Yıl: 2018 Cilt: 1 Sayı: 20 Sayfa Aralığı: 63 - 73 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 25-06-2019

Ekolojik Boyama Esaslı Çok Renkli Yüzey Tasarımı

Öz:
Günümüzde tekstil ürünlerinin yapımında doğal malzemelerle yapılan işlemlerin yerini kimyasallarla yapılan teknolojikişlemler almıştır. İşlem kolaylıkları, işlem tekrarlanabilirlikleri, düşük maliyetler, geniş renk seçenekleri vb. ilerlemelerteknolojinin insanlığa sunduğu büyük avantajlar olsa da, meydana gelen bu ilerlemeler artan çevre kirlilikleri, toksik kaynaklısağlık problemleri, atık uzaklaştırma gibi sorunları da insanların karşısına çıkarmaktadır. Tekstil yüzeyi renklendirmesinde debenzer durumlar yaşanmakta ve bu nedenle doğal boyalarla veya doğal malzemelerle yapılan direkt renklendirmelere doğrubir talep artışı gözlenmektedir. Ekolojik boyama ve baskı tasarımları da bu noktada ortaya çıkmış, çevre ve insan sağlığı dostuolmalarından dolayı ilgi çekmeye başlamışlardır. Çalışmada eko boyama ve eko baskıya ilişkin araştırmalar gözden geçirilerekgenel değerlendirme yapılmış, tasarım açısından önemi vurgulanmış, gül, karanfil ve çiğdem çiçekleri kullanılarak doğal boyaesaslı bir uygulama gerçekleştirilmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: Sanat

Multi Color Surface Design Based on Ecological Dyeing

Öz:
Technology intensive processes have replaced processes that use natural materials in the production of textile products. Although process easiness, process repeatability, low costs, wide color choices etc. were seen as great advantages in the beginning, increased environmental pollution, health problems due to toxic wastes, problems in waste disposal and many other problems have started to take place. Similar prob- lems have occurred in coloring textile surfaces and the demand for coloring with natural materials or natural dyes has increased. Ecological textile printing was hence developed and the demand for such printing has been increasing since it is eco-friendly and non-toxic. This study gives information about ecological textile printing and presents an exemplary design process. The study aims to increase the applicability of ecological textile printing and spread eco-friendly products.
Anahtar Kelime:

Konular: Sanat
Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akbostancı, İ. (2014). “20. ve 21. Yüzyıllarda Tekstil Baskı Tasarımı ve Üretiminin Değişen Tanımı”, Sanat Tasarım Dergisi, 5, 31.
  • Ali, S., Nisar, N. ve Hussain, T. (2006). “Dyeing Properties Of Natural Dyes Extracted From Eucalyptus”. Journal of Textile Institute, 98, 559.
  • Barr (2018). https://www.textileartist.org/arlee-barr-interview- refusal-to-be-technique-driven/ (23.04.2018)
  • Bayram, M. A. (2017). “Eco Printing Tekniği İle Çevre Dostu Ekolojik Tekstil Baskısı”, II. Uluslararası Akdeniz’de Sanat Sempozyumu, 163-167.
  • Bechtold, T., Mahmud-Ali, A., ve Mussak, R. (2007). “Anthocyanin Dyes Extracted From Grape Pomace For The Purpose Of Textile Dyeing”, Journal of the Science of Food and Agriculture, 87, 2589-2595.
  • Bozacı (2018).http://www.baharbozaci.com/home.html (23.04.2018)
  • Bozacı, B. (2017). Doğanın Şarkısı: Ekolojik Baskı. Bahar Bozacı.
  • Cardon, D. (2007). Natural Dyes - Sources, Tradition, Technology And Science, London: Archetype Publications Ltd.
  • Colombini, M. P., Andreotti, A., Baraldi, C., Degano, I. ve Lucejko, J. J. (2006). “Colour Fading in Textiles: A Model Study On The Decomposition of Natural Dyes”, Microchemical Journal, 85, 174.
  • Cristea, D. ve Vilarem, G. (2005). “Improving Light Fastness of Natural Dyes On Cotton Yarn”, Dyes and Pigments, 70, 238.
