Yıl: 2018 Cilt: 13 Sayı: 14 Sayfa Aralığı: 99 - 124 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.7827/TurkishStudies.13497 İndeks Tarihi: 09-07-2019

İTTİFAKLI SEÇİM SİSTEMİ VE SANDALYE DAĞITIM MEKANİZMALARININ TEMSİLDE ADALET AÇISINDAN SAYISAL ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Öz:
13 Mart 2018’de kabul edilen yasayla seçim sistemimizde yapılanönemli değişiklikler ile partilerin seçime ittifak yaparak girebilmesineimkân tanındı. Sistemin önemli parametreleri olan d’Hondt sandalyedağıtım yöntemi ve yüzde on seçim barajı kuralı, aynı kalmalarınarağmen bu değişiklikle farklı anlam kazandılar. Bu makale, bu yenisistemin işleyişini ve bahsi geçen seçim parametrelerinin olası etkilerinisayısal olarak açıklamayı; hangi parametrelerin sandalye dağılımı,dolayısıyla temsilde adalet üzerinde ne ölçüde kritik olduğunu göstererekstratejikolaraksiyasikararalmadaöneminivurgulamayıamaçlamaktadır. Bu işleyiş, yapılan açıklamaların yanı sıra Türkiyeörneğine uygun olarak oluşturulan hipotetik bir oy dağılımı ve senaryolarüzerinden yapılan simülasyonlarla değerlendirilmiştir. Çalışmadasınanan ve sonuç olarak doğrulanan dört hipotez mevcuttur. Birincihipotezde, ittifakların kurulmasıyla seçim barajının etkisinin büyükölçüde veya tamamen ortadan kalkabileceği; ikincisinde, seçim barajınınyanı sıra (baraj sıfır olsa dahi) kullanılan sandalye dağıtım metodununtemsilde adaleti azaltıcı / artırıcı etki yapacağı öne sürülmüştür. Üçüncühipotezde, hâlihazırda uygulanan sandalye dağıtım yöntemi d’Hondt’undoğası gereği, ittifaklar büyüdükçe hem ittifakın hem de ittifakiçerisindeki büyük partinin avantajının artacağı; dördüncüsünde isemevcut d’Hondt sisteminde görece küçük bir partinin ittifaktan sağladığıkazancın ittifak kurduğu diğer partinin büyüklüğüyle ters orantılı olduğusavları sınanmıştır. Çalışmanın sonucunda ortaya çıkan öneriler ise;d’Hondt sandalye dağıtım mekanizması yerine temsilde adaleti daha çok sağlayacak Hare ya da Sainte-Laguë dağıtım metotlarından birininuygulanması ve ittifaklı d’Hondt sisteminde birinci aşamada ittifakınkazandığı sandalyelerin ittifak ortaklarına paylaştırıldığı ikinci aşamadayine d’Hondt yönteminden kaynaklanan temsilde adalet açısından oluşanolumsuz etkinin giderilmesi için bu aşamada ideal durum olarak oransalbir dağıtımın yapılması ya da temsilde adaleti d’Hondt kadar olumsuzetkilemeyen Hare veya Sainte-Laguë gibi başka bir dağıtım yöntemininkullanılmasıdır.
Anahtar Kelime:

QUANTITATIVE ANALYSIS OF ELECTORAL SYSTEM WITH ALLIANCE AND SEAT ALLOCATION MECHANISMS IN TERMS OF FAIR REPRESENTATION: THE CASE OF TURKEY

Öz:
According to the law which is accepted at 13 March 2018, a significant change in our election system has made it possible for the parties to enter the election by making alliances. The d'Hondt distribution method and ten percent election threshold which are important parameters of the system gained different meaning with this change despite that the parameters remained the same. This article aims to describe the functioning of this new system and the possible effects of the listed parameters numerically, to emphasize the importance of making political decisions strategically by showing what extent the parameters are critical to the distribution of chairs and thus fair representation. This operation was evaluated with simulations made through scenarios and a hypothetical distribution of votes which is in accordance with Turkey example along with the comments made. There are four hypotheses tested in the study and conclusively confirmed. In the first hypothesis, it has been proposed that the effect of the electoral threshold can be largely or completely removed by the establishment of alliances. In the second, it has been suggested that in addition to the electoral threshold (even if the threshold is zero), which seat allocation method is chosen has a reducing / increasing effect on fair distributon. According to the third hypothesis, by the nature of d'Hondt seat allocation method which is currently applied, the advantage of both alliance and larger party in alliance will increase as alliances grow. In the fourth, it has been tested that allegation of that the gain of a relatively small party by making alliance in the d'Hondt system was inversely proportional to the size of the other party in alliance. The suggestions that emerged at the end of the study are; the application of one of Hare or Sainte-Laguë distribution methods that will provide more fair representation than d’Hondt, in the d'Hondt system with alliance usage of proportional distribution in the second phase which is the stage of re-distribution of chairs to the alliance partners instead of d’Hondt because of lack of fair representation or choosing another allocation method such as Hare or Sainte-Laguë which do not adversely affect fair representation as d'Hondt.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aleskerov, F., Ersel H., Sabuncu, Y. (2010). “Seçimden Koalisyona: Siyasal Karar Alma”, 2. Basım, Efil Yayınevi, Ankara.
  • Aleskerov, F., Platonov, V. (2005) “Measuring Disproportionality in PR Systems”, AÜ. SBF Dergisi, 60 (4), pp. 23-34.
  • Anckar, C. (1997). Determinants of disproportionality and wasted votes. Electoral studies, 16(4), 501-515.
  • Golder, S. N. (2004). “The Logic of Pre-Electoral Coalition Formation”, Doktora Tezi, New York Üniversitesi.
  • Ibenskas, R. (2016) . “Understanding Pre-Electoral Coalitions in Central and Eastern Europe”, British Journal of Political Science, 46(4).
  • Karpov A. (2008). “Measurement of Disproportionality in 155 Proportional Representation Systems”, Mathematical and Computer Modelling, 48, pp. 1421-1438.
  • Kellam, M. (2015). “Why Pre-Electoral Coalitions in Presidential Systems?”, British Journal of Political Science, 47(2).
  • Lijphart, A. (1986) “Degrees of proportionality of proportional representation formulas”. In: Grofman, B., Lijphart, A. (Eds.), Electoral Laws and Their Political Consequences, pp. 170– 179.
  • Lijphart, A. (1994). “Electoral Systems and Party Systems: A Study of Twenty-Seven Democracies”, 1945-1990. Oxford University Press, New York.
  • Miş, N., Duran, H. (2018). “Seçim İttifakları”, SETA, Sayı: 322.
  • Pennisi, A. (1998). Disproportionality indexes and robustness of proportional allocation methods. Electoral Studies, 17(1), 3-19.
  • Schuster, K., Pukelsheim, F., Drton, M., Draper, N.R. (2003). “Seat biases of apportionment methods for proportional representation”, Electoral Studies 22, 651–676.
  • Van Eck, L., Visagie, S. E., & De Kock, H. C. (2005). Fairness of seat allocation methods in proportional representation. ORiON, 21(2), 93-110.
