Deepak, Robert Healy ve Erin Sills. “Staged Authenticity and Heritage Tou- rism”. Annals of Tourism Research 30.3 (2003): 702-719.
  • Cohen, Eric. “A Phenomenology of Tourist Expe- riences”. Sociology 13.2 (1979): 179-201.
  • ————. “Authenticity and Commoditization in Tourism”. Annals of Tourism Research 15.3 (1988): 371-386.
  • ————. “Toward a Sociology of International Tourism”. Social Research 39.1 (1972): 164-182.
  • Cornet, Joseph. “African Art and Authenticity”. African Arts 9.1 (1975): 52-55.
  • Fyall, Alan ve Brian Garrod. “Heritage Tou- rism: at What Price?”. Managing Leisure 3.4 (1998): 213-228.
  • Gilmore, James H. ve B. Joseph Pine. Authenti- city: What Consumers Really Want. Harvard Business Press 2007.
  • Greenwood, Davydd J. “Culture by the Pound: Anthropological Perspective on Tourism as Culture Commoditization”. Hosts and Guests (Editör V.L. Smith), Philadelphia: Univer- sity of Pennyslvania Press 1977: 129-138.
  • Gülüm, Erol. “Yaratıcı Turizm-Halk Kültürü İlişkisi ve Yerelin Popülerleşmesi”. Millî Folklor 27.105 (2015): 87-98.
  • Heitmann, Sine. “Authenticity in Tourism”. Research Themes for Tourism (Editörler P.Robinson, S. Heitmann ve P. Diege) Oxfordshire: Cabi International, 2011: 45-58.
  • Hobsbawm, Eric J. ve Terence O. Ranger. The Invention of Tradition. New York: Cambridge University 1983.
  • ICOMOS. The Nara Document on Authenticity. (1994) 17 Ekim 2018 <https://whc.unesco. org/document/116018>
  • Kulevičius, Salvijus. “In Search for Cultural He- ritage Authenticity Definition: History and Current Issues”, Historical and Cultural Studies 1.1(2014): 1-6.
  • Labadi, Sophia. “Representations of the Nati- on and Cultural Diversity in Discourses on World Heritage”, Journal of Social Archaeo- logy 7.2 (2007): 147-170.
  • Lawless, Julie Williams ve Kapila D. Silva. “Towards an Integrative Understanding of ‘Authenticity’of Cultural Heritage: An analy- sis of World Heritage Site Designations in the Asian Context”, Journal of Heritage Ma- nagement 1.2 (2016): 148-159.
  • MacCannell, Dean. “Staged Authenticity: Arran- gements of Social Space in Tourist Settings”. American Journal of Sociology 79.3 (1973):589-603.
  • MacKay, Kelly J. ve Daniel R. Fesenmaier. “An Exploration of Cross-Cultural Destination Image Assessment”. Journal of Travel Rese- arch 38.4 (2000): 417-423.
  • McKercher, Bob, Robert McKercher ve Hilary Du Cros. Cultural Tourism: The Partnership Between Tourism and Cultural Heritage Ma- nagement. New York: Routledge 2002. NWTO. Tourism Highlights. (2018) 20 Ekim
  • 2018. https://www.e-unwto.org/doi/pdf/10.18 111/9789284419876
  • Özünel, E. Ölçer. “«İnsanlar, Gezegen Ve Refah İçin Bir Eylem Planı››: Somut Olmayan Kül- türel Miras Ve 2030 Sürdürülebilir Kalkın- ma Hedeflerine Eleştirel Yaklaşım”. Milli Folklor 116 (2017b): 18-32.
  • ————. “Kültür Turizminde “Yöresel” Ve “Otantik” Olanı Sorgulamak Ve Tüketilmiş Mekânları Yeniden Üretmek Üzerine”. Tur- kish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Tur- kish or Turkic 6.4 (2011): 255-262.
  • ————. “Peri Bacalarına Sihirli Değnek: Nev- şehir Turizminin Kültürel Animasyon ve Uygulamalı Halkbilimi Bağlamında Değer- lendirilmesi”. I. Uluslararası Nevşehir Tarih ve Kültür Sempozyumu Bildirileri (2012): 93-102.
  • ————.“Somut Olmayan Kültürel Mirasın Ka- ranlık Yüzleri: Turistifikasyon, Bağlamın- dan Koparma, Millileştirme, Müzeifikasyon, Otantifikasyon Ve Aşırı Ticarileşme”, Kültürel Mirasın Korunması Uluslararası Bur- sa Sempozyumu, 19-20 Ekim 2017, Bursa, (2017a): 349-366.
  • Poria, Yaniv, Richard Butler ve David Airey. Clarifying Heritage Tourism. Pergamon-El- sevier 2001.
  • Reisinger, Yvette ve Carol J. Steiner. “Reconcep- tualizing Object Authenticity”, Annals of To- urism Research 33.1 (2006): 65-86.
  • Ritzer, George. Büyüsü Bozulmuş Dünyayı Bü- yülemek, (çev. Şen Süer Kaya), İstanbul: Ay- rıntı Yayınları, 2000.
  • Shackel, Paul A. “A Snapshot of Tourism in Gre- enland”. International Journal of Heritage Studies 17.1 (2011): 81-88.