  • Demir M, Çelik S ve Noyan Ö. F (2010). “Türkiye’de Yetişen Bazı Önemli Boya Bitkilerinin Üretim Teknikleri ve Elde Edilen Renklerin Haslık Dereceleri” III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, 1187-1196.
  • Deveoğlu, O. ve Karadağ, R. (2011). “Genel Bir Bakış: Doğal Boyarmaddeler”, Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 1, 23-30. Eco Printmakers and Natural Dyers. https://wendyfe.wordpress. com/what-if-eco-print-artists/ (23.04.2018)
  • Enez, N. (1987). Doğal Boyamacılık, İstanbul: Fatih Yayınları.
  • Erdem, R, Bayram, M. A. ve Bilge, G. (2017). “Ekolojik Baskı İle Kumaşların Desenlendirilmesi”, II. Uluslararası Akdeniz’de Sanat Sempozyumu, 213-216.
  • Flint (2018). http://www.indiaflint.com/page7.htm (25.01.2018)
  • Forgacs, E. ve Cserhati, T. (2002). “Thin-Layer Chromatography of Natural Pigments: New Advances”. J. Liq. Chrom. & Rel. Technol., 25, 1521-1541.
  • Guesmi, A., Ladhari, N., Hamadi, N. B., Msaddek, M. ve Sakli, F. (2013). “First Application Of Chlorophyll-A As Biomordant: Sonicator Dyeing Of Wool With Betanin Dye”, J. Clean. Prod., 39, 97–104.
  • Gulrajanı, M. L., Srivastava, R. J. ve Goel, M. (2001). “Colour Gamut of Natural Dyes On Cotton Yarns”, Coloration Technology, 117, 225.
  • Gupta, D. ve Gulrajani, M. L. (2001). Convention Proceedings Natural Dyes. Department of Textile Technology. Güngörmez, H. (2015). “Doğal Boyalar ve Tuz”, Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5, 57-63.
  • , J. ve Pinhey, S. (2009). Natural Dyes, The Crowood Press Ltd. Irit 2018. http://iritdulman.blogspot.com.tr/ (23.04.2018)
  • İşmal, Ö. E.. (2016). “Patterns from Nature: Contact Printing”, Journal of the Textile Association, 77: 81-91.
  • İşmal, Ö. E. (2014). “A Route From Olive Oil Production to Natural Dyeing: Valorisation of Prina (Crude Olive Cake) as a Novel Dye Source”, Coloration Technology, 130, 147-153.
  • İşmal, Ö. E. (2017). “Greener Natural Dyeing Pathway Using A By-Product Of Olive Oil; Prina And Biomordants”, Fibers and Polymers, 18, 773–785.
  • İşmal, Ö. E. ve Yıldırım, L. (2012). “Almond Shell as a Natural Colorant”, Indian Journal of Fiber and Textile Research , 37, 358-363.
  • İşmal, Ö. E., Yıldırım L. ve Özdoğan E. (2014). “Use Of Almond Shell Extracts Plus Biomordants As Effective Textile Dye”, Journal of Cleaner Production, 70, 61-67.
  • İşmal, Ö. E., Yıldırım, L. ve Özdoğan E. (2015). “Valorisation Of Almond Shell Waste İn Ultrasonic Biomordanted Dyeing: Alternatives To Metallic Mordants”, The Journal of The Textile Institute, 106, 343–353.
  • Jaakola, L. (2003). “Flavonoid Biosynthesis in Bilberry (Vaccinium myrtillus L.)”, Academic Dissertation, the Faculty of Science, University of Oulu, Oulu, 13-14.
  • Kadolph, S. J., Casselman, K. D., (2004). “In The Bag: Contact Natural Dyes”. Cloth. Text. Res. J., 22, 15-47.
  • Karaboyacı, M., Uğur. Ş.,S. (2014). “Ecological Wool Dyeing With Pulps Of Lavender, Broom, And Red Wine”, The Journal of The Textile Institute, 105: 821-827.
  • Karadağ, R. (1997). “Türk Halı, Kilim ve Kumaşlarında Kullanılan Doğal Boyarmaddeler”, Quarterly Magazine of Carpet, Weaving & Embroidery Arts, 1, 38.
