Çoklu Yetersizliği Olan Bir Çocuğa Dönüştürülebilir Sembol Pekiştirmeyi İçeren Tuvalet Eğitim Paketiyle Tuvalet Kontrolünün Kazandırılması: Vaka Çalışması

Eylem DAYI, (Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi, Özel Eğitim Bölümü, Ankara, Türkiye)
Pınar ŞAFAK (Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi, Özel Eğitim Bölümü, Ankara, Türkiye)
Eğitim ve Bilim
73 32
Yıl: 2018 Cilt: 43 Sayı: 196 Sayfa Aralığı: 301 - 316 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.15390/EB.2018.7351 İndeks Tarihi: 13-05-2019

Çoklu Yetersizliği Olan Bir Çocuğa Dönüştürülebilir Sembol Pekiştirmeyi İçeren Tuvalet Eğitim Paketiyle Tuvalet Kontrolünün Kazandırılması: Vaka Çalışması

Öz:
Bağımsız olarak tuvalet yapma, hayatta pek çok problemle başetmek zorunda olan yetersizlikten etkilenmiş bireyler için önemlibir gelişimsel beceridir. Etkili tuvalet eğitim programları,pekiştirme ve cezanın bir arada kullanılmasına dayalı olarakdesenlenmektedir. Bu araştırmada çoklu yetersizlikten etkilenmişbir çocuğa dönüştürülebilir sembol pekiştirme (DSP) sistemininiçinde bulunduğu tuvalet eğitimi paketiyle gündüz tuvaletkontrolü ve ardından gece tuvalet kontrolü kazandırmaamaçlanmıştır. Sonuçlar, DSP sisteminin kullanıldığı tuvaleteğitim paketinin çoklu yetersizlikten etkilenmiş bir çocuğungündüz ve gece tuvalet kontrolünü kazanmasında etkili olduğunugöstermiştir. Çocuk edindiği gündüz ve gece tuvalet kontrolünü,eğitimden 30, 40 ve 50 gün sonra da sürdürmüştür.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel Psikoloji
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Alberto, P. ve Troutman, A. C. (1986). Applied behavior analysis for teachers (2. bs.). Ohio: Merrill Publishing Company.
  • Averink, M., Melein, L. ve Duker, P. C. (2005). Establishing diurnal bladder control with the response restriction method: extended study on its effectiveness. Research in developmental disabilities, 26(2), 143-151. doi: 10.1016/j.ridd.2004.02.001
  • Azrin, N. H., Bugle, C. ve O’Brien, F. (1971). Behavioral engineering: Two apparatuses for toilet training retarded children. Journal of Applied Behavior Analysis, 4(3), 249-253. doi: 10.1901/jaba.1971.4-249
  • Azrin, N. H. ve Foxx, R. M. (1971). A rapid method of toilet training the institutionalized retarded. Journal of Applied Behavior Analysis, 4(2), 89-99. doi: 10.1901/jaba.1971.4-89
  • Azrin, N. H., Hontos, P. T. ve Besalel-Azrin, V. (1979). Elimination of enuresis without a conditioning apparatus: an extension by office instruction of the child and parents. Behavior Therapy, 10(1), 14- 19. doi: 10.1016/S0005-7894(79)80004-0
  • Azrin, N. H., Sneed, T. J. ve Foxx, R. M. (1973). Dry bed: A rapid method of eliminating bedwetting (enuresis) of the retarded. Behaviour Research and Therapy, 11(4), 427-434.
  • Azrin, N. H., Sneed, T. J. ve Foxx, R. M. (1974). Dry-bed training: Rapid elimination of childhood enuresis. Behaviour Research and Therapy, 12(3), 147-156. doi: 10.1016/0005-7967(74)90111-9
  • Azrin, N. H. ve Thienes, P. M. (1978). Rapid elimination of enuresis by intensive learning without a conditioning apparatus. Behavior Therapy, 9(3), 342-354. doi: 10.1016/S0005-7894(78)80077-X
  • Baker, B. L. ve Brightman, A. J. (1995). Steps to independence (2. bs.). Baltimore: Paul H. Brookes Publishing Co.
  • Berk, L. B. ve Friman, P. C. (1990). Epidemiologic aspects of toilet training. Clinical Pediatrics, 29(5), 278- 282. doi:10.1177/000992289002900505
  • Bettison, S. (1982). Toilet Training to independence for the handicapped a manual for trainers. USA: Charles Thomas.
