TÜRKİYE’NİN HÜKÜMET SİSTEMLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME
Yıl: 2018 Cilt: 2018 Sayı: 137 Sayfa Aralığı: 67 - 96 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 23-05-2019
TÜRKİYE’NİN HÜKÜMET SİSTEMLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME
Öz: Bu çalışmada hükümet sistemi kültürel, siyasal ve hukuk-sal sürecin hem bir sonucu hem de bir unsuru olarak değerlendiril-miştir. Ancak burada ileri sürülen bir sav söz konusudur. Buna göre Osmanlı’dan Cumhuriyet’e dikkat çeken bir olgu olarak modernleş-me anayasal belgeler üzerinden bir gelişim göstermiştir. Bu modern-leşmenin en önemli parametresi ise Türk siyasal sisteminin demokra-tik hukuk devletine evirilmesidir. Bu noktada da yine dikkat çeken bir olgu olarak söz konusu demokratik hukuk devletine evirilme süreci-nin mutlak monarşiden sınırlı, meşruti monarşiye dönüşme ve bura-dan da parlamenter sisteme geçiş süreci ile tamamlanmış olmasıdır. Şu halde parlamenter sistem Türk demokratikleşme süreci içerisinde önemli bir merkez olgu konumundadır. Bu bağlamda Türk hükümet sisteminin son zamandaki değişim ve dönüşümü Türk demokrasi seyrini olumsuz anlamda değiştirebileceğine ilişkin bir endişemiz söz konusudur. Üstelik bu endişe yapay değildir. Zira burada bir “hükü-met devleti” ile karşı karşıya olduğumuzu belirtmemiz gerekir.
Anahtar Kelime: Konular:
AN EVALUATION ON GOVERNMENTALSYSTEMS OF TURKEY
Öz: In the present study, the government system is desc-ribed as both an outcome and element of the cultural, political and legal processes. However, there is also an argument brought for-ward in this context. Accordingly, modernization, a phenomenon drawing attention from Ottoman Period to the Republican Period, developed based on the constitutional documents. The most im-portant parameter of this modernization is the evolution of Turkish political system into a democratic state of law. At this point, anot-her remarkable point is the completion of the process of transiti-on into democratic state of law, through transition from absolute monarchy into constitutional monarchy and subsequent transition into the parliamentary system. Therefore, parliamentary system is an important central element of the democratization process in Tur-key. Accordingly, we are concerned that recent changes and trans-formation in Turkish government system may lead to an adverse effect on the course of Turkish democracy. Yet, this concern is not unnatural. In this context, it is worth noting that we are subject to a “government state”.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Abadan Yavuz-Savcı Bahri, Türkiye’de Anayasa Gelişmelerine Bir Bakış, Ajans Türk Matbaası, Ankara 1959, s. 55;
- Aldabak Ersel, “57. Hükümet Dönemindeki Bazı Gelişmeler Işığında 1982 Anayasa-sında Cumhurbaşkanı”, İÜHFM., C. LX, S. 1-2, İstanbul 2002.
- Aldıkaçtı Orhan, Anayasa Hukukumuzun Gelişmesi ve 1961 Anayasası, 4 üncü Bası, Fakülteler Matbaası, İstanbul 1982.
- Altuğ Yılmaz, Parlamento Hukuku, Çağlayan Kitabevi, İstanbul 2003.
- Arsel İlhan, Türk Anayasa Hukuku’nun Umumî Esasları, Ankara 1962.
- Asilbay İ. Halis, “Parlamenter Sistem ve Türkiye Açısından Bir Değerlendirme”, TBB.
- Dergisi, S. 104, Ankara 2013.
- Atatürk M. Kemal, Nutuk Söylev, C. I, TürkTarihKurumuYayınları, Ankara 1984, s. 11
- Atatürk M. Kemal, Nutuk Söylev, C. II, TürkTarihKurumuYayınları, Ankara 1984, s. 567.
- Canatan Bilal, Anayasa Hukuku, Detay Yayıncılık, 2. Baskı, Ankara 2012.
- Çağlar Bakır, Anayasa Bilimi, 1 inci Basım, Kardeşler Matbaası, İstanbul 1989.
- Erdoğan Mustafa, “Başbakanlık Hükümeti Mi?”,AÜSBFD., C. 44, S. 3.
