Akran Baskısı, Akademik Başarı ve Yaş Değişkenlerine Göre Lise Öğrencilerinin Risk Alma Davranışının Yordanması

ESEN KIRAN, Binnaz

Akran Baskısı, Akademik Başarı ve Yaş Değişkenlerine Göre Lise Öğrencilerinin Risk Alma Davranışının Yordanması

Binnaz ESEN KIRAN (Yıldız Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)

Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi

22 0

Yıl: 2003 Cilt: 2003 Sayı: 24 Sayfa Aralığı: 79 - 85 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Akran Baskısı, Akademik Başarı ve Yaş Değişkenlerine Göre Lise Öğrencilerinin Risk Alma Davranışının Yordanması

Öz:

Bu araştırmada, lise öğrencilerin risk alma davranışlarını, akran baskısı, akademik başarı ve yaş değişkenlerinin ne derece yordadığı incelenmiştir. Bu çalışma, 2001-2002 öğretim yılında liseye devam eden 15-18 yaş arası 684 öğrenci üzerinde yapılmıştır. Akran baskısını belirlemek için Kıran (2002) tarafından geliştirilen Akran Baskısı Ölçeği, risk alına davranışlarını belirlemek için ise Kıran (2002) tarafından geliştirilen Ergenlerde Risk Alma Ölçeği kullanılmıştır. Akademik başarıya ait bilgiler birinci dönem karne notlarından saptanmıştır. Veriler regrasyon analiz tekniği ile test edilmiştir. Sonuçlar, ele alınan değişkenlerden akademik başarının, risk alma davranışını negatif yönde anlamlı olarak yordadığını, akran baskısı ve yaş değişkenlerinin ise pozitif yönde anlamlı olarak yordadığını göstermektedir. Bağımsız değişkenlerin birlikte ele alındığı çoklu regrasyon analizinde üç değişkenin birlikte risk alma davranışının % 54'ünü açıkladığı görülmüştür. Adımsal regrasyon analizinde de bu Uç değişkenin risk alma davranışını anlamlı olarak yordadığı sonucu elde edilmiştir.

Anahtar Kelime: ergenler ergenlik akademik başarı akran baskısı risk alma davranışı

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları İşletme

High School Studets' Risk-Taking Behaviour is Predicted by Peer Pressure, Achievement and Age Variables

Öz:

In this research the prediction level of risk-taking behaviour obtained by peer pressure, achievement, and age is examined. This study is executed in 2001- 2002 academic year on 684 high school students who are between ages 15 and 18. Peer Pressure Scale developed by Kiran (2002) is used for defining peer pressure, Risk-Taking Behaviour Scale in Adolescent Developed by Kiran (2002) is used for defining risk-taking behaviour. Achievement information are determined from first semester grades of students. Data are tested by regression analysis. The results of research shows the facts that risk-taking behaviour is predicted meaningfully in negative direction by one of the variables "achievement" and in positive direction by the other variables "peer pressure" and "age". In the multiple regression analysis, it is found that three variables altogether explain 54% of risk-taking behaviour. Also it is found in stepwise regression analysis that risk-taking behaviour is predicted meaningfully by there three variables.

Anahtar Kelime: academic achievement peer pressure risk taking behavior adolescents adolescence

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları İşletme

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Alexander, C. S. ve diğerleri (1990). A measure of risk taking for young adolescents: reability and validity assesments, Journal of Youth and Adolescence, 19(6), 559-569.
Aydın, Ayhan. (1999). Gelişim ve öğrenme psikolojisi, Ankara: Anı Yayıncılık.
Bayar, Nalan. (1999). Ergenlerde risk alma davranışı: iç tepisellik, aile yapısı ve demografik değişkenler açısından gelişimsel bir inceleme, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Brown, B. B., S. S. Feldman. & G. R. Elliott. (1990). At the thersold: The developing adolescent. Cambridge: Harvard Uni. Press.
Cook, Dennis. & J. Dayley. (2001). Developmental psychology - student newsletter, _____www.mc.maricopa.edu/academic/psvchology/dev/fall99/peer pressure.>
Dusek, Jerome B. (1987). Adolescent development and behavior, New Jersey: Prentice Hall Inc.
Farrell, Albert D. Ve diğerleri (2000). The structure of self-reported aggresion, drug use, and delinquent behaviors during early adolescence, Journal of Clinical Child Psychology, 29 (2), 282- 293.
Fischhoff, B. N. A. Crowell. & M. Kipke. (1999). Decision adolescent making-implications for prevention programs, Washington: National Academy Press.
Foreman ,J. (2001). Adolescence: change and continuity-peer pressure, _____www.vahoo.com/bin/se-arch?p=peer+pressure&v=v&e> 05. 02. 2001
Gonzalez, J.T. ve diğerleri (1994). Adolescents' perceptions of their risk taking behavior, Adolescence, 29 (115), 701-709.
Gullone, E. & S. Moore. (2000). Adolescent risk-taking and 5- faktör model of personality, Journal of Adolescence, 23(4), 393-407
Gullone, E., S. Moore, S. Moss, & C. Boyd (2000). The adolescent risk-taking questionnaire: development and psychometric evaluation, Journal of Adolescent Research, 15 (2), 231-251
Helsen, M., W. Vollebergh. & W. Meeus. (2000). Social support from parents and friends and emotional problems in adolescence, Journal of Youth and Adolescence, 29 (3), 319-335
Kıran, Binnaz (2002). Akran baskısı düzeyi farklı olan öğrencilerin risk alma, sigara içme davranışı ve okul basanlarının incelenmesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniv., Ankara
Liang, S. W. & J. M. Jemerin (1995). Life events, cardiovascular reactivity, and risk behavior in adolescent boys, Pediatrics, 96 (6), 1101-1106
Ma, H. K., D.T.L. Shek, C. Ping & C. Oi Bun Lam (2000). Parental, peer and teacherinfluences on the social behavior of kong kong Chinese adolescents, Journal of Genetic Psychology, 161 (1), 65- 79
May, D. C. J. D. Nichols. & P. L. Eltzroth. (1999). Risky behaviors among adolescents in the midwest: personal gratification or peer pressure?, Paper presented at American Educational Research Association, Montreal, Canada.
Pearl, R., T. Bryan & A. Herzong (1990). Resisting or acquiescing to peer pressure to engage in misconduct: adolescents' expectations of probable consequences. Journal of Youth and Adolescence, 19 (1), 43-45
Perry, C.L. (2000). Preadolescent and adolescent influences on health, Promoting health: Intervention Strategies From social and Behavioral Research, Washington D.C: National Academy Press, 217-244.
Ryan, A.M. (2000). Peer groups as a context for the socialization of adolescents' motivation, engagement and achievement in school, Educational Psychologist, 35 (2), 101-112
Santör, D. A., D. Messervey. & V. Kusumakar. (2000). Measuring peer pressure, popularity, and conformity in adolescent boys and girls: predicting school performance, sexual attitudes, and substance Abuse, Journal of Youth and Adolescence, 29 (2), 163-182
Siegel, A. W. & J. H. Cousins (1994). Adolescents' perceptions of the benefits and risks of their own risk taking, Journal of Emotional & Behavioral Disorders, 2(2), 89-99
Smith, M.L. (2001) Adolescence: change and continuity-peer pressure, _____www.vahoo.com/bin/se-arch?p=peer+pressure&v=v&e. > 05. 02. 2001
Tarkun, E. ve B. Aydın (1996) Risk alma davranış ölçeği, 2. Ulusal Eğitim Sempozyumu Bildirileri. İstanbul: M. Ü. Atatürk Eğit. Fak., 161-170
Vander- Zanden, J. W. (1997). Human development, New York: The Me Graw-Hill Companies, INC. (Sixth Edition.)