  • Cicero, F. R. ve Pfadt, A. (2002). Investigation of a reinforcement- based toilet training procedure for children with autism. Research in Developmental Disabilities, 23, 319-331. doi: 10.1016/S0891- 4222(02)00136-1
  • Cocchiola, M. A. Jr., Martino, G. M., Dwyer, L. J. ve Demezzo, K. (2012). Toilet training children with autism and developmental delays: An effective program for school settings. Behaviour Analysis in Practice, 5(2), 60. doi: 10.1007/BF03391824
  • Didden, R., Sikkema, S. P. E., Bosman, I. T. M., Duker, P. C. ve Curfs, L. M. G. (2001). Use of a modified Azrin-Foxx toilet training procedure with individuals with Angelman syndrome. Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities, 14(1), 64-70. doi: 10.1046/j.1468-3148.2001.00047.x
  • Duker, P. C., Averink, M. ve Melein, L. (2001). Response restriction as a method to establish diurnal bladder control. American Journal on Mental Retardation, 106(3), 209-215. doi: 10.1352/0895- 8017(2001)106<0209:RRAAMT>2.0.CO;2
  • Fleisher, D. R. (2004). Understanding toilet training difficulties. Pediatrics, 113(6), 1809-1810.
  • Foxx, R. ve Azrin, N. (1973). Dry pants: A rapid methodof toilet training children. Behavior Research and Therapy, 11(4), 435-442.
  • Fredericks, H. D. B., Baldwin, V. L., Grove, D. N. ve Moore, W. G. (1975). Toilet training the handicapped child. Monmouth, Or: Instructional Development Corparation.
  • Hagopian, L. P., Fisher, W., Piazza, C. C. ve Wierzbicki, J. J. (1993). A water-prompting procedure for the treatment of urinary incontinence. Journal of Applied Behavior Analysis, 26(4), 473-474. doi: 10.1901/jaba.1993.26-473
  • Herbert, M. (1996). Toilet training, bedwetting and soiling. England: BPS Books.
  • Kırcaali İftar, G. ve Tekin İftar, E. (2012). Tek-denekli araştırma yöntemleri [Single subject research methods]. Ankara: Türk Psikologlar Derneği.
  • Kroeger, K. ve Sorenson, R. (2010). A parent training model for toilet training children with autism. Journal of Intellectual Disability Research, 54(6), 556-567. doi: 10.1111/j.1365-2788.2010.01286.x
  • Lancioni, G. E. (1980). Teaching independent toileting to profoundly retarded deaf-blind children. Behavior Therapy, 11(2), 234-244.
  • LeBlanc, L. A., Carr, J. E., Crossett, S. E., Bennett, C. M. ve Detweiler, D. D. (2005). Intensive outpatient behavioral treatment of primary urinary incontinence of children with autism. Focus on Autism and Other Developmental Disabilities, 20(2), 98-105. doi: 10.1177/10883576050200020601
  • Lee, C. Y. Q., Anderson, A. ve Moore, D. W. (2014). Using video modeling to toilet train a child with autism. Journal of Developmental and Physical Disabilities, 26(2), 123-134. doi: 10.1007/s10882-013- 9348-y
  • Linford, M. D., Hipsher, L. W. ve Silikovitz, R. G. (1972). Systematic instruction for retarded children: The illness program. Part 3. Self help instruction. Danville II: Interstate.
  • Luiselli, J. K. (1994). Toilet training in children with sensory impairments in a residential school setting. Behavioral Interventions, 9(2), 105-114. doi: 10.1002/bin.2360090205
  • Luiselli, J. K. (1997). Teaching toilet skills in a public school setting to a child with pervasive developmental disorder. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 28(2), 163-168. doi: 10.1016/S0005-7916(97)00011-6
  • Mahoney, K., Van Wagenen, K. ve Meyerson, L. (1971). Toilet training of normal and retarded children. Journal of Applied Behavior Analysis, 4, 173-181. doi: 10.1901/jaba.1971.4-173
  • Özcan, N. (2004). Zihin özürlü çocuklara tuvalet becerisi öğretimine yönelik aile eğitimi programının etkililiği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
  • Özcan, N. ve Cavkaytar, A. (2009). Parents as teachers: Teaching parents how to teach toilet skills to their children with autism and mental retardation. Education and Training in Developmental Disabilities, 44(2), 237-243.
  • Özkubat, U. ve Töret, G. (2014). Zihinsel yetersizliği olan çocuklara gündüz tuvalet kontrolü becerisi öğretiminde anneleri tarafından sunulan geleneksel gündüz tuvalet kontrolü öğretiminin etkililiği. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(I), 61-84. doi: 10.9779/PUJE644
  • Öztürk, M., Öktem, F., Kişioğlu, N., Demirci, M., Altuntaş, I., Kutluhan, S. ve Doğan, M. (2006). Bladder and bowel control in children with cerebral palsy: Case control study. Croatian Medical Journal, 47(2), 264-270.