- Erdoğan Mustafa, Türkiye’deAnayasalar ve Siyaset, Ankara 2001.
- Erdoğan Mustafa, Anayasa Hukuku, Orion Yayınları, Ankara 2007.
- Eroğul Cem, “Cumhurbaşkanının Denetim İşlevi”, AÜSBFD., C. 33, S. 1-2.
- Erözden Ozan, “1982 Sisteminde Cumhurbaşkanını Sorgulamak”, İnsan Hakları Yıl-lığı, C. 13, 1991.
- Duguit Leon, Kamu Hukuku Dersleri, (Çev: SüheypDerbil), İstiklal Matbaacılık, An-kara 1954.
- Gönenç Levent, “Türkiye’de Başkanlık Sistemi Tartışmaları”, Güncel Hukuk Dergisi, S.2011/6-90.
- Gönenç Levent, “Hükümet Sistemi Tartışmalarında “Başkanlı Parlamenter Sistem” Seçeneği”, Güncel Hukuk Dergisi, S. 44, 2007.
- Gözler Kemal, Türk Anayasa Hukuku, Ekin Yayınevi, 1. Baskı, Bursa 2000. Gözübüyük, A. Şeref: Türk Anayasaları, 5 inci Bası, Turhan Kitabevi, Ankara 2005.
- İba Şeref, “Türkiye’de Parlamenter Rejimin İşleyişi Açısından 3 Kasım 2002 Seçimle-rinin Sonuçları”, AÜSBFD., C. 58, S. 2.
- İBA Şeref-BOZKURT Rauf, 100 Soruda Parlamento, 2 inci Bası, Nobel Yayın Dağıtım Ltd. Şti., Ankara 2004.
- İrez Gamze, 1982 Anayasasına Göre Cumhurbaşkanının Seçimi ve Görevleri, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2009.
- İzgi Ömer-Gören, Zafer, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Yorumu, C. 2, Ankara 2002.
- Kanadoğlu O. Korkut, “1982 Anayasasında Cumhurbaşkanı”, Adalet Yüksek Okulu 20. Yıl Armağanı, İstanbul 2001.
- Karamustafaoğlu Tuncer-Turhan Mehmet, 1961-1982 Anayasaları, 1 inci Baskı, Savaş Yayınları, Ankara 1993.
- Kılıç Fethi, 1982 Anayasası’na Göre Cumhurbaşkanının Görev Ve Yetkileri, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 1998.
- Kubalı Hüseyin Nail, Anayasa Hukuku Dersleri, Kutulmuş Matbaası, İstanbul 1971.
- Kumaş Rahmi, İktidardan Yüce Divana, Tekin Yayınevi, Ankara 1980, s. 24.
- Kuzu Burhan, 1982 Anayasasının Temel Nitelikleri ve Getirdiği Yenilikler, İstanbul 1990.
- Kükner Bilgen, “Başkanlı Parlamenter Sistem Seçeneği ve Türkiye Açısından Uygula-nabilirliği”, Ankara Barosu Dergisi, S. 2, Ankara 2012.
- Okandan Recai G., Umumî Âmme Hukuku, Fakülteler Matbaası, İstanbul 1976.
- Onar Erdal, “Türkiye’nin Başkanlık veya Yarı-Başkanlık Sistemine Geçmesi Düşü-nülmeli midir?”, Başkanlık Sistemi, Türkiye Barolar Birliği Yayınları: 77, Ankara 2005.
- Oytan, Muammer, “Fransa, Almanya ve Türkiye’de ve Yürütme Organının Kanun Hükmünde Kararname Çıkarma Yetkisi”, Onar Armağanı, İstanbul 1977.
- Özbudun Ergun, 1921 Anayasası, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Ata-türk Araştırma Merkezi, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1992.
- Özbudun Ergun, Türk Anayasa Hukuku, Yetkin Yayınları, Gözden Geçirilmiş 9. Bas-kı, Ankara 2008.
- Özdemir Hikmet, Atatürk’ten Günümüze Cumhurbaşkanlığı Seçimleri, Remzi Kita-bevi, İstanbul 2007.
- Özer Attila Başkanlık Hükümeti Sistemi ve Sistemin Türkiye’de Uygulanabilirliği, 2 inci Baskı, Şekerbank, Ankara 1998.