  • Karadağ, R. (2007). Doğal Boyamacılık, Ankara: Geleneksel El Sanatları ve Mağazalar İşletme Müdürlüğü Yayınları. Kayahan, E., Karaboycı, M. ve Dayık, M. (2016). “Bitkisel Atıklar Kullanılarak Yün, Pamuk ve Rejenere Soya Lifleri için Ekolojik Boyama”, Tekstil ve Mühendis, 23, 112–125. Kayahan, E., ve Karaboyacı M., (2014). “Melastan Elde Edilen Boyarmadde ile Ekolojik Yün Boyama”, Tekstil Teknolojileri Elektronik Dergisi, 8, 8-22. Kumar, J. K. ve Sinha, A. K. (2004). “Resurgence of Natural Colourants: A Holistic View”, Natural Product Letters, 18, 59- 84. Mansour, H. (2013). “Textile Dyeing: Environmental Friendly Osage Orange Extract on Protein Fabrics”, Eco-Friendly Textile Dyeing and Finishing, 207–231.
  • Mansour, H. F. ve Heffernan, S. (2011). “Environmental Aspects On Dyeing Silk Fabric With Sticta Coronata Lichen Using Ultrasonic Energy And Mild Mordants”, Clean Technol. Envir. Policy, 13, 207–213.
  • Mathur, J. P. ve Gupta, N. P. (2003). “Use Of Natural Mordant In Dyeing Of Wool”, Indian J. Fibre Text. Res., 3, 90–93.
  • Oeko 1 (2016), https://oecotextiles.wordpress.com/ (15.06.2016)
  • Oyman, N. R. ve Can, D. İ. (2017). “Okaliptüs Bitkisiyle İpek ve Pamuklu Kumaş Üzerine Eko- Baskı Uygulamaları”, II. Uluslararası Akdeniz’de Sanat Sempozyumu, 189-194.
  • Ölmez F.,N. (2005). “Yün Halı İpliklerinin Fındık (Corylus avellana L.) Yaprakları ile Boyanmasından Elde Edilen Renkler ve Bazı Haslık Değerleri”, Tarım Bilimleri Dergisi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, J. Agric. Sci., 15,77-84.
  • Özgüney, A. T., Seçim, P., Demir, A., Gülümser, T. ve Özdoğan E. (2014) “Ecological Printing of Madder Over Various Natural Fibres”, Tekstil ve Konfeksiyon, 25, 166.
  • Rather, L. J., Shahid-ul-Islama, Shabbira, M., Bukharia, M. N., Shahida, M., Khanb, M. A. ve Mohammada, F. (2016). “Ecological Dyeing Of Woolen Yarn With Adhatoda Vasica Natural Dye İn The Presence Of Biomordants As An Alternative Copartner To Metal Mordants”, Journal of Environmental Chemical Engineering, 4, 3041-3049.
  • Rungruangkitkrai, N. ve Mongkholrattanasit, R. (2012). “Eco- Friendly of Textiles Dyeing and Printing with Natural Dyes”, The 4. RMUTP International Conference: Textiles & Fashion, 92, 1.
  • Samanta, A. K. ve Agarwal, P. (2009). “Application of Natural Dyes On Textiles”, Indian Journal of Fibre & Textile Research, 34, 384.
  • Shahid, M., Shahid-ul-Islam ve Mohammad, F. (2013). “Recent Advancements In Natural Dye Applications: A Review”, Journal of Cleaner Production, 53, 310-311.tag/natural-dyes/ (access date: 15/6/2016).
  • Tez, Z. (2009). Tekstil ve Giyim Kuşamın Kültürel Tarihi, İstanbul: Doruk Yayınları.
  • Torgan, E. ve Karadağ, R. (2017). “Doğal Boyaların Günümüz Tekstillerinde Kullanımı ve Sürdürülebilirliği: Armaggan Koleksiyonu”, II. Uluslararası Akdeniz’de Sanat Sempozyumu, 82-85.
  • Uğurlu, A. ve Uğurlu, S. S. (2006). “Yörenin Kültürel Kimliği Olarak Buldan Bezi”, Buldan Sempozyumu, 275-280. Uygur, A. (2018). “Günümüzdeki Tekstil Üretiminde Doğal Boyarmaddelerin Sürdürülebilirliği”, II. Uluslararası Akdeniz’de Sanat Sempozyumu, 45-51.