  • Post, A. R. ve Kirkpatrick, M. A. (2004). Toilet training for a young boy with pervasive developmental disorder. Behavioral Interventions, 19(1), 45-50. doi: 10.1002/bin.149
  • Ricciardi, J. N. ve Luiselli, J. K. (2003). Behavioral intervention to eliminate socially mediated urinary incontinence in a child with autism. Child and Family Behavior Therapy, 25(4), 53-63. doi: 10.1300/J019v25n04_04
  • Richards, S. B., Taylor, R. L., Ramasamy, R. ve Richards, R. Y. (1999). Single subject research. California: Singular Publishing Group, Inc.
  • Rinald, K. ve Mirenda, P. (2012). Effectiveness of a modified rapid toilet training workshop for parents of children with developmental disabilities. Research in Developmental Disabilities, 33, 933-943. doi: 10.1016/j.ridd.2012.01.003
  • Saloviita, T. (2000). Generalized effects of dry bed training on day-time incontinence. Behavioral Interventions, 15, 79-81. doi: 10.1002/(SICI)1099-078X(200001/03)15:1<79:AID-BIN42>3.0.CO;2-M
  • Saloviita, T. (2002). Dry bed training method in the elimination of bed-wetting in two adults with autism and severe mental retardation. Cognitive Behaviour Therapy, 31(3), 135-140. doi: 10.1080/165060702320338013
  • Sells-Love, D., Rinaldi, L. M. ve McLaughlin, T. F. (2002). Toilet training an adolescent with severe mental retardation in the classroom: A case study. Journal of Developmental and Physical Disabilities, 14(2), 111-118.
  • Smith, J. S. ve Chaneb, B. (2016). Toilet training. N. N. Singh (Ed.), Handbook of evidence-based practices in intellectual and developmental disabilities. doi: 10. 1007/978-3-319-26583-4.
  • Sönmez, N. (2008). Eve dayalı gündüz tuvalet kontrolü aile eğitimi programının annelerin kuruluk kaydı tutma ile gündüz tuvalet kontrolü kazandırma becerisini ve çocukların gündüz tuvalet kontrolünü kazanmasındaki etkisi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Sönmez, N. ve Varol, N. (2008). Eve dayalı aile eğitimi programının zihinsel engelli çocukların gündüz tuvalet kontrolünü kazanmasına ve sürdürmelerine etkisi. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 7(14), 139- 155.
  • Sönmez, N. ve Varol, N. (2009). Annelere eve dayalı gündüz tuvalet kontrolü öğretme becerilerinin kazandırılması. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 8(16), 159-178.
  • Sönmez, N. ve Aykut, Ç. (2011). Gelişimsel yetersizliği olan bir çocuğa annesi tarafından bağımsız tuvalet yapma becerisinin eşzamanlı ipucu ile kazandırılması. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(2), 1151-1171.
  • Snell, M. E. ve Farlow L. J. (1993). Self care skills. Snell, M. E. (Ed.), Instruction of students with severe disabilities içinde (4. bs., s. 380-441). New Jersey: Prentice- Hall, Inc.
  • Snell, M. E. ve Delano, M. E. (2011). Teaching self care skills. Snell, M. E. (Ed.), Instruction of students with severe disabilities içinde (7. bs., s. 377-430). New Jersey: Prentice- Hall, Inc.
  • Stadtler, A. C., Gorski, P. A. ve Brazelton, T. B. (1999). Toilet training methods, clinical interventions, and recommendations. Pediatrics, 103(6), 1359-1361.
  • Steinberg, M., Williams, S. ve DaRos, D. (1992). Toilet training takes time. Young Child, 48, 56.
  • Taylor, S., Cipani, E. ve Clardy, A. (1994). A stimulus control technique for improving efficacy of an established toilet training program. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 25(2), 155-160.
  • Thompson, R. H. ve Iwata, B. A. (2005). A review of reinforcement control procedures. Journal of Applied Behavior Analysis, 38, 257-278. doi: 10.1901/jaba.2005.176-03
  • Varol, N. (2005). Beceri öğretimi ve öz bakım becerilerinin kazandırılması. Ankara: Kök Yayıncılık.