APA	ESEN KIRAN B (2003). Akran Baskısı, Akademik Başarı ve Yaş Değişkenlerine Göre Lise Öğrencilerinin Risk Alma Davranışının Yordanması. , 79 - 85.
Chicago	ESEN KIRAN Binnaz Akran Baskısı, Akademik Başarı ve Yaş Değişkenlerine Göre Lise Öğrencilerinin Risk Alma Davranışının Yordanması. (2003): 79 - 85.
MLA	ESEN KIRAN Binnaz Akran Baskısı, Akademik Başarı ve Yaş Değişkenlerine Göre Lise Öğrencilerinin Risk Alma Davranışının Yordanması. , 2003, ss.79 - 85.
AMA	ESEN KIRAN B Akran Baskısı, Akademik Başarı ve Yaş Değişkenlerine Göre Lise Öğrencilerinin Risk Alma Davranışının Yordanması. . 2003; 79 - 85.
Vancouver	ESEN KIRAN B Akran Baskısı, Akademik Başarı ve Yaş Değişkenlerine Göre Lise Öğrencilerinin Risk Alma Davranışının Yordanması. . 2003; 79 - 85.
IEEE	ESEN KIRAN B "Akran Baskısı, Akademik Başarı ve Yaş Değişkenlerine Göre Lise Öğrencilerinin Risk Alma Davranışının Yordanması." , ss.79 - 85, 2003.
ISNAD	ESEN KIRAN, Binnaz. "Akran Baskısı, Akademik Başarı ve Yaş Değişkenlerine Göre Lise Öğrencilerinin Risk Alma Davranışının Yordanması". (2003), 79-85.

APA	ESEN KIRAN B (2003). Akran Baskısı, Akademik Başarı ve Yaş Değişkenlerine Göre Lise Öğrencilerinin Risk Alma Davranışının Yordanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2003(24), 79 - 85.
Chicago	ESEN KIRAN Binnaz Akran Baskısı, Akademik Başarı ve Yaş Değişkenlerine Göre Lise Öğrencilerinin Risk Alma Davranışının Yordanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2003, no.24 (2003): 79 - 85.
MLA	ESEN KIRAN Binnaz Akran Baskısı, Akademik Başarı ve Yaş Değişkenlerine Göre Lise Öğrencilerinin Risk Alma Davranışının Yordanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.2003, no.24, 2003, ss.79 - 85.
AMA	ESEN KIRAN B Akran Baskısı, Akademik Başarı ve Yaş Değişkenlerine Göre Lise Öğrencilerinin Risk Alma Davranışının Yordanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2003; 2003(24): 79 - 85.
Vancouver	ESEN KIRAN B Akran Baskısı, Akademik Başarı ve Yaş Değişkenlerine Göre Lise Öğrencilerinin Risk Alma Davranışının Yordanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2003; 2003(24): 79 - 85.
IEEE	ESEN KIRAN B "Akran Baskısı, Akademik Başarı ve Yaş Değişkenlerine Göre Lise Öğrencilerinin Risk Alma Davranışının Yordanması." Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2003, ss.79 - 85, 2003.
ISNAD	ESEN KIRAN, Binnaz. "Akran Baskısı, Akademik Başarı ve Yaş Değişkenlerine Göre Lise Öğrencilerinin Risk Alma Davranışının Yordanması". Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2003/24 (2003), 79-85.