Samsun koşullarında geliştirilen çeşit adayı mısırların verim öğelerinin belirlenmesi ve stabilite analizi
Yıl: 2003 Cilt: 9 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 454 - 459 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Samsun koşullarında geliştirilen çeşit adayı mısırların verim öğelerinin belirlenmesi ve stabilite analizi
Öz: Bu araştırmanın amacı Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü'nde elde edilen tek melez mısırların verim ve bazı verim öğelerinin adaptasyonu ve stabilité özelliklerini belirlemektir. CIMMYT kaynaklı hatlardan elde edilen tek melez mısırlar ile standart TTM-813 ve TTM-8119 çeşitleri bu araştırmada materyal olarak kullanılmıştır. Deneme 1998, 1999 ve 2000 yıllarında Samsun Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü'nün deneme arazisinde tesadüf blokları deneme desenine göre 4 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Araştırmada, tepe püskülü gösterme süresi, bitki boyu, ilk koçan yüksekliği, hasatta tane nemi, tane koçan oranı ve birim alan tane verimi özellikleri incelenmiştir, incelenen özellikler bakımından çeşit/ çeşit adayları arasında istatistiki olarak önemli farklılıklar bulunmuştur. Tane verimi üç yıllık sonuçların ortalamasına göre 883-1212 kg/da arasında değişmiş, TTM.97-30 çeşit adayı en fazla verime (1212 kg/da) sahip olmuştur. TTM.97-19 en erken (57.89 gün) çiçeklenme göstermiştir. Genotiplerin stabilitesini belirlemek için ortalama, regresyon katsayısı (b), regresyondan sapma ($S^2d$) ve belirtme katsayısı (r2) parametreleri kullanılmıştır. Bu sonuçlara göre verim yönünden TTM.97-15 ve TTM.97-30 çeşit adayları ve TTM.8119 çeşidi diğerlerine oranla tüm çevrelerde daha uyumlu ve stabil bulunmuştur. Diğer verim öğeleri yönünden çeşit adayları ve çeşitler farklı uyum ve stabilité göstermiştir.
Anahtar Kelime: Stabilitiy analysis and determination of yield components candidate corn varieties improved in Samsun conditions
Öz: The objective of this research was to determine adaptation and stability parameters of yield and yield components in maize cultivars and candidate hybrids which were developed at the Blacksea Agricultural Research Institute. Candidate varieties obtained by CIMMYT inbred lines and check variétés (TTM.813 and TTM.8119) compromised of the material in this study. Experiments were conducted in randomized block design with 4 replicates and the years of 1998, 1999 and 2000 at the Blacksea Agricultural Research Institute in Samsun. Tasselling period, plant height, first ear height, moisture content, ratio between kernel and ear and grain yield were recorded in this research. All traits were significantly different among released hybrids and cultivars Grain yield were changed from 883 to 1212 kg $da^{-1}$ and a new hybrid TTM.97-30 gave the highest yield (1212 kg $da^{-1}$). For flowering, another new hybrid hybrid TTM.97-19 had the earliest flowering date. Mean value (x), regression coefficient (b), deviation from regression ($S^2d$) and coefficient of determination ($r^2$) were used to determine stability of candidate varieties and cultivars. According to results, the yields of genotypes, TTM.97-15, TTM.97-30 and TTM.8119 were more adaptable and stable than the other genotypes. Stability and adaptability of genotypes as regards of other yield components were different than each others.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Diğer Erişim Türü: Erişime Açık
- Anonim, 2000. Marmara Bölgesi Mısır Islahı Çalışmaları, Tarım ve Köyişleri Bak. TAGEM, Sakarya TAE Müdürlüğü, Sakarya.
- Doughtry, Ç. S. T., J. C. Cochron and S. E. Holinger, 1984. Estimating silking and maturity dates of corn for large areas. Agron. J., 76, 415-420.
- Eberhart, S. A. and W. A. Russel, 1966. Stability parameters for comparing varieties. Crop Science, 6, 36-40.
- Emeklier, H. Y. 1997. Erkenci hibrid mısır çeşitlerinin verim ve fenotipik özellikleri üzerine araştırmalar. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yay., No: 1493, Bilimsel Arşt. ve İncim.: 817, Ankara.
- Emeklier, H. Y. ve M. A. Birsin, 2000. Mısırda verim ve bazı verim öğelerinin adaptasyonu ve stabilite analizi. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Tarım Bilimleri Dergisi, 6 (4) 95-100.
- Emeklier, H. Y. 2002. Altın tanesi mısırın kimyası ve endüstride kullanımı. Üretimden Tüketime Mısır Paneli, 19 Aralık 2002, 21 s., Sakarya.
- Gökmen, S. 1995. Melez ve kompozit atdişi mısır çeşitlerinin Fi ve F2 generasyonlarında bazı özelliklerin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Gaziosmanpaşa Üniv., Ziraat Fak. Dergisi, 12(1)182-191.
- Hallauer, A. B. and J. B. Miranda Fo. 1987. Quantitative Genetics in Maize Breeding. Iowa State Univ. Press, Ames, Iowa.
