Yıl: 2018 Cilt: 22 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 259 - 292 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.18505/cuid.402943 İndeks Tarihi: 18-07-2019

Eş‘arîlik-Hanbelîlik Farklılaşmasının Toplumsal Yansımaları

Öz:
Eş‘arîlik, ortaya çıktığı ilk günlerden itibaren Hanbelîlik ile yakın bir ilişki içerisinde olmuştur. Ancak dinsel meselelere onlardan farklı şekilde yaklaşması, sık sık onlarla karşı karşıya gelmesine yol açmıştır. Üstelik bu karşılaşmalar, sadece kelâmî tartışmalarla da sınırlı kalmamış, zaman zaman ölümlere yol açan toplumsal çatışmalara dönüşmüştür. Eş‘arîler ile Hanbelîler arasındaki ilk kitlesel olaylar 429/1038 yılında Bağdat’ta meydana gelmiştir. Sonraki dönemlerde devam eden çatışmalar, özellikle Nizâmülmülk’ün vezir olmasıyla zirveye ulaşmıştır. Çatışmaların görünür sebebi, iki mezhep arasındaki kelâmî ihtilaflardır. Ne var ki, Eş‘arîliğin yükselişinin genellikle Hanbelîlik aleyhine bir seyir izlemesi, toplumsal hayattaki çatışmaların en önemli sebebidir. Eş‘arî düşüncenin dönemin önde gelen yöneticileri tarafından desteklenmesi ve bu desteğin etkisiyle bazı Eş‘arî vaizlerin Hanbelîler hakkında teşbih ve benzeri ithamlarda bulunması da çatışmalara yol açan etkenler arasında yer almaktadır. Ancak herhangi bir itham söz konusu olmadığı durumlarda bile her iki mezhep mensuplarının da inançlarıyla ilgili eleştirilere şiddet ile karşılık verdiği olmuştur. Bu da mezhep taassubunun çatışmaların arkasındaki en önemli sebep olduğunu göstermektedir.
Anahtar Kelime:

Konular: Kültürel Çalışmalar

The Social Reflections of Differentiation Between Ashʿarism and Hanbalism

Öz:
There is a close relationship between Ashʿarism and Ḥanbalism since the emergence of Ashʿarism. However, they often conflicted with each other as they approached to religious matters from different perspectives. These conflicts were not only limited to theological discussions but also turned into social conflicts, which occasionally resulted with deaths. First massive events occurred in 429/1038 in Baghdād between Ashʿarites and Ḥanbalities. When Niẓām al-Mulk was appointed as vizier, the conflicts reached a peak. The apparent reason of the conflicts was the theological controversy between these two sects. However, the rise of Ashʿarism, which was usually against Ḥanbalism, was the main reason of the social conflicts. Supports of the Ashʿarite thought by the leading statesmen of the era such as Niẓām al-Mulk and Ayyūbid sultans, and accusations of some Ashʿarite preachers about Ḥanbalities relying on this political support were also among the factors that led to these conflicts. Nevertheless, even if any accusation was not made, it occurred that the members of both sects resorted to violence in case of criticisms about their beliefs. This shows that the most important reason of the conflicts was sectarian fanaticism.
Anahtar Kelime:

Konular: Kültürel Çalışmalar
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abdülhamid, İrfan. “Eş‘arî”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 11: 441-447. Ankara: TDV Yayınları, 1995.
  • Ak, Ahmet. Büyük Türk Alimi Mâturîdî ve Mâturîdîlik. İstanbul: Bayrak Matbaası, 2008.
  • Aka, İsmail. “X. Yüzyıldan XX. Yüzyıla Kadar Şiîlik”. Milletlerarası Tarihte Ve Günümüzde Şiilik Sempozyumu içinde. 69-103. İstanbul: İslâmî İlimler Araştırma Vakfı, 1993.
  • Akoğlu, Muharrem. Büveyhîler Döneminde Mutezile. Ankara: İlâhiyât Yayınları, 2008.
  • Allâl, Hâlid Kebîr. Ṣafaḥâtun min târîḫi Ehli’s-Sünne ve’l-Cemâ‘a bi-Bağdâd (ö. 200/815-500/1106). Cezair: Matbaatu hûme, ts.
  • Apaydın, Halil. Din Psikolojisi Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Bilimkent Yayınları, 2016.
  • Arıkan, Adem. Büyük Selçuklular Döneminde Şia. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, 2010.
  • Arıkan, Adem. “Nizâmülmülk’ün Eş‘arîlere Destekleri ve Diğer Sünnîlerle İlişkileri”. İslâmî İlimler Dergisi 6/2 (2011): 39-64.
  • Avcu, Ali. Horasan-Maverâünnehir’de İsmâilîlik. Ankara: Asitan Yayınları, 2014.
  • Aydınalp, Halil. “Sosyal Çatışma ve Din”. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 19/2 (2010): 187-2015.
  • Ayğan, Fadıl. “Eş‘arî Kelâmının Sistemleşmesine Katkıları Bakımından Ebû İshâk el-İsferâyinî”. Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 3/6 (2012): 7-28.
  • Bağdâdî, Ebû Mansûr Abdü’l-Kāhir b. Tâhir b. Muhammed. el-Farḳ beyne’l-fıraḳ. Mısır: Dârü’l-ma‘ârif, ts.
  • Bausânî, Alessandro. “Selçuklular Döneminde Din”. çev. Ali Ertuğrul. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 11/2 (2007): 441-465.
  • Biçer, Bekir. “Kuruluş Devrinde Nizamiye Medreselerinin Müderrisleri”. Tarih Okulu Dergisi 16 (2013): 263-287.
  • Bilgin, Nuri (Ed.). Sosyal Psikoloji. İzmir: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, 2014.
  • Buhârî, Ebû Abdullah Muhammed b. İsmâil b. İbrahim b. Muğire. Ḥalḳu ef‘âli’l-‘ibâd. Thk. Abdurrahman Amîre. Riyad: Dâru’l-meârifi’s-Su‘ûdiyye, ts.
  • Bulut, Zübeyr. “Karşı Mihne Uygulamaları ve er-Risaletü’l-Kâdiriyye (Kâdirî İtikadı)”. Kader Kelâm Araştırmaları Dergisi 15/1 (2017): 75-110.
  • Bozkuş, Metin. Büveyhîler ve Şiîlik. Sivas: Vizyon Yayınları, 2003.
  • Dayf, Şevkî, Târîḫu’l-edebi’l-‘Arabî. Mısır: Dârü’l-meârif, ts.
  • Ebü’l-Fidâ, İmâduddîn İsmâil b. Ali b. Mahmûd. el-Muḫtaṣar fî aḫbâri’l-beşer. Mısır: el-Matbaatu’l-Huseyniyye el-Mısriyye, ts.
  • Evkuran, Mehmet. Sünnî Paradigmayı Anlamak. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2005.
  • Genç, Süleyman. “Halife el-Kâdir Döneminde Bağdat’ta Yaşanan Dinî-Siyasî Hadiseler ve Onun Sünnî Siyaseti”. Marife 4/2 (2004), 219-243.
  • Goldziher, Ignaz. el-‘Aḳîde ve’ş-şerî‘a fi’l-İslâm. Arapça’ya çev. Muhammed Yusuf Musa, Ali Hasan Abdülkādir ve Abdülazîz Abdülhak. Mısır: Dârü’l-kütübi’l-hadîse, 1959.
  • Gölcük, Şerâfeddin. “Bakıllânî”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 4: 531-535. Ankara: TDV Yayınları, 1991.
  • Günay, Ünver. Din Sosyolojisi. İstanbul: İnsan Yay., 2011.
  • Güner, Ahmet. “Büveyhîler Dönemi ve Çok Seslilik”. Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 12 (1999): 47-72.
  • Gürses, İbrahim, “Önyargının Nedenleri”. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 16/1 (2005): 143-160.
  • Habeşî, Abdullah Muhammed. Meṣâdiru’l-fikri’l-İslâmî fi’l-Yemen. Beyrut: el-Mektebetü’l-asriyye, 1988.
  • Hatîb el-Bağdâdî, Ebû Bekir Ahmed b. Ali. Târîḫu Bağdâd. Thk. Beşşâr Avvâd Ma‘rûf, Beyrut: Dârü’l-garbi’l-İslâmî, 2002.
  • Heyet. Doğuştan Günümüze Büyük İslam Tarihi. Müşavir: H. Dursun Yıldız. İstanbul: Çağ Yayınları, ts.
  • Hodgson, Marshall G. S.. İslam’ın Serüveni. çev. Metin Karabaşlıoğlu v.dğr. İstanbul: İz Yayınları, 1993.
  • İbn Asâkir, Ebü’l-Kāsım Ali b. Hasan. Tebyînü kizbi’l-müfterî fî mâ nüsibe ile’l-İmâm Ebi’l-Ḥasan el-Eş‘arî. Beyrut: Dârü’l-kitâbi’l-Arabî, 1984.
  • İbn Ebî Ya‘lâ, Ebü’l-Hüseyin Muhammed b. Muhammed. Ṭabaḳâtu’l-Ḥanâbile. Thk. Muhammed Hamid el-Fakî. Beyrut: Daru’l-ma‘rife, ts.
  • İbn Fûrek, Ebû Bekr Muhammed b. el-Hasan. Mücerredü maḳâlâti’ş-Şeyḫ Ebi’l-Ḥasan el-Eş‘arî. Thk. Daniel Gımert. Beyrut: Dârü’l-Maşrık, 1986.
  • İbn Kesîr, Ebü’l-Fidâ İsmâil b. Ömer. el-Bidâye ve’n-niḥâye. Thk. Ali Şibrî. Beyrut: Dârü ihyâi’t-türâsi’l-Arabî, 1988.
  • İbn Receb, Abdurrahman b. Ahmed. ez-Zeyl ‘alâ Ṭabaḳâti’l-Ḥanâbile. Thk. Abdurrahman b. Süleyman b. el-Useymîn. Riyad: Mektebetü’l-Ubeykân, 2005.
  • İbn Şühbe, Ebû Bekir b. Ahmed b. Muhammed Takiyyüddîn. Ṭabaḳâtu’ş-Şâfiiyye. Thk. el-Hâfız Abdü’l-Alîm Hân. Beyrut: Âlemü’l-kütüb, 1986.
  • İbn Tağrîberdî, Cemâlu’d-Dîn Yusuf. en-Nücûmu’z-ẓâhira fî mülûki Mıṣr ve’l-Ḳâhire. Mısır: Dârü’l-kütüb, ts.
  • İbn Teymiyye, Ebü’l-Abbâs Takiyyüddîn Ahmed b. Abülhalim. Mecmû‘atu’l-fetâvâ. Thk. Âmir el-Cezzâr-Enver eş-Bâz. b.yy.: y.y., ts.
  • İbn Teymiyye, Ebü’l-Abbâs Takiyyüddîn Ahmed b. Abülhalim. Der’ü Teârużi’l-‘aḳl ve’n-naḳl. Thk. Muhammed Râşid Sâlim. Suudi Arabistan: Câmiatu’l-İmâm Muhammed b. Suûd el-İslâmiyye, 1991.
  • İbnü’l-Cevzî, Cemâlüddîn Ebü’l-Ferec Abdurrahmân. el-Muntażam fî târîḫi’l-ümem ve’l-mülûk. Thk. Muhammed Abdülkādir Atâ-Mustafa Abdülkādir Atâ. Beyrut: Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, 1992.
  • İbnü’l-Esîr, İmâdu’d-Dîn Ebü’l-Hasan. el-Kâmil fi’t-târîḫ. Thk. Ömer Abdusselâm Tedmirî. Beyrut: Dârü’l-kütübi’l-Arabî, 1997.
  • İbnü’s-Salâh, Osman b. Abdurrahman Ebû Amr. Ṭabaḳâtu’l-fuḳaḥâi’ş-Şâfi‘iyye. Thk. Muhyiddin Ali Necîb. Beyrut: Dârü’l-beşâiri’l-İslâm, 1992.
  • İğde, Muhyettin. Siyasi-İtikadi Bir Mezhep Olarak Hanbelîliğin Teşekkül Süreci. İstanbul: İFAV Yayınları, 2016.
  • İmrânî, Yahyâ b. Ebü’l-Hayr el-Yemânî. el-İntiṣâr fi’r-red ale’l-Mu‘tezileti’l-Ḳaderiyyeti’l-eşrâr. Thk. Suûd b. Abdulaziz el-Halef. Suudi Arabistan: Edvâu’s-selef, 1998.
  • Kādî İyâz. Tertîbu’l-medârik ve taḳrîbu’l-mesâlik. Thk. İbn Tâvît et-Tancî v.dğr. Mağrib: Matbaatu fadâleti’l-Muhammediyye, 1983.
  • Kalaycı, Mehmet. “Şiîlik-Sünnîlik İlişkisinin Kapsamı ve Sınırlarına Dair Bazı Metodik Mülahazalar”. e-makâlât Mezhep Araştırmaları 6/2 (2013): 293-319.
  • Kalaycı, Mehmet. Tarihsel Süreçte Eşarilik-Maturidilik İlişkisi. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2013.
  • Kandemir, M. Yaşar. “Cemmâîlî”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 7: 338-340. Ankara: TDV Yayınları, 1993.
  • Kandemir, M. Yaşar. “Hatîb el-Bağdâdî”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 16: 452-460. Ankara: TDV Yayınları, 1997.
  • Kara, Seyfullah. Büyük Selçuklular ve Mezhep Kavgaları. İstanbul: İz Yayınları, 2009.
  • Keskin, Mehmet. İmam Eş‘arî ve Eş’arilik. İstanbul: Düşün Yayınları, 2013.
  • Köroğlu, Mehmet. Nizâmiye Medreselerinin İcra Ettiği Fonksiyon ve Etkilediği Coğrafya. Yüksek Lisans Tezi, Celal Bayar Üniversitesi, 2006.
  • Kummî - Nevbahtî. Şiî Fırkalar. çev. Hasan Onat, Sabri Hizmetli, Sönmez Kutlu, Ramazan Şimşek. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2004.
  • Kutlu, Sönmez. İslam Düşüncesinde İlk Gelenekçiler. Ankara: Kitâbiyât, 2002.
  • Kutlu, Sönmez. Türklerin İslamlaşma Sürecinde Mürcie ve Tesirleri. Ankara: TDV Yayınları, 2002.
  • Laoust, Henry. İslam’da Ayrılıkçı Görüşler. İstanbul: Pınar Yayınları, 1999.
  • Madelung, Wilfred F. “Maturidiliğin Yayılışı ve Türkler”. İmam Mâturîdî ve Mâturidilik içinde. Haz. Sönmez Kutlu, 305-368. Ankara: Kitâbiyât, 2003.
  • Makrîzî, Ebü’l-Abbas Takiyyüddin. el-Mevâ‘iẓ ve’l-i‘tibâr bi-zikri’l-ḫıṭaṭi ve’l-âsâr. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1997.
  • Mavil, Hikmet Yağlı. “Eş‘ariyye’nin Kurucusu Ebü’l-Hasan el-Eş‘arî”. Uludağ Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi 21/2 (2012): 69-91.
  • Mes‘ûdî, Ebü’l-Hasan b. Ali. Mürûcü’z-zeheb ve me‘âdinü’l-cevher. Beyrut: el-Mektebetü’l-asriyye, 2005.
  • Mezz, Adam. el-Ḫadâratu’l-İslâmiyye fi’l-ḳarni’r-râbi‘i’l-hicrî ev aṣru’n-nehża fi’l-İslâm. Arapça’ya çev. Muhammed Abdülhâdî Ebû Rîde. Beyrut: Dârü’l-kitâbi’l-Arabî, 1947.
  • Ocak, Ahmet. “Selçuklu Medreselerinin Mağrib ve Endülüs Üzerindeki Etkileri”. Turkish Studies 4/3 (2009): 1622-1647.
  • Ocak, Ahmet. “Medrese Geleneği İçinde Nizamiye Medreseleri’nin Önemi ve İlim Dünyasına Kazandırdığı Yenilikler”. 2. Uluslararası Selçuklu Kültür ve Medeniyeti Sempozyumu: Selçuklularda Bilim ve Düşünce-İslâmî İlimler (Konya: 19-21 Ekim 2011). Ed. Mustafa Demirci v.dğr., 441-462. Konya: Selçuk Belediyesi Yayınları, 2011.
  • Okumuşlar, Muhiddin. “Ehli Sünnetin Kurumlaşmasında Nizamiye Medreselerinin Etkisi”. Marife 8/1 (2008): 137-148.
  • Özaydın, Abdülkerim. “Nizâmiye Medresesi”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 33: 188-191, Ankara: TDV Yayınları, 2007.
  • Özgüdenli, Osman Gazi. “İsfahan”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 22: 497-502. Ankara: TDV Yayınları, 2000.
  • Sallâbî, Ali Muhammed. Devletü’s-Salâciḳa. Kahire: Müessesetü ikra, 2006.
  • Serinsu, Ahmed. “Kerâbîsî”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 25: 264-265. Ankara: TDV Yayınları, 2002.
  • Seyyid, Eymen Fuad. Târîḫu’l-mezâhibi’d-dîniyye fî-bilâdi’l-Yemen ḥattâ nihâyeti’l-ḳarni’s-sâdisi’l-hicrî. Kâhire: ed-Dârü’l-Mısriyyeti’l-Lübnânî, 1988.
  • Sübkî, Tacuddîn Ebî Nasr Abdilvehhâb b. Ali b. Abdi’l-Kâfî. Ṭabaḳâtu’ş-Şâfi‘iyyeti’l-Kübrâ. Thk. Mahmûd Muhammed et-Tanâhi ve Abdul-Fettâh Muhammed el-Hulv. b.y.: Dârü ihyâi’l- kütübi’l-Arabiyye, 1964.
  • Şeşen, Ramazan. “Selâhaddîn-i Eyyûbî”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 36: 337-340, Ankara: TDV Yayınları, 2009.
  • Toru, Ümüt. Ebu Muhammed el-Yemenî’nin Akâidü’s-Selâse ve’s-Sebîn Fırka Adlı Eseri ve İslam Mezhepleri Tarihi Açısından Önemi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, 2006.
  • Türer, Osman. “Ebû Nu‘aym el-İsfehânî”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 10: 201-204. Ankara: TDV Yayınları, 1994.
  • Watt, W. Montgomery. İslam Düşüncesinin Teşekkül Devri. çev. E. Ruhi Fığlalı. İstanbul: Şa-To İlahiyat, 2001.
  • Yâfiî, Ebû Muhammed Afîfüddîn Abdullah b. Es‘ad b. Alî b. Süleymân el-Yemenî. Mir’âtü’l-cinân ve ‘ibretü’l-yeḳzân fî ma‘rifeti mâ yu‘teberü min ḥavâdisi’z-zamân. Thk. Halîl el-Mansûr. Beyrut: Dârü’l-kütübi’l-ilmiyye, 1997.
  • Yaltkaya, M. Şerafuddin. “Selçuklular Devrinde Mezhepler”. Sad. Ali Duman. Hikmet Yurdu 4 (2009): 179-194.
  • Yapıcı, Asım. Din, Kimlik ve Ön Yargı (Biz ve Onlar). Seyhan: Karahan Kitabevi, 2004.
  • Yavuz, Yusuf Şevki ve Casim Avcı. “İbnü’l-Cevzi,” Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 20: 543-549. Ankara: TDV Yayınları, 1999.
  • Yıldız, Hakkı Dursun. “Abbasîler”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 1: 31-48. Ankara: TDV Yayınları, 1988.
  • Zehebî, Şemsuddîn Ebû Abdullah Muhammed b. Ahmed. Siyerü e‘lâmi’n-nübelâ. Thk. Şuayb el-Arnaût v.dğr. Beyrut: Müessesetü’r-risâle, 1985.
  • Zehebî, Şemsuddîn Ebû Abdullah Muhammed b. Ahmed. Târîḫu’l-İslâm ve vefeyâti’l-meşâhîr ve’l-e‘lâm. Thk. Ömer Abdüsselâm et-Tedmirî. Beyrut: Dârü’l-kütübi’l-Arabî, 1993.
  • Zehebî, Şemsuddîn Ebû Abdullah Muhammed b. Ahmed. Tezkiretü’l-huffâẓ. Beyrut: Dârü’l-kütübi’l-ilmiyye, 1998.
APA TORU Ü (2018). Eş‘arîlik-Hanbelîlik Farklılaşmasının Toplumsal Yansımaları. , 259 - 292. 10.18505/cuid.402943
Chicago TORU Ümüt Eş‘arîlik-Hanbelîlik Farklılaşmasının Toplumsal Yansımaları. (2018): 259 - 292. 10.18505/cuid.402943
MLA TORU Ümüt Eş‘arîlik-Hanbelîlik Farklılaşmasının Toplumsal Yansımaları. , 2018, ss.259 - 292. 10.18505/cuid.402943
AMA TORU Ü Eş‘arîlik-Hanbelîlik Farklılaşmasının Toplumsal Yansımaları. . 2018; 259 - 292. 10.18505/cuid.402943
Vancouver TORU Ü Eş‘arîlik-Hanbelîlik Farklılaşmasının Toplumsal Yansımaları. . 2018; 259 - 292. 10.18505/cuid.402943
IEEE TORU Ü "Eş‘arîlik-Hanbelîlik Farklılaşmasının Toplumsal Yansımaları." , ss.259 - 292, 2018. 10.18505/cuid.402943
ISNAD TORU, Ümüt. "Eş‘arîlik-Hanbelîlik Farklılaşmasının Toplumsal Yansımaları". (2018), 259-292. https://doi.org/10.18505/cuid.402943
APA TORU Ü (2018). Eş‘arîlik-Hanbelîlik Farklılaşmasının Toplumsal Yansımaları. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 22(1), 259 - 292. 10.18505/cuid.402943
Chicago TORU Ümüt Eş‘arîlik-Hanbelîlik Farklılaşmasının Toplumsal Yansımaları. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi 22, no.1 (2018): 259 - 292. 10.18505/cuid.402943
MLA TORU Ümüt Eş‘arîlik-Hanbelîlik Farklılaşmasının Toplumsal Yansımaları. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, vol.22, no.1, 2018, ss.259 - 292. 10.18505/cuid.402943
AMA TORU Ü Eş‘arîlik-Hanbelîlik Farklılaşmasının Toplumsal Yansımaları. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi. 2018; 22(1): 259 - 292. 10.18505/cuid.402943
Vancouver TORU Ü Eş‘arîlik-Hanbelîlik Farklılaşmasının Toplumsal Yansımaları. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi. 2018; 22(1): 259 - 292. 10.18505/cuid.402943
IEEE TORU Ü "Eş‘arîlik-Hanbelîlik Farklılaşmasının Toplumsal Yansımaları." Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 22, ss.259 - 292, 2018. 10.18505/cuid.402943
ISNAD TORU, Ümüt. "Eş‘arîlik-Hanbelîlik Farklılaşmasının Toplumsal Yansımaları". Cumhuriyet İlahiyat Dergisi 22/1 (2018), 259-292. https://doi.org/10.18505/cuid.402943