  • Stovel, Herb. “Origins and Influence of the Nara Document on Authenticity”, APT Bulletin 39.2/3 (2008): 9-17.
  • Su, Junjie. “Conceptualising the Subjective Aut- henticity of Intangible Cultural Heritage”. International Journal of Heritage Studies 4.9 (2018): 919-937.
  • UNESCO. Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunması Sözleşmesi. (16 Kasım 1972) 21 Ekim 2018 <http://www.unesco.org.tr/Pa- ges/161/177>
  • ————. Operational Guidelines for the Imple- mentation of the World Heritage Convention. (1977) 16 Ekim 2018 <http://whc.unesco.org/ archive/out/opgu77.htm>
  • ————. Kültürel Çeşitlilik Evrensel Bildirgesi. (2001) 17 Ekim 2018 <http://www.unesco. org.tr/pages/180/17>
  • ————. Operational Guidelines for the Imple- mentation of the World Heritage Convention. (8 Temmuz 2015) 17 Ekim 2018 <http://whc. unesco.org/en/guidelines>
  • ————. Somut Olmayan Kültürel Mirasın Ko- runması Sözleşmesi. (17 Ekim 2003) 18 Ekim 2018 <https://ich.unesco.org/doc/src/00009- TR-PDF.pdf>
  • Wang, Ning. “Rethinking Authenticity in Tou- rism Experience”. Annals of Tourism Rese- arch 26.2 (1999): 349-370.
  • Yang, Chih-Hai, Hui-Lin Lin ve Chia-Chun Han. “Analysis of International Tourist Arrivals in China: The Role of World Heritage Sites”. Tourism Management 31.6 (2010): 827-837.
APA Çokişler N (2018). KAPADOKYALI TEYZENİN SAVUNMASI: TURİZM AÇISINDAN KÜLTÜREL MİRASIN OTANTİKLİĞİ SORUNU. , 119 - 130.
Chicago Çokişler Nazım KAPADOKYALI TEYZENİN SAVUNMASI: TURİZM AÇISINDAN KÜLTÜREL MİRASIN OTANTİKLİĞİ SORUNU. (2018): 119 - 130.
MLA Çokişler Nazım KAPADOKYALI TEYZENİN SAVUNMASI: TURİZM AÇISINDAN KÜLTÜREL MİRASIN OTANTİKLİĞİ SORUNU. , 2018, ss.119 - 130.
AMA Çokişler N KAPADOKYALI TEYZENİN SAVUNMASI: TURİZM AÇISINDAN KÜLTÜREL MİRASIN OTANTİKLİĞİ SORUNU. . 2018; 119 - 130.
Vancouver Çokişler N KAPADOKYALI TEYZENİN SAVUNMASI: TURİZM AÇISINDAN KÜLTÜREL MİRASIN OTANTİKLİĞİ SORUNU. . 2018; 119 - 130.
IEEE Çokişler N "KAPADOKYALI TEYZENİN SAVUNMASI: TURİZM AÇISINDAN KÜLTÜREL MİRASIN OTANTİKLİĞİ SORUNU." , ss.119 - 130, 2018.
ISNAD Çokişler, Nazım. "KAPADOKYALI TEYZENİN SAVUNMASI: TURİZM AÇISINDAN KÜLTÜREL MİRASIN OTANTİKLİĞİ SORUNU". (2018), 119-130.
APA Çokişler N (2018). KAPADOKYALI TEYZENİN SAVUNMASI: TURİZM AÇISINDAN KÜLTÜREL MİRASIN OTANTİKLİĞİ SORUNU. Milli Folklor Dergisi, 15(120), 119 - 130.
Chicago Çokişler Nazım KAPADOKYALI TEYZENİN SAVUNMASI: TURİZM AÇISINDAN KÜLTÜREL MİRASIN OTANTİKLİĞİ SORUNU. Milli Folklor Dergisi 15, no.120 (2018): 119 - 130.
MLA Çokişler Nazım KAPADOKYALI TEYZENİN SAVUNMASI: TURİZM AÇISINDAN KÜLTÜREL MİRASIN OTANTİKLİĞİ SORUNU. Milli Folklor Dergisi, vol.15, no.120, 2018, ss.119 - 130.
AMA Çokişler N KAPADOKYALI TEYZENİN SAVUNMASI: TURİZM AÇISINDAN KÜLTÜREL MİRASIN OTANTİKLİĞİ SORUNU. Milli Folklor Dergisi. 2018; 15(120): 119 - 130.
Vancouver Çokişler N KAPADOKYALI TEYZENİN SAVUNMASI: TURİZM AÇISINDAN KÜLTÜREL MİRASIN OTANTİKLİĞİ SORUNU. Milli Folklor Dergisi. 2018; 15(120): 119 - 130.
IEEE Çokişler N "KAPADOKYALI TEYZENİN SAVUNMASI: TURİZM AÇISINDAN KÜLTÜREL MİRASIN OTANTİKLİĞİ SORUNU." Milli Folklor Dergisi, 15, ss.119 - 130, 2018.
ISNAD Çokişler, Nazım. "KAPADOKYALI TEYZENİN SAVUNMASI: TURİZM AÇISINDAN KÜLTÜREL MİRASIN OTANTİKLİĞİ SORUNU". Milli Folklor Dergisi 15/120 (2018), 119-130.