  • Uygur, A. ve Yüksel, D. (2013). Tekstil Baskı Stilleri, İstanbul: Bayko Yayınları.
  • Üner, İ. (2017). “Ekolojik Tekstil Üretiminde Üzüm Çekirdeği Posasının Doğal Boyacılıkta Kullanımı”, II. Uluslararası Akdeniz’de Sanat Sempozyumu, 127-131.
  • Vankar, P. S., Shanker, R., Dixit, S., Mahanta, D. ve Tiwari, S. C. (2008). “Sonicator Dyeing of Modified Cotton, Wool And Silk With Mahonia Napaulensis DC. and Identification Of The Colorant in Mahonia”, Ind. Crops Prod. 27, 371–379.
  • Velma (2018). http://www.velmabolyard.com/work/ (23.04.2018)
  • Yıldırım, L. ve İşmal, Ö. E. (2017). “Tasarıma Ekolojik Bir Yaklaşım: Atık Biyomateryalle Renklendirilmiş Çocuk Giysileri”, II. Uluslararası Akdeniz’de Sanat Sempozyumu, 132-136.
  • Yıldız, A. ve Şanlı, H. S. (2017). “Evernia Divaricata (L.) Ach’nın Bitkisel Boyacılıkta Kullanımı”, II. Uluslararası Akdeniz’de Sanat Sempozyumu, 36-38.
APA Bilir M (2018). Ekolojik Boyama Esaslı Çok Renkli Yüzey Tasarımı. , 63 - 73.
Chicago Bilir Mehmet Zahit Ekolojik Boyama Esaslı Çok Renkli Yüzey Tasarımı. (2018): 63 - 73.
MLA Bilir Mehmet Zahit Ekolojik Boyama Esaslı Çok Renkli Yüzey Tasarımı. , 2018, ss.63 - 73.
AMA Bilir M Ekolojik Boyama Esaslı Çok Renkli Yüzey Tasarımı. . 2018; 63 - 73.
Vancouver Bilir M Ekolojik Boyama Esaslı Çok Renkli Yüzey Tasarımı. . 2018; 63 - 73.
IEEE Bilir M "Ekolojik Boyama Esaslı Çok Renkli Yüzey Tasarımı." , ss.63 - 73, 2018.
ISNAD Bilir, Mehmet Zahit. "Ekolojik Boyama Esaslı Çok Renkli Yüzey Tasarımı". (2018), 63-73.
APA Bilir M (2018). Ekolojik Boyama Esaslı Çok Renkli Yüzey Tasarımı. YEDİ: SANAT, TASARIM VE BİLİM DERGİSİ, 1(20), 63 - 73.
Chicago Bilir Mehmet Zahit Ekolojik Boyama Esaslı Çok Renkli Yüzey Tasarımı. YEDİ: SANAT, TASARIM VE BİLİM DERGİSİ 1, no.20 (2018): 63 - 73.
MLA Bilir Mehmet Zahit Ekolojik Boyama Esaslı Çok Renkli Yüzey Tasarımı. YEDİ: SANAT, TASARIM VE BİLİM DERGİSİ, vol.1, no.20, 2018, ss.63 - 73.
AMA Bilir M Ekolojik Boyama Esaslı Çok Renkli Yüzey Tasarımı. YEDİ: SANAT, TASARIM VE BİLİM DERGİSİ. 2018; 1(20): 63 - 73.
Vancouver Bilir M Ekolojik Boyama Esaslı Çok Renkli Yüzey Tasarımı. YEDİ: SANAT, TASARIM VE BİLİM DERGİSİ. 2018; 1(20): 63 - 73.
IEEE Bilir M "Ekolojik Boyama Esaslı Çok Renkli Yüzey Tasarımı." YEDİ: SANAT, TASARIM VE BİLİM DERGİSİ, 1, ss.63 - 73, 2018.
ISNAD Bilir, Mehmet Zahit. "Ekolojik Boyama Esaslı Çok Renkli Yüzey Tasarımı". YEDİ: SANAT, TASARIM VE BİLİM DERGİSİ 1/20 (2018), 63-73.