- Özkol Adil, Çağdaş Parlamenter Demokrasilerde Kuvvetli İcra Eğilimi”, Ankara Ü. HFD., C.XXVI, S. 1-2.
- Sabuncu Yavuz, Anayasaya Giriş, Ankara 2003.
- Taşçı Ergün, 1982 Anayasasında Cumhurbaşkanının Konumu, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2005.
- Turhan Mehmet, “Anayasa Hukukunda Hükümet Sistemi Tartışmaları”, Erzurumlu-oğlu Armağanı, Ankara 2012.
- Üskül Zafer, Türkiye’nin Anayasa Sorunu, İstanbul 1991.
- Yanık Murat, Başkanlık Sistemi ve Türkiye’de Uygulanabilirliği, 2. Baskı, Adalet Ya-yınevi, Ankara 2013.
- Yazıcı Serap, Başkanlık ve Yarı-Başkanlık Sistemleri Türkiye İçin Bir Değerlendirme, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul 2002.
- Yayla Yıldızhan, Anayasa Hukuku DersNotları, 2 inciBaskı, FilizKitabevi, İstanbul 1986.
- Yokuş Sevtap, “1982 Anayasası’na Göre Cumhurbaşkanının Anayasa Değişikliklerine, Yasalara ve Kanun Hükmünde Kararnamelere İlişkin Yetkileri”, Bülent Tanör Armağanı, İstanbul 2004.
- Yüzbaşıoğlu Necmi, “Parlamenter Rejimlerde ve Türkiye’de Yürütme Kuvveti”, Dok-tora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul 1986.
| APA | Keskinsoy Ö, Kaya S (2018). TÜRKİYE’NİN HÜKÜMET SİSTEMLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. , 67 - 96. |
| Chicago | Keskinsoy Ömer,Kaya Semih Batur TÜRKİYE’NİN HÜKÜMET SİSTEMLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. (2018): 67 - 96. |
| MLA | Keskinsoy Ömer,Kaya Semih Batur TÜRKİYE’NİN HÜKÜMET SİSTEMLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. , 2018, ss.67 - 96. |
| AMA | Keskinsoy Ö,Kaya S TÜRKİYE’NİN HÜKÜMET SİSTEMLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. . 2018; 67 - 96. |
| Vancouver | Keskinsoy Ö,Kaya S TÜRKİYE’NİN HÜKÜMET SİSTEMLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. . 2018; 67 - 96. |
| IEEE | Keskinsoy Ö,Kaya S "TÜRKİYE’NİN HÜKÜMET SİSTEMLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME." , ss.67 - 96, 2018. |
| ISNAD | Keskinsoy, Ömer - Kaya, Semih Batur. "TÜRKİYE’NİN HÜKÜMET SİSTEMLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME". (2018), 67-96. |
| APA | Keskinsoy Ö, Kaya S (2018). TÜRKİYE’NİN HÜKÜMET SİSTEMLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2018(137), 67 - 96. |
| Chicago | Keskinsoy Ömer,Kaya Semih Batur TÜRKİYE’NİN HÜKÜMET SİSTEMLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. Türkiye Barolar Birliği Dergisi 2018, no.137 (2018): 67 - 96. |
| MLA | Keskinsoy Ömer,Kaya Semih Batur TÜRKİYE’NİN HÜKÜMET SİSTEMLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, vol.2018, no.137, 2018, ss.67 - 96. |
| AMA | Keskinsoy Ö,Kaya S TÜRKİYE’NİN HÜKÜMET SİSTEMLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. 2018; 2018(137): 67 - 96. |
| Vancouver | Keskinsoy Ö,Kaya S TÜRKİYE’NİN HÜKÜMET SİSTEMLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME. Türkiye Barolar Birliği Dergisi. 2018; 2018(137): 67 - 96. |
| IEEE | Keskinsoy Ö,Kaya S "TÜRKİYE’NİN HÜKÜMET SİSTEMLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME." Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2018, ss.67 - 96, 2018. |
| ISNAD | Keskinsoy, Ömer - Kaya, Semih Batur. "TÜRKİYE’NİN HÜKÜMET SİSTEMLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME". Türkiye Barolar Birliği Dergisi 2018/137 (2018), 67-96. |