  • Wilder, D. A., Higbee, T. S., Williams, L. ve Nachtwey, A. (1997). A simplified method of toilet training adults in residential settings. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 28, 241-246. doi: 10.1016/S0005-7916(97)00022-0
APA DAYI E, Şafak P (2018). Çoklu Yetersizliği Olan Bir Çocuğa Dönüştürülebilir Sembol Pekiştirmeyi İçeren Tuvalet Eğitim Paketiyle Tuvalet Kontrolünün Kazandırılması: Vaka Çalışması. , 301 - 316. 10.15390/EB.2018.7351
Chicago DAYI EYLEM,Şafak Pınar Çoklu Yetersizliği Olan Bir Çocuğa Dönüştürülebilir Sembol Pekiştirmeyi İçeren Tuvalet Eğitim Paketiyle Tuvalet Kontrolünün Kazandırılması: Vaka Çalışması. (2018): 301 - 316. 10.15390/EB.2018.7351
MLA DAYI EYLEM,Şafak Pınar Çoklu Yetersizliği Olan Bir Çocuğa Dönüştürülebilir Sembol Pekiştirmeyi İçeren Tuvalet Eğitim Paketiyle Tuvalet Kontrolünün Kazandırılması: Vaka Çalışması. , 2018, ss.301 - 316. 10.15390/EB.2018.7351
AMA DAYI E,Şafak P Çoklu Yetersizliği Olan Bir Çocuğa Dönüştürülebilir Sembol Pekiştirmeyi İçeren Tuvalet Eğitim Paketiyle Tuvalet Kontrolünün Kazandırılması: Vaka Çalışması. . 2018; 301 - 316. 10.15390/EB.2018.7351
Vancouver DAYI E,Şafak P Çoklu Yetersizliği Olan Bir Çocuğa Dönüştürülebilir Sembol Pekiştirmeyi İçeren Tuvalet Eğitim Paketiyle Tuvalet Kontrolünün Kazandırılması: Vaka Çalışması. . 2018; 301 - 316. 10.15390/EB.2018.7351
IEEE DAYI E,Şafak P "Çoklu Yetersizliği Olan Bir Çocuğa Dönüştürülebilir Sembol Pekiştirmeyi İçeren Tuvalet Eğitim Paketiyle Tuvalet Kontrolünün Kazandırılması: Vaka Çalışması." , ss.301 - 316, 2018. 10.15390/EB.2018.7351
ISNAD DAYI, EYLEM - Şafak, Pınar. "Çoklu Yetersizliği Olan Bir Çocuğa Dönüştürülebilir Sembol Pekiştirmeyi İçeren Tuvalet Eğitim Paketiyle Tuvalet Kontrolünün Kazandırılması: Vaka Çalışması". (2018), 301-316. https://doi.org/10.15390/EB.2018.7351
APA DAYI E, Şafak P (2018). Çoklu Yetersizliği Olan Bir Çocuğa Dönüştürülebilir Sembol Pekiştirmeyi İçeren Tuvalet Eğitim Paketiyle Tuvalet Kontrolünün Kazandırılması: Vaka Çalışması. Eğitim ve Bilim, 43(196), 301 - 316. 10.15390/EB.2018.7351
Chicago DAYI EYLEM,Şafak Pınar Çoklu Yetersizliği Olan Bir Çocuğa Dönüştürülebilir Sembol Pekiştirmeyi İçeren Tuvalet Eğitim Paketiyle Tuvalet Kontrolünün Kazandırılması: Vaka Çalışması. Eğitim ve Bilim 43, no.196 (2018): 301 - 316. 10.15390/EB.2018.7351
MLA DAYI EYLEM,Şafak Pınar Çoklu Yetersizliği Olan Bir Çocuğa Dönüştürülebilir Sembol Pekiştirmeyi İçeren Tuvalet Eğitim Paketiyle Tuvalet Kontrolünün Kazandırılması: Vaka Çalışması. Eğitim ve Bilim, vol.43, no.196, 2018, ss.301 - 316. 10.15390/EB.2018.7351
AMA DAYI E,Şafak P Çoklu Yetersizliği Olan Bir Çocuğa Dönüştürülebilir Sembol Pekiştirmeyi İçeren Tuvalet Eğitim Paketiyle Tuvalet Kontrolünün Kazandırılması: Vaka Çalışması. Eğitim ve Bilim. 2018; 43(196): 301 - 316. 10.15390/EB.2018.7351
Vancouver DAYI E,Şafak P Çoklu Yetersizliği Olan Bir Çocuğa Dönüştürülebilir Sembol Pekiştirmeyi İçeren Tuvalet Eğitim Paketiyle Tuvalet Kontrolünün Kazandırılması: Vaka Çalışması. Eğitim ve Bilim. 2018; 43(196): 301 - 316. 10.15390/EB.2018.7351
IEEE DAYI E,Şafak P "Çoklu Yetersizliği Olan Bir Çocuğa Dönüştürülebilir Sembol Pekiştirmeyi İçeren Tuvalet Eğitim Paketiyle Tuvalet Kontrolünün Kazandırılması: Vaka Çalışması." Eğitim ve Bilim, 43, ss.301 - 316, 2018. 10.15390/EB.2018.7351
ISNAD DAYI, EYLEM - Şafak, Pınar. "Çoklu Yetersizliği Olan Bir Çocuğa Dönüştürülebilir Sembol Pekiştirmeyi İçeren Tuvalet Eğitim Paketiyle Tuvalet Kontrolünün Kazandırılması: Vaka Çalışması". Eğitim ve Bilim 43/196 (2018), 301-316. https://doi.org/10.15390/EB.2018.7351
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 7:47

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları