TY - JOUR TI - MME DE LAFAYETTE’İN PRİNCESSE DE CLÈVES VE MEHMET RAUF’UN EYLÜL ADLI ROMANLARINDA TOPLUMSAL DEĞERLERİN KAHRAMANLARIN YAŞAMI VE PSİKOLOJİSİ ÜZERİNE ETKİSİ AB - Edebiyatın ne olduğu konusunda farklı görüşler öne sürülmeklebirlikte en yaygın kabul edilen görüş, edebiyatın toplumu, insanı veyaşamı yansıttığı, yazarın da bir gerçeğin sunucusu olduğu yönündedir.Bir edebiyat yapıtının nasıl yorumlanması gerektiği hususunda ortayakonan dört temel yaklaşımdan bir tanesi, edebi yapıtı toplumla olanilişkisinden hareketle anlamlandırmaya çalışmaktadır. Bu yaklaşımıbenimseyen kuramcılara göre, edebi yapıt toplumu yansıtan bir aynadır.Princesse de Clèves 1678 yılında yayımlanmıştır. Romanın17.yüzyıl klasisizm edebiyat akımının kurallarına bağlı kalınarakyazıldığı söylenebilir. Romanın öyküsü çözümlenirken, 16. yüzyılRönesans ve Reform hareketleriyle 1789 Fransız Devrimi arasındakitarihi değişim süreci, II. Henri ve Kral XIV. Louis dönemlerini dikkatealmak gerekmektedir.Eylül, 1900 yılında Servet-i Fünun dergisinde tefrika halindeyayınlanmıştır. Romanı değerlendirirken Batılılaşma hareketleri veTanzimat ile başlayan 1923’ te Cumhuriyet’in ilanı ile uç noktaya ulaşanTürk toplumunun yaşadığı tarihi değişim sürecini ve II. Abdülhamitdönemini dikkate almak uygun bir yaklaşım olacaktır.Princesse de Clèves adlı romanın konusu yasak aşk ve olayaristokrat çevrede, sarayda geçmektedir. Eylül adlı romanın konusu dayasak aşktır. Ancak olay İstanbul’da kent yaşamı sürdüren bir aileortamında geçmektedir. Princesse de Clèves adlı romanın kahramanları aristokrasiyi, Eylül adlı romanın kahramanları halkı temsil etmektedirdenilebilir, bununla birlikte romanın yazıldığı dönem İstanbul’da yaşamsürdüren insanların, Anadolu’da yaşayan halka göre entelektüel açıdandaha batılı bir kültüre ve yaşam tarzına yakın olduklarını unutmamakgerekir.Mme de Lafayette ve Mehmet Rauf romanlarında bir yandanyaşadıkları toplumların değerlerini yansıtmaya çalışırken, diğer yandanda bireylerin duygularını ve ruhsal durumlarını çözümleme çabasıiçerisindeler. İkisi de yasak aşk konusunu toplumlarında kabul görendeğerler açısından ele almakta ve sözü edilen değerlerin bireylerinpsikolojileri üzerindeki etkilerini irdelemektedirler. Her iki romanda daerdem, sadakat ve namus gibi toplumsal değerleri üstün kılmaanlayışının hâkim olduğu ve bu değerlerin aşk duygusuna bağlı gelişentutkuların önüne geçtiği görülmektedir. AU - GÜNDAY, RIFAT AU - AYCAN, Ahmet PY - 2018 JO - Turkish Studies (Elektronik) VL - 13 IS - 20 SN - 1308-2140 SP - 475 EP - 499 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/300204 ER -