- Köycü, C. ve S. Kurt, 1987. Samsun ekolojik şartlarında yetiştirilen yerli, melez ve kompozit mısır çeşitlerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma. Türkiye II. Tarla Bitkileri Kongresi, 22-25 Eylül 1997, Samsun.
- Kün, E. 1994. Tahıllar II. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yayınları, Yayın No: 1360, Ankara.
- Sezer, i. ve A. Gülümser, 1999. Çarşamba ovasında ana ürün olarak yetiştirilebilecek, mısır çeşitlerinin belirlenmesi üzerine araştırma. Türkiye III. Tarla Bitkileri Kongresi, 15-18 Kasım 1999, Adana.
- Shaw, R. H. 1988. Climate Requirement. Corn and Corn Improvement, 3rd Ed. Agronomy No:18. ASA. Madisan.
- Turgut, I., S. Yanıkoğlu, I. Küçük ve H. Demir, 2000. Marmara ve Çukurova koşullarında yetiştirilen ümitli mısır hibrit ve çeşitlerinin adaptasyon ve stabilite yeteneklerinin belirlenmesi. Anadolu, 10 (2) 76-87.
- Öz, A. ve H. Kapar, 2001. Samsun şartlarında geliştirilen bazı tek melez mısırların verim ve verim öğelerinin belirlenmesi. Türkiye 4. Tarla Bitkileri Kong., 17-21 Eylül 2001, Tekirdağ.
- Özgen, M. 1994. Orta Anadolu koşullarında kışlık arpanın verim ve verim öğelerinde adaptasyon ve stabilite analizi. Tr.J. of Agriculture and Forestry, 18,169-177.
- Yurtsever, N. 1984. Deneysel İstatistik Metotlar. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Yayınları, Genel Yayın No:121 Ankara
| APA | Oz A, KAPAR H (2003). Samsun koşullarında geliştirilen çeşit adayı mısırların verim öğelerinin belirlenmesi ve stabilite analizi. , 454 - 459. |
| Chicago | Oz Ahmet,KAPAR Halil Samsun koşullarında geliştirilen çeşit adayı mısırların verim öğelerinin belirlenmesi ve stabilite analizi. (2003): 454 - 459. |
| MLA | Oz Ahmet,KAPAR Halil Samsun koşullarında geliştirilen çeşit adayı mısırların verim öğelerinin belirlenmesi ve stabilite analizi. , 2003, ss.454 - 459. |
| AMA | Oz A,KAPAR H Samsun koşullarında geliştirilen çeşit adayı mısırların verim öğelerinin belirlenmesi ve stabilite analizi. . 2003; 454 - 459. |
| Vancouver | Oz A,KAPAR H Samsun koşullarında geliştirilen çeşit adayı mısırların verim öğelerinin belirlenmesi ve stabilite analizi. . 2003; 454 - 459. |
| IEEE | Oz A,KAPAR H "Samsun koşullarında geliştirilen çeşit adayı mısırların verim öğelerinin belirlenmesi ve stabilite analizi." , ss.454 - 459, 2003. |
| ISNAD | Oz, Ahmet - KAPAR, Halil. "Samsun koşullarında geliştirilen çeşit adayı mısırların verim öğelerinin belirlenmesi ve stabilite analizi". (2003), 454-459. |
| APA | Oz A, KAPAR H (2003). Samsun koşullarında geliştirilen çeşit adayı mısırların verim öğelerinin belirlenmesi ve stabilite analizi. Tarım Bilimleri Dergisi, 9(4), 454 - 459. |
| Chicago | Oz Ahmet,KAPAR Halil Samsun koşullarında geliştirilen çeşit adayı mısırların verim öğelerinin belirlenmesi ve stabilite analizi. Tarım Bilimleri Dergisi 9, no.4 (2003): 454 - 459. |
| MLA | Oz Ahmet,KAPAR Halil Samsun koşullarında geliştirilen çeşit adayı mısırların verim öğelerinin belirlenmesi ve stabilite analizi. Tarım Bilimleri Dergisi, vol.9, no.4, 2003, ss.454 - 459. |
| AMA | Oz A,KAPAR H Samsun koşullarında geliştirilen çeşit adayı mısırların verim öğelerinin belirlenmesi ve stabilite analizi. Tarım Bilimleri Dergisi. 2003; 9(4): 454 - 459. |
| Vancouver | Oz A,KAPAR H Samsun koşullarında geliştirilen çeşit adayı mısırların verim öğelerinin belirlenmesi ve stabilite analizi. Tarım Bilimleri Dergisi. 2003; 9(4): 454 - 459. |
| IEEE | Oz A,KAPAR H "Samsun koşullarında geliştirilen çeşit adayı mısırların verim öğelerinin belirlenmesi ve stabilite analizi." Tarım Bilimleri Dergisi, 9, ss.454 - 459, 2003. |
| ISNAD | Oz, Ahmet - KAPAR, Halil. "Samsun koşullarında geliştirilen çeşit adayı mısırların verim öğelerinin belirlenmesi ve stabilite analizi". Tarım Bilimleri Dergisi 9/4 (2003), 454-459. |