APA GÖKSEL T, ÇINAR Y, YÜRÜK S (2018). İTTİFAKLI SEÇİM SİSTEMİ VE SANDALYE DAĞITIM MEKANİZMALARININ TEMSİLDE ADALET AÇISINDAN SAYISAL ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. , 99 - 124. 10.7827/TurkishStudies.13497
Chicago GÖKSEL Türkmen,ÇINAR YETKİN,YÜRÜK SEYFULLAH İTTİFAKLI SEÇİM SİSTEMİ VE SANDALYE DAĞITIM MEKANİZMALARININ TEMSİLDE ADALET AÇISINDAN SAYISAL ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. (2018): 99 - 124. 10.7827/TurkishStudies.13497
MLA GÖKSEL Türkmen,ÇINAR YETKİN,YÜRÜK SEYFULLAH İTTİFAKLI SEÇİM SİSTEMİ VE SANDALYE DAĞITIM MEKANİZMALARININ TEMSİLDE ADALET AÇISINDAN SAYISAL ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. , 2018, ss.99 - 124. 10.7827/TurkishStudies.13497
AMA GÖKSEL T,ÇINAR Y,YÜRÜK S İTTİFAKLI SEÇİM SİSTEMİ VE SANDALYE DAĞITIM MEKANİZMALARININ TEMSİLDE ADALET AÇISINDAN SAYISAL ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. . 2018; 99 - 124. 10.7827/TurkishStudies.13497
Vancouver GÖKSEL T,ÇINAR Y,YÜRÜK S İTTİFAKLI SEÇİM SİSTEMİ VE SANDALYE DAĞITIM MEKANİZMALARININ TEMSİLDE ADALET AÇISINDAN SAYISAL ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. . 2018; 99 - 124. 10.7827/TurkishStudies.13497
IEEE GÖKSEL T,ÇINAR Y,YÜRÜK S "İTTİFAKLI SEÇİM SİSTEMİ VE SANDALYE DAĞITIM MEKANİZMALARININ TEMSİLDE ADALET AÇISINDAN SAYISAL ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ." , ss.99 - 124, 2018. 10.7827/TurkishStudies.13497
ISNAD GÖKSEL, Türkmen vd. "İTTİFAKLI SEÇİM SİSTEMİ VE SANDALYE DAĞITIM MEKANİZMALARININ TEMSİLDE ADALET AÇISINDAN SAYISAL ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ". (2018), 99-124. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.13497
APA GÖKSEL T, ÇINAR Y, YÜRÜK S (2018). İTTİFAKLI SEÇİM SİSTEMİ VE SANDALYE DAĞITIM MEKANİZMALARININ TEMSİLDE ADALET AÇISINDAN SAYISAL ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. Turkish Studies (Elektronik), 13(14), 99 - 124. 10.7827/TurkishStudies.13497
Chicago GÖKSEL Türkmen,ÇINAR YETKİN,YÜRÜK SEYFULLAH İTTİFAKLI SEÇİM SİSTEMİ VE SANDALYE DAĞITIM MEKANİZMALARININ TEMSİLDE ADALET AÇISINDAN SAYISAL ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. Turkish Studies (Elektronik) 13, no.14 (2018): 99 - 124. 10.7827/TurkishStudies.13497
MLA GÖKSEL Türkmen,ÇINAR YETKİN,YÜRÜK SEYFULLAH İTTİFAKLI SEÇİM SİSTEMİ VE SANDALYE DAĞITIM MEKANİZMALARININ TEMSİLDE ADALET AÇISINDAN SAYISAL ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. Turkish Studies (Elektronik), vol.13, no.14, 2018, ss.99 - 124. 10.7827/TurkishStudies.13497
AMA GÖKSEL T,ÇINAR Y,YÜRÜK S İTTİFAKLI SEÇİM SİSTEMİ VE SANDALYE DAĞITIM MEKANİZMALARININ TEMSİLDE ADALET AÇISINDAN SAYISAL ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. Turkish Studies (Elektronik). 2018; 13(14): 99 - 124. 10.7827/TurkishStudies.13497
Vancouver GÖKSEL T,ÇINAR Y,YÜRÜK S İTTİFAKLI SEÇİM SİSTEMİ VE SANDALYE DAĞITIM MEKANİZMALARININ TEMSİLDE ADALET AÇISINDAN SAYISAL ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ. Turkish Studies (Elektronik). 2018; 13(14): 99 - 124. 10.7827/TurkishStudies.13497
IEEE GÖKSEL T,ÇINAR Y,YÜRÜK S "İTTİFAKLI SEÇİM SİSTEMİ VE SANDALYE DAĞITIM MEKANİZMALARININ TEMSİLDE ADALET AÇISINDAN SAYISAL ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ." Turkish Studies (Elektronik), 13, ss.99 - 124, 2018. 10.7827/TurkishStudies.13497
ISNAD GÖKSEL, Türkmen vd. "İTTİFAKLI SEÇİM SİSTEMİ VE SANDALYE DAĞITIM MEKANİZMALARININ TEMSİLDE ADALET AÇISINDAN SAYISAL ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ". Turkish Studies (Elektronik) 13/14 (2018), 99-124. